Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
Polecenie 1

Zapoznaj się z apletem przedstawiającym kolejne kroki obliczania długości przekątnych graniastoslupa.
W podstawie graniastosłupa prostego znajduje się deltoid, którego przekątna AC ma długość 4. Krawędź podstawy CD ma długość 25 a kąt ABC jest prosty. Przekątna ściany bocznej DG ma długość 6. Oblicz długości przekątnych graniastosłupa.

R1ZojpJlFoQuH
Na rysunku znajduje się graniastosłup prosty o podstawie deltoidu, w którym wierzchołki dolnej podstawy to: A, B, C, D, a wierzchołki górnej podstawy to E, F, G, H. W graniastosłupie zaznaczone zostały jego przekątne, przy czym CE to krótsza przekątna graniastosłupa, a DF to dłuższa przekątna graniastosłupa. Obok rysunku rozpatrywanej bryły znajduje się rysunek jej podstawy, czyli deltoid o wierzchołkach A, B, C, D. Krok pierwszy rozpoczynamy od znalezienia przekątnych DF i CE. W tym celu zaznaczamy dane na rysunkach. Na rysunku przedstawiającym graniastosłup prosty o podstawie deltoidu, w którym wierzchołki dolnej podstawy to: A, B, C, D, a wierzchołki górnej podstawy to E, F, G, H zaznaczono odcinek AC, czyli krótszą przekątną podstawy graniastosłupa, o długości 4. Zaznaczono bok DC, czyli jedną z dłuższych krawędzi podstawy o długości 25. Zaznaczono również przekątną ściany bocznej graniastosłupa DG o długości 6. Obok rysunku rozpatrywanej bryły znajduje się rysunek jej podstawy, czyli deltoid o wierzchołkach A, B, C, D, w którym zaznaczono jego krótszą przekątną AC o długości 4 oraz jeden z dłuższych boków CD o długości 25. Zaznaczono również, że kąt ABC jest kątem prostym. Następnie na obu rysunkach zaznaczamy dłuższą przekątną podstawy BD, która jest pod kątem prostym do krótszej przekątnej AC. Punkt przecięcia obu przekątnych podpisujemy literą I. Kolejno obliczamy długość odcinka BI i krawędzi BC. Trójkąt ABC wyznaczony przez dwa krótsze ramiona deltoidu oraz jego krótszą przekątną jest prostokątny i równoramienny, zatem kąt ACB jest równy 45 stopni. Trójkąt BIC złożony z krótszego boku deltoidu, oraz połowy krótszej i połowy dłuższej przekątnej też jest równoramienny i prostokątny. Zatem jeśli krótsza przeciwprostokątna AC miała długość 4. To odcinek IC oraz BI mają długość 2. A odcinek BC ma długość 22. W kolejnym kroku obliczamy długość odcinka ID i przekątnej podstawy BD. W tym celu na rysunku przedstawiającym rozpatrywany deltoid zaznaczamy trójkąt DIC. Przypomnijmy, że odcinek CD, który stanowi przeciwprostokątną naszego trójkąta ma długość 25, a odcinek IC, będący krótszą przyprostokątną ma długość 2. Z twierdzenia Pitagorasa dla trójkąta DIC mamy: DI2+22=252. Po przekształceniach otrzymujemy DI=4. Pamiętając że odcinek BI ma długość 2, otrzymujemy długość przekątnej BD równą 6. Kolejnym krokiem jest obliczenie długości krawędzi bocznej. W graniastosłupie prostym o podstawie deltoidu, w którym wierzchołki dolnej podstawy to: A, B, C, D, a wierzchołki górnej podstawy to E, F, G, H zaznaczamy odcinki: DC czyli krawędź podstawy o długości 25, DG czyli przekątną ściany bocznej o długości 6 oraz CG czyli krawędź ściany bocznej. Odcinki te tworzą trójkąt prostokątny, w którym odcinki CD i GC są przyprostokątnymi, a odcinek CG to przeciwprostokątna. Możemy skorzystać z twierdzenia pitagorasa dla trójkąta DCG: 252+CG2=62. Stąd CG=4. Następnie obliczamy długość przekątnej DF graniastosłupa. W naszym graniastosłupie zaznaczmy przekątną BD podstawy graniastosłupa o długości 6, krawędź ściany bocznej graniastosłupa o długości 4 oraz przekątną graniastosłupa DF. Odcinki te tworzą trójkąt prostokątny, gdzie DB oraz BF to przyprostokątne, a DF to przeciwprostokątna. Znów skorzystamy z twierdzenia pitagorasa. Dla trójkąta DBF mamy: 42+62=DF2. Otrzymujemy więc długość dłuższej przekątnej graniastosłupa DF=213. W ostatnim kroku obliczamy długość przekątnej CE graniastosłupa. W tym celu w rozpatrywanym przez nas graniastosłupie zaznaczmy odcinki: AC czyli krótszą przekątną podstawy, AE czyli krawędź ściany bocznej oraz CE czyli krótszą przekątną graniastosłupa. Odcinki te stanowią trójkąt prostokątny. Przy czym odcinek CE jest przeciwprostokątną w tym trójkącie. Ponieważ długość odcinka AE jest równa odcinkowi AC, a ich długości są równe 4, to trójkąt EAC jest trójkątem równoramiennym i prostokątnym. Zatem długość odcinka CE jest równa 42.
Polecenie 2

Wymień trójkąty prostokątne, które są rozważane w graniastosłupie z treści apletu.

Polecenie 3

Jaką długość mają przekątne AHBE w graniastosłupie opisanym w aplecie?