Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
RPFPvY0841WkK1
Peter Bruegel „starszy”, Upadek zbuntowanych aniołów
Źródło: domena publiczna.
Anarchizm
Definicja: Anarchizm

Anarchizm to ideologia i ruch społeczny głoszący nieograniczoną wolność jednostki. Anarchizm postuluje zastąpienie państwa różnymi zrzeszeniami, stowarzyszeniami i grupami terytorialnymi. Apogeum rozwoju myśli anarchistycznej przypada na drugą połowę XIX w. W łonie tej doktryny można wyróżnić trzy główne nurty: anarchoindywidualizm, anarchokolektywizm i anarchokomunizm. Wszystkie łączy niechęć do tradycyjnej liberalnej gospodarki oraz sprzeciw wobec państwa jako instytucji wyzysku. Wszystkie nurty są oparte na idei równości społecznej. Wolność jednostki jest wartością najważniejszą, ale ponieważ jest związana z równością społeczną, odbiega od postulatów liberalnych. Anarchiści ostro występują przeciwko polityce imperialnej. Anarchizm mogą cechować odmienne podejścia:
– anarchizm socjalistyczny koncentruje się na rozwoju grup społecznych i komunalnych, które są tworzone poza hierarchicznymi i scentralizowanymi strukturami politycznymi,
– anarchizm indywidualistyczny, mający źródła w podstawowych ideach liberalizmu, przyjmuje formy libertarianizmu lub anarchokapitalizmu, a często też cechuje go nonkonformizmnonkonformizmnonkonformizm.

Tło historyczne

R12CSJQ8VsvsL
Film pod tytułem Tło historyczne anarchizmu.

Przeciwnicy idei anarchistycznych w filozofii politycznej

R1X8A78Th3pma1
1748 - 1832 Obraz przedstawia portret starszego mężczyzny. Mężczyzna jest tęgi. Ma okrągłą twarz i pulchne policzki. Jego włosy są długie, proste, siwe, sięgają ramion. Mężczyzna ma wyrazistą oprawę oczu i szczupły nos. Jeremy Bentham Indeks dolny angielski prawnik, filozof i ekonomista,przedstawiciel liberalizmu i utylitaryzmu

Bentham atakował idee anarchistyczne w Anarchical Fallacies. Uważał, że prawa są tworzone przez władcę, a samo prawo jest nakazem władcy, zatem istnienie prawa wymaga rządu. Bentham odrzucił ideę prawa naturalnego, twierdząc, że nie mogą istnieć żadne prawa nieoparte na suwerennym dowództwie. 1588 - 1679 Obraz przedstawia portret starszego mężczyzny. Mężczyzna jest siwy, lekko łysiejący. Ma wysokie czoło i długi nos. Ma wąsy i krótką brodę hiszpankę. Thomas Hobbes Indeks dolny angielski filozof, myśliciel społeczny

Hobbes dowodził, że anarchia musi być nieszczęśliwym i niestabilnym stanem społecznym, co doprowadziło go do uzasadnienia władzy politycznej. Według Hobbesa, w anarchicznym stanie „natury państwowej” życie ludzkie byłoby samotne, biedne, paskudne, brutalne i krótkie. Umowa społeczna Hobbesa - podobnie jak inne wersje umów społecznych, to próba ukazania, że z anarchicznego stanu natury musi wyłonić się państwo polityczne. 1632 - 1704 Obraz przedstawia portret dojrzałego mężczyzny. Mężczyzna jest odwrócony lewym półprofilem do widza. Jego długie, siwe, układające się włosy sięgają mu niemal do ramion. Twarz mężczyzny jest bardzo szczupła, pociągła. Jego nos jest długi, haczykowaty. Oczy są osadzone głęboko. Na twarzy mężczyzny widoczne są zmarszczki. John Locke Indeks dolny angielski filozof, lekarz, polityk i ekonomista

Według Johna Locke'a, każda osoba w anarchistycznym stanie natury posiadałaby „władzę wykonawczą” do egzekwowania swoich własnych praw. Locke argumentował, że racjonalni ludzie jednogłośnie zgodziliby się na opuszczenie takiego stanu i na przyłączenie się do „społeczeństwa obywatelskiego”, które stosuje zasadę większości do decydowania o konkretnej formie rządu, takiej jak monarchia konstytucyjna czy demokracja. 1712 - 1778 Obraz przedstawia portret młodego mężczyzny. Ma on owalną twarz. Jego oczy są ciemne, wyraziste. Nos proporcjonalny. Mężczyzna ma na głowie ufryzowaną perukę z lokami. Ubrany jest w arystokratyczny strój. Jean‑Jacques Rousseau Indeks dolny genewski pisarz tworzący w języku francuskim, filozof, pedagog, teoretyk muzyki

Jego pisma są filarami współczesnej myśli politycznej i społecznej. Zgodnie z teorią umowy społecznej Rousseau, ludzie zawierają umowę, formalną lub milczącą, na mocy której zrzekają się części swojej swobody, by zapewnić sobie bezpieczne funkcjonowanie w zorganizowanym społeczeństwie. 1966 Zdjęcie przedstawia dojrzałego mężczyznę. Mężczyzna ma siwą brodę oraz czapkę z daszkiem na głowie. Ma skrzyżowane ręce. Ubrany jest w ciemną bluzę. Andrew G. Fiala Indeks dolny amerykański filozof, profesor Uniwersytetu Stanu Kalifornia

Fiala uważał, że ludzie nie mogą samodzielnie rządzić, i umieścił to przekonanie na swojej liście argumentów przeciwko anarchizmowi. Krytykował również anarchizm za związki z przemocą i destrukcją, nie tylko w trakcie protestów, ale także na gruncie etyki. Ocenił anarchizm jako niewykonalny lub utopijny, ponieważ państwa nie można ostatecznie usunąć. Uważał też, że anarchiści sami sobie przeczą, np. wzywając do kolektywnego działania, podczas gdy anarchizm z zasady popiera autonomię jednostki, a zatem nie powinien nawoływać do działań zbiorowych
Źródło: Englishsquare.pl sp. z o. o, licencja: CC BY-SA 3.0.

Słownik

nonkonformizm
nonkonformizm

(łac. non – przedrostek oznaczający zaprzeczenie, conformo – nadaję kształt) postawa jednostki zakładająca istnienie własnego systemu wartości i krytyczna wobec zasad, zachowań i norm społecznych, grupowych; charakterystyczna dla jednostek, które nie poddają się społecznej presji i żyją w zgodzie z własnymi przekonaniami

syndykalizm
syndykalizm

(fr. syndicat – związek zawodowy) kierunek w ruchu robotniczym, uznający, że od celów politycznych ważniejsze są cele ekonomiczne robotników. Narzędziem walki syndykalistów są więc związki zawodowe, a nie partie polityczne

lumpenproletariat
lumpenproletariat

(niem. Lumpenproletariat – obszarpany proletariat) termin wprowadzony przez Karola Marksa i Fryderyka Engelsa na określenie zdeklasowanej warstwy społecznej o najniższym statusie materialnym; grupa społeczna żyjąca w biedzie i na marginesie społecznym, trwale bezrobotna, nieposiadająca zawodu

mutualizm
mutualizm

(łac. mutuus – pożyczony, wzajemny, obustronny, wspólny i gr. ismos – wiedza) koncepcja, która zakłada, że podstawą społeczeństwa powinna być dobrowolna, wzajemna pomoc; idea przeciwstawiana koncepcji konkurencji