Przeczytaj
Czym jest więź społeczna?
Więź społeczna to:
Elementarne pojęcia socjologii(…) zorganizowany system stosunków, instytucji, środków kontroli społecznejkontroli społecznej, skupiający jednostki, podgrupy i inne elementy składowe zbiorowości w całość zdolną do trwania i rozwoju.
Źródło: Jan Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa 1970, s. 239.
Styczności społeczne jako podstawa formowania się więzi społecznych
W świecie społecznym możemy identyfikować różnego rodzaju zbiorowości społeczne, w których ludzie uczestniczą stale, regularnie lub okazjonalnie. Podstawą wszystkich rodzajów zbiorowości i występujących w nich więzi są styczności społeczne. Poprzez nie należy rozumieć:
Elementarne pojęcia socjologiiPewne układy, złożone przynajmniej z dwu osób oraz pewnej wartości, która jest przedmiotem tej styczności oraz pewne czynności dotyczące tej wartości.
Źródło: Jan Szczepański, Elementarne pojęcia socjologii, Warszawa 1970, s. 168.
Podobnie jak w przypadku innych relacji społecznych, styczności układają się w pewne typy.
Łatwo je dostrzec w konkretnych przykładach:
Typy więzi społecznych
Typy więzi społecznych wyodrębniamy ze względu na różne czynniki. Zawsze jednak ich podstawę stanowią specyficzne styczności społeczne.
Więź społeczna a zasada zaufania, wzajemności i pomocy
Zaufanie do innych członków zbiorowości pełni ważną funkcję w tworzeniu więzi między nimi. Jest budowane w ramach interakcji związanych ze wspólnym realizowaniem celów grupy i z pomocą świadczoną wzajemnie, pod warunkiem, że ta pomoc spełnia regułę wzajemności.
Zaufanie
To przypisanie aktualnym i przyszłym działaniom innych ludzi uczciwych zamiarów, intencji.
Kapitał społeczny i jego użytkownicyWzajemne zaufanie w sposób oczywisty jest zarówno warunkiem, jak i efektem grupowej współpracy. Jest ono metaforycznie określane jako ułatwiający je katalizator, a sieci wzajemnego zaufania tworzą emocjonalną podstawę dla osiągnięcia wspólnego sukcesu. W efekcie przyczynia się do umocnienia tzw. team spirit, czyli morale grupy.
Źródło: Maciej Frykowski, Paweł Starosta, Kapitał społeczny i jego użytkownicy, „Przegląd Socjologiczny” 2018, nr 57, t. 1, s. 31–62.
Pomoc
To wsparcie o charakterze materialnym bądź niematerialnym w wykonywaniu czynności wynikających z realizacji wspólnych celów grupowych lub wsparcie udzielane jednostce przy rozwiązywaniu jej indywidualnych problemów wynikających z samego faktu przynależności do grupy.
Reguła wzajemności
Najlepiej wyraża ją zdanie: „Jeśli ty zrobiłeś dla mnie coś dobrego, to ja także zrobię coś dobrego dla ciebie”. Zasada kierująca zachowaniem ludzi, w myśl której należy odwzajemnić się osobie, która nas czymś obdarowała lub coś dla nas zrobiła. Respektowanie tej reguły jest warunkiem tworzenia więzi społecznej. Jest to reguła wiążąca obie strony relacji: ktoś, kto otrzymał dobro, powinien się zrewanżować, a ktoś, kto je wyświadczył, ma prawo oczekiwać rewanżu. Jest to reguła głęboko zakorzeniona w ludzkim postępowaniu, przyswajana na wczesnym etapie socjalizacji. Odwołuje się do przekonania, że zawsze powinniśmy się odwdzięczyć za coś, co otrzymaliśmy od innych. Ten dar może mieć charakter materialny lub nie (np. pomoc) i pochodzić od osób, grup lub instytucji. Reguła ta wiąże obdarowanego zobowiązaniem do wdzięczności, nawet jeśli o nic nie prosił (co jest wykorzystywane do manipulacji, na przykład przez sprzedawców).
Słownik
zbiór jednostek o tożsamości zbiorowej, której towarzyszą kontakty, interakcje i stosunki społeczne w jej obrębie, częstsze i bardziej intensywne niż z osobami z zewnątrz; zbiorowość ludzi (co najmniej trzy osoby), pomiędzy którymi występuje więź, a powiązane w obrębie grupy role służą realizacji wspólnych celów
element struktury grupy lub społeczeństwa organizujący zachowania i działania jednostek lub grup społecznych, wyposażony w sankcje wymuszające podporządkowanie się działaniu instytucjonalnemu
aktywny stosunek umysłu do jakiegokolwiek przedmiotu; intencjonalność można odnosić do świadomości, wskazując, że świadomość zawsze odnosi się do jakiegoś przedmiotu, zawsze jest świadomością czegoś
mechanizmy regulujące zgodność zachowań jednostek i zbiorowości społecznych z normami i regułami obowiązującymi w społeczeństwie lub szerszych zbiorowościach społecznych
względnie trwałe, spójne oczekiwania, jakie wobec podejmującego rolę członka ma zbiorowość społeczna