ATLAS INTERAKTYWNY

Spis treści

• Klasyfikacja przestrzeni powietrznych – podział zgodnie z $\text{ICAO}$ (International Civil Aviation Organisation)2Klasyfikacja przestrzeni powietrznych – podział zgodnie z $\text{ICAO}$ (International Civil Aviation Organisation)

• Klasy przestrzeni powietrznej w Polsce3Klasy przestrzeni powietrznej w Polsce

• Poziomy i pionowy podział przestrzeni powietrznej4Poziomy i pionowy podział przestrzeni powietrznej

• Stałe elementy przestrzeni powietrznej5Stałe elementy przestrzeni powietrznej

• Elastyczne elementy przestrzeni powietrznej6Elastyczne elementy przestrzeni powietrznej

Klasyfikacja przestrzeni powietrznych – podział zgodnie z $\text{ICAO}$ (International Civil Aviation Organisation)

$\textbf{FIR}$ (ang. Flight Information Region) — Rejon Informacji Powietrznej

Jest to przestrzeń powietrzna o określonych wymiarach, w której zapewniona jest służba informacji powietrznej i służba alarmowa.

$\text{FIR}$ Warszawa ($\text{EPWW}$) — to Rejon Informacji Powietrznej nad Polską.

RuEbCV81WJPWj

Ilustracja przedstawia mapę Polski wraz z państwami granicznymi. Na grafice zaznaczono granice konkretnych stref FIR. Przykładowo obszar Polski wraz z jej wodami terytorialnymi należy do jednej strefy FIR Warszawa. Zaznaczona jest również strefa FIR Vilnius, a podpisane są pozostałe widoczne: Kaliningrad FIR, Minsk FIR, Lviv FIR, Bratislava FIR, Praha FIR, German FIRs/UIRs, ATS Delegations to Malmo ACC, Sweden FIR, ATS Delegations to Riga ACC oraz Riga FIR.

Baltic $\textbf{FAB}$ — Bałtycki Funkcjonalny Blok Przestrzeni Powietrznej

Jest to wspólna inicjatywa i umowa pomiędzy Polską i Litwą w obszarze służb żeglugi powietrznej, podpisana w Wilnie $17$ lipca 2012 roku. W celu wprowadzenia założeń koncepcji Jednolitej Europejskiej Przestrzeni Powietrznej ($\text{SES}$) władze państwowe i instytucje zapewniające służby żeglugi powietrznej połączyły swoje doświadczenia i wysiłki ukierunkowane na wprowadzenie zmian w obszarze zarządzania ruchem lotniczym. Baltic $\text{FAB}$ ma za zadanie spełniać założenia przepisów unijnych i wprowadzać w życie koncepcję defragmentacji rynku usług żeglugi powietrznej w Europie. Inicjatywa ta wzmacnia działania indywidualne członków oraz ułatwia nawiązywanie partnerstw przemysłowych, współpracę międzynarodową, stanowi platformę wymiany wiedzy i doświadczeń oraz działalności badawczo‑rozwojowej.

Klasyfikacja przestrzeni powietrznych — podział zgodnie z $\textbf{ICAO}$ (International Civil Aviation Organisation)

Klasa A

Dozwolone są wyłącznie loty [$\text{IFR}$] Instrument Flight Rules). Wszystkie loty wykonywane są z zapewnieniem służby kontroli ruchu lotniczego i w separacji. W przypadku wszystkich lotów wymagana jest ciągła łączność foniczna powietrze‑ziemia. W przypadku wszystkich lotów obowiązuje zezwolenie $\text{ATC}$ organ kontroli ruchu lotniczego (air traffic control unit) ATC.

Klasa B

Dozwolone są loty $\text{IFR}$ i $\text{VFR}$. Wszystkie loty wykonywane są z zapewnieniem służby kontroli ruchu lotniczego i w separacji. W przypadku wszystkich lotów wymagana jest ciągła łączność foniczna powietrze‑ziemia. W przypadku wszystkich lotów obowiązuje zezwolenie $\text{ATC}$.

Klasa C

Dozwolone są loty $\text{IFR}$ i $\text{VFR}$. Wszystkie loty wykonywane są z zapewnieniem służby kontroli ruchu lotniczego, a loty $\text{IFR}$ są odseparowane od innych lotów $\text{IFR}$ i lotów $\text{VFR}$. Loty $\text{VFR}$ są odseparowane od lotów $\text{IFR}$, a statki powietrzne je wykonujące otrzymują na żądanie informacje o ruchu dotyczące innych lotów $\text{VFR}$ oraz rady dla zapobieżenia kolizji. W przypadku wszystkich lotów wymagana jest ciągła łączność foniczna powietrze‑ziemia. W przypadku lotów $\text{VFR}$ zastosowanie ma ograniczenie prędkości przyrządowej ($\text{IAS}$IAS$\text{IAS}$) do $250$ $\text{kts}$węzeł ($\text{kts}$)$\text{kts}$ na wysokości bezwzględnej ([$\text{AMSL}$]AMSL (Above Mean Sea Level)) poniżej $3050 \mathrm{m}$ ($10000$ [$\text{ft}$]stopa (ft)), z wyjątkiem przypadków, gdy właściwy organ zezwolił na niestosowanie tego ograniczenia w odniesieniu do typów statków powietrznych, które nie mogą utrzymać tej prędkości ze względów technicznych lub bezpieczeństwa. W przypadku wszystkich lotów obowiązuje zezwolenie $\text{ATC}$.

Klasa D

Dozwolone są loty $\text{IFR}$ i $\text{VFR}$ i dla wszystkich lotów zapewnia się służbę kontroli ruchu lotniczego. Loty $\text{IFR}$ są odseparowane od innych lotów $\text{IFR}$, a statki powietrzne wykonujące te loty otrzymują na żądanie informacje o ruchu dotyczące lotów $\text{VFR}$ oraz rady dla zapobieżenia kolizji. Statki powietrzne wykonujące loty $\text{VFR}$ otrzymują na żądanie informacje o ruchu dotyczące wszystkich innych lotów oraz rady dla zapobieżenia kolizji. W przypadku wszystkich lotów wymagana jest ciągła łączność foniczna powietrze‑ziemia, a w przypadku wszystkich lotów na wysokości bezwzględnej ($\text{AMSL}$) poniżej $3050\ \text{m}$ ($10000\ \text{ft}$) zastosowanie ma ograniczenie prędkości przyrządowej ($\text{IAS}$) do $250\ \text{kts}$, z wyjątkiem przypadków, gdy właściwy organ zezwolił na niestosowanie tego ograniczenia w odniesieniu do typów statków powietrznych, które nie mogą utrzymać tej prędkości ze względów technicznych lub bezpieczeństwa. W przypadku wszystkich lotów obowiązuje zezwolenie $\text{ATC. L 281/24}$ Dziennik Urzędowy Unii Europejskiej 13.10.2012

Klasa E

Dozwolone są loty $\text{IFR}$ i $\text{VFR}$. Loty $\text{IFR}$ wykonywane są z zapewnieniem służby kontroli ruchu lotniczego i są odseparowane od innych lotów $\text{IFR}$. O ile jest to możliwe, w przypadku wszystkich lotów zapewnia się informacje o ruchu. W przypadku lotów $\text{IFR}$ wymagana jest ciągła łączność foniczna powietrze‑ziemia. W przypadku wszystkich lotów na wysokości bezwzględnej ($\text{AMSL}$) poniżej wartości $3050\ \text{m}$ ($10000\ \text{ft}$) zastosowanie ma ograniczenie prędkości przyrządowej ($\text{IAS}$) do $250\ \text{kts}$, z wyjątkiem przypadków, gdy właściwy organ zezwolił na niestosowanie tego ograniczenia w odniesieniu do typów statków powietrznych, które nie mogą utrzymać tej prędkości ze względów technicznych lub bezpieczeństwa. W przypadku wszystkich lotów $\text{IFR}$ obowiązuje zezwolenie $\text{ATC}$. Klasy E nie stosuje się w odniesieniu do przestrzeni kontrolowanych.

Klasa F

Dozwolone są loty $\text{IFR}$ i $\text{VFR}$. Wszystkim uczestniczącym statkom powietrznym, które wykonują loty $\text{IFR}$, zapewnia się służbę doradczą ruchu lotniczego, a w przypadku wszystkich lotów na żądanie, zapewnia się służbę informacji powietrznej. W przypadku lotów $\text{IFR}$ korzystających ze służby doradczej, wymagana jest ciągła łączność foniczna powietrze‑ziemia, a wszystkie statki powietrzne, które wykonują loty $\text{IFR}$, powinny mieć możliwość nawiązania łączności fonicznej powietrze‑ziemia. Dla wszystkich lotów na wysokości bezwzględnej ($\text{AMSL}$) poniżej $3050\ \text{m}$ ($10000\ \text{ft}$) zastosowanie ma ograniczenie prędkości przyrządowej ($\text{IAS}$) do $250\ \text{kts}$, z wyjątkiem przypadków, gdy właściwy organ zezwolił na niestosowanie tego ograniczenia w odniesieniu do typów statków powietrznych, które nie mogą utrzymać tej prędkości ze względów technicznych lub bezpieczeństwa. Nie jest wymagane zezwolenie $\text{ATC}$.

Klasa G

Dozwolone są loty $\text{IFR}$ i $\text{VFR}$ i w ich przypadku na żądanie zapewnia się służbę informacji powietrznej. Wszystkie statki powietrzne wykonujące loty $\text{IFR}$ winny mieć możliwość nawiązania łączności fonicznej powietrzeziemia. W przypadku wszystkich lotów na wysokości bezwzględnej ($\text{AMSL}$) poniżej $3050\ \text{m}$ ($10000\ \text{ft}$) zastosowanie ma ograniczenie prędkości przyrządowej ($\text{IAS}$) do $250\ \text{kts}$, z wyjątkiem przypadków, gdy właściwy organ zezwolił na niestosowanie tego ograniczenia w odniesieniu do typów statków powietrznych, które nie mogą utrzymać tej prędkości ze względów technicznych lub bezpieczeństwa. Nie jest wymagane zezwolenie $\text{ATC}$.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Klasy przestrzeni powietrznej w Polsce

Poniżej zamieszczono tabelę przedstawiającą klasy przestrzeni powietrznej służb ruchu lotniczego.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Poziomy i pionowy podział przestrzeni powietrznej

Do końca lutego 2016 roku w Polsce obowiązywał poziomy podział przestrzeni powietrznej obejmujący 9 sektorów. Od marca 2016 roku został wprowadzony nowy pionowy podział obejmujący górną i dolną warstwę. Zmiany te miały zmniejszyć występującą liczbę opóźnień w polskiej przestrzeni powietrznej. Obecnie w Polsce obowiązuje poziomy i pionowy podział przestrzeni powietrznej. Poziomy obejmuje 5 sektorów tj. Sektor Gdańsk, Sektor Warszawa, Sektor Olsztyn, Sektor Poznań i Sektor Kraków. Podział ten obejmuje przestrzeń od poziomu ziemi do FL95. Z kolei pionowy podział polega na wyodrębnieniu dwóch warstw: warstwy górnej i dolnej. Dolna rozciąga się od poziomu FL95 do poziomu lotu FL365 (czyli wysokości 11 km, która stanowi poziom podziału między warstwami), a górna - powyżej niego.

RRrbuLjFSzBlJ

Wizualizacja 2 D przedstawia przestrzeń powietrzną Polski podzieloną na 5 sektorów.

1. Część północno zachodnia podpisana jest jako fis‑Gdańsk. Wyróżnione miasta sektora to Goleniów (zachód, niedaleko granicy z Niemcami) oraz Gdańsk.
2. Część północno wschodnia obejmująca również Mazury podpisana jest fis‑Olsztyn.
3. Część zachodnia podpisana jest fis‑Poznań. Wyróżnione miasta sektora to Poznań i Wrocław.
4. Część środkowo wschodnia podpisana jest fis‑Warszawa. Wyróżnione miasto sektora to Warszawa.
5. Część południowo wschodnia podpisana jest fis‑Kraków. Wyróżnione miasta sektora to Katowice, Kraków i Rzeszów.

.

Mapa przestrzeni powietrznej przedstawia wszystkie struktury przestrzeni powietrznej od $\textbf{GND}$ (ang. Ground) do $\textbf{FL}\ 660$.

REpUTd5FPkOac

Mapa przestrzeni powietrznej. Schemat przedstawia zasięgi przestrzeni powietrznej i podzielony jest na trzy obszary. W obszarach podpisanych jako górna warstwa i dolna warstwa znajdują się rysunki samolotów, mniejsze w dolnej warstwie i większe w górnej. W obszarze na samym dole widoczny jest zarys miasta. Na obszarach zaznaczone są również ich zasięgi: obszar od ziemi, czyli GND, sięga do FL095, czyli dwóch i dziewięciu dziesiątych kilometra, dolna warstwa od FL095 do FL365, czyli jedenastu kilometrów a górna od FL365 do FL660, czyli dwudziestu dwóch kilometrów.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Stałe elementy przestrzeni powietrznej:

• drogi lotnicze ($\text{AWY}$ — Airway),

• rejony kontrolowane lotnisk ($\text{TMA}$ — Terminal Control Area),

• wojskowe rejony kontrolowane lotnisk ($\text{MTMA}$ — Military TMA),

• strefy kontrolowane lotnisk ($\text{CTR}$ — Control Zone),

• strefy ruchu lotniskowego ($\text{ATZ}$ — Aerodrome Traffic Zone),

• wojskowe strefy kontrolowane lotnisk ($\text{MCTR}$ — Military CTR),

• stałe trasy lotnictwa wojskowego ($\text{MRT}$ — Military Route),

• strefy czasowo wydzielone ($\text{TSA}$ — Temporary Segregated Area),

• strefy czasowo rezerwowane ($\text{TRA}$ — Temporary Reserved Area),

• trasy dolotowe do stref ($\text{TFR}$ — Feeding Route),

• strefy zakazane ($\text{P}$ — Prohibited Area),

• strefy ograniczone ($\text{R}$ — Restricted Area),

• strefy niebezpieczne ($\text{D}$ — Dangerous Area),

• punkty dla lotów $\text{VFR}$ (Visual Flight Rules),

• znaczące punkty nawigacyjne.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Elastyczne elementy przestrzeni powietrznej:

• strefy czasowo wydzielone ($\text{EP TSA}$),

• strefy czasowo zarezerwowane ($\text{EP TRA}$),

• stałe korytarze dolotowe ($\text{EP TFR}$),

• wojskowe strefy ruchu lotniskowego ($\text{MATZ}$),

• strefy ruchu lotniskowego ($\text{ATZ}$),

• trasy wojskowe ($\text{MRT}$),

• rejony ćwiczeń ($\text{EP EA}$),

• wojskowe strefy tankowania w powietrzu.

Wszystkie wysokości podane są w stopach $\left[\text{ft}\right]$.

Powrót do spisu treści1Powrót do spisu treści

Powiązane ćwiczenia