Ludność aktywna zawodowo to osoby, które osiągnęły wiek zdolności zawodowej, ale nie osiągnęły wieku emerytalnego. Są to zarówno ludzie pracujący, jak i osoby bezrobotne, które aktywnie poszukują zatrudnienia. To też niepełnosprawni z możliwością zatrudnienia w pewnych zawodach. Ludność bierna zawodowo obejmuje emerytów i rencistów posiadających niezarobkowe źródło utrzymania oraz osoby pozostające na utrzymaniu innych osób (np. uczniowie), a także te, które zaprzestały poszukiwania pracy.

Poważnym problemem współczesnego świata jest bezrobocie. Ze społecznego punktu widzenia, jest to zjawisko polegające na tym, że cześć populacji, choć zdolna i gotowa do pracy, nie znajduje zatrudnienia. Podstawowym miernikiem wielkości bezrobocia jest stopa bezrobocia, czyli stosunek liczby osób bezrobotnych do liczby osób aktywnych zawodowo wyrażony w procentach.

Zadaniem każdego państwa jest walka z bezrobociem, szczególnie tym długotrwałymbezrobocie długotrwałedługotrwałym. Bezrobocie maleje, gdy dany kraj odnotowuje wzrost gospodarczy na poziomie 4%. Jeśli wzrost gospodarczy jest niższy, odnotowuje się wzrost bezrobocia. Problem bezrobocia jest problemem makroekonomicznym, walką z nim zajmują się rządy krajowe, a także instytucje międzynarodowe, jak choćby Międzynarodowa Organizacja Pracy czy Unia Europejska.

Najwyższą stopę bezrobocia notuje się w krajach najsłabiej rozwiniętych. W Europie w większości krajów jej wartość jest niższa niż 10%, a np. w Niemczech, Czechach, Austrii czy w Polsce jest niższa niż 5% (dane za maj 2020). Podobnie niskie wartości stopy bezrobocia notuje się także w USA i Japonii.

Walka z bezrobociem obejmuje metody pasywnepasywne metody walki z bezrobociempasywne oraz aktywneaktywne metody walki z bezrobociemaktywne:

1. pośrednictwo pracy - urzędy pracy często pomagają zarejestrowanym bezrobotnym w znalezieniu nowej posady, określają profil bezrobotnego i przedstawiają oferty pracy dostosowane do jego kwalifikacji,

2. staże - staże mogą być płatne lub bezpłatne, pomagają bezrobotnym zdobyć nowe doświadczenie lub podnieść kwalifikacje zawodowe,

3. kursy i szkolenia - dofinansowane lub organizowane przez urząd pracy,

4. targi pracy - organizowane przez instytucje państwowe, pozarządowe oraz podmioty prywatne. Kierowane są głównie do młodych ludzi, którzy stoją przed wyborem swojej drogi zawodowej,

5. dodatki aktywizacyjne - dodatkowe fundusze przewidziane dla ludzi podejmujących nowe zatrudnienie po okresie bezrobocia,

6. roboty publiczne - zatrudnianie osób długotrwale bezrobotnych o niskich kwalifikacjach zawodowych, aby ukazać im plusy z posiadania zatrudnienia oraz zapewnić źródło dochodu,

7. zasiłek dla bezrobotnych - wspomaganie finansowe osób szukających pracy; aby uzyskać zasiłek, trzeba spełniać określone warunki,

8. świadczenia pieniężne dla bezrobotnych - np. świadczenia dla osób opiekujących się osobą zależną lub dzieckiem,

9. dofinansowania firm - dofinansowania w celu tworzenia nowych miejsc pracy,

10. obniżenie wieku emerytalnego - ma na celu szybszą wymianę pokoleniową na rynku pracy.

• EES czyli europejska strategia zatrudnienia to zestaw wspólnych celów dla polityki zatrudnienia. Ma zwalczać bezrobocie i tworzyć liczniejsze i lepsze miejsca pracy w krajach członkowskich. EES obecnie jest częścią strategii ,,Europa2020”. Projekt ten określa, jak powinna wyglądać Europa i jej państwa członkowskie na poziomie krajowym i regionalnym.

• ESF - Europejski Fundusz Społeczny - główny instrument finansowy UE umożliwiający wspieranie zatrudnienia, poprawę warunków pracy i wyrównanie szans dla wszystkich obywateli. Nowa wersja funduszu opracowana na lata 2021‑2027 nosi nazwę Europejskiego Funduszu Społecznego Plus.

Działanie EES raportowano co pół roku w opracowaniach publikowanych przez instrumenty UE. W krótkim raporcie opisującym zmiany stopy bezrobocia uwzględniono skutki walki z bezrobociem długotrwałym.

R1GrdjbEdMOru

Mapa Europy przedstawia skutki walki z bezrobociem w UE od 2013 do 2018 roku. 1. Państwa bez potrzeby wprowadzania rekomendowanych zmian: odpowiednio wystarczające wskaźniki: Wielka Brytania, Dania, Norwegia, Szwecja, Czechy, Austria, Szwajcaria, Holandia., 2. Państwa, w których odnotowano znikome zmiany wskaźników: Niemcy, Belgia, Francja (Korsyka), Finlandia., 3. Mieszane zmiany wskaźników: Chorwacja, Słowenia, Grecja, Estonia., 4. Widoczne zmiany wskaźników: Łotwa, Słowacja., 5. Bardzo silne zmiany wskaźników: Litwa, Polska, Węgry, Rumunia, Bułgaria.

Poprawa wskaźników była możliwa dzięki działaniom podjętym w różnych sferach. Raport Bring the long‑term unemployed back to work dokładnie podaje obszar tematyczny zmian wpływających w tym przypadku na bezrobocie długoterminowe:

- wpływ działań informujących bezrobotnych o plusach rejestracji w odpowiednim urzędzie lub miejscu. Rejestracja większej liczby osób pozwala rozszerzać grupy docelowe działań mających na celu aktywizacje zawodową.

- służby publiczne zajmujące się bezrobotnymi, dzięki programom UE, mają możliwość lepszej oceny poszczególnych kandydatów, a co za tym idzie - lepiej dopasowują zakres szkoleń czy oferty pracy dla poszczególnych osób.

- większość państw członkowskich Unii Europejskiej wymaga od bezrobotnych umów integracyjnych. Bezrobotny za otrzymanie korzyści wynikających ze statusu bezrobotnego zobowiązuje się do podjęcia pracy lub działań aktywujących go zawodowo.

- intensyfikacja przepływu informacji między firmami szukającymi pracowników a podmiotami zajmującymi się bezrobotnymi zmniejsza bezrobocie.

- dopłaty do nowych miejsc pracy dla pracodawców. Zachęcają one przedsiębiorców do zatrudniania nowych osób.

Słownik