Wróć do informacji o e-podręczniku Wydrukuj Pobierz materiał do PDF Pobierz materiał do EPUB Pobierz materiał do MOBI Zaloguj się, aby dodać do ulubionych Zaloguj się, aby skopiować i edytować materiał Zaloguj się, aby udostępnić materiał Zaloguj się, aby dodać całą stronę do teczki
bg‑azure

Badanie reaktywności kwasów z wodorotlenkami

Doświadczenie 1

Polecenie 1

Zapoznaj się z przebiegiem przeprowadzonego doświadczenia. W formularzu zapisz prawodpodobne obserwacje, a następnie sformułuj wnioski.

R79ISQX6cNxVa
Analiza problemu: Czy kwasy reagują z wodorotlenkami? Problem badawczy: Czy kwas solny (chlorowodorowy) reaguje w roztworze wodnym z wodorotlenkiem potasu? Hipoteza: Kwas solny reaguje w roztworze wodnym z wodorotlenek potasu. Potrzebne odczynniki: kwas solny o stężeniu 1 molcm3; wodny roztwór wodorotlenku potasu o stężeniu 1 molcm3; alkoholowy roztwór fenoloftaleiny; Potrzebne szkło: bagietka; pipeta; kolba stożkowa o pojemności 100 cm3; parownica; palnik. Przebieg doświadczenia: Do kolby stożkowej dodano 10 cm3 roztworu wodorotlenku potasu, następnie dodano kilka kropli alkoholowego roztworu fenoloftaleiny (w celu zbadania odczynu roztworu). Do otrzymanego roztworu, przy użyciu pipety, powoli wkraplano kwas solny, mieszając zawartość kolby. Wkraplanie zakończono, gdy zauważono zachodzące zmiany barwy roztworu. Następnie zawartość kolby przeniesiono do parownicy i odparowano wodę. Do powstałego osadu ponownie dodano wodę i zbadano odczyn roztworu (przy użyciu alkoholowego roztworu fenoloftaleiny). Obserwacje: (Uzupełnij) Wnioski: (Uzupełnij).
bg‑azure

Jak przebiega reakcja między kwasem i wodorotlenkiem?

Reakcja zachodząca pomiędzy kwasami a wodorotlenkami przebiega wg poniższego ogólnego zapisu:

kwas+zasadasól+woda

Jak przewidzieć wynik reakcji kwasu z wodorotlenkiem?

21
Ćwiczenie 1

Jaka sól powstanie podczas reakcji kwasu siarkowego(VI) z wodorotlenkiem  baru podczas zmieszania ze sobą wodnych roztworów tych substancji?
Zapisz równanie reakcji w postaci cząsteczkowej i jonowej skróconej.

RTriTMOv79twF
Rozwiązanie oraz odpowiedź zapisz w zeszycie do lekcji chemii, zrób zdjęcie, a następnie umieść je w wyznaczonym polu.
R1VHL6ndUeKWY
(Uzupełnij).

Przykłady reakcji kwasów z wodorotlenkami:

1. Reakcja kwasu chlorowodorowego (solnego) z wodnym roztworem wodorotlenku sodu:

zapis cząsteczkowy:

HClaq+NaOHaqNaClaq+H2O

zapis jonowy:

H3O++Cl-+Na++OH-Cl-+Na++2 H2O

zapis jonowy skrócony (przedstawia tylko jony, które biorą udział w reakcji):

H3O++OH-2 H2O

2. Reakcja kwasu siarkowego(VI), który posiada dwa protony z wodnym roztworem wodorotlenku potasu:

Taką reakcję można zapisać w dwóch etapach:

Pierwszy etap:

H2SO4aq+KOHaqKHSO4aq+H2O

Drugi etap:

KHSO4aq+KOHaqK2SO4aq+H2O

Reakcje kwasów z wodorotlenkami zazwyczaj zapisuje się jako sumaryczne równanie reakcji:

H2SO4aq+2 KOHaqK2SO4aq+2 H2O

Inny przykład:

2 FeOH3+3 H2aqFe2SO43aq+6 H2O

Kwasy karboksylowekwasy karboksyloweKwasy karboksylowe reagują z wodorotlenkami, podobnie jak kwasy nieorganiczne. W wyniku reakcji otrzymuje się odpowiednią sól i wodę:

2 CH3COOH+BaOH2CH3COO2Ba+2 H2O
CH3COOH+NaOHCH3COONa+H2O

Wyższe kwasy karboksylowe (tłuszczowe) reagują z wodorotlenkami, tworząc sole nazywane mydłami (np. mydło sodowe, stearynian sodu):

C17H35COOH+NaOHC17H35COONa+H2O
bg‑azure

Jakie zastosowania mają reakcje kwasów z zasadami?

Reakcje te mogą służyć do regulowania kwasowości roztworów.

  • W pokrzywach, jadzie pszczół i mrówek występuje kwas mrówkowy (metanowy). Aby złagodzić objawy podrażnienia skóry, miejsce to można przemyć roztworem o zasadowym pH (np. roztworem NaHCO3).

  • W niestrawności, która została spowodowana nadmiernym wydzielaniem kwasu solnego w żołądku, stosuje się leki o odczynie zasadowym, aby zneutralizować środowisko kwaśne.

  • Kwaśne gleby mogą być neutralizowane przez posypanie ich tlenkiem wapnia, który w reakcji z wodą utworzy wodorotlenek (o odczynie zasadowym), dzięki czemu zmianie ulegnie pH gleby, aby dostosować odczyn do potrzeb danych upraw.

  • Bakterie w jamie ustnej żywią się cukrami występującymi w pokarmie, produktem przemiany materii są kwasy, które niszczą szkliwo zębów. Dlatego wiele past do mycia zębów zawiera w swoim składzie słabe zasady.

Podsumowanie

  • Kwasy reagują z wodorotlenkami w wyniku czego powstaje sól i woda.

  • Reakcje pomiędzy kwasami a wodorotlenkami odgrywają istotną rolę w życiu codziennym.

Słownik

wodorotlenek
wodorotlenek

związek chemiczny zbudowany z kationów metali i anionów wodorotlenkowych, o ogólnym wzorze MOHx – metal, x – liczba anionów wodorotlenkowych)

amfoteryczność
amfoteryczność

zdolność niektórych związków chemicznych do reagowania zarówno z kwasem jak i zasadą. 

fenoloftaleina
fenoloftaleina

wskaźnik alkacymetryczny (kwasowo–zasadowy), w środowisku zasadowym (o pH<7) przyjmuje barwę malinową

kwasy karboksylowe
kwasy karboksylowe

pochodne węglowodorów, zawierające grupę -COOH (grupa karboksylowa)

Bibliografia

Atkins P., Jones L., Chemical Principles: The Quest for Insight, 5th Edition, New York 2009.