Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

Ostrosłup prawidłowy czworokątny to ostrosłup, który ma w podstawie kwadrat, a ściany boczne są identycznymi trójkątami równoramiennymi. Spodek wysokości ostrosłupa leży na przecięciu przekątnych jego podstawy.

RfBGHKn9AJAQN

Zauważ, że ostrosłup prawidłowy czworokątnyostrosłup prawidłowy czworokątnyostrosłup prawidłowy czworokątny ma:

  • podstawę (kwadrat),

  • 5 ścian, w tym 4 ściany boczne, które są trójkątami równoramiennymi,

  • 5 wierzchołków,

  • 8 krawędzi (4 krawędzie boczne i 4 krawędzie podstawy).

Poniższy aplet pomoże zobaczyć omawiany ostrosłup z różnych stron; można go także powiększyć lub pomniejszyć. Można zaznaczyć wybraną krawędź i obserwować ją z różnej perspektywy. Po przeciągnięciu kursorem myszy, bryła zacznie się obracać.

Zapoznaj się z apletem przedstawiającym ostrosłup prawidłowy czworokątny. Zwróć uwagę na to jak zmienia się bryła w zależności od kąta pod jakim się ją ustawi.

R1MZlw8EncV28
Aplet przedstawia ostrosłup prawidłowy czworokątny, który można obracać. Bryła ustawiona pod kątem przedstawiona jest jako obiekt przestrzenny, którego przednie krawędzie narysowane są linią ciągłą, a tylne krawędzie zaznaczone są linią przerywaną. Z góry bryła wydaje się być kwadratem z przekątnymi, gdyż ściany boczne ostrosłupa biegną od punktu leżącego nad środkiem podstawy do wierzchołków podstawy, więc nakładają się w tej perspektywie z przekątnymi podstawy. Bryła ustawiona bokiem przypomina z kolei trójkąt, gdyż w tym przypadku widoczna jest jedynie jej ściana boczna będąca trójkątem.
Problem 1
R12ylDiRT1gkb
Wymyśl pytanie na kartkówkę związane z tematem materiału.
Przykład 1

Suma długości krawędzi ostrosłupa prawidłowegoostrosłup prawidłowyostrosłupa prawidłowego czworokątnego wynosi 2S cm. Oblicz długość jednej krawędzi, wiedząc, że wszystkie krawędzie są tej samej długości.

Rozwiązanie

Wiemy, że omawiany ostrosłup ma 8 krawędzi tej samej długości,
zatem: 2S:8=S4.

Przykład 2

Suma długości krawędzi ostrosłupa prawidłowego czworokątnego, w którym krawędź boczna jest dwa razy dłuższa od krawędzi podstawy, wynosi SScm. Oblicz pole podstawy tego ostrosłupa.

Rozwiązanie

Oznaczmy długość krawędzi podstawy jako niewiadomą a. Krawędź boczna jest dwa razy dłuższa, czyli ma długość 2a.

Możemy więc zapisać równanie: a·4+2a·4=SS,

czyli 12·a=SS, co oznacza, że a=SS12.

Podstawa ostrosłupa jest kwadratem, zatem jego pole wynosi S3144 cm2.

Przykład 3

Ściana boczna ostrosłupa prawidłowego czworokątnego jest trójkątem równobocznym o polu S. Oblicz sumę długości krawędzi tego ostrosłupa.

Rozwiązanie

Wykonajmy rysunek pomocniczy.

R1Ab4Ohhb3gVk

Skoro ściana boczna jest trójkątem równobocznym, tzn. że wszystkie krawędzie ostrosłupa mają taką samą długość. Wystarczy więc obliczyć długość boku trójkąta równobocznego.

Przypomnijmy wzór na pole trójkąta równobocznego: P=a234.

Możemy więc zapisać równanie: S=a234,

z którego po przekształceniu otrzymujemy:

a2=4S33,

a=4S33.

Ostrosłup prawidłowy czworokątny ma 8 krawędzi, zatem ich suma wynosi 84S33.

Przykład 4

Przekątna podstawy ostrosłupa prawidłowego czworokątnego ma długość  p cm. Krawędź boczna ma zaś długość 10 cm. Ile wynosi więc wysokość ściany bocznej ostrosłupa?

Rozwiązanie

Zacznijmy od policzenia długości krawędzi podstawy naszego ostrosłupa.

Skoro przekątna podstawy ma długość  p cm, to, korzystając ze wzoru na przekątną podstawy, otrzymujemy: a2=p , czyli a=p22.

Narysujmy więc nasz ostrosłup.

R1HqtDo83i9Fr

Aby obliczyć wysokość ściany bocznej, wyrysujmy tylko ścianę BCS.

RehCyKakafR9H

Wykorzystajmy więc twierdzenie Pitagorasa, aby obliczyć długość wysokości  ściany bocznej, czyli h:

h2+p242=102

h2+p28=100

h2=800-p28

h=800-p28.

Zatem wysokość ściany bocznej ma długość 800-p28.

Słownik

ostrosłup prawidłowy
ostrosłup prawidłowy

ostrosłup prosty, który ma w podstawie wielokąt foremny

ostrosłup prawidłowy czworokątny
ostrosłup prawidłowy czworokątny

ostrosłup prosty, który ma w podstawie kwadrat