Przeczytaj
Cesarstwo Rzymskie - największa potęga świata starożytnego – istniało od 27 r. p.n.e. (30 r. p.n.e.) do 476 r. n.e. na zachodzie, a do 1456 r. n.e. na wschodzie (jako cesarstwo bizantyńskie). Upadek zachodniego cesarstwa rzymskiego jest najczęściej przyjmowaną umowną datą końca starożytności i początku wieków średnich (alternatywą jest rok 395 – śmierć Teodozjusza I i ostateczny podział cesarstwa na zachodnie i wschodnie, lub rok 529 – zamknięcie Akademii Platońskiej w Atenach na mocy Kodeksu Justyniana). Cesarstwo starożytne było monarchią, na czele państwa stał cesarz (Cezar, August), którego władzę wzmacniała jej sakralizacjasakralizacja. W dziejach cesarstwa rzymskiego spierały się dwie tendencje: wzrost władzy cesarza w kierunku absolutnym (choć dodać trzeba, że wzrost ten był głównie formalny, bowiem już pierwszy z cesarzy, Oktawian August, posiadał władzę absolutną) oraz zwiększanie się roli sakralnej władcy i znaczenia religii w umocowaniu jego pozycji.
Tło historyczne
Miejsce senatu w systemie pryncypatu
Historia rzymska(Cesarz August) oddał senatowisenatowi prowincje słabsze, uspokojone i niewojownicze, natomiast objął w swój zarząd prowincje silniejsze, niepewne i niebezpieczne lub sąsiadujące z nieprzyjacielskimi ludami, czy też same przez się zdolne do wywołania przewrotów. Uczynił to rzekomo dlatego, by senat spokojnie mógł wykonywać swą władzę, podczas gdy on sam miał ponosić trudy i niebezpieczeństwa, w istocie zaś dlatego, by pod tym pozorem tamci byli bezbronni i bezsilni, a tylko on mógł broń posiadać i utrzymywać żołnierzy.
Słownik
(łac. consul, od consulere – radzić, radzić się) w okresie rzymskiej republiki najwyższy rangą urzędnik o licznych uprawnieniach (m.in. dowodzenie armią, zwoływanie posiedzeń senatu); dwóch konsulów wybierano na roczną kadencję; po upadku republiki władza konsulów została znacznie ograniczona
(łac. sacrum – świętość, rzecz święta) nadanie charakteru religijnego przedmiotom, osobom czy instytucjom należących do sfery świeckiej
(łac. Senatus – rada starszych, od senex – starzec) w starożytnym Rzymie jedna z najważniejszych instytucji państwowych, pełniąca funkcję przede wszystkim organu doradczego; największe wpływy senatu przypadły na okres republiki
(gr. téttares – cztery, archḗ – władza) rządy czterech cesarzy, wprowadzone przez Dioklecjana pod koniec III w. n.e.; rządy obejmować miało dwóch cesarzy z tytułem „augusta” i dwóch cesarzy z tytułem „cezara”
(łac. trium viri – trzech mężów) kolegium złożone z trzech osób, powołane w określonym celu politycznym