Przeczytaj
Chrom
Chrom jest metalem ciężkim, srebrzystoszarym oraz twardym. W związkach chemicznych występuje na stopniach utlenieniastopniach utlenienia od II do VI. Jednak największy wpływ mają związki chromu na III i VI stopniu utlenienia. Związki chromu na III stopniu utlenienia występują naturalnie w przyrodzie, z kolei te na VI stopniu utlenienia są pochodzenia antropogennegoantropogennego.
Związki chemiczne zawierające chrom na III stopniu utlenienia, w odpowiednich ilościach, są niezbędne do życia i wspomagają wiele funkcji życiowych organizmów żywych, a już z kolei związki chemiczne zawierające chrom na VI stopniu utlenienia są dla nich toksyczne.
Chrom w organizmie
Chrom dostaje się do organizmów głównie przez przewód pokarmowy, układ oddechowy oraz skórę. Nie ulega kumulacji w organizmach. Jest wydalany głównie z moczem.
Korzystny wpływ na organizmy żywe
Niekorzystny wpływ na organizmy żywe
Podsumowanie
W zależności od stopnia utlenienia, jaki posiada chrom w danym związku chemicznym, może działać pozytywnie lub toksycznie na organizmy żywe. Chrom na III stopniu utlenienia jest niezbędny dla organizmów żywych, ponieważ wspomaga wiele funkcji życiowych. Wpływa na metabolizm węglowodanów, białek, lipidów. Warto wspomnieć, że zarówno jego niedobór, jak i nadmiar wiąże się z szkodliwością, prowadząc do wielu zaburzeń i chorób. Z kolei chrom na VI stopniu utlenienia jest toksyczny dla organizmów żywych, ponieważ wywołuje zaburzenia w układzie oddechowym, immunologicznym, rozrodczym, a także pokarmowym.
Słownik
(gr. ànthrōpos „człowiek”, gr. genѐtēs „rodzic” od gѐnesis „narodzenie”, „pochodzenie”) pochodzący od człowieka
(gr. ѐmbryon „płód”, gr. toksikόn „trucizna”) działanie powodujące wady w rozwoju płodu
(łac. hirsutus „kosmaty”, „włochaty”) nadmierne owłosienie na twarzy, tułowiu, kończynach
(łac. mutatio „zmiana”, gr. genѐtēs „rodzic, ojciec” od gr. gѐnesis „narodzenie”, „pochodzenie”) działanie powodujące zmiany (mutacje) w materiale genetycznym
(łac. perforare „przewiercić”, „przebić”) przebicie lub pęknięcie narządu
liczba ładunku elementarnego, jaki posiadałby atom, gdyby w danej substancji wszystkie wiązania były jonowe
(gr. tѐratos „potwór”, gr. genѐtēs „rodzic, ojciec” od gr. gѐnesis „narodzenie”, „pochodzenie”) działanie powodujące wady w rozwoju płodu
Bibliografia:
Bárta M., Pierwiastki chemiczne wokół nas, Warszawa 2013.
Bielecki M., Chyc A., Cieślak M., Deptuch K., Oznaczanie zawartości chromu w wodach potoku Kluczwody metodą woltamperometryczną, „Analit” 2017, 3, s. 15‑23.
Błoniarz J., Zaręba S., Badanie zwartości niklu i chromu w suplementach diety wspomagających odchudzanie, „Roczniki Państwowego Zakładu Higieny” 2011, 62, 2, s. 153 – 158.
Cieśla P., Michniewska A., Wpływ związków chemicznych na organizmy żywe, Kraków 2013.
Forma E., Szymczyk A., Krześlak A., Wybrane ksenoestrogeny i ich wpływ na zdrowie człowieka, „Folia Medica Lodziensia” 2013, 40, 1, s. 79‑97.
Grela E. R., Studziński T., Rabos A., Rola chromu w żywieniu zwierząt i ludzi, „Medycyna Weterynaryjna” 1997, 53, 6, s. 312–315.
Jabłoński E., Sobczak M., Składniki mineralne w diecie kobiet ciężarnych i karmiących. Część II. Mikrominerały: żelazo, cynk, miedź, selen, jod, fluor, mangan, molibden, chrom, „Przegląd Lekarski” 2007, 64, 3, s. 170‑174.
Kośla T., Lasocka I., Skibniewska E. M., Kołnierzak M., Skibniewski M., Chrom trójwartościowy (Cr III) jako pierwiastek śladowy niezbędny dla zwierząt i ludzi, „Medycyna Weterynaryjna” 2018, 74, 9, s. 560‑567.
Piotrowska A., Pilch W., Tota Ł., Nowak G., Biologiczne oznaczanie chromu(III) dla organizmu człowieka, „Medycyna Pracy” 2018, 69, 2, s. 1‑13.
Piotrowski J. K., Podstawy Toksykologii, Warszawa 2006.
Seńczuk W., Toksykologia Współczesna, Warszawa 2005.