Przekrojem graniastosłupa daną płaszczyzną nazwiemy część wspólną tego graniastosłupa i tej płaszczyzny. Może być ona zbiorem pustym, kiedy płaszczyzna nie dotyka graniastosłupa. Może też być jednym punktem, gdy płaszczyzna przechodzi wyłącznie przez jeden wierzchołek graniastosłupa. W pozostałych przypadkach jest wielokątem.
Warto przypomnieć, że każda płaszczyzna jest jednoznacznie wyznaczona przez trzy niewspółliniowe punktypunkty niewspółlinioweniewspółliniowe punkty lub, równoważnie, przez prostą i punkt nieleżący na tej prostej.
Graniastosłup prawidłowy trójkątny
Definicja: Graniastosłup prawidłowy trójkątny
Graniastosłup prawidłowy trójkątny to taki graniastosłup prosty, którego podstawą jest trójkąt równoboczny.
Bryła ta ma:
pięć ścian: dwie podstawy (trójkąty równoboczne) i trzy ściany boczne (prostokąty).
dziewięć krawędzi: sześć krawędzi podstaw (oznaczmy ich długość przez ) i trzy krawędzie boczne (oznaczmy ich długość przez )
sześć wierzchołków
Warto zwrócić uwagę na charakterystyczne odcinki w tym graniastosłupie:
wysokość podstawy o długości
przekątna ściany bocznej o długości
R1ZhQwhaO9n01
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Krawędź boczną oznaczono literą h, natomiast krawędź podstawy literą a. Z wierzchołka C opuszczono wysokość , do podstawy . Linią przerywaną zaznaczono przekątną d ściany bocznej.
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Krawędź boczną oznaczono literą h, natomiast krawędź podstawy literą a. Z wierzchołka C opuszczono wysokość , do podstawy . Linią przerywaną zaznaczono przekątną d ściany bocznej.
Przekrój graniastosłupa prawidłowego trójkątnego może być trójkątem, czworokątem lub pięciokątem. Nie może mieć więcej niż pięciu boków, ponieważ graniastosłup ma pięć ścian, a każdy bok przekroju musi leżeć na innej ścianie bryły.
Przekrój w kształcie prostokąta
Jeżeli przetniemy graniastosłup prawidłowy trójkątny płaszczyzną prostopadłą do podstawy, w przekroju otrzymamy prostokąt.
W aplecie poniżej widzisz płaszczyznę prostopadłą do dolnej i górnej podstawy prostopadłościanu. Możesz poruszać punktami i oraz obracać przestrzeń wraz z figurą, aby lepiej przyjrzeć się przekrojowi.
RL9G4QD1txm8j
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Zaznaczono następujące punkty. Punkt I na krawędzi , punkt J na krawędzi , punkt K na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Punkty po połączeniu tworzą prostokąt stanowiący płaszczyznę przekroju. Punkty I oraz J można przesuwać wzdłuż krawędzi na których się znajdują,. Oczywiście nadal otrzymujemy prostokąt, ale o różnych wymiarach.
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Zaznaczono następujące punkty. Punkt I na krawędzi , punkt J na krawędzi , punkt K na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Punkty po połączeniu tworzą prostokąt stanowiący płaszczyznę przekroju. Punkty I oraz J można przesuwać wzdłuż krawędzi na których się znajdują,. Oczywiście nadal otrzymujemy prostokąt, ale o różnych wymiarach.
Najczęściej spotykane prostokątne przekroje graniastosłupa prawidłowego trójkątnego to przekroje:
zawierające wysokość w podstawie i krawędź boczną
równoległe do jednej ze ścian bocznych
Przykład 1
Dany jest graniastosłup prawidłowy trójkątny o krawędzi podstawy długości i krawędzi bocznej długości . Obliczymy obwód przekroju przechodzącego przez punkty takie, że:
leży na krawędzi i ,
leży na krawędzi i ,
leży na krawędzi i .
RUHNfJrd0elWm
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej wynosi 8, natomiast długość krawędzi podstawy wynosi sześć.
Rozwiązanie
Narysujemy opisany przekrój.
R8Lo0iYpjXi0d
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej wynosi 8, natomiast długość krawędzi podstawy wynosi sześć. Zaznaczono następujące punkty. Punkt I na krawędzi , punkt J na krawędzi , punkt K na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Punkt I jest oddalony o odległość równą 1 od wierzchołka A, natomiast punkt J o odległość 2 od wierzchołka B. Wszystkie punkty połączono w taki sposób, że powstał prostokąt.
Jest on prostokątem, którego jeden z boków ma długość .
Podstawą graniastosłupa jest trójkąt równoboczny, a więc . Odcinek ma długość .
Długość odcinka obliczymy korzystając z twierdzenia cosinusów w trójkącie :
Obwód przekroju wynosi: .
Przekrój w kształcie trójkąta
Przekrój będący trójkątem otrzymamy przecinając graniastosłup prawidłowy trójkątny:
płaszczyzną zawierającą krawędź podstawy i punkt leżący na przeciwległej krawędzi bocznej (w szczególnym przypadku ten punkt może być wierzchołkiem drugiej podstawy)
R1afI215ZFeg9
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej oznaczono literą h, natomiast długość krawędzi podstawy oznaczono literą a. Na krawędzi zaznaczono punkt J. Wierzchołki A i B połączono z punktem J w taki sposób, że powstał trójkąt stanowiący płaszczyznę przekroju graniastosłupa.
płaszczyzną przechodzącą przez trzy punkty leżące na różnych krawędziach wychodzących z jednego wierzchołka
RS9Oc31HgMRyr
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej oznaczono literą h, natomiast długość krawędzi podstawy oznaczono literą a. Zaznaczono punkt J Na krawędzi , punkt K na krawędzi oraz punkt I na krawędzi . Zaznaczono trójkąt , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa.
płaszczyzną przechodzącą przez trzy dowolne punkty leżące na trzech różnych krawędziach bocznych (w szczególnym przypadku otrzymujemy trywialny przykład trójkąta równoległego do podstaw albo przekrój zawierający przekątną ściany bocznej i punkt na przeciwległej krawędzi bocznej)
RHFk6lwleOAYR
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej oznaczono literą h, natomiast długość krawędzi podstawy oznaczono literą a. Zaznaczono punkt K na krawędzi bocznej , punkt I na krawędzi oraz punkt J na krawędzi . Zaznaczono trójkąt , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa.
Przykład 2
Graniastosłup prawidłowy trójkątny przecinamy płaszczyzną zawierającą krawędź podstawy i punkt leżący na przeciwległej krawędzi bocznej. Otrzymany przekrój jest nachylony do płaszczyzny podstawy pod kątem, którego cosinus wynosi . Punkt leżący na krawędzi bocznej dzieli ją w stosunku licząc od wierzchołka podstawy górnej. Wyznaczymy pole tego przekroju, jeśli długość krawędzi bocznej wynosi .
Rozwiązanie:
Narysujemy ten graniastosłup i zaznaczymy opisany przekrój.
RoUJREua5v87o
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy oznaczono literą a. Na krawędzi zaznaczono punkt J w odległości równej z od wierzchołka C. Trójkąt stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Z wierzchołka J opuszczono wysokość trójkąta, której spodek leży w punkcie K na krawędzi . Z wierzchołka C opuszczono wysokość podstawy, której spodek również leży w punkcie K. Obrysowano trójkąt prostokątny o przyprostokątnych długości x i z oraz przeciwprostokątnej długości y. oznaczono alfa.
Jest on trójkątem równoramiennym.
Skoro , to i .
Odcinek ma długość:
W trójkącie : , zatem , co daje i .
Odcinek jest wysokością podstawy tego graniastosłupa, zatem: i stąd: .
Obliczamy pole trójkąta :
Przykład 3
Dany jest graniastosłup prawidłowy trójkątny. Obliczymy cosinus największego kąta w trójkącie wiedząc, że , , jest środkiem krawędzi oraz i .
R1cjACZou1xxh
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej wynosi 12, natomiast długość krawędzi podstawy wynosi pięć. Zaznaczono punkt K na krawędzi bocznej , punkt I na krawędzi oraz punkt J na krawędzi . Zaznaczono trójkąt , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa.
Rozwiązanie:
Punkt jest środkiem krawędzi, a więc . oraz zatem , czyli . Analogicznie .
Prowadzimy pomocniczą prostą prostopadłą do krawędzi , przechodzącą przez punkt .
RJEFC4rX0PYVd
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej wynosi 12, natomiast długość krawędzi podstawy wynosi pięć. Zaznaczono punkt K na krawędzi bocznej , punkt I na krawędzi oraz punkt J na krawędzi . Zaznaczono trójkąt , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Kolorem pomarańczowym zaznaczono prostą prostopadłą do krawędzi w punkcie L, przechodzącą przez punkt K.
Punkt przecięcia tej prostej z krawędzią oznaczamy przez . Wtedy , zatem .
Ponadto .
Z twierdzenia Pitagorasatwierdzenie Pitagorasatwierdzenia Pitagorasa w trójkącie obliczamy długość boku przekroju :
Analogicznie obliczamy długość odcinka .
W podobny sposób, w trójkącie obliczamy oraz
RHn6IBOHzVTjd
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej wynosi 12, natomiast długość krawędzi podstawy wynosi pięć. Zaznaczono punkt K na krawędzi bocznej , punkt I na krawędzi oraz punkt J na krawędzi . Zaznaczono trójkąt , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Kolorem pomarańczowym zaznaczono prostą prostopadłą do krawędzi w punkcie M, przechodzącą przez punkt K.
Przekrój jest trójkątem równoramiennym o bokach długości , , . Największy kąt leży naprzeciwko najdłuższego boku, zatem . Korzystając z twierdzenia cosinusówtwierdzenie cosinusówtwierdzenia cosinusów w trójkącie otrzymujemy równanie:
Przekrój w kształcie trapezu
Przekrój będący trapezem otrzymamy przecinając graniastosłup prawidłowy trójkątny:
płaszczyzną zawierającą krawędź podstawy i punkt leżący na krawędzi drugiej podstawy, nierównoległej do obranej krawędzi (przekrojem będzie trapez równoramienny)
RG7t0CXCJmVmE
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy oznaczono literą a, natomiast długość krawędzi bocznej oznaczono literą h. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Zaznaczono trapez równoramienny , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Punkty L oraz K można przesuwać wzdłuż krawędzi na których się znajdują. Jeżeli punkty K i L pokryją się z wierzchołkami A prim B prim otrzymamy wówczas ścianę boczną A B A prim B prim. W każdym przypadku i otrzymamy trapez o różnej długości krótszej podstawy oraz wysokości.
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy oznaczono literą a, natomiast długość krawędzi bocznej oznaczono literą h. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Zaznaczono trapez równoramienny , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Punkty L oraz K można przesuwać wzdłuż krawędzi na których się znajdują. Jeżeli punkty K i L pokryją się z wierzchołkami A prim B prim otrzymamy wówczas ścianę boczną A B A prim B prim. W każdym przypadku i otrzymamy trapez o różnej długości krótszej podstawy oraz wysokości.
płaszczyzną zawierającą wysokość podstawy i punkt leżący na krawędzi drugiej podstawy (przekrojem będzie trapez prostokątny)
R1eOAaFAkoHUc
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy oznaczono literą a, natomiast długość krawędzi bocznej oznaczono literą h. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi , punkt J na krawędzi oraz punkt I na krawędzi . Zaznaczono trapez prostokątny , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Odcinek jest wysokością trójkąta stanowiącego podstawę dolną graniastosłupa. jest kątem prostym. Punkt K można przesuwać wzdłuż krawędzi, na której się znajduje. Jeżeli punkt K pokryje się z wierzchołkiem B prim przekrojem będzie prostokąt. W każdym innym wypadku będzie to trapez.
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy oznaczono literą a, natomiast długość krawędzi bocznej oznaczono literą h. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi , punkt J na krawędzi oraz punkt I na krawędzi . Zaznaczono trapez prostokątny , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Odcinek jest wysokością trójkąta stanowiącego podstawę dolną graniastosłupa. jest kątem prostym. Punkt K można przesuwać wzdłuż krawędzi, na której się znajduje. Jeżeli punkt K pokryje się z wierzchołkiem B prim przekrojem będzie prostokąt. W każdym innym wypadku będzie to trapez.
Obliczymy długości boków przekroju graniastosłupa prawidłowego trójkątnego o wszystkich krawędziach długości płaszczyzną zawierającą wysokość podstawy wychodzącą z wierzchołka i punkt będący środkiem krawędzi .
RmKpG9n0caTu2
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej oraz krawędzi podstawy wynosi osiem.
Rozwiązanie:
Narysujemy opisany przekrój.
RD0QzFzdBQPaB
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi bocznej oraz krawędzi podstawy wynosi osiem. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi , punkt J na krawędzi oraz punkt I na krawędzi . Zaznaczono trapez prostokątny , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Odcinek jest wysokością trójkąta stanowiącego podstawę dolną graniastosłupa. jest kątem prostym. Kolorem pomarańczowym zaznaczono prostą prostopadłą do krawędzi w punkcie L oraz przechodzącą przez punkt K.
Odcinek jest wysokością trójkąta równobocznego o boku długości , zatem
Odcinek jest równoległy do , zatem trójkąty i są podobne. Co więcej, jest środkiem odcinka , a więc , czyli trójkąt jest podobny do trójkąta w skali . Stąd wynika, że .
Rzutując punkt prostopadle na prostą otrzymujemy punkt , który jest środkiem odcinka . Zatem . Ponadto . Z tw. Pitagorasa w trójkącie wynika, że
Analogicznie, rzutując prostopadle punkt na odcinek otrzymamy trójkąt prostokątny, w którym z tw. Pitagorasa obliczymy
Długości boków tego trapezu to , , , .
Przykład 5
Dany jest graniastosłup prawidłowy trójkątny , w którym odcinki , i są krawędziami bocznymi o długości . Na krawędziach i zaznaczono punkty i takie, że . Pole przekroju wynosi . Obliczymy długość krawędzi podstawy tego graniastosłupa.
Rozwiązanie:
Narysujemy graniastosłup wraz z opisanym przekrojem i wprowadzimy oznaczenia
Rkrmo17lbr44I
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy wynosi 3a, natomiast długość krawędzi bocznej wynosi sześć. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Zaznaczono trapez , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Odległość punktu L od wierzchołka A prim wynosi dwa a.
Zauważmy, że pole przekroju , gdzie jest długością wysokości trapezu. Zatem: .
W trójkącie ; gdzie jest długością ramienia trapezu. Stąd:
RSyKzhXJl2WWq
Na ilustracji przedstawiono trapez równoramienny. Długość podstawy dolnej wynosi 3a, górnej a, natomiast długości ramion wynoszą c. Zaznaczono dwie wysokości w trapezie. Każda z nich dzieli podstawę trapezu na dwa odcinki o stosunku długości jeden do dwóch.
Z twierdzenia Pitagorasa możemy również zapisać: .
Zatem:
i stąd:
i stąd:
Podstawiając równanie do równania otrzymujemy:
Podstawmy: ;
;
lub
Stąd: , zatem .
Krawędź podstawy graniastosłupa ma długość .
Na koniec zauważmy, że jeżeli przetniemy graniastosłup prawidłowy trójkątny płaszczyzną przechodzącą przez dwa punkty leżące na dwóch równoległych krawędziach podstaw oraz trzeci punkt leżący na dowolnej innej krawędzi podstawy, w przekroju otrzymamy trapez:
RYm6hpZn0eHvP
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy oznaczono literą a, natomiast długość krawędzi bocznej oznaczono literą h. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi , punkt J na krawędzi , punkt I na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Zaznaczono trapez , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Punkty K, I, J można przesuwać wzdłuż krawędzi, na której się znajdują. Jeżeli punkty L, K, I, J są równoodległe od wierzchołków odpowiednio A prim B prim A, B. to otrzymujemy prostokąt, w każdym innym przypadku jest to trapez
Na aplecie przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Podstawę dolną oznaczono , natomiast górną . Długość krawędzi podstawy oznaczono literą a, natomiast długość krawędzi bocznej oznaczono literą h. Zaznaczono następujące punkty. Punkt K na krawędzi , punkt J na krawędzi , punkt I na krawędzi oraz punkt L na krawędzi . Zaznaczono trapez , który stanowi płaszczyznę przekroju graniastosłupa. Punkty K, I, J można przesuwać wzdłuż krawędzi, na której się znajdują. Jeżeli punkty L, K, I, J są równoodległe od wierzchołków odpowiednio A prim B prim A, B. to otrzymujemy prostokąt, w każdym innym przypadku jest to trapez
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Widzimy również płaszczyznę przecinającą dany graniastosłup. Możemy nią ruszać za pomocą zmiany odpowiednich parametrów. Umożliwiają to trzy suwaki znajdujące się pod rysunkiem. Suwak pierwszy jest podpisany jako alfa i jest z zakresu od minus dziewięćdziesięciu stopni do dziewięćdziesięciu stopni z krokiem co jeden. Taki sam zakres ma suwak drugi oznaczony jako beta. Ostatni suwak jest od minus czterech do czterech z krokiem co jedna dziesiąta. Suwak pierwszy odpowiada za kręcenie podaną płaszczyzną wzdłuż pionowej osi symetrii, suwak dwa odpowiada za kręcenie płaszczyzną wzdłuż poziomej osi symetrii, a suwak c odpowiada za przesuwanie płaszczyzną góra dół. Przykład 1. Dla alfa równego minus 27 stopni, beta równego minus cztery stopnie oraz c równego jeden przecinek siedem płaszczyzną przekroju graniastosłupa jest trójkąt, który łączy środku krawędzi bocznych. Przykład 2. Dla alfa równego 28 stopni, beta równego minus dziewięćdziesiąt stopni oraz c równego jeden przecinek sześć wówczas płaszczyzną przekroju graniastosłupa jest prostokąt, który łączy wierzchołek dolnej podstawy z środkiem boku leżącego na przeciwko niego dalej z środkiem krawędzi leżącej nad rozpatrywaną krawędzią podstawy i z górnym wierzchołkiem podstawy leżącym naprzeciwko tego boku. Przykład 3. Dla alfa równego dwadzieścia osiem stopni, beta równego minus 56 stopni oraz c równy dwa przecinek 1. Płaszczyzną przekroju graniastosłupa jest wówczas nieregularny czworokąt. W ten sposób można wygenerować różne kształty płaszczyzny przekroju.
Na ilustracji przedstawiono graniastosłup prawidłowy trójkątny. Widzimy również płaszczyznę przecinającą dany graniastosłup. Możemy nią ruszać za pomocą zmiany odpowiednich parametrów. Umożliwiają to trzy suwaki znajdujące się pod rysunkiem. Suwak pierwszy jest podpisany jako alfa i jest z zakresu od minus dziewięćdziesięciu stopni do dziewięćdziesięciu stopni z krokiem co jeden. Taki sam zakres ma suwak drugi oznaczony jako beta. Ostatni suwak jest od minus czterech do czterech z krokiem co jedna dziesiąta. Suwak pierwszy odpowiada za kręcenie podaną płaszczyzną wzdłuż pionowej osi symetrii, suwak dwa odpowiada za kręcenie płaszczyzną wzdłuż poziomej osi symetrii, a suwak c odpowiada za przesuwanie płaszczyzną góra dół. Przykład 1. Dla alfa równego minus 27 stopni, beta równego minus cztery stopnie oraz c równego jeden przecinek siedem płaszczyzną przekroju graniastosłupa jest trójkąt, który łączy środku krawędzi bocznych. Przykład 2. Dla alfa równego 28 stopni, beta równego minus dziewięćdziesiąt stopni oraz c równego jeden przecinek sześć wówczas płaszczyzną przekroju graniastosłupa jest prostokąt, który łączy wierzchołek dolnej podstawy z środkiem boku leżącego na przeciwko niego dalej z środkiem krawędzi leżącej nad rozpatrywaną krawędzią podstawy i z górnym wierzchołkiem podstawy leżącym naprzeciwko tego boku. Przykład 3. Dla alfa równego dwadzieścia osiem stopni, beta równego minus 56 stopni oraz c równy dwa przecinek 1. Płaszczyzną przekroju graniastosłupa jest wówczas nieregularny czworokąt. W ten sposób można wygenerować różne kształty płaszczyzny przekroju.
nie istnieje prosta przechodząca przez wszystkie punkty jednocześnie
twierdzenie Pitagorasa
twierdzenie Pitagorasa
jeżeli trójkąt jest prostokątny, to suma kwadratów długości przyprostokątnych jest równa kwadratowi długości przeciwprostokątnej
twierdzenie cosinusów
twierdzenie cosinusów
w dowolnym trójkącie kwadrat długości dowolnego boku jest równy sumie kwadratów długości dwóch pozostałych boków pomniejszonej o podwojony iloczyn długości tych boków i cosinusa kąta zawartego między nimi