Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Głowa państwa czy strażnik żyrandola?

Oprócz tradycyjnych, symbolicznych uprawnień (które nietrudno bagatelizować), takich jak nadawanie orderów, odznaczeń, tytułów honorowych czy obywatelstwa polskiego, Prezydent RP dysponuje szeregiem ważnych kompetencji, gwarantowanych mu przez konstytucję. Uprawnienia te można podzielić na pięć głównych obszarów - są to kompetencje w zakresie polityki zagranicznejpolityka zagranicznapolityki zagranicznej i bezpieczeństwa państwa, a także w obszarze władzy wykonawczej, ustawodawczej i sądowniczej.

RyjTpTlaCshJZ1
Mapa myśli. Lista elementów: Nazwa kategorii: Kompetencje Prezydenta RPElementy należące do kategorii Kompetencje Prezydenta RPNazwa kategorii: polityka zagranicznaElementy należące do kategorii polityka zagranicznaNazwa kategorii: reprezentowanie[br] państwa za granicąNazwa kategorii: ratyfikowanie [br]i wypowiadanie umów [br]międzynarodowychNazwa kategorii: mianowanie [br]i odwoływanie[br] pełnomocnych [br]przedstawicieli RP [br]w innych państwach [br]i przy organizacjach [br]międzynarodowychNazwa kategorii: przyjmowanie listów [br]uwierzytelniających [br]i odwołujących[br]przedstawicieli [br]dyplomatycznych innych[br] państw[br] i organizacji [br]międzynarodowychKoniec elementów należących do kategorii polityka zagranicznaNazwa kategorii: bezpieczeństwo państwaElementy należące do kategorii bezpieczeństwo państwaNazwa kategorii: najwyższy [br]zwierzchnik Sił [br]Zbrojnych RPNazwa kategorii: mianowanie szefa [br]Sztabu Generalnego [br]i dowódców rodzajów[br] Sił Zbrojnych [br]oraz Naczelnego [br]Dowódcy Sił[br] ZbrojnychNazwa kategorii: nadawanie [br]określonych w ustawach[br] stopni wojskowychNazwa kategorii: zwoływanie [br]Rady Bezpieczeństwa [br]NarodowegoNazwa kategorii: zarządzanie mobilizacji[br] i użycia sił [br]zbrojnych do [br]obrony RPNazwa kategorii: wprowadzanie stanu[br] wojennego i [br]wyjątkowegoKoniec elementów należących do kategorii bezpieczeństwo państwaNazwa kategorii: władza wykonawczaElementy należące do kategorii władza wykonawczaNazwa kategorii: udział w procedurze [br]tworzenia Rady[br] Ministrów (desygnowanie [br]Prezesa Rady Ministrów,[br] powoływanie premiera [br]i członków rządu)Nazwa kategorii: dokonywanie zmian [br]w składzie rządu [br]i przyjmowanie [br]dymisji jego członkówNazwa kategorii: występowanie [br]do sejmu z wnioskiem [br]o pociągnięcie [br]członków rządu [br]do odpowiedzialności [br]przed Trybunałem StanuNazwa kategorii: zwoływanie Rady [br]GabinetowejKoniec elementów należących do kategorii władza wykonawczaNazwa kategorii: relacje [br]z sejmem [br]i senatemElementy należące do kategorii relacje [br]z sejmem [br]i senatemNazwa kategorii: zarządzanie [br]wyborów do [br]sejmu i senatuNazwa kategorii: zwoływanie pierwszego [br]posiedzenia nowo [br]wybranego sejmu [br]i senatuNazwa kategorii: zwracanie się [br]z orędziem [br]do sejmu, [br]do senatu [br]lub do Zgromadzenia [br]NarodowegoNazwa kategorii: inicjatywa [br]ustawodawczaNazwa kategorii: zarządzanie [br]referendum [br]ogólnokrajowegoNazwa kategorii: podpisywanie [br]albo odmowa podpisania[br] ustawyNazwa kategorii: zarządzanie [br]ogłoszenia ustawy [br]w Dzienniku Ustaw RPNazwa kategorii: skracanie [br]kadencji sejmuNazwa kategorii: zwracanie się [br]z wnioskiem [br]do Trybunału [br]KonstytucyjnegoKoniec elementów należących do kategorii relacje [br]z sejmem [br]i senatemNazwa kategorii: relacje [br]z władzą [br]sądownicząElementy należące do kategorii relacje [br]z władzą [br]sądownicząNazwa kategorii: powoływanie: sędziów, [br]I prezesa i prezesów [br]Sądu Najwyższego, [br]prezesa i wiceprezesa [br]Trybunału Konstytucyjnego, [br]prezesa i wiceprezesów [br]Naczelnego Sądu [br]AdministracyjnegoNazwa kategorii: stosowanie prawa łaskiKoniec elementów należących do kategorii relacje [br]z władzą [br]sądownicząKoniec elementów należących do kategorii Kompetencje Prezydenta RP
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Część kompetencji Prezydenta RP konstytucja określa jako prerogatywy – wyłączne uprawnienia. Wiele jednak uprawnień głowy państwa wymaga stosownego wniosku w danej sprawie, zgody lub kontrasygnatykontrasygnatakontrasygnaty innych organów władzy.

Słownik

legitymizacja
legitymizacja

uprawnienie rządzących do podejmowania decyzji w imieniu lub wobec obywateli

kontrasygnata
kontrasygnata

współpodpisanie aktu prawnego przez drugą osobę, potwierdzające jego ważność, np. wymóg złożenia podpisu przez Prezesa Rady Ministrów na urzędowym akcie Prezydenta RP

mobilizacja sił zbrojnych
mobilizacja sił zbrojnych

przejście sił zbrojnych z formy organizacji w czasach pokoju do formy organizacyjnej właściwej dla stanu wojny (np. żołnierze rezerwy przechodzą w takim wypadku do służby czynnej)

polityka zagraniczna
polityka zagraniczna

obszar zewnętrznej działalności państwa, którego celem jest realizacja jego interesów na arenie międzynarodowej

ratyfikacja
ratyfikacja

proces zobowiązania się państwa do przestrzegania ustaleń umowy międzynarodowej, dokonywany przez upoważniony do tego organ władzy państwowej