Microsoft Excel

Aby utworzyć formularzformularzformularz, należy ze wstążki wybrać kartę Deweloper, a następnie z obszaru Kod wybrać opcję Visual Basic (można także w tym celu skorzystać z kombinacji klawiszy lewy Alt + F11).

R1Z7TVBpdX4201
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.
Ważne!

Jeśli nie widzisz zakładki Deweloper, oznacza to, że nie została ona włączona. Przejdź do zakładki Plik, a następnie wybierz Opcje. W oknie Opcje programu Excel przejdź do zakładki Dostosowywanie Wstążki, a następnie w polu z nazwami wstążek zaznacz pole przy Deweloper.

R19CBQk3RdzoY
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zatwierdź operację przyciskiem OK. Zakładka Deweloper powinna pojawić się na wstążce.

Zostanie wówczas otwarty edytor umożliwiający budowę formularza.

RNa4XOovYDGYY
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Warto zwrócić uwagę na to, aby aktywne były dwa pola pomocne przy tworzeniu formularza. Są to pola Project Explorer oraz Properties Window. W przypadku gdy nie są one aktywne bezpośrednio po uruchomieniu edytora, można je aktywować ręcznie w zakładce View znajdującej się na pasku poleceń.

RyLUR9TUrXCgZ
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Kolejnym krokiem jest wybranie z paska poleceń zakładki Insert, a następnie wybranie opcji UserForm.

R774lwAxWyhb8
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zostanie w ten sposób otwarty nowy formularz o roboczej nazwie UserForm1, a także nowe okno Toolbox zawierające zestaw dostępnych kontrolek formularza, tj. przyciski, pola tekstowe, checkboxy czy też listy rozwijalne, umożliwiające stworzenie formularza o funkcjonalności i wyglądzie dostosowanym do naszych potrzeb.

Do dyspozycji są m.in. następujące kontrolki:

  • Label – etykieta do nadawania nazw poszczególnym polom;

  • TextBox – pole tekstowe do wprowadzania danych;

  • ComboBox oraz ListBox – pole kombi i pole listy będące rozwijalną listą zawierające wartości z utworzonego wcześniej słownika;

  • CheckBox oraz OptionButton – pola dające możliwość wyboru jednej lub kilku wartości;

  • Frame – pole grupy pozwalające na odpowiednie pogrupowanie i uporządkowanie wszystkich pól i przycisków znajdujących się na formularzu;

  • CommandButton – przycisk pozwalający na uruchamianie poleceń zapisanych w kodzie formularza;

  • ScrollBar oraz SpinButton – pasek przewijania i przycisk pokrętła pozwalające na wybór wartości w przypadku, gdy mamy do czynienia z bardziej rozbudowanym słownikiem.

RUQIq12sEThM5
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Więcej informacji o rodzajach kontrolek i ich funkcjach znajdziesz w e‑materiale:

Automatyzacja pracy w arkuszu kalkulacyjnym – przyciskiDgVvFwdc4Automatyzacja pracy w arkuszu kalkulacyjnym – przyciski

Każdemu nowo powstałemu formularzowi zostaje automatycznie nadana nazwa UserForm z kolejnym numerem, tzn. UserForm1, UserForm2, UserForm3 itd. Nazwę formularza można zmienić w widocznej po lewej stronie zakładce Properties klikając dwukrotnie lewym przyciskiem myszy na polu Caption (jest to nazwa formularza widoczna po jego uruchomieniu). Warto też zmienić nazwę widniejącą w polu Name, do której będziemy się odwoływać podczas tworzenia kodu wykonującego określone polecenie w formularzu. Najlepszym rozwiązaniem będzie zastosowanie tej samej nazwy co w polu Caption, jednak trzeba pamiętać, że w tym przypadku nie używać w nazwie spacji.

RHu1MLrHw5wke1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Kolejnym krokiem przy tworzeniu formularza jest określenie jego wyglądu przy zastosowaniu wspomnianych wcześniej kontrolek. Można np. stworzyć formularz, który będzie dodawał do bazy dane nowego klienta. W takim przypadku można wykorzystać kontrolkę TextBox, do której będą wprowadzane dane, kontrolkę Label, która służy do opisania poszczególnych pól oraz kontrolkę CommandButton będącą przyciskiem, który wykona polecenie zapisane w kodzie formularza.

Stworzony w ten sposób formularz może wyglądać w następujący sposób:

R1Bwk3fEDBq5j
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Jego uruchomienie następuje poprzez wciśnięcie na pasku zadań przycisku

RUqQ8y5RYxcCu
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

lub poprzez wciśnięcie klawisza F5. Jest on wówczas widoczny w arkuszu kalkulacyjnym, a po napisaniu odpowiedniego kodu wykonującego poszczególne czynności jest gotowy do użycia.

W kolejnej sekcji zostaną przedstawione kody umożliwiające wykonanie prostych czynności przy użyciu formularzy VBA.

LibreOffice Calc

Aby utworzyć formularz, należy ze wstążki wybrać grupę poleceń Narzędzia, a następnie Makra -> Zarządzaj makrami, a w końcu Basic (można także w tym celu skorzystać z kombinacji klawiszy lewy Alt + F11).

RAT7OPBCzHYql1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zostanie wówczas otwarte okno z listą istniejących makr w języku LibreOffice Basic.

R15wBk93KOT9Q
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Aby wstawić okno dialogowe z formularzem, wybieramy przycisk Organizator. W wyświetlonym oknie wybieramy zakładkę Okna dialogowe, a następnie Nowy. Zostanie wyświetlone kolejne okno, w którym możemy nadać nazwę naszemu formularzowi, musimy jednak pamiętać o tym, aby nie używać spacji. Standardowo, program LibreOffice Calc nada kolejnym formularzom nazwy Dialog1, Dialog2, Dialog3 itd.

R9OABySD91rmv
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zamknijmy okno organizatora, a następnie w oknie Makra Basic zaznaczmy moduł, w którym stworzyliśmy okno dialogowe, po czym wybieramy przycisk Edycja.

R1WYHtZcPa1vA
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Aby przejść do tworzenia lub modyfikacji okna dialogowego, w którym znajdzie się formularz, z obszaru Katalog obiektów lub wstążki, znajdującej się w dolnej części okna, wybierzmy obiekt z nazwą okna dialogowego.

R1afApPjiMvAb1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Zostanie w ten sposób otwarte edycja okna dialogowego, w którym zawrzemy formularz.

R5pqBlcTqbyqE1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Należy pamiętać o włączeniu paska z przybornikiem oraz formantami formularza, dzięki czemu zostanie wyświetlony zestaw dostępnych kontrolek formularza, tj. przyciski, pola tekstowe, checkboxy czy też listy rozwijalne, umożliwiające stworzenie formularza o funkcjonalności i wyglądzie dostosowanym do naszych potrzeb (więcej informacji o rodzajach kontrolek i ich funkcjach zawiera lekcja

Automatyzacja pracy w arkuszu kalkulacyjnym – przyciskiDgVvFwdc4Automatyzacja pracy w arkuszu kalkulacyjnym – przyciski

Rwrth3SbpKdJz1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Do dyspozycji są m.in. następujące kontrolki:

  • Pole etykiety – do nadawania nazw poszczególnym polom;

  • Pole tekstowe – do wprowadzania danych;

  • Pole kombi oraz Pole listy – będące rozwijalną listą zawierające wartości z utworzonego wcześniej słownika;

  • Pole wybory oraz Przycisk opcji – pola dające możliwość wyboru jednej lub kilku wartości;

  • Pole grupy – pozwalające na odpowiednie pogrupowanie i uporządkowanie wszystkich pól i przycisków znajdujących się na formularzu;

  • Przycisk – pozwala na uruchamianie poleceń zapisanych w kodzie formularza;

  • Pionowy pasek przewijania oraz Poziomy pasek przewijania – pozwalające na wybór wartości w przypadku, gdy mamy do czynienia z bardziej rozbudowanym słownikiem.

R1AfEXDMeOxvm1
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Nowo dodane elementy oraz okna dialogowe zostają automatycznie nazwane przez arkusz kalkulacyjny. Klikając lewym przyciskiem myszy na element, po lewej stronie ekranu, wyświetlone zostaną właściwości formularza, gdzie znajdziemy możliwość zmiany automatycznie nadanej nazwy. Dodatkowo, klikając lewym przyciskiem myszy na krawędzie okna dialogowego, wyświetlone zostaną opcje tego okna, gdzie również możemy nadać własną nazwę oraz tytuł.

R1auAgy6ifKyZ
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

Kolejnym krokiem przy tworzeniu formularza jest określenie jego wyglądu przy zastosowaniu wspomnianych wcześniej kontrolek. Można np. stworzyć formularz, który będzie dodawał do bazy dane nowego klienta. W takim przypadku można wykorzystać kontrolkę Pole tekstowe, do której będą wprowadzane dane, kontrolkę Pole etykiety, która służy do opisania poszczególnych pól oraz kontrolkę Przycisk, który wykona polecenie zapisane w kodzie formularza.

Stworzony w ten sposób formularz może wyglądać w następujący sposób:

RB8Gw8G3jKwi2
Źródło: Contentplus.pl Sp. z o.o., licencja: CC BY-SA 3.0.

W kolejnej sekcji zostaną przedstawione kody umożliwiające wykonanie prostych czynności przy użyciu formularzy.

Słownik

formularz
formularz

zawiera pola, w które możemy wprowadzić dane lub ustawić odpowiednie wartości za pomocą przycisków czy suwaków. Uzupełniony formularz może, np. wprowadzić te dane do arkusza, jednocześnie sprawdzając, czy są one poprawne, a więc spełniają zadeklarowane przez nas warunki