Rdzeń kręgowy jest bezpośrednio połączony z mózgowiem – stanowi kontynuację rdzenia przedłużonego i wychodzi z czaszki przez otwór potyliczny. Składa się z 31 neuromerów – segmentów, z których wychodzą nerwy rdzeniowe. Z każdego neuromeru odchodzi jedna para nerwów rdzeniowych.

Neuromery nie leżą dokładnie na wysokości odpowiedniego kręgu kręgosłupa, tylko powyżej (np. 6 neuromer piersiowy leży na wysokości 5 kręgu piersiowego, a wszystkie segmenty lędźwiowe rdzenia na wysokości 2 ostatnich kręgów piersiowych). Rdzeń kręgowy kończy się na wysokości drugiego kręgu lędźwiowego. Od ostatniego segmentu ciągnie się bardzo cienka nić końcowa, czyli szczątkowa końcówka rdzenia kręgowego, biegnąca przez lędźwiowy i krzyżowy odcinek kręgosłupa.

Rdzeń kręgowy od zewnątrz tworzy istota białaistota białaistota biała, która otacza leżącą wewnątrz istotę szarąistota szaraistotę szarą. Na przekroju poprzecznym widoczne jest, że istota szara przyjmuje charakterystyczny kształt zbliżony do litery „H”. Jej pasma tworzą skierowane ku przodowi rogi brzuszne (przednie) oraz zwrócone ku tyłowi rogi grzbietowe (tylne).

Rdzeń kręgowy odpowiada nie tylko za przekazywanie sygnałów ze środowiska (odbieranych przez odpowiednie receptory) do mózgu i sygnałów z mózgu do narządów wykonawczych (np. mięśni), ale także za kontrolę odruchów bezwarunkowychodruch bezwarunkowyodruchów bezwarunkowych. Wiele z nich ma swoje ośrodki w istocie szarej rdzenia kręgowego - nazywamy je również odruchami rdzeniowymi. Odruchy te to uwarunkowana genetycznie reakcja organizmu na pewien bodziec (charakterystyczna dla danego gatunku). Informacja o odebranym bodźcu przebiega wzdłuż tak zwanego łuku odruchowegołuk odruchowyłuku odruchowego. Przykładem odruchu bezwarunkowego (rdzeniowego) jest odruch kolanowy, prawidłowość która diagnozowana jest w badaniach neurologicznych.

Słownik