Szkielet mężczyzny jest cięższy i bardziej masywny niż szkielet kobiety. U mężczyzny waga szkieletu to około 12 kg, a u kobiety około 10 kg. Największe różnice odnoszą się do budowy czaszki i miednicy – różnice te wykorzystywane są w antropologiiantropologiaantropologii, m.in. w procesie określania płci na podstawie szkieletów.

Czaszka człowieka wykazuje szereg różnic w zależności od płci. Najważniejszą różnicą jest wielkość czaszki – mężczyźni mają większe czaszki niż kobiety. Z kolei czaszka kobiety jest zazwyczaj wyższa.

U mężczyzn mamy do czynienia z kanciastym kształtem dolnej krawędzi żuchwy, natomiast u kobiet obserwujemy zaokrąglone kształty kątów żuchwy. Kość czołowa jest bardziej wypukła u mężczyzn niż u kobiet. Wyrostek sutkowaty kości skroniowej (element kostny, który znajdziemy za uchem) jest zdecydowanie bardziej wydatny u mężczyzn. Jamy oczodołów są zazwyczaj mniejsze u kobiet.

Warto wspomnieć również o wałach nadoczodołowych, czyli zgrubieniach kostnych znajdujących się nad oczodołami. Wały nadoczodołowe są zdecydowanie bardziej wydatne u mężczyzn niż u kobiet. Kość potyliczna u mężczyzn charakteryzuje się zaznaczonymi liniami przebiegu mięśni, co jest mniej zauważalne u kobiet. Kość ta ma u mężczyzn bardziej wydatną wyniosłość.

Kolejnym elementem szkieletu, który różni się u obu płci, jest miednica. Miednica u kobiet jest szersza i niższa niż u mężczyzn. Kobiety mają niżej położone spojenie łonowe (będące chrząstkozrostemchrząstkozrostchrząstkozrostem). Miednica kobiet jest przystosowana do ciąży, podczas której dochodzi do istotnego zwiększenia objętości macicy, oraz do porodu. Wchód miednicy ma u mężczyzn kształt sercowaty, natomiast u kobiet – owalny. Kość krzyżowa jest u kobiet krótka i szeroka, a u mężczyzn – długa i wąska.

Szkielet człowieka zmienia się wraz z wiekiem. Szkielet płodu ma budowę typowo chrzęstną, dopiero po urodzeniu dochodzi do nasilenia procesu kostnieniakostnieniekostnienia. Przed procesem kostnienia w szkielecie znajduje się więcej kości – szkielet noworodkanoworodek noworodka zbudowany jest z około 270 kości, natomiast szkielet dorosłego człowieka zawiera 206 kości.

Charakterystyczną cechą kości długich u dzieci jest obecność chrząstek nasadowych. Są to elementy chrzęstne znajdujące się między trzonem a nasadą kości, które stanowią miejsce jej wzrostu na długość. Chrząstki nasadowe zanikają w momencie zakończenia wzrostu, co ma miejsce około 18. roku życia u kobiet i ok. 21. do 25. roku życia u mężczyzn.

RZpaose9uQjgt1

Ilustracja przedstawia czaszkę noworodka w widoku z góry. Kości czaszki nie są zrośnięte, mają półkolisty kształt. Między nimi znajdują się przestrzenie: większe ciemiączko przednie i mniejsze ciemiączko tylne.

Czaszka noworodka ma charakterystyczne elementy, które zanikają w późniejszym wieku. Mowa tutaj o ciemiączkachciemiączkaciemiączkach – błonach łącznotkankowych, które łączą ze sobą kości czaszki narodzonego dziecka. Ciemiączko przednie, znajdujące się pomiędzy kością czołową i kośćmi ciemieniowymi, zarasta między 10. a 18. miesiącem życia dziecka. Z kolei ciemiączko tylne, które znajduje się między kośćmi ciemieniowymi a kością potyliczną, powinno zarosnąć do 4. miesiąca życia.

Warto wspomnieć także o wnętrzu kości dziecka. U płodu, noworodków i dzieci do 6. roku życia we wszystkich kościach występuje tylko szpik kostny czerwonyszpik kostny czerwonyszpik kostny czerwony (krwiotwórczy). Z kolei u osób dorosłych szpik czerwony znajduje się w kościach płaskich, takich jak mostek, łopatka czy kości czaszki. Kości długie osób dorosłych zawierają szpik kostny żółtyszpik kostny żółty szpik kostny żółty (tłuszczowy), który nie bierze udziału w tworzeniu krwi.

Słownik