Przykłady soli stosowanych w dodatkach do żywności:
RJpN0GPeumush Węglan wapnia E 170 Dobrze wpływa na ogólne samopoczucie człowieka, przeciwdziała stanom zapalnym w organizmie, np. węzłów chłonnych. Chroni także przed infekcjami ze strony układu oddechowego oraz nowotworami. Węglan wapnia bierze udział w przemianie materii i wpływa na kurczliwość mięśni. W małych dawkach w produktach spożywczych uznawany jest za nieszkodliwy, jednak nadmiar może powodować bóle brzucha bądź zaparcia. Zastosowanie: pieczywo, lody, ciasta i wyroby
Na zdjęciu jest pokrojone na kawałki pieczywo różnego rodzaju.
Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna
W dzisiejszych czasach należy sobie postawić pytanie: ile pieczywa jest w pieczywie?, Karmel amoniakalny E 150 c Barwnik brązowy i dodatek aromatyczny. Jest to substancja dopuszczona do stosowania na terenie Unii Europejskiej. Możliwe skutki nadużywania: nadpobudliwość, ujemny wpływ na funkcjonowanie wątroby, żołądka i bezpłodność. Stosowany w czekoladach, polewach, deserach i ciemnym pieczywie.
Na zdjęciu na patyczkach znajdują się kulki oblane czekoladą. Niektóre są ozdobione posypką.
Źródło: www.commons.wikimedia.org, licencja: domena publiczna
Nadużywanie karmelu amoniakalnego stosowanego w czekoladach może powodować np. bezpłodność., Etanian (octan) potasu E 261 Regulator kwasowości i konserwant. Nie wykazano negatywnego wpływu na zdrowie człowieka. Sugeruje się jedynie, aby unikały go osoby z niewydolnością nerek i chorobami serca. Zastosowanie: marynaty, sosy do sałaty, sos brązowy, sos owocowy.
Na zdjęciu widoczna jest dłoń trzymająca ceramiczną miseczkę, z której wylewa się ciemny karmel do większej miski.
Źródło:www.pxhere.com, licencja: domena publiczna
Gotowe sosy zawierają dodatki do żywności., Siarczan(IV ) sodu E 221 Stosowany jako konserwant. Jest on rozkładany w wątrobie do nieszkodliwych siarczanów i wydalany wraz z moczem. Dopuszczalne dzienne spożycie: do 0,7 mg/kg masy ciała. Nadużywanie może skutkować: astmą, podrażnieniami żołądka, zmianami skórnymi. Może niszczyć witaminę B zawartą w żywności. Stosowany w krojonych i suszonych owocach czy owocowych nadzieniach do ciast.
Na zdjęciu w miskach są różne rodzaje suszonych owoców.
Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna
Kupując suszone owoce konsumenci powinni sprawdzać jakie substancje są do nich dodawane., Fosforan(V ) wapnia E 341 c Fosforany to sole niezbędne w organizmie, uznawane za nieszkodliwe w produktach spożywczych. Dodawane są do żywności głównie, by przedłużyć jej termin przydatności do spożycia, ale również w celu wiązania wody podczas obróbki termicznej, co powoduje zwiększenie masy końcowej produktu. Muszą na nie uważać jednak alergicy, ponieważ mogą powodować podrażnienia skóry i oczu. Są stosowane w produktach mącznych, w mleku w proszku czy w odżywkach dla sportowców.
Na zdjęciu łyżka, na której znajduje się biały proszek.
Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna
Mleko w proszku może zawierać fosforan(V ) wapnia E 341 c ., EDTA wapniowo-disodowy E 385 Ten konserwant pełni rolę przeciwutleniacza, dzięki czemu zwiększa trwałość produktów spożywczych. Jeśli jest stosowany zgodnie z zaleceniami, nie ma skutków ubocznych (dopuszczalne dzienne spożycie: maksymalnie 2,5 mg kg masy ciała). Długotrwałe nadmierne spożywanie może prowadzić do niedoboru metali w organizmie (żelaza). Może powodować: dolegliwości jelitowe, uszkodzenia nerek, zakłócenie równowagi mineralnej. Zastosowanie w dressingach, margarynach, produktach do smarowania pieczywa oraz w napojach bezalkoholowych.
Ilustracja przedstawia wzór EDTA. Zbudowany jest między innymi z dwóch atomów azotu połączonych ze sobą krótkim łańcuchem w kształcie zygzaka. Każdy atom azotu na górze i na dole łączy się z atomem węgla, a ten łączy się z grupą COOH .Wzór strukturalny EDTA. Licencja domena publiczna. Źródło: wikipedia.org.
Dolegliwości układu pokarmowego mogą być wynikiem spożywania żywności z dużą ilością dodatków., Alginian potasu E 402 Zagęstnik, substancja żelująca. Efekty uboczne są nieznane przy normalnym stosowaniu; wytwarzany jest z wodorostów rodziny Phaeophyceae (Macrocystis pyrifera , Laminaria digitata , L. cloustoni , Ascophyllum nodosum ) w USA i Wielkiej Brytanii. Ma zastosowanie w jogurtach, budyniach w proszku i lodach.
Na ilustracji jest wzór strukturalny. Zbudowany jest między innymi z dwóch sześcioczłonowych pierścieni, sześciu grup OH , dwóch kationów potasu. Pierścienie połączone są za pośrednictwem atomu tlenu.Wzór strukturalny alginianu potasu. Licencja CC BY 3.0. Źródło: GroMar Sp. z o.o..
Konsystencje produktów takich jak np. jogurty, budynie czy lody wynikają z dodawania do nich alginianu potasu., Siarczan(VI ) potasu E 515 Regulator kwasowości, w małych ilościach uznawany za nieszkodliwy w produktach spożywczych. Duże dawki mogą spowodować krwawienie żołądkowo – jelitowe. Jest substytutem soli kuchennej o niskiej zawartości jonów sodu. Stosowany w przemyśle piwowarskim.
Na zdjęciu na leżącej drewnianej beczce stoi kieliszek z jasnobrązowym trunkiem.
Źródło: www.pxhere.com, licencja: domena publiczna
Również produkcja napojów jest związana ze stosowaniem dodatków do żywności., Uwodniony krzemian magnezu (Talk) E 553 b Jest substancją o funkcji przeciwzbrylającej. Obojętny dla organizmu. Po wchłonięciu zostaje wydalony przez nerki bez zauważalnego wpływu na organizm. Przedawkowanie może powodować kaszel, problemy z oddychaniem, wymioty, problemy żołądkowe. Stosowany w produktach zbożowych (także ryżu), czekoladzie, lukrze, kluskach, solach, mieszankach przypraw.
Na zdjęciu biały proszek oraz dwa zbite kawałki talku na dużej tacy. Wokół ludzie przyglądający się proszkowi. Jedna z osób opowiada o talku.
Niektóre dodatki do żywności mogą powodować nowotwory, głównie żołądka., Guanylan dipotasowy E 628 Wzmacniacz smaku i zapachu; substancja dodawana do sosów w proszku, przypraw sypkich, sosu sojowego, koncentratów spożywczych, wędlin, konserw mięsnych oraz produktów o obniżonej zawartości soli kuchennej. Uznawany jest za nieszkodliwy w zastosowaniach spożywczych. Powinny go unikać osoby z dną moczanową lub kamieniami nerkowymi.
Ilustracja przedstawia rozbudowany wzór strukturalny. Zbudowany jest między innymi z sześcioczłonowego pierścienia z dwoma wiązaniami podwójnymi. Zbudowany jest między innymi z atomu azotu i grupy NH oraz NH 2 , dwóch pięcioczłonowych pierścieni, atomu fosforu połączonego z czterema atomami tlenu i dwóch kationów potasu. Wzór strukturalny guanylanu dipotasowego. Licencja domena publiczna. Źródło: wikipedia.org.
Wzmacniacz smaku i zapachu jakim jest E 628 dodawany jest np. do przypraw sypkich, koncentratów spożywczych czy produktów o obniżonej zawartości soli., Glutaminian monopotasowy E 622 Wzmacniacz smaku i zapachu. W organizmie występuje glutaminian, który jest jednym z najważniejszych neuroprzekaźników w mózgu. Dostarczanie sztucznego powoduje, że stężenie neuroprzekaźnika wzrasta i dochodzi do nadmiernego pobudzenia neuronów. Przedawkowanie może spowodować skurcze oskrzeli, palpitacje serca, poirytowanie, depresję, nieostrość widzenia, zawroty głowy. Stosowany jest w mięsach, daniach kuchni chińskiej, żywności gotowej typu zupki z proszku, sosy, chipsy, przekąski słone.
Na ilustracji jest wzór strukturalny. Łańcuch główny ma kształt zygzaka. Połączony jest między innymi z grupą >OH , NH 3 . We wzorze jest także kation potasu.Wzór strukturalny glutaminianu monopotasowego. Licencja domena publiczna. Źródło: wikipedia.org.
Stosowanie dużej ilości dodatków do żywności może powodować pogorszenie naszego samopoczucia, a w skrajnych przypadkach depresję.
Zdjęcie przedstawia chipsy. Mają postać cienkich, okrągłych plasterków.
Źródło: www.pixy.org, licencja: domena publiczna , Sacharynian sodu (sacharyna) E 954 Stosowany w dietetycznych napojach bezalkoholowych i substytutach cukru. Obecne przepisy unijne dopuszczają jego użycie do poprawienia smaku poszczególnych produktów spożywczych. Światowa Organizacja Zdrowia ustaliła maksymalną dawkę dziennego spożycia na 2,5 mg kg ciała. Skutkiem nadużywania mogą być pokrzywka, świąd, egzema, mdłości, biegunka. Niektóre badania sugerują działanie mutagenny i kancerogenny.
Na zdjęciu znajduje się filiżanka z herbatą. Filiżanka stoi na stole. Obok niej metalowa łyżka ze zmieloną kawą oraz małe, okrągłe tabletki – to sacharyna.
Źródło: Heike Rau dostępny w internecie: fotolia.com, licencja: CC BY - SA 3.0
Nadużywanie niektórych dodatków może wykazywać działanie mutagenne i kancerogenne.
Węglan wapnia E 170 Dobrze wpływa na ogólne samopoczucie człowieka, przeciwdziała stanom zapalnym w organizmie, np. węzłów chłonnych. Chroni także przed infekcjami ze strony układu oddechowego oraz nowotworami. Węglan wapnia bierze udział w przemianie materii i wpływa na kurczliwość mięśni. W małych dawkach w produktach spożywczych uznawany jest za nieszkodliwy, jednak nadmiar może powodować bóle brzucha bądź zaparcia. Zastosowanie: pieczywo, lody, ciasta i wyroby
Na zdjęciu jest pokrojone na kawałki pieczywo różnego rodzaju.
Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna
W dzisiejszych czasach należy sobie postawić pytanie: ile pieczywa jest w pieczywie?, Karmel amoniakalny E 150 c Barwnik brązowy i dodatek aromatyczny. Jest to substancja dopuszczona do stosowania na terenie Unii Europejskiej. Możliwe skutki nadużywania: nadpobudliwość, ujemny wpływ na funkcjonowanie wątroby, żołądka i bezpłodność. Stosowany w czekoladach, polewach, deserach i ciemnym pieczywie.
Na zdjęciu na patyczkach znajdują się kulki oblane czekoladą. Niektóre są ozdobione posypką.
Źródło: www.commons.wikimedia.org, licencja: domena publiczna
Nadużywanie karmelu amoniakalnego stosowanego w czekoladach może powodować np. bezpłodność., Etanian (octan) potasu E 261 Regulator kwasowości i konserwant. Nie wykazano negatywnego wpływu na zdrowie człowieka. Sugeruje się jedynie, aby unikały go osoby z niewydolnością nerek i chorobami serca. Zastosowanie: marynaty, sosy do sałaty, sos brązowy, sos owocowy.
Na zdjęciu widoczna jest dłoń trzymająca ceramiczną miseczkę, z której wylewa się ciemny karmel do większej miski.
Źródło:www.pxhere.com, licencja: domena publiczna
Gotowe sosy zawierają dodatki do żywności., Siarczan(IV ) sodu E 221 Stosowany jako konserwant. Jest on rozkładany w wątrobie do nieszkodliwych siarczanów i wydalany wraz z moczem. Dopuszczalne dzienne spożycie: do 0,7 mg/kg masy ciała. Nadużywanie może skutkować: astmą, podrażnieniami żołądka, zmianami skórnymi. Może niszczyć witaminę B zawartą w żywności. Stosowany w krojonych i suszonych owocach czy owocowych nadzieniach do ciast.
Na zdjęciu w miskach są różne rodzaje suszonych owoców.
Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna
Kupując suszone owoce konsumenci powinni sprawdzać jakie substancje są do nich dodawane., Fosforan(V ) wapnia E 341 c Fosforany to sole niezbędne w organizmie, uznawane za nieszkodliwe w produktach spożywczych. Dodawane są do żywności głównie, by przedłużyć jej termin przydatności do spożycia, ale również w celu wiązania wody podczas obróbki termicznej, co powoduje zwiększenie masy końcowej produktu. Muszą na nie uważać jednak alergicy, ponieważ mogą powodować podrażnienia skóry i oczu. Są stosowane w produktach mącznych, w mleku w proszku czy w odżywkach dla sportowców.
Na zdjęciu łyżka, na której znajduje się biały proszek.
Źródło: www.pixabay.com, licencja: domena publiczna
Mleko w proszku może zawierać fosforan(V ) wapnia E 341 c ., EDTA wapniowo-disodowy E 385 Ten konserwant pełni rolę przeciwutleniacza, dzięki czemu zwiększa trwałość produktów spożywczych. Jeśli jest stosowany zgodnie z zaleceniami, nie ma skutków ubocznych (dopuszczalne dzienne spożycie: maksymalnie 2,5 mg kg masy ciała). Długotrwałe nadmierne spożywanie może prowadzić do niedoboru metali w organizmie (żelaza). Może powodować: dolegliwości jelitowe, uszkodzenia nerek, zakłócenie równowagi mineralnej. Zastosowanie w dressingach, margarynach, produktach do smarowania pieczywa oraz w napojach bezalkoholowych.
Ilustracja przedstawia wzór EDTA. Zbudowany jest między innymi z dwóch atomów azotu połączonych ze sobą krótkim łańcuchem w kształcie zygzaka. Każdy atom azotu na górze i na dole łączy się z atomem węgla, a ten łączy się z grupą COOH .Wzór strukturalny EDTA. Licencja domena publiczna. Źródło: wikipedia.org.
Dolegliwości układu pokarmowego mogą być wynikiem spożywania żywności z dużą ilością dodatków., Alginian potasu E 402 Zagęstnik, substancja żelująca. Efekty uboczne są nieznane przy normalnym stosowaniu; wytwarzany jest z wodorostów rodziny Phaeophyceae (Macrocystis pyrifera , Laminaria digitata , L. cloustoni , Ascophyllum nodosum ) w USA i Wielkiej Brytanii. Ma zastosowanie w jogurtach, budyniach w proszku i lodach.
Na ilustracji jest wzór strukturalny. Zbudowany jest między innymi z dwóch sześcioczłonowych pierścieni, sześciu grup OH , dwóch kationów potasu. Pierścienie połączone są za pośrednictwem atomu tlenu.Wzór strukturalny alginianu potasu. Licencja CC BY 3.0. Źródło: GroMar Sp. z o.o..
Konsystencje produktów takich jak np. jogurty, budynie czy lody wynikają z dodawania do nich alginianu potasu., Siarczan(VI ) potasu E 515 Regulator kwasowości, w małych ilościach uznawany za nieszkodliwy w produktach spożywczych. Duże dawki mogą spowodować krwawienie żołądkowo – jelitowe. Jest substytutem soli kuchennej o niskiej zawartości jonów sodu. Stosowany w przemyśle piwowarskim.
Na zdjęciu na leżącej drewnianej beczce stoi kieliszek z jasnobrązowym trunkiem.
Źródło: www.pxhere.com, licencja: domena publiczna
Również produkcja napojów jest związana ze stosowaniem dodatków do żywności., Uwodniony krzemian magnezu (Talk) E 553 b Jest substancją o funkcji przeciwzbrylającej. Obojętny dla organizmu. Po wchłonięciu zostaje wydalony przez nerki bez zauważalnego wpływu na organizm. Przedawkowanie może powodować kaszel, problemy z oddychaniem, wymioty, problemy żołądkowe. Stosowany w produktach zbożowych (także ryżu), czekoladzie, lukrze, kluskach, solach, mieszankach przypraw.
Na zdjęciu biały proszek oraz dwa zbite kawałki talku na dużej tacy. Wokół ludzie przyglądający się proszkowi. Jedna z osób opowiada o talku.
Niektóre dodatki do żywności mogą powodować nowotwory, głównie żołądka., Guanylan dipotasowy E 628 Wzmacniacz smaku i zapachu; substancja dodawana do sosów w proszku, przypraw sypkich, sosu sojowego, koncentratów spożywczych, wędlin, konserw mięsnych oraz produktów o obniżonej zawartości soli kuchennej. Uznawany jest za nieszkodliwy w zastosowaniach spożywczych. Powinny go unikać osoby z dną moczanową lub kamieniami nerkowymi.
Ilustracja przedstawia rozbudowany wzór strukturalny. Zbudowany jest między innymi z sześcioczłonowego pierścienia z dwoma wiązaniami podwójnymi. Zbudowany jest między innymi z atomu azotu i grupy NH oraz NH 2 , dwóch pięcioczłonowych pierścieni, atomu fosforu połączonego z czterema atomami tlenu i dwóch kationów potasu. Wzór strukturalny guanylanu dipotasowego. Licencja domena publiczna. Źródło: wikipedia.org.
Wzmacniacz smaku i zapachu jakim jest E 628 dodawany jest np. do przypraw sypkich, koncentratów spożywczych czy produktów o obniżonej zawartości soli., Glutaminian monopotasowy E 622 Wzmacniacz smaku i zapachu. W organizmie występuje glutaminian, który jest jednym z najważniejszych neuroprzekaźników w mózgu. Dostarczanie sztucznego powoduje, że stężenie neuroprzekaźnika wzrasta i dochodzi do nadmiernego pobudzenia neuronów. Przedawkowanie może spowodować skurcze oskrzeli, palpitacje serca, poirytowanie, depresję, nieostrość widzenia, zawroty głowy. Stosowany jest w mięsach, daniach kuchni chińskiej, żywności gotowej typu zupki z proszku, sosy, chipsy, przekąski słone.
Na ilustracji jest wzór strukturalny. Łańcuch główny ma kształt zygzaka. Połączony jest między innymi z grupą >OH , NH 3 . We wzorze jest także kation potasu.Wzór strukturalny glutaminianu monopotasowego. Licencja domena publiczna. Źródło: wikipedia.org.
Stosowanie dużej ilości dodatków do żywności może powodować pogorszenie naszego samopoczucia, a w skrajnych przypadkach depresję.
Zdjęcie przedstawia chipsy. Mają postać cienkich, okrągłych plasterków.
Źródło: www.pixy.org, licencja: domena publiczna , Sacharynian sodu (sacharyna) E 954 Stosowany w dietetycznych napojach bezalkoholowych i substytutach cukru. Obecne przepisy unijne dopuszczają jego użycie do poprawienia smaku poszczególnych produktów spożywczych. Światowa Organizacja Zdrowia ustaliła maksymalną dawkę dziennego spożycia na 2,5 mg kg ciała. Skutkiem nadużywania mogą być pokrzywka, świąd, egzema, mdłości, biegunka. Niektóre badania sugerują działanie mutagenny i kancerogenny.
Na zdjęciu znajduje się filiżanka z herbatą. Filiżanka stoi na stole. Obok niej metalowa łyżka ze zmieloną kawą oraz małe, okrągłe tabletki – to sacharyna.
Źródło: Heike Rau dostępny w internecie: fotolia.com, licencja: CC BY - SA 3.0
Nadużywanie niektórych dodatków może wykazywać działanie mutagenne i kancerogenne.
Tak duże zapotrzebowanie na żywność powoduje zwiększanie ilości dodatków do żywności stosowanych przez producentów. Wybierając produkty bardziej przetworzone, przyswajamy także więcej tych substancji chemicznych. Zastanów się nad swoimi wyborami konsumenckimi i nawykami żywieniowymi i pamiętaj o słynnej maksymie Paracelsusa: cóż jest trucizną? Wszystko jest trucizną i nic nie jest trucizną. Tylko dawka czyni, że dana substancja nie jest trucizną (łac. Dosis facit venenum ).
R1AvCETc6RLIW Obraz przedstawia portret mężczyzny o pulchnej twarzy, ma nakrycie głowy. W lewej dłoni trzyma małą książkę. W tle widać miasto, po prawej stronie są skały, port i most. Na skałach zabudowania, u podnóża skały również stoją budynki. Na dole obrazu jest napis: Famoso doctor Pareselsus.
Paracelsus żył na przełomie <math aria‑label="piętnastym">XV i <math aria‑label="szesnastym">XVI wieku. Był lekarzem i przyrodnikiem. Zwany jest ojcem medycyny nowożytnej. Zapoczątkował i znacznie rozpowszechnił ideę jatrochemii, a ponieważ badał właściwości toksyczne związków chemicznych uznaje się go za ojca toksykologii.
Źródło: dostępny w internecie: commons.wikimedia.org, domena publiczna.
Słownik depresja depresja
według Światowej Organizacji Zdrowia (WHO) depresja jest wiodącą przyczyną niesprawności i niezdolności do pracy na świecie oraz najczęściej spotykanym zaburzeniem psychicznym. Choruje na nią w ciągu całego życia kilkanaście procent populacji osób dorosłych
związek kancerogenny związek kancerogenny
taki związek, który zwiększa ryzyko powstawania chorób nowotworowych; rakotwórczy
konsument konsument
(łac. consumens ), w ekonomii osoba nabywająca od przedsiębiorcy towar lub usługę. Nie istnieje uniwersalna prawna definicja konsumenta. W polskim prawie pojęcie konsumenta zostało zdefiniowane w kodeksie cywilnym jako „osoba fizyczna dokonująca czynności prawnej niezwiązanej bezpośrednio z jej działalnością gospodarczą lub zawodową”
przeciwutleniacze przeciwutleniacze
(antyoksydanty, antyutleniacze) grupa związków chemicznych, które same występując w małych stężeniach (w porównaniu z substancją podlegającą utlenianiu), wstrzymują lub opóźniają proces utleniania tej substancji
sole sole
sole jonowe zawierające w cząsteczce kationy metalu (lub NH 4 + ) i aniony reszty kwasowej
jatrochemia jatrochemia
(pierwszy człon nazwy pochodzi greki iatrós – lekarz), kierunek panujący w alchemii lekarskiej, mówiący, że głównym jej zadaniem jest odkrywanie właściwości leczniczych związków chemicznych. Paracelsus (główny jej propagator) wprowadził do lecznictwa alkohol, sole arsenu, miedzi, ołowiu i srebra
toksykologia toksykologia
zajmuje się badaniem własności czynników toksycznych (trujących) i negatywnymi skutkami ich oddziaływania na organizmy
Bibliografia www.aptekagemini.pl/poradnik/zdrowie/wapn‑weglan‑wapnia‑jakie‑ma‑znaczenie‑dla‑zdrowia/ https://dietetycy.org.pl/e-cos-jest-zywnosci/
www..food‑info.net/pl/e/e221.htm http://www.food-info.net/pl/e/e341.htm
www.food‑info.net/pl/e/e402.htm
www.czytamyetykiety.pl/aplikacja/
www.ec.europa.eu/assets/near/neighbourhood‑enlargement/ccvista/pl/31994l0036‑pl.doc
www.kosmos.icm.edu.pl/PDF/2016/543.pdf
www.pl.wikipedia.org/wiki/Przeciwutleniacze
www.softonet.pl/publikacje/rzuty_okiem/E‑food‑czy.na.pewno.wiesz.co.jesz.Mobilna.aplikacja.Ci.to.podpowie,141
www.nik.gov.pl/aktualnosci/dodatki‑do‑zywnosci‑nieszkodliwe‑czy‑niebezpiecznie‑naduzywane‑panel‑ekspertow.html
www.mp.pl/pacjent/psychiatria/choroby/69882,depresja
www.vitalia.pl/ch_add,4,0_Talk.html
www.vitalia.pl/ch_add,282,0_Glutaminian‑potasu.html
Statham B., E 213 Tabele dodatków i składników chemicznych, czyli co jesz i czym się smarujesz , Wydawnictwo RM, Warszawa 2006 ;