Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
układ równań
Definicja: układ równań

Układem równań nazywamy koniunkcję co najmniej dwóch równań.

rozwiązanie układu równań
Definicja: rozwiązanie układu równań

Rozwiązaniem układu dwóch równań z dwiema niewiadomymi jest każda para    liczb, która spełnia jednocześnie każde równanie danego układu równań.

Przy czym taki układ równań może mieć skończoną liczbę rozwiązań, może istnieć nieskończenie wiele par liczb, spełniających jednocześnie wszystkie równania układu. Lub układ nie ma rozwiązania.

wykres funkcji liniowej
Definicja: wykres funkcji liniowej

Wykresem funkcji liniowej fx=ax+b jest prosta o równaniu y=ax+b, gdzie x.

wykres funkcji kwadratowej
Definicja: wykres funkcji kwadratowej

Wykresem funkcji kwadratowej fx=ax2 jest krzywa o równaniu y=ax2, gdzie x. Krzywą tę nazywamy parabolą.

Zauważ, że współczynnik a jest w tym przypadku  różny od zera.

Przykład 1

Rozwiążemy graficznie układ równań y=x2y=x+2.

Rysujemy w układzie współrzędnych wykresy funkcji y=x2 oraz y=x+2.

R165lEy0CgT3z

Prosta i parabolaparabolaparabola przecinają się w dwóch punktach o współrzędnych 1,1 oraz 2,4.

A zatem rozwiązaniem układu równań
y=x2y=x+2
są dwie pary liczb
x=1y=1.

Przykład 2

Rozwiążemy graficznie układ równańukład równańukład równań y=2x2y=3x+6.

Rysujemy w układzie współrzędnych wykresy funkcji y=2x2 oraz y=3x+6.

RUgQAuROqQ45h

Wykresy nie posiadają punktów wspólnych, a zatem układ równań
y=2x2y=3x+6
jest sprzeczny.

Przykład 3

Przedstawimy interpretację graficzną układu równań y=x2y=2x1.

Rysujemy w układzie współrzędnych wykresy funkcji y=x2 oraz y=2x1.

ROHOmWFvTtLF8

Wykresy mają jeden punkt wspólny o współrzędnych 1,1, a zatem układ równań
y=x2y=2x1
ma dokładnie jedno rozwiązanie. Jest to para liczb
x=1y=1.

Możemy zatem zauważyć, że prosta i parabola mogą mieć dwa punkty wspólne, jeden punkt wspólny lub nie mieć punktów wspólnych.

Prostą, która przecina parabolę w dwóch punktach, nazywamy sieczną paraboli.

RFchvfaMgS2h1

Prostą, która ma z parabolą dokładnie jeden punkt wspólny i nie jest równoległa do osi Y, nazywamy styczną do paraboli.

Przykład 4

Określimy liczbę rozwiązań układu równań y=14x2y=2x+m.

Wiemy, że punkt wspólny wykresów należy jednocześnie do paraboli i prostej. Spełniony jest zatem warunek

14x2=2x+m.

Znajdziemy m, dla którego istnieje dokładnie jeden taki punkt. Taka sytuacja ma miejsce wtedy, gdy wyróżnik trójmianu 14x22xm=0 jest równy zero.

Δ=44·14·m

4+m=0

m=4

A zatem prosta y=2x4 ma dokładnie jeden punkt wspólny z parabolą y=14x2.

Naszkicujemy te wykresy.

RK6EhY1FfDGw8

Proste y=2x+m są równoległe do narysowanej prostej, a w zależności od wartości parametru m „przesuwają się” wzdłuż osi Y. Z własności funkcji liniowej wiemy, że takie proste będą przecinać oś Y w punkcie 0,m.

Zatem dla m<4 prosta y=2x4 nie będzie miała punktu wspólnego z parabolą y=14x2, a dla m>4 prosta ma dwa punkty wspólne z parabolą.

Przykład 5

Przedstawimy interpretację graficzną układu równań y=12x2y=x4.

Rysujemy w układzie współrzędnych wykresy funkcji y=12x2.

R1FO9nKzUWUPP

Wykresy przecinają się w dwóch punktach o współrzędnych odpowiednio  2,2 oraz 2,2, a  zatem układ równańukład równańukład równań
y=12x2y=|x|4
ma dwa rozwiązania postaci
x=-2y=-2
oraz
x=2y=2.

Słownik

układ równań
układ równań

koniunkcja co najmniej dwóch równań

parabola
parabola

wykres funkcji kwadratowej