W codziennym życiu autoprezentacja jest nie do uniknięcia – każdego dnia spotykamy nowe, nieznane nam osoby, na których (świadomie, bądź nie) chcemy wywrzeć określone wrażenie.

W obiegowej opinii autoprezentacjaautoprezentacjaautoprezentacja odbierana jest często negatywnie – jako przechwalanie się, kreowanie fałszywego wizerunku, manipulowanie innymi ludźmi. Oczywiście spotykamy czasem ludzi, którzy kłamią na swój temat, przedstawiają fałszywy wizerunek własnej osoby, np. cechy lub umiejętności, których w rzeczywistości nie mają. Taka autoprezentacja jest bardzo ryzykowną i krótkowzroczną strategią – kłamstwo zazwyczaj wychodzi na jaw, a kłamca traktowany jest jako osoba nieuczciwa i niegodna zaufania.

Zazwyczaj jednak autoprezentacja jest zjawiskiem pozytywnym. Troska o wizerunek społeczny skłania nas do kontrolowania swoich zachowań i dopasowywania ich do różnych sytuacji społecznych.

Taktyki autoprezentacyjne

Praktycznie wszystkie nasze zachowania, słowa, gesty mogą służyć autoprezentacji. Zabiegi zmierzające do zakomunikowania innym, że człowiek ma pewne cechy lub że jest osobą danego typu, określamy jako taktyki autoprezentacyjnetaktyki autoprezentacyjnetaktyki autoprezentacyjne. Przyjrzyjmy się tym najczęściej stosowanym.

Zachowania niewerbalne

Zachowania niewerbalne, takie jak wyraz twarzy, wygląd zewnętrzny, spojrzenie, pozycja ciała czy gesty, także służą przekazywaniu informacji o sobie – swojej osobowości, nastroju, postawach, opiniach, statusie społecznym.

Wygląd zewnętrzny

RfoMvQDmwbGqR1

Fotografia przedstawiająca fragment portretu mężczyzny, postać ukazana od szyi do pasa. Mężczyzna ubrany w garnitur, poprawia krawat, na przegubie ma złoty zegarek.

„Nie szata zdobi człowieka”? Powiedzenie to stoi w sprzeczności z naszym codziennym doświadczeniem, bo strój stanowi bardzo istotny czynnik w kreowaniu naszego wizerunku. Ta sama osoba ubrana w dobrze skrojony garnitur albo podarte dżinsy, wyciągnięty podkoszulek i glany robi na nas odmienne wrażenie. Strój odgrywa dużą rolę zwłaszcza w kontaktach zawodowych, gdzie ubieranie się niezgodne z tzw. dress codem jest wyjątkowo źle widziane.

Mimika i gesty

Dzięki mimice możemy wyrażać swoje emocje. Na ogół robimy lepsze wrażenie wtedy, gdy demonstrujemy pozytywne emocje (zadowolenie, odprężenie, radość), a nie negatywne (strach, złość, przygnębienie). Jesteśmy oceniani korzystniej także wtedy, gdy okazujemy emocje odpowiednie do sytuacji, na przykład radość z sukcesu kolegi czy zatroskanie cudzym nieszczęściem – niezależnie od tego, co w rzeczywistości czujemy.

Także gesty i ruchy ciała wykorzystywane są do uzyskania pożądanego wrażenia. Na przykład staramy się wyglądać na wyższych, wciągamy brzuch, prostujemy plecy, poprawiamy włosy. Kiedy chcemy sprawiać wrażenie otwartych i odprężonych, bardziej pewnych siebie, wtedy nie krzyżujemy rak na piersiach albo zakładamy nogę na nogę. Osoby na eksponowanych stanowiskach, pełniące władzę, mają zazwyczaj wyprostowaną sylwetkę i pewne, zdecydowane ruchy.

R5tiH0oh9jCdP

Fotografia przedstawia mężczyznę w sile wieku, siedzącego na podwyższeniu przed publicznością. Ma krótkie włosy i zarost. Ubrany jest w koszulę i zbyt krótkie spodnie, odsłaniające kostki. Lewą nogę ma założoną na prawej. W lewej dłoni trzyma mikrofon, prawą gestykuluje. Na pierwszym planie siedząca publiczność.

Słownik