Przypomnijmy, że w graniastosłupach mamy trzy rodzaje przekątnych:
przekątną podstawy nazywamy przekątną wielokąta, który jest podstawą graniastosłupa,
przekątną ściany bocznej jest przekątna równoległoboku będącego ścianą boczną tego graniastosłupa,
przekątną graniastosłupa nazywamy odcinek łączący wierzchołki różnych podstaw graniastosłupa, które nie należą do jednej ściany bocznej.
Przykład 1
R1AwSkOkDuy2D
Odcinek jest przekątną podstawy, jest przekątną ściany bocznej, jest przekątną graniastosłupaprzekątna graniastosłupaprzekątną graniastosłupa.
Zapamiętaj
W graniastosłupie prostym krawędź podstawy, krawędź boczna i przekątna ściany bocznejprzekątna ściany bocznej graniastosłupaprzekątna ściany bocznej są bokami trójkąta prostokątnego.
R1f051YSLRBgJ
Przykład 2
Sinus kąta nachylenia przekątnej ściany bocznej do płaszczyzny podstawy w graniastosłupie prawidłowym czworokątnym wynosi , a krawędź podstawy ma długość . Obliczymy długość krawędzi bocznej i przekątnej ściany bocznej tego graniastosłupa.
Rozwiązanie
Przypomnijmy, że w graniastosłupie prostym kąt między przekątną ściany bocznej, a podstawą jest kątem między przekątną ściany bocznej, a krawędzią podstawy.
Zrobimy rysunek pomocniczy, uwzględniając znany sinus:
Rnippx2SjpIZN
Korzystając z twierdzenia Pitagorasa otrzymujemy . Wykonując dalsze przekształcenia mamy . Ostatecznie , co daje .
Oznacza to, że krawędź boczna ma długość , a przekątna ściany bocznej .
Zapamiętaj
W graniastosłupie prostym (co najmniej czworokątnym) trójkąt, którego bokami są przekątna graniastosłupa, przekątna podstawy i krawędź boczna jest prostokątny.
RkXj4dCjlidzr
Przykład 3
W graniastosłupie prostym o podstawie rombu tangens kąta nachylenia dłuższej przekątnej graniastosłupa do podstawy wynosi , krótsza przekątna podstawy ma długość , a krawędź podstawy . Obliczymy długość krótszej przekątnej tego graniastosłupa.
Rozwiązanie
Dłuższa przekątna graniastosłupa, dłuższa przekątna podstawy i krawędź podstawy tworzą trójkąt prostokątny, jednym z kątów tego trójkąta jest kąt, którego tangens znamy.
R5khRoSWmIGDE
Obliczymy długość dłuższej przekątnej podstawy.
RrsaBT969r76a
Korzystając z twierdzenia Pitagorasa mamy , co po przekształceniach daje . A zatem . Stąd dłuższa przekątna podstawy ma długość .
Obliczymy długość korzystając z funkcji trygonometrycznych dla trójkąta . Mamy .
Czyli i stąd .
Obliczymy teraz długość krótszej przekątnej graniastosłupa korzystając z twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta . A zatem krótsza przekątna graniastosłupa ma długość .
Zapamiętaj
Wysokość graniastosłupa jest odcinkiem łączącym płaszczyzny podstaw, którego długość jest równa odległości między tymi płaszczyznami, oznaczamy ją przez . Ponadto w graniastosłupach prostych każda z krawędzi bocznych jest wysokością tego graniastosłupa.
Przykład 4
W graniastosłupie pochyłym o podstawie sześciokąta foremnego (jak na rysunku) krawędź podstawy ma długość , a krawędź boczna . Obliczymy długość przekątnej oraz wysokość tego graniastosłupa, jeżeli wiemy, że wysokość ta, poprowadzona z punktu , przecina płaszczyznę podstawy w punkcie , który jest współliniowy z prostymi i .
R1UJxm5LbM3nc
Rozwiązanie
Ponieważ punkty , , oraz punkty , , leżą na jednej prostej, to kąty i mają . A zatem trójkąt jest równoboczny. Czyli , a stąd .
Obliczymy długość wysokości z twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta :
Wykonując dalsze przekształcenia, otrzymamy, że wysokość graniastosłupawysokość graniastosłupawysokość graniastosłupa ma długość .
Obliczymy teraz długość przekątnej ściany bocznej z twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta :
I stąd .
Słownik
wysokość graniastosłupa
wysokość graniastosłupa
odcinek łączący płaszczyzny podstaw, którego długość jest równa odległości między płaszczyznami podstaw
przekątna ściany bocznej graniastosłupa
przekątna ściany bocznej graniastosłupa
przekątna równoległoboku, który jest ścianą boczną graniastosłupa
przekątna graniastosłupa
przekątna graniastosłupa
odcinek łączący dwa wierzchołki nie leżące na jednej ścianie graniastosłupa