W drodze do… Thompson Square Park. O twórczości Janusza Głowackiego

RT2Xf7MbXkk2z1

Zdjęcie przedstawia twarz starszego mężczyzny, jest ona pociągła, pokryta zmarszczkami. Mężczyzna ma wysokie czoło, szeroki nos i głęboko osadzone oczy. Ma gęste, siwe brwi i rzadkie, proste, krótkie, siwe włosy. Mężczyzna ubrany jest w koszulę.

Janusz Głowacki (1938–2017) – polski dramatopisarz, prozaik i scenarzysta. Był autorem sztuk teatralnych, opowiadań, felietonów i powieści. Na przełomie lat 60. i 70. rozpoczął swoją przygodę z filmem (współpracował z Kazimierzem Karabaszem, Markiem Piwowskim, Januszem Morgensternem, Andrzejem Wajdą, Pawłem Pawlikowskim), pisząc scenariusze (np. do filmów Rejs, Wałęsa. Człowiek z nadziei i Zimna wojna).
W 1981 roku Głowacki przebywał w Londynie w związku z premierą swojej sztuki Kopciuch. Po ogłoszeniu stanu wojennego został na emigracji, a ta decyzja sprawiła, że przez pewien czas utwory Głowackiego nie były wystawiane na polskich scenach. Od 1983 roku mieszkał w Nowym Jorku. Był wykładowcą na Uniwersytecie Columbia i pisał sztuki teatralne, które przyniosły mu światowy rozgłos: Polowanie na karaluchy, Czwarta siostra, Fortynbras się upił, Antygona w Nowym Jorku. Świat, który Głowacki przedstawia w swoich utworach, jest groteskowy, absurdalny, autor pisze o nim z sarkazmemsarkazmsarkazmem, ironiąironiaironią i dowcipem.
Inspiracją do napisania Antygony… był fakt, że Janusz Głowacki zamieszkał w okolicach Tompkins Square Park. Osiedliło się tam wielu emigrantów z Europy Wschodniej oraz bezdomnych. W celu wypędzenia nielegalnych mieszkańców przeprowadzono na tym terenie gentryfikację, a park ogrodzono wysoką siatką. Właśnie tam, w Tompkins Square Park, Głowacki umieścił swoich bohaterów, tam rozgrywają się ich osobiste tragedie.
Antygona w Nowym Jorku to utwór świadczący o zainteresowaniu pisarza sprawami społecznymi, losem ludzi wykluczonych. Dramat ten znalazł się na liście 10 najlepszych sztuk 1983 roku magazynu „Time”, a autor otrzymał wiele nagród.

Kazimierz Kutz – reżyser sztuki Antygona w Nowym Jorku

R1WQPrG82KOzH1

Zdjęcie przedstawia boczną ścianę wysokiej kamienicy. Jest na niej namalowany mural. Ukazana jest na nim rozwidlająca się droga oparta na przęsłach. Za nią znajdują się różne budynki fabryczne, liczne wysokie kominy. Nad całością, na niebie znajduje się mężczyzna jadący na koniu. Koń stoi na podstawie, której koła są rolkami. Rozwija się z nich taśma filmowa.

Kazimierz Kutz (1929–2018) – reżyser teatralny, filmowy i telewizyjny; autor scenariuszy i felietonów. Był wykładowcą w PWST w Krakowie na Wydziale Reżyserii, współzałożycielem Stowarzyszenia Filmowców Polskich. Wyróżniał się aktywnością społeczna i polityczną, a jego zaangażowanie przejawia się m.in. uczestnictwem w protestach (zrezygnował ze stanowiska reżysera w OTV Katowice, opowiadając się przeciwko wydarzeniom w kopalni „Wujek”). Twórczość Kutza odwoływała się do tematów dyskutowanych w Polsce i na świecie. W 1959 roku zadebiutował Krzyżem Walecznych, a w 1960 zrealizował film Nikt nie woła – oba poruszają tematykę wojenną i powstały na podstawie utworów Józefa Hena. Od 1970 roku reżyser rozpoczął realizację tzw. filmów śląskich (Sól ziemi czarnej, Perła w koronie, Paciorki jednego różańca). Te dzieła podkreślają silną więź Kazimierza Kutza ze Śląskiem. W latach 90. zrealizował m.in. Zawróconego (czasy stanu wojennego; 1994), Pułkownika Kwiatkowskiego (czasy stalinizmu w Polsce; 1995), serial Sława i chwała (na podstawie powieści Iwaszkiewicza; 1997).

Teatr Telewizji Kazimierza Kutza

W 1965 roku Kazimierz Kutz zadebiutował w Teatrze Telewizji adaptacją prozy Ernesta Brylla Żołnierze, lecz stała współpraca rozpoczęła się od 1986, kiedy zrealizował Opowieści Hollywood. Warto wspomnieć o takich spektaklach, jak Węzeł (1987), Wygnańcy (1988), Samobójca (1988), Do piachu… (1989), Kolacja na cztery ręce (1990), Stalin (1992). Na podstawie dzieł Głowackiego, z którym się przyjaźnił, reżyser przygotował spektakle Kopciuch (1980) oraz Antygona w Nowym Jorku (1994).

Kutz o pracy nad sztuką Głowackiego

Rz5UCrj7N03bc1

Zdjęcie przedstawia alejkę parkową. Jej obrzeża ogrodzone są niewysokim, metalowym płotem, za którym rosną duże drzewa. Na alejce, płocie i konarach drzew leży niewielka warstwa śniegu.

Słownik