Liczba lat edukacji

Poziom zaspokojenia potrzeb edukacyjnychedukacjaedukacyjnych na świecie nie jest równomierny. W krajach wyżej rozwiniętych oczekiwana liczba lat edukacji jest większa niż w krajach słabo rozwiniętych. Największymi wartościami tego wskaźnika odznaczają się następują kraje: Australia (22,0), Belgia (19,8) i Szwecja (19,5). Z kolei najmniejszymi wartościami odznaczają się: Erytrea (5,0), Sudan Południowy (5,3) i Niger (6,5).

RoNA0TE6vSJlL

Mapa świata przedstawia oczekiwaną liczbę lat edukacji dzieci i młodzieży. Powyżej 16 lat edukacji było w Kanadzie, Stanach Zjednoczonych, Argentynie, Chile, w krajach skandynawskich, Wielkiej Brytanii, zachodniej Europie, Polsce, Estonii, na Litwie, w Arabii Saudyjskiej, Korei Południowej, Australii, Nowej Zelandii. Liczba lat edukacji w przedziale od 14,1 do 16 lat wystąpiła między innymi w Meksyku, Brazylii, Urugwaju, Kolumbii, Ekwadorze, Wenezueli, na Łotwie, Białorusi, Ukrainie, w Rumunii, na Węgrzech, w Bułgarii, na Słowacji, w Bośni i Hercegowinie, w Chorwacji, Serbii, Turcji, w Iranie, w Rosji, Kazachstanie, Mongolii, Japonii, Tajlandii. Liczba lat edukacji w przedziale od 12,1 do 14 lat wystąpiła między innymi w Peru, Boliwii, Paragwaju, Chinach, Indiach, Indonezji, Malezji, Libii, Egipcie, Maroku, RPA, Namibii, Botswanie, Zambii, Kenii, Kamerunie. Lata nauki poniżej 10 lat wystąpiły przede wszystkim w Mali, Mauretanii, Czadzie, Nigerii, Nigrze, Sudanie, Sudanie Południowym, Etiopii, Demokratycznej Republice Konga, Mozambiku, Pakistanie, Birmie i Papui‑Nowej Gwinei.

Wydatki na edukację

Nakłady na edukację (w przeliczeniu na jedną osobę) również wykazują zróżnicowanie w zależności do poziomu rozwoju gospodarczego. Największe wydatki z budżetu państwa na edukację w przeliczeniu na jedną osobę odnotowuje się w państwach wysoko rozwiniętych, zwłaszcza w krajach skandynawskich. Występują tam nie tylko szkoły państwowe, ale również prywatne, które z roku na rok stają się coraz bardziej nowoczesne. Ważną rolę odgrywa tam również kształcenie ustawicznekształcenie ustawicznekształcenie ustawiczne. W krajach słabo rozwiniętych wartości tego wskaźnika są nawet setki razy mniejsze i w związku z tym nie są wystarczające. Brakuje szkół, dzieci muszą pokonywać codziennie duże odległości, aby dotrzeć do placówki, brakuje także środków na uregulowanie przez szkoły rachunków za energię elektryczną, wodę czy transport. Podobne zróżnicowanie jest z reguły zauważalne także podczas analizy wydatków na edukację wyrażonych jako procent PKB. Jednakże rządy niektórych państw słabo rozwiniętych, dostrzegając wpływ edukacji na poziom rozwoju społeczno‑gospodarczego, przeznaczają bardzo duże środki na rozwój tych usług. Na przykład w Sierra Leone wartość tego wskaźnika wynosiła w 2018 r. aż 7,7%, przewyższając odsetki wydatków z budżetu tego kraju na inne rodzaje działalności.

Liczba uczniów przypadających na jednego nauczyciela w szkołach podstawowych

Kraje słabo rozwinięte cechują się bardzo niską dostępnością usług edukacyjnych. Najwyższymi wartościami tego wskaźnika odznaczają się: Republika Środkowoafrykańska (83), Rwanda (60) i Malawi (59). Są to kraje o wysokim przyroście naturalnym. Natomiast w krajach wysoko rozwiniętych (szczególnie w tych niewielkich) oraz krajach rozwijających się o wysokiej stopie życiowej (np. krajach Półwyspu Arabskiego) występuje duża dostępność do usług edukacyjnych. Najniższymi wartościami tego wskaźnika odznaczają się: San Marino (7), Liechtenstein (8), Luksemburg (8), Norwegia (9) i Kuwejt (9).

R1IAs0hIXuG8C

Mapa świata przedstawia liczbę uczniów przypadających na jednego nauczyciela w szkołach podstawowych. Powyżej 50 uczniów na jednego nauczyciela przypada w Czadzie, w Republice Środkowoafrykańskiej, Angoli, Mozambiku, w Tanzanii. Jeden nauczyciel na 35,1 do 50 uczniów przypada w Afganistanie, w Pakistanie, w Kambodży, Papui–Nowej Gwinei, na Madagaskarze, w Zambii, w Mali, w Nigrze, w Senegalu, w Gwinei, na Wybrzeżu Kości Słoniowej, w Togo, w Beninie, w Kamerunie, w Sudanie Południowym, w Ugandzie, Erytrei. Jeden nauczyciel na 20,1 do 35 uczniów przypada między innymi w Rosji, Mongolii, Indiach, Iranie, Birmie, Wietnamie, Laosie, Demokratycznej Republice Konga, Namibii, Botswanie, RPA, Algierii, Maroku, Mauretanii, Egipcie, w Brazylii, Kolumbii, Ekwadorze, w Meksyku. Jeden nauczyciel na 15,1 do 20 uczniów przypada w Kanadzie, we Francji, w Wielkiej Brytanii, w Czechach, na Słowacji, Białorusi, w Rumunii, Bułgarii, Turcji, Kazachstanie, Chinach, Japonii, Indonezji, Australii. Poniżej lub równe 15 uczniów na jednego nauczyciela przypada między innymi w Stanach Zjednoczonych, Skandynawii, na Islandii, w Portugalii, Hiszpanii, we Włoszech, w Niemczech, Belgii, Holandii, Danii, w Polsce, na Litwie, Łotwie, w Estonii, na Ukrainie, w Arabii Saudyjskiej, w Omanie i w Malezji.

Współczynnik skolaryzacji

Współczynnik ten występuje w dwóch postaciach: brutto i netto. 

Według GUS:

• współczynnik skolaryzacji netto to relacja liczby osób (w danej grupie wieku) uczących się (stan na początku roku szkolnego) na danym poziomie kształcenia do liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie wieku określonej jako odpowiadająca temu poziomowi nauczania,

• współczynnik skolaryzacji brutto to relacja liczby osób uczących się (stan na początku roku szkolnego) na danym poziomie kształcenia (niezależnie od wieku) do liczby ludności (stan w dniu 31 XII) w grupie wieku określonej jako odpowiadająca temu poziomowi nauczania.

Oba wyrażane są w procentach (%). Współczynniki te mierzone są na różnych poziomach nauczania: podstawowym, ponadpodstawowym i wyższym. Najwyższe wartości przyjmują one w szkołach podstawowych, gdyż edukacja na tym poziomie jest obowiązkowa. Wartości współczynnika skolaryzacji brutto mogą przekraczać 100%. Oznacza to, że w szkołach uczą się osoby starsze lub młodsze niż w wieku nominalnie przypisanym do danego poziomu edukacji.

Najniższymi wartościami współczynnika netto na poziomie szkoły podstawowej odznaczają się kraje słabo rozwinięte (np. Liberia - 44%, Erytrea - 51%), a najwyższymi - wysoko rozwinięte (np. Norwegia, Kanada, Islandia - 100%). Jeżeli chodzi o współczynnik brutto, to w wielu krajach słabo rozwiniętych i rozwijających się występują bardzo wysokie wartości tego współczynnika, często wyższe niż w krajach wysoko rozwiniętych - w szczególności brutto (np. Malawi - 145%, Sierra Leone - 144%, a Niemcy - 104%), gdyż rządy tych państw, przeznaczając duże nakłady finansowe na edukację, chcą nadrobić zaległości edukacyjne z poprzednich lat. Świadczy to o dostrzeżeniu wpływu edukacji na podniesienie poziomu rozwoju społeczno‑gospodarczego. Podobne zróżnicowanie występuje na poziomie szkół ponadpodstawowych i wyższych.

RYvlkXFffjdsJ

Mapa świata przedstawia współczynnik skolaryzacji netto w szkołach podstawowych. Współczynnik powyżej 95% wystąpił w Kanadzie, Meksyku, Brazylii, Argentynie, Urugwaju, w Peru, w Gujanie Francuskiej, w Skandynawii, w Portugalii, Hiszpanii, Francji, Belgii, Holandii, w Portugalii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, na Islandii, we Włoszech, w Polsce, na Litwie, Łotwie we Włoszech, w Grecji, w Rosji, Mongolii, Nepalu, na Sri Lance, w Birmie, w Malezji, Australii, w Nowej Zelandii, w Maroku, w Saharze Zachodniej, w Algierii, w Egipcie, w Korei Południowej. Współczynnik w przedziale od 90,1 do 95% wystąpił między innymi w Stanach Zjednoczonych, Kolumbii, Ekwadorze, Boliwii, Chile, Niemczech, na Węgrzech, w Uzbekistanie, w Mozambiku, w Kamerunie. Współczynnik w przedziale od 85,1 do 90% wystąpił w Wenezueli, Czechach, Austrii, Kazachstanie, Turcji, RPA. Wartość od 80,1 do 85% wystąpiła w Tanzanii, Zambii, Jemenie, Rumunii. Poniżej 80% wystąpiło w Mali, Mauretanii, Czadzie, Nigerii, Nigrze, Sudanie, Etiopii, Somalii, Kenii, Demokratycznej republice Konga, Angoli, Botswanie, Zimbabwe, Papui Nowej Gwinei, Pakistanie.

RahdAnrvf4Tx7

Mapa świata przedstawia współczynnik skolaryzacji brutto w szkołach podstawowych. Współczynnik powyżej 110% wystąpił w Brazylii, w Peru, Kolumbii, Kostaryce, Szwecji, Iranie, Turkmenistanie, Nepalu, Birmie, Wietnamie, w Mozambiku, Namibii, w Demokratycznej Republice Konga, w Togo, Beninie, w Maroku, Tunezji. Współczynnik w granicach od 105,1 do 110% wystąpił w Meksyku, Argentynie, Algierii, Egipcie, w Indonezji, Kambodży. Współczynnik pomiędzy 100,1 a 105% wystąpił między innymi w Stanach Zjednoczonych, w Norwegii, Finlandii, w Europie Zachodniej, w Rosji, Kazachstanie, Mongolii, Chinach, Australii, Mauretanii, Arabii Saudyjskiej, Omanie. Współczynnik w przedziale 95,1 do 100% odnotowano między innymi w Wenezueli, w Boliwii, w Polsce, na Słowacji, na Węgrzech, w Grecji, Indiach, Pakistanie, Kenii, RPA, Zambii. Współczynnik poniżej 95% dotyczy Mali, Nigerii, czadu, Turcji, Rumunii, Bułgarii.

R18f49n7xpHOr

Mapa świata przedstawia współczynnik skolaryzacji netto w szkołach ponadpodstawowych w latach 2016–2019 w procentach. Współczynnik powyżej 96 procent: Kanada, Skandynawia, Hiszpania, Wielka Brytania, Irlandia, Litwa, Białoruś, Kazachstan, Arabia Saudyjska, Oman, Korea Południowa. Współczynnik pomiędzy 90,1 a 96 procent: USA, Argentyna, Polska, Czechy, Włochy, Grecja, Francja, Belgia, Holandia, Dania, Chorwacja, Rosja, Uzbekistan, Australia. Współczynnik skolaryzacji netto pomiędzy 80,1 a 90 procent jest między innymi w Meksyku, Brazylii, Chile, Peru, Ekwadorze, Niemczech, Austrii, na Ukrainie, w Rumunii, Turcji, Iranie, Egipcie. W pozostałych krajach współczynnik wynosi mniej niż 80 procent. Najniższy występuje w wielu krajach Afryki - poniżej 70 procent.

R19MH0GyWALz0

Mapa świata przedstawia współczynnik skolaryzacji brutto w szkołach ponadpodstawowych w latach 2016–2019 w procentach. Współczynnik powyżej 120 procent jest w Australii, Urugwaju, Szwecji, Finlandii, Portugalii, Hiszpanii, Wielkiej Brytanii, Irlandii, Belgii, Holandii, Danii. Współczynnik od 100,1 do 120 procent dotyczy Kanady, Meksyku, Brazylii, Chile, Argentyny, Peru, Ekwadoru, większości krajów europejskich (w tym Polski), Turcji, Arabii Saudyjskiej, Omanu, Tajlandii, Rosji, Kazachstanu, RPA. Współczynnik od 90,1 do 100 procent: Stany Zjednoczone, Kolumbia, Niemcy, Austria, Słowacja, Bułgaria, Uzbekistan, Tadżykistan. Pozostałe kraje mają współczynnik skolaryzacji poniżej 90 procent. Najniższy jest w krajach afrykańskich, a także Indiach, Pakistanie, Afganistanie (poniżej 80 procent).

RUXWeAFhvnJJC

Mapa świata przedstawia współczynnik skolaryzacji brutto w szkołach wyższych w latach 2016–2019 w procentach. Powyżej 80 procent: Stany Zjednoczone, Chile, Argentyna, Hiszpania, Norwegia, Holandia, Dania, Austria, Turcja, Rosja, Litwa, Białoruś, Ukraina, Korea Południowa, Australia, Nowa Zelandia. Współczynnik od 60,1 do 80 procent: Kanada, Peru, większość krajów europejskich, w tym Polska, Iran, Arabia Saudyjska, Kazachstan, Mongolia. Współczynnik od 40,1 do 60 procent: Meksyk, Brazylia, Kolumbia, Chiny, Rumunia, Słowacja, Węgry, Oman, Tajlandia, Malezja, Algieria. W pozostałych krajach współczynnik wynosi poniżej 40 procent. Najniższy jest w krajach afrykańskich.

Wartości wskaźników skolaryzacji wykazują także zróżnicowanie w podziale na płeć. W wielu krajach słabo rozwiniętych - głównie ze względów kulturowych - występują znacznie większe wartości tych wskaźników dla mężczyzn (chłopców) niż dla kobiet (dziewczynek).

Słownik