reakcje addycji Alkeny, jako węglowodory nienasycone, mogą przyłączać:
▪ cząsteczkę wodoru w obecności katalizatora; Schemat reakcji addycji wodoru do wiązania podwójnego w alkenie. Cząsteczka alkenu, wiązanie podwójne występuje pomiędzy atomami węgla, dodać cząsteczka wodoru ${\text{H}}_2$. Strzałka w prawo, nad strzałką katalizatory: Pd, Pt lub Ni. Za strzałką cząsteczka produktu, czyli alkanu, w której atomy dwa węgla oraz związane z nimi dwa atomy wodoru znajdują się w płaszczyźnie monitora, zaś jedno wiązanie od każdego atomu węgla wychodzi za płaszczyznę monitora, a drugie przed płaszczyznę. np. addycja wodoru do propenu: Schemat reakcji addycji wodoru do wiązania podwójnego w cząsteczce propenu. Cząsteczka propenu o strukturze grupa ${\text{CH}}_2$ związana za pomocą wiązania podwójnego z grupą CH, która to łączy się z grupą ${\text{CH}}_3$. Dodać cząsteczka wodoru ${\text{H}}_2$, strzałka w prawo, nad strzałką katalizatory: Pd, Pt lub Ni, za strzałką produkt reakcji propan o strukturze grupa ${\text{CH}}_3$ związana z grupą ${\text{CH}}_2$, która to łączy się z grupą ${\text{CH}}_3$. ▪ cząsteczkę halogenu X₂; Schemat reakcji addycji cząsteczki halogenu do wiązania podwójnego w alkenie. Cząsteczka alkenu, w której występuje wiązanie podwójne pomiędzy atomami węgla, dodać cząsteczka halogenu Schemat reakcji addycji wodoru do wiązania podwójnego w cząsteczce propenu. Cząsteczka propenu o strukturze grupa ${\text{CH}}_2$ związana za pomocą wiązania podwójnego z grupą CH, która to łączy się z grupą ${\text{CH}}_3$. Dodać cząsteczka wodoru ${\text{H}}_2$, strzałka w prawo, nad strzałką katalizatory: Pd, Pt lub Ni, za strzałką produkt reakcji propan o strukturze grupa ${\text{CH}}_3$ związana z grupą ${\text{CH}}_2$, która to łączy się z grupą ${\text{X}}_2$. Strzałka w prawo, za strzałką cząsteczka dihalogenopochodnej. np. addycja bromu do propenu: Schemat reakcji addycji cząsteczki bromu do wiązania podwójnego w cząsteczce propenu. Cząsteczka propenu o strukturze grupa ${\text{CH}}_2$ związana za pomocą wiązania podwójnego z grupą CH, która to łączy się z grupą ${\text{CH}}_3$. Dodać cząsteczka bromu ${\text{Br}}_2$, strzałka w prawo, za strzałką cząsteczka 1,2-dibromopropanu o strukturze grupa ${\text{CH}}_2$ związana z atomem bromu oraz z grupą CH podstawioną atomem bromu oraz grupą ${\text{CH}}_3$. ▪ cząsteczkę halogenowodoru HX: Schemat reakcji addycji cząsteczki halogenowodoru HX do wiązania podwójnego w alkenie. Cząsteczka alkenu, w którym pomiędzy atomami węgla występuje wiązanie podwójne, dodać cząsteczka halogenowodoru HX, który może stanowić HCl lub HBr. Strzałka w prawo, za strzałką cząsteczka halogenopochodnej, w której w wyniku zerwania wiązania podwójnego, jedne z atomów węgla przy pierwotnym wiązaniu podwójnym został podstawiony atomem wodoru, a drugi atomem halogenu. np. addycja chlorowodoru do propenu: Schemat reakcji addycji cząsteczki chlorowodoru do wiązania podwójnego w cząsteczce propenu. Cząsteczka propenu dodać cząsteczka chlorowodoru. Zgodnie z regułą Markownikowa strzałka poprowadzona od atomu chloru w cząsteczce chlorowodoru do węgla grupy CH w cząsteczce propenu. Strzałka w prawo, za strzałką cząsteczka 2-chloropropanu o strukturze grupa ${\text{CH}}_3$ związana z grupą CH, która to łączy się z atomem chloru Cl oraz kolejną grupą ${\text{CH}}_3$. ▪ cząsteczkę wody (hydratacja) w środowisku kwasowym. Schemat reakcji addycji cząsteczki wody, czyli hydratacji, do wiązania podwójnego w alkenie w środowisku kwasowym. Cząsteczka alkenu dodać cząsteczka wody. Strzałka w prawo, nad strzałką kation wodorowy ${\text{H}}^{+}$, za strzałką cząsteczka alkoholu. Atomy węgla pierwotnie przy wiązaniu podwójnym, na skutek zerwania wiązania podwójnego zostały podstawione, jeden atomem wodoru, zaś drugi grupą hydroksylową OH. np. addycja wody do propenu: Schemat reakcji addycji cząsteczki wody do wiązania podwójnego w cząsteczce propenu. Strzałka skierowana od atomu tlenu grupy OH w cząsteczce wody do grupy CH w cząsteczce propenu, zgodnie z regułą Markownikowa. Strzałka w prawo, za strzałką cząsteczka propan-2-olu o strukturze grupa ${\text{CH}}_3$ związana z grupą CH połączoną z grupą hydroksylową OH oraz z drugą grupą ${\text{CH}}_3$. Addycja cząsteczki wody oraz cząsteczki HX zachodzi zgodnie z regułą Markownikowa, która mówi, że atom wodoru w reakcji addycji przyłącza się do atomu węgla związanego z większą liczbą atomów wodoru („bogatszego w wodór”)., reakcje addycji elektrofilowej Jak przebiegają reakcje addycji elektrofilowej cząsteczek halogenowodorów do alkanów? Mechanizm reakcji addycji elektrofilowej cząsteczki HCl do etenu przedstawiono na poniższym schemacie.
1. Pod wpływem elektronów p, z wiązania podwójnego następuje silniejsza polaryzacja wiązania atomowego w cząsteczce HCl. Schemat reakcji addycji cząsteczki chlorowodoru do cząsteczki etanu. Cząsteczka etanu dodać cząsteczkę chlorowodoru, strzałka w prawo, za strzałką cząsteczka chloroetanu. Poniżej cząsteczka etanu z zaznaczonymi orbitalami p wiązania podwójnego, od którego poprowadzona jest łukowata strzałka do atomu wodoru w cząsteczce chlorowodoru. Następuje zerwanie wiązania w pomiędzy atomem wodoru i chloru w cząsteczce chlorowodoru. Strzałka poprowadzona jest od pary elektronowej do atomu chloru, powstaje anion chlorkowy.
2. Polaryzacja wiązania prowadzi do dysocjacji cząsteczki HCl, w wyniku czego pojawiają się dwa jony o przeciwnych ładunkach – Cl^- nazywamy czynnikiem nukleofilowym, a H⁺ czynnikiem elektrofilowym. Rysunek przedstawiający wzór kropkowy cząsteczki chlorowodoru. Pomiędzy atomem wodoru H i atomem chloru Cl znajdują się dwie kropki, oznaczające uwspólnioną parę elektronów. Przy atomie chloru Cl znajduje się sześć kropek symbolizujących trzy wolne pary elektronowe.Od wspólnej pary poprowadzona jest łukowata strzałka do atomu chloru. Strzałka w prawo, za strzałką czynnik powstały czynnik elektrofilowy ${\text{H}}^{+}$, dodać czynnik nukleofilowy anion chlorkowy ${\text{Cl}}^{-}$ przedstawiony jako symbol Cl i cztery pary kropek znajdujących się w nawiasie kwadratowym, względem którego w indeksie górnym znajduje się znak minus.
3. W następnej kolejności czynnik elektrofilowy przyłącza się do jednego z atomów węgla, który tworzy wiązanie podwójne, wykorzystując parę elektronową z wiązania podwójnego. W wyniku tego procesu drugi atom węgla traci elektrony i zyskuje ładunek dodatni, stając się karbokationem. Schemat przedstawiający reakcję etenu z kationem wodorowym. Cząsteczka etenu dodać kation wodorowy, strzałka w prawo, za strzałką powstały karbokation. przy jednym z atomów węgla zaznaczono znak plus w kółku, jest on związany z dwoma atomami wodoru. Zaznaczono również powstałą lukę elektronową, jako pusty orbital p.
4. Następnie czynnik nukleofilowy przyłącza się do karbokationu, w wyniku czego powstaje cząsteczka produktu. Schemat przedstawiający atak anionu chlorkowego na centrum karbokationu, w wyniku którego powstaje cząsteczka chloroetanu. reakcje polimeryzacji W odpowiednich warunkach (temperatura, ciśnienie, katalizator) alkeny ulegają reakcji polimeryzacji. Schemat reakcji polimeryzacji z wykorzystaniem cząsteczki etenu jako monomeru. N cząsteczek etenu. Strzałka w prawo, nad strzałką symbole ciśnienia p oraz temperatury T. Za strzałką polimer w nawiasie związane ze sobą grupy ${\text{CH}}_2$, od których wychodzą wiązania poza nawias, w którym się znajdują. Względem nawiasu w indeksie dolnym znajduje się litera n. W łańcuchu polimerowym pojedyncza grupa, w tym przypadku ${\text{CH}}_2$, stanowi mer. Polimery, otrzymywane w wyniku polimeryzacji cząsteczek alkenów, mają zastosowanie w życiu codziennym. Połączone z odpowiednimi dodatkami (np. barwnikami) to tworzywa sztuczne, które służą do wyrobu wielu przedmiotów.

halogenowanie Reagenty i warunki reakcji: działanie X₂ w obecności katalizatorów, którymi są halogenki żelaza(III).
Nazwa produktu: halogenopochodna.
Grupa (atom) wprowadzona(y): -X
Przykładowe równanie reakcji: halogenowanie - chlorowanie benzenu w obecności FeCl₃. Schemat reakcji halogenowania benzenu. Cząsteczka benzenu, dodać cząsteczka chloru ${\text{Cl}}_2$, strzałka w prawo, nad strzałką cząsteczka ${\text{FeCl}}_3$. Za strzałką cząsteczka chlorobenzenu dodać cząsteczka chlorowodoru HCl. acylowanie (metoda Fridla-Craftsa) Reagenty i warunki reakcji: działanie chlorkiem kwasowym w obecności katalizatorów.
Nazwa produktu: keton alifatyczno-aromatyczny.
Grupa (atom) wprowadzona(y): R-C=O.
Przykładowe równanie reakcji: acylowanie benzenu metodą Friedla-Craftsa. Schemat reakcji acylowania metodą Fridla-Craftsa. Cząsteczka benzenu dodać cząsteczka chlorku acetylu o strukturze grupa ${\text{CH}}_3$ związana z atomem węgla połączonym za pomocą wiązania podwójnego z atomem tlenu i za pomocą wiązania pojedynczego z atomem chloru. Strzałka w prawo, nad strzałką cząsteczka chlorku glinu ${\text{AlCl}}_3$. Za strzałką cząsteczka acetofenonu o strukturze pierścień fenylowy podstawiony atomem węgla połączonym za pomocą wiązania podwójnego z atomem tlenu oraz związany z grupą ${\text{CH}}_3$. Dodać cząsteczka chlorowodoru HCl. alkilowanie Reagenty i warunki reakcji: działanie halogenkiem alkilowym w obecności katalizatora, czyli chlorku glinu.
Nazwa produktu: związek alifatyczno-aromatyczny.
Grupa (atom) wprowadzona(y): R-.
Przykładowe równanie reakcji: alkilowanie – etylowanie benzenu w obecności AlCl₃. Schemat reakcji alkilowania benzenu. Cząsteczka benzenu, dodać cząsteczka chloroetanu. Strzałka w prawo, nad strzałką chlorek glinu. Za strzałką cząsteczka etylobenzenu, dodać cząsteczka chlorowodoru HCl.