Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Funkcję postaci fx=xm, gdzie m nazywamy funkcją potęgową.

Typ wykresu, a w związku z tym dziedzina oraz zbiór wartości tej funkcji zależą od wartości wykładnika m we wzorze funkcji. Sprawdźmy, jakie funkcje otrzymujemy wraz ze zmianą wykładnika m.

Przykład 1

Ustalimy wzór i wykres funkcji potęgowejfunkcja potęgowafunkcji potęgowej dla wybranych wykładników  m.

Rozwiązanie

a) m=0

Otrzymaliśmy wzór funkcji fx=x0, czyli fx=1, dla x0. Jest to funkcja, której wykres jest równoległy do osi X (bez jednego punktu).

Zatem D=0, a ZWf=1.

b) m=1

Otrzymaliśmy wzór funkcji fx=x, jest to przykład funkcji liniowej. Wykresem tej funkcji jest prosta, która jest dwusieczną I i III ćwiartki układu współrzędnych.
Zatem D=, a ZWf=R.

c) m=2

Otrzymaliśmy wzór funkcji fx=x2, jest to przykład funkcji kwadratowej. Wykresem tej funkcji jest parabola o wierzchołku w punkcie o współrzędnych 0,0.
Zatem D=, a ZW=+0.

d) m=3

Otrzymaliśmy wzór funkcji fx=x3, tym razem mamy przykład jednomianu 3–go stopnia. Wykresem tej funkcji jest krzywa, przechodząca przez punkt 0,0.
Zatem D=, a  Z W =

Przykład 2

Ustalimy wzór i wykres funkcji potęgowej dla wybranych wykładników  m.

Rozwiązanie

a) m=-1

Otrzymaliśmy wzór funkcji fx=x-1. Jest to przykład funkcji wymiernej. Wykresem tej funkcji jest hiperbola.
Zatem D=0, a ZWf=0.

b) m=-2

Otrzymaliśmy wzór funkcji fx=x-2. Wykresem tej funkcji są 2 krzywe położone w I i II ćwiartce układu współrzędnych, symetryczne względem osi Y, a każda z nich ma kształt gałęzi hiperboli.
Zatem D=0, a ZWf=+.

Przykład 3

Obliczymy wartość funkcji potęgowej fx=x-23 dla argumentu x=12564.

Rozwiązanie

Do wzoru funkcji w miejsce argumentu x należy podstawić wskazaną liczbę, czyli f12564=12564-23=543-23=54-2=452=1625.

Przykład 4

Wyznaczymy argument, dla którego funkcja fx=x43 przyjmuje wartość 333.

Rozwiązanie

W miejsce fx należy podstawić wskazaną wartość, tworząc równanie:

x43=333, zapisujemy liczbę po prawej stronie równania jako potęgę liczby 3, zatem x43=343, czyli x=3.

Słownik

funkcja potęgowa
funkcja potęgowa

funkcja postaci fx=xm, gdzie m