Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki

W celu określenia wartości użytkowej gleb stosuje się podział na klasy bonitacyjnebonitacjabonitacyjne. Przy ich wyróżnianiu uwzględnia się właściwości przyrodnicze gleby takie jak typ genetyczny gleby, stopień wykształcenia profilu glebowegoprofil glebowyprofilu glebowego, miąższość poziomu próchnicznego, zawartość próchnicypróchnicapróchnicy, właściwości chemiczne i fizyczne, a także warunki środowiska, w którym gleba występuje, np.: wysokość n.p.m. czy stosunki wilgotnościowe. Dodatkowymi kryteriami klasyfikacji są właściwości otoczenia profilu glebowego i warunki uprawy. Wyróżnia się sześć klas bonitacyjnych gruntów ornychgleby orneornych, które reprezentują gleby od najbardziej (I klasa) do najmniej urodzajnych (VI klasa i VI Rz). W Polsce przeważają gleby klas III a, III b, IV a, IV b i V, czyli średniej jakości. Najlepiej udają się na nich uprawy zbóż o mniejszych wymaganiach glebowych (pszenżyto, owies, żyto) oraz ziemniaków. Najlepsze jakościowo gleby największą powierzchnię zajmują na Wyżynie Lubelskiej i Sandomierskiej, Nizinie Śląskiej, Żuławach Wiślanych oraz Kujawach. Natomiast najmniej urodzajne grunty występują na Nizinie Podlaskiej, Mazowieckiej, wschodniej części Niziny Wielkopolskiej i Pojezierzu Lubuskim.

1
Polecenie 1

Wymień regiony geograficzne o największym udziale gleb zaklasyfikowanych do najlepszych i najgorszych klas bonitacyjnych.

RpstRM0x5Rp9L
Klasy bonitacyjne gleb w Polsce.
Źródło: Englishsquare.pl Sp. z o.o., CC BY-SA 3.0, https://creativecommons.org/licenses/by-sa/3.0.
R9uNolEdv8KgB
(Uzupełnij).

Słownik

bonitacja
bonitacja

ocena jakości gleby pod względem jej wartości użytkowej, uwzględniająca m.in. żyzność gleby, stosunki wodne w glebie i  trudności uprawy

gleby orne
gleby orne

gleby przeznaczone pod uprawę roślin

profil glebowy
profil glebowy

przekrój pionowy gleby (do głębokości ok. 1.5 m) odsłaniający morfologię danej gleby i przylegającej do niej skały macierzystej; wyróżnia się w nim warstwy: orną (w lesie ściółki i próchnicy), podglebia i skały macierzystej

próchnica
próchnica

naturalna zdolność gleby do zaspokajania żywieniowych funkcji roślin, czyli do przekazywania im składników pokarmowych, wody, powietrza glebowego i ciepła

żyzność gleby
żyzność gleby

naturalna zdolność gleby do zaspokajania żywieniowych funkcji roślin, czyli do przekazywania im składników pokarmowych, wody, powietrza glebowego i ciepła