Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

RolnictworolnictwoRolnictwo, ze względu na poziom uprzemysłowienia produkcji rolnej, można podzielić na uprzemysłowione i ekologiczne. Oba typy są charakterystyczne dla krajów wysoko rozwiniętych.

RFYLxVGl0n8Za
Rolnictwo uprzemysłowione Ukształtowało się w wyniku postępu w zakresie produkcji rolnej. Cechami charakterystycznymi tego rodzaju działalności rolniczej są: duża chemizacja (stosowanie nawozów mineralnych, środków ochrony roślin itp.), mechanizacja oraz komputeryzacja produkcji, stosowanie coraz to wydajniejszych odmian roślin i ras zwierząt, dobra organizacja pracy, duża wydajność, wysoka towarowość i niewielkie zatrudnienie w sektorze rolniczym., Zalety rolnictwa uprzemysłowionego Wysoki poziom chemizacji prowadzi do ograniczenia chorób zwierząt i roślin, umożliwia uprawianie roślin w mniej korzystnych warunkach środowiskowych oraz wpływa na szybszy przyrost tuszy zwierząt, duży poziom mechanizacji podnosi efektywność produkcji rolnej, sprzyja rozwojowi przemysłu maszynowego i – dzięki mniejszemu zapotrzebowaniu na siłę roboczą – powoduje zróżnicowanie zatrudnienia ludzi na wsi w kierunku działalności nierolniczej, większe plony przyczyniają się do zmniejszenia problemu głodu i niedożywienia, duże zbiory sprzyjają obniżce cen, co z kolei powoduje większy popyt na produkty rolne, zastosowanie systemu melioracji i irygacji zwiększa powierzchnię obszarów nadających się do zagospodarowania pozarolniczego., Wady rolnictwa uprzemysłowionego Duży poziom chemizacji wpływa na pogorszenie się jakości gleb i wód, z których korzystają nie tylko zwierzęta i rośliny, ale również ludzie, mechanizacja pociąga za sobą większe zanieczyszczenie powietrza (w wyniku spalania paliw)rozwój dużych gospodarstw rolnych wpływa na zmianę krajobrazu z typowo wiejskiego na nieładny, monotonny krajobraz, wzrost cen produktów wywołany monopolizacją dużych gospodarstw rolnych, źle prowadzona melioracja wodna może wywołać wyjałowienie gleby lub jej nadmierne wysuszenie., Zalety rolnictwa ekologicznego Niestosowane chemizacji, która wpływałaby negatywnie na środowisko, wytwarzanie smacznych i wartościowych produktów, mniejsze zużycie energii elektrycznej, utrzymanie na dobrym poziomie cech fizycznych gleby w wyniku niestosowania ciężkich maszyn i urządzeń,rozwój agroturystyki i dzięki temu różnicowanie działalności gospodarczej na wsi., Wady rolnictwa ekologicznego Występowanie szkodników oraz chorób roślin i zwierząt w wyniku braku stosowania chemizacji, zmniejszenie plonów, zwiększenie kosztów produkcji i cen wytwarzanych towarów, mniej korzystny wygląd zewnętrzny produktów, spadek zapotrzebowania na wyroby przemysłu maszynowego i środków transportu.
R1GDZVnFOnfBU
Żywność ekologiczna
Źródło: dostępny w internecie: pexels.com, domena publiczna.

Zasady i cele rolnictwa ekologicznego – tekst źródłowy

1

Zasada zdrowotności

Rolnictwo ekologiczne ma na celu potęgowanie zdrowotności gleby, roślin, zwierząt, człowieka i Ziemi, jako elementów niepodzielnej jedności. […]

Zasada ekologii

Rolnictwo ekologiczne funkcjonuje na wzór systemów ekologicznych, mając na uwadze obieg materii i przepływ energii w przyrodzie; wpisuje się w te procesy i pomaga je podtrzymywać. […]

Zasada sprawiedliwości

Rolnictwo ekologiczne jest kształtowane w oparciu o relacje, które gwarantują godne życie ludzi we wspólnym środowisku. […]

Zasada troskliwości

Rolnictwo ekologiczne jest prowadzone przezornie, w poczuciu odpowiedzialności za zdrowie i dobrostan współczesnych i przyszłych pokoleń oraz za równowagę przyrodniczą w środowisku. […]

Indeks dolny Źródło: IFOAM Organics International, Zasady i cele rolnictwa ekologicznego – wprowadzenie, IFOAM.bio (dostęp 28.04.2021). Indeks dolny koniec

Sposoby oznaczania produktów ekologicznych

Nie wszystkie produkty zapakowane w szary papier i mające w nazwie „bio” lub „eko” są produktami ekologicznymi. Muszą one spełniać określone kryteria i być odpowiednio oznakowane.

R1YTedL4Hq7ik
Unijne logo produkcji ekologicznej
Źródło: domena publiczna.

Europejskie logo żywności ekologicznej daje pewność co do pochodzenia i jakości kupowanej żywności i napojów. Obecność tego logo na produktach zapewnia nas o ich zgodności z rozporządzeniem UE w sprawie rolnictwa ekologicznego. Według norm UE, produkt przetworzony musi składać się w co najmniej 95% z surowców pochodzących z rolnictwa ekologicznego.

R1EvTLHgadmLz
BIO Siegel to niemiecki certyfikat rolnictwa ekologicznego. Towary z tym znakiem pochodzą z produkcji zgodnej z unijnymi normami.
Źródło: domena publiczna.
R12HsoMKNcoGn
Znak ekologiczny znajdujący się na wyrobach z drewna i produktach spożywczych, pochodzących z upraw prowadzonych według standardów SAN (Sustainable Agriculture Network). Informuje on, że w związku z produkcją nie doszło do zanieczyszczenia wód, zniszczenia lasów oraz wyzyskiwania pracowników.
Źródło: Lovipedi, dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, licencja: CC BY-SA 4.0.

Obowiązki jednostki certyfikującej

Funkcjonowanie systemu kontroli i certyfikacji w rolnictwie ekologicznym jest dla konsumenta gwarancją, że środki spożywcze znajdujące się na rynku wyprodukowane zostały zgodnie z obowiązującymi przepisami dotyczącymi rolnictwa ekologicznego i są wolne od zakazanych substancji chemicznych, a podczas ich produkcji nie stosowano niedozwolonych nawozów sztucznych, środków ochrony roślin oraz organizmów zmodyfikowanych genetycznie.

W praktyce obowiązki jednostki certyfikującej sprawowane są poprzez:

  • przeprowadzanie fizycznej kontroli wszystkich producentów ekologicznych przynajmniej raz w roku,

  • pobieranie próbek i poddawanie ich analizie celem wykrycia pozostałości środków niedozwolonych w produkcji ekologicznej,

  • pobieranie próbki w każdym przypadku stwierdzenia podejrzenia stosowania środków niedozwolonych w rolnictwie ekologicznym,

  • sprawdzanie technologii produkcji – czy jest zgodna z zasadami rolnictwa ekologicznego, określonymi w przepisach prawa,

  • wydawanie świadectwa/certyfikatu każdemu podmiotowi, który podlega kontroli i który spełnia w obszarze swej działalności wymogi określone w przepisach o rolnictwie ekologicznym,

  • prowadzenie wykazu zawierającego nazwy i adresy podmiotów gospodarczych objętych kontrolą i posiadających certyfikat.

Indeks dolny Źródło: strefa.agro.pl Indeks dolny koniec

R1IBo3YuJZu8Z
Procentowy udział gospodarstw ekologicznych we wszystkich gospodarstwach rolnych w wybranych krajach Unii Europejskiej w 2018 roku
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., oprac. na podstawie danych Eurostatu, licencja: CC BY-SA 3.0.

W 2018 roku największym procentem gospodarstw ekologicznych we wszystkich gospodarstwach rolnych mogły pochwalić się takie kraje Unii Europejskiej, jak: Austria (24,1%), Estonia (20,6%), Szwecja (20,3%), Włochy (15,2%) czy Czechy (14,8%). Spośród krajów europejskich nienależących do UE najwyższą wartość zaobserwowano w Szwajcarii (15,4%). Polska znalazła się na dość odległym miejscu, w 2018 roku tylko 3,3% gospodarstw rolnych naszego kraju były gospodarstwami ekologicznymi.

Słownik

chów ekstensywny
chów ekstensywny

chów zwierząt polegający na ich wypasie na naturalnych terenach zielonych

chów przemysłowy (intensywny)
chów przemysłowy (intensywny)

chów zwierząt polegający na utrzymywaniu inwentarza w budynkach gospodarczych

GMO
GMO

inaczej żywność modyfikowana, jest to żywność wyprodukowana z roślin lub zwierząt (albo przy ich użyciu), które zostały wcześniej ulepszone za pomocą technik inżynierii genetycznej
Indeks dolny Źródło: Encyklopedia PWN Indeks dolny koniec

irygacja
irygacja

nawadnianie pól

mozaikowy system gospodarowania
mozaikowy system gospodarowania

pole podzielone na mniejsze fragmenty, na których uprawia się różne rośliny

melioracja
melioracja

(w węższym znaczeniu) odwadnianie pól

nawóz mineralny (sztuczny)
nawóz mineralny (sztuczny)

sole mineralne lub inne związki chemiczne dodawane do gleby w celu wyrównania ubytku niektórych pierwiastków
Indeks dolny Źródło: SJP PWN Indeks dolny koniec

rolnictwo
rolnictwo

dziedzina gospodarki obejmująca uprawę ziemi i roślin oraz hodowlę zwierząt
Indeks dolny Źródło: SJP PWN Indeks dolny koniec