Przeczytaj
Podsumowanie analizy sceny 6 aktu V dramatu
Przestrzeń
Morze jest przestrzenią nacechowaną negatywnie, związaną ze śmiercią – ginie w nim samobójczo Enona, a morski potwór jest przyczyną śmierci Hipolita. Ma to związek z Neptunem, którego przyzywa Tezeusz. Śmierć spowodowana przez potwora jest przemyślną zemstą boga na rodzinie Tezeusza, który słynął z ich zabijania.
Postacie
Hipolit
Śmierć Hipolita ma charakter symboliczny – śmierć, której sprawcą był potwór morski, jest karą za odwrócenie się od Neptuna, któremu bohater był bliższy, na rzecz Wenery (miłość do Arycji).
Teramenes
Jest świadkiem śmierci Hipolita, pełni funkcję posłańca relacjonującego wydarzenia, które ze względu na zasadę stosowności nie mogą być bezpośrednio przedstawione na scenie (podobnie jak w tragedii greckiej). Opowiadanie Teramenesa jest rozbudowane i kunsztowne; wykracza poza funkcję dramatyczną – ma na celu ukazanie niszczycielskiego działania Neptuna.
Podsumowanie analizy sceny 7 aktu V dramatu
Postacie
Tezeusz
W jego świadomości rozgrywa się wewnętrzny konflikt. Odgrywa w sztuce podwójną rolę: jest zarazem sprawcą nieszczęść całej rodziny i jednocześnie ich ofiarą. Bezpośredni wpływ na bieg wypadków ma Tezeusz tylko raz, w momencie lekkomyślnego rzucenia klątwy na Hipolita. W zakończeniu Tezeusz uznaje swój błąd.
Warstwa językowa
Barokowe obrazowanie, oksymoronyoksymorony („złowrogie fawory”, „niecne modlitwy”) ukazują dwuznaczny stosunek bogów do człowieka. Na tym gruncie klasycystyczne dążenie do harmonii, które znalazło swój wyraz w rygorystycznej formie, spotyka się tu z barokową wizją człowieka i świata. Widzimy tu zarówno dbałość o przejrzysty, elegancki i klarowny styl, jak i żywiołowe, zawiłe opisy stanów emocjonalnych bohaterów. Ta dychotomia czyni z Fedry dzieło epoki przejściowej pomiędzy barokiem i oświeceniem.
Cechy gatunku
Zasada stosownościZasada stosowności: główna bohaterka jako królowa nie może popełnić niskiego czynu; na scenie została przedstawiona śmierć Fedry, ale wydarzenie to nie ma charakteru drastycznego.
Słownik
(gr. ὀxiύmuomegarhoomicronς, oksýmōros; oksýs – ostry, mōros – tępy) – środek stylistyczny polegający na zestawieniu wyrazów o przeciwstawnym znaczeniu
(gr. prépon, łac. decorum) w antyku uznawano ją za jedną z cech podstawowych i decydujących o wartości estetycznej dzieła retorycznego lub utworu literackiego. Występują w niej trzy podstawowe kwestie:
zestrojenie wypowiedzi literackiej z typem osoby mówiącej w tekście (narratorem, podmiotem lirycznym) – sposób mówienia powinien pasować do wieku, płci, stanu społecznego i charakteru tej osoby;
łączenie poszczególnych gatunków literackich, np. komedii i tragedii, z określonym typem bohatera oraz sposobem, w jaki ten bohater się wypowiada;
styl odpowiedni dla danego bohatera czy przedstawionej w utworze sytuacji.