Scheler wskazuje, że resentyment wywodzi się ze stłumienia skądinąd naturalnych dla człowieka poruszeń umysłu i afektów, takich jak pragnienie zemsty, nienawiść, złośliwość, zazdrość, zawiść, szyderstwo.

Resentyment jest aktem odpowiedzi na doznaną krzywdę, wyrasta z potrzeby zemsty. Zemsta rodzi się, gdy doświadczamy czegoś, co wywołuje w nas gniew lub wściekłość, ale nie możemy sobie pozwolić na ich wyrażenie w danym momencie, odczuwając równocześnie niemoc.

Zemsta jest zatem skutkiem poczucia słabości („nie mogę odpowiedzieć pięknym za nadobne mojemu oprawcy, bo w tym momencie i tak z nim przegram”) i wyraża potrzebę zrewanżowania się krzywdą. Od pragnienia zemsty do resentymentu wiedzie – zdaniem fenomenologa – droga przez: urażoną postawę, zazdrość, zawiść i szyderstwo.

Zanim zaczniemy odczuwać zawiść, mamy do czynienia z aktami psychicznymi, które są określone poprzez swoje źródło (wiadomo, co je zrodziło) oraz obiekt (wiadomo, przeciwko komu są skierowane). Przeżycie ich i wyrażenie może sprawić, że wygasną (np. dzięki dokonaniu odwetu lub uzyskaniu szczerej skruchy ze strony oprawcy).

„Zawiść natomiast jest już postawą niezwiązaną w tym samym sensie z określonymi obiektami – nie powstaje z określonych powodów ani nie znika wraz z nimi. Raczej doszukuje się w rzeczach i ludziach obiektów i momentów aksjologicznych, którymi będzie mogła się zaspokoić. Jej deprecjonowanie i ściąganie z piedestału, wzmożone zwracanie uwagi na negatywne momenty aksjologiczne rzeczy i ludzi właśnie dlatego, że momenty te współwystępują w danej rzeczy obok silnie pozytywnych aksjologicznie, jej podkreślanie z wyraźną lubością tych negatywnych momentów stają się tu formą przebiegu przeżyć, która może obejmować najróżniejsze materie”.

A więc osoba zawistna doświadcza świata jako źródła obiektów, które „uzasadniają” postawę krytykanctwa i deprecjacji. Poczucie krzywdy nie jest tutaj bezpośrednim źródłem negatywnych odczuć, ale negatywne nastawienie polega na postrzeganiu świata przez pryzmat tego w nim, co jest w stanie to negatywne nastawienie podtrzymać.

„W »szyderstwie« deprecjonujący odruch pogłębia się i jeszcze bardziej internalizuje, niejako czekając stale w pogotowiu, by się uwolnić i zdradzić niekontrolowanym gestem, pewnego rodzaju uśmieszkiem itd.”

Być może osoba zawistna lub pełna szyderstw nie bywa najmilszym towarzyszem, ale im bardziej wyraża „siebie”, czyli złośliwe przekonania, kąśliwe uwagi, umniejszające czyjąś wartość komentarze, tym lepiej dla niej. Lepiej o tyle, o ile poczucie niemożliwości działania zgodnie z doświadczanymi negatywnymi pobudkami, powściąganie się ze względu na grożące konsekwencje grozi popadnięciem w stan resentymentu.