Przeczytaj
W tym materiale przedstawimy przykłady nierówności, w których występują sumy szeregów geometrycznych.
Przy rozwiązywaniu nierówności należy zwrócić szczególną uwagę na to, jaka część nieskończonej sumy jest sumą szeregu geometrycznego. Najczęściej jest to zapisane w poleceniu, ale jeżeli nie ma takiej informacji, trzeba rozpoznać szereg na podstawie kilku początkowych wyrazów oraz wyrazu zapisanego w postaci ogólnej.
Należy także pamiętać o sprawdzeniu dziedziny, na którą istotny wpływ ma wartość ilorazu szeregu geometrycznego oraz pierwszy wyraz szeregu geometrycznego.
Koniecznie na końcu każdego rozwiązania nierówności trzeba sprawdzić, czy otrzymane wyniki należą do dziedziny.
Rozwiążemy nierówność , w której lewa strona jest sumą szeregu geometrycznego.
Rozwiązanie:
Szereg geometryczny ma pierwszy wyraz oraz iloraz .
Zatem ten szereg jest zbieżny, gdy lub .
Wobec tego dziedziną równania jest przedział .
Po obliczeniu sumy szeregu geometrycznegosumy szeregu geometrycznego z lewej strony nierówności, przyjmuje ona postać:
Możemy nierówność pomnożyć stronami przez , gdyż :
Otrzymujemy zatem rozwiązanie
lub , a po uwzględnieniu dziedziny nierówności dostajemy odpowiedź:
.
Rozwiążemy nierówność , w której lewa strona jest sumą szeregu geometrycznegosumą szeregu geometrycznego.
Rozwiązanie:
Zapiszmy założenie: .
Aby szereg geometryczny z lewej strony nierówności był zbieżny, musi zachodzić warunek: .
Stąd otrzymujemy ostateczną postać dziedziny nierówności: .
Po obliczeniu sumy szeregu geometrycznego z lewej strony nierówności, przyjmuje ona postać:
Możemy pomnożyć nierówność stronami przez , gdyż .
Nierówność ma wówczas postać:
Zatem po uwzględnieniu dziedziny otrzymujemy rozwiązanie nierówności: .
Rozwiążemy nierówność , w której lewa strona jest sumą szeregu geometrycznego.
Rozwiązanie:
Szereg geometryczny z lewej strony nierówności ma pierwszy wyraz i iloraz .
Aby szereg był zbieżny, musi zachodzić warunek:
.
Zatem
czyli
lub
Zatem dziedziną nierówności jest zbiór:
Zapisujemy sumę szeregu geometrycznego:
Zapisujemy nierówność z wykorzystaniem wzoru na sumę szeregu geometrycznego:
Przenosimy wszystkie wyrażenia na lewą stronę i sprowadzamy do wspólnego mianownika:
Nierówność tę zapisujemy równoważnie jako koniunkcję warunków:
i .
Rysujemy wykres wielomianu: i odczytujemy rozwiąznie:
Po uwzględnieniu dziedziny nierówności rozwiązaniem jest przedział: .
Rozwiążemy nierówność , w której lewa strona jest sumą szeregu geometrycznego.
Rozwiązanie:
Zakładamy, że .
Aby szereg geometryczny z lewej strony nierówności był zbieżny, musi zachodzić warunek:
Otrzymujemy więc
lub
lub
Zatem dziedzina nierówności jest zbiór .
Zapisujemy sumę szeregu geometrycznego:
.
Zatem nierówność przyjmuje postać:
.
Przenosimy wszystkie składniki na lewą stronę nierówności i sprowadzamy do wspólnego mianownika:
Nierówność jest równoważna koniunkcji warunków:
i .
Rozwiązujemy nierówność:
lub
Rysujemy wykres wielomianu i odczytujemy rozwiązanie:
i .
Po uwzględnieniu dziedziny otrzymujemy rozwiązanie nierówności:
.
Słownik
jeżeli lub , to szereg geometryczny jest zbieżny
jeżeli , to
jeżeli , to