Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Równanie wielomianowe
Definicja: Równanie wielomianowe

Równaniem wielomianowym stopnia n, n, nazywamy równanie, które można zapisać w postaci

Wx=0,

gdzie:
Wx – jest wielomianem stopnia n.

Pierwiastek wielomianu
Definicja: Pierwiastek wielomianu

Pierwiastkiem wielomianu Wx nazywamy taką liczbę rzeczywistą a, dla której zachodzi warunek Wa=0.

Rozwiązaniem równania Wx=0 są wszystkie pierwiastki wielomianu Wx.

Liczba rozwiązań równania wielomianowego
Twierdzenie: Liczba rozwiązań równania wielomianowego

Liczba pierwiastków niezerowego wielomianu Wx jednej zmiennej jest nie większa, niż stopień wielomianu Wx.

Zapisanie równania w postaci iloczynowej równania polega na zapisaniu równania za pomocą iloczynu czynników, w których niewiadoma jest jak najmniejszego stopnia.

Równanie wielomianowerównanie wielomianoweRównanie wielomianowe możemy sprowadzić do postaci iloczynowej np. metodą wyłączania wspólnego czynnika przed nawias, metodą grupowania wyrazów lub przez wykorzystanie wzorów skróconego mnożenia.

Przykład 1

Rozwiążemy równanie wielomianowe -2·x-32x+13-2x=0.

Jest to równanie postaci Wx=0, gdzie Wx=-2·x-32x+13-2x jest wielomianem zapisanym w postaci iloczynowej.

Aby Wx=0, zapisujemy równanie w postaci równoważnej alternatywy.

-2=0 lub x-3=0 lub 2x+1=0 lub 3-2x=0

Sprzeczność lub x=3 lub x=-12 lub x=32

Równanie ma trzy rozwiązania -12, 32, 3.

Przykład 2

Rozwiążemy równanie wielomianowe metodą wyłączenia wspólnego czynnika przed nawias.

x-1x+2=3·x+2

x-1x+2-3·x+2=0

Wyłączymy sumę algebraiczną x+2 przed nawias.

x+2x-1-3=0

x+2x-4=0

x+2=0 lub x-4=0

x=-2 lub x=4

Równanie ma dwa rozwiązania -2, 4.

Przykład 3

Rozwiążemy równanie wielomianowerównanie wielomianowerównanie wielomianowe x3+x2+x+1=0 metodą grupowania wyrazów.

x3+x2+x+1=0

Grupujemy pierwsze dwa wyrażenia  i   wyłączymy przed nawias x2.

x2x+1+x+1=0

Wyłączymy sumę algebraiczną x+1 przed nawias.

x+1x2+1=0

Otrzymaliśmy równanie zapisane w postaci iloczynowej.

x+1=0 lub x2+1=0

x=-1 lub x2=-1 – sprzeczność

Równanie ma jedno rozwiązanie x=-1.

Przykład 4

Rozwiążemy równanie 4x4-4x2+1=0.

Skorzystamy ze wzoru skróconego mnożenia na kwadrat różnicy dwóch wyrażeń.

a-b2=a2-2ab+b2

Czyli:

2x22-2·2x2·1+12=0

2x2-12=0

2x2-1=0

Teraz skorzystamy ze wzoru skróconego mnożenia na różnicę kwadratów dwóch wyrażeń.

2x-12x+1=0

2x-1=0 lub 2x+1=0

x=12 lub x=-12

x=22 lub x=-22

Równanie ma dwa rozwiązania x=-22, x=22.

Przykład 5

Iloczyn kwadratu pewnej liczby oraz kwadratu liczby o 2 od niej mniejszej jest równy 64. Obliczymy szukane liczby.

Niech:
x – szukana liczba,
x-2 – szukana liczba zmniejszona o 2,
x2x-22 – iloczyn kwadratów liczb.

Równanie opisujące sytuację przedstawioną w zadaniu to:

x2x-22=64

xx-22-82=0

xx-2-8xx-2+8=0

x2-2x-8x2-2x+8=0

x2-2x-8=0 lub x2-2x+8=0

Zajmiemy się rozwiązaniem równania x2-2x-8=0.

=-22-4·-8=4+32=36=6

x1=2-62=-2

x2=2+62=4

Obliczymy wyróżnik trójmianu kwadratowego x2-2x+8=0.

=-22-4·8=4-32=-28<0 – brak rozwiązań

Zatem szukane liczby to -2, -4 lub 4, 2.

Słownik

równanie wielomianowe
równanie wielomianowe

równanie, które można zapisać w postaci

Wx=0,

gdzie:
Wx jest wielomianem stopnia n, dla n