Ocena jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych
CES.03. Organizacja i kontrolowanie procesów w przemyśle ceramicznym - Technik ceramik 311944
Przewodnik dla nauczyciela
Wprowadzenie
Drodzy Nauczyciele!
„Nowoczesne kształcenie stawia nauczyciela w roli mentora. Odejście nauczyciela od roli „dostarczyciela” wiedzy, który przy tablicy prowadzi wykład (a głównym zadaniem uczniów jest słuchanie i notowanie najważniejszych informacji) pozwala na rozbudzenie kreatywności uczących się i postawienie ich w roli poszukiwaczy wiedzy” (Koncepcja e‑materiałów do kształcenia zawodowego).
Celem Przewodnika dla nauczyciela jest przedstawienie e‑materiału „Ocena jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych” dla kształcenia zawodowego zawartego na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej. Nauczyciel i uczeń mogą korzystać podczas zajęć zawodowych oraz także podczas pracy poza szkołą (uczniowie mają możliwość sięgać do e‑materiałów w ramach przygotowania zadań domowych lub z własnej inicjatywy, np. przygotowując się do lekcji, do egzaminów).
Nauczycielu, mamy nadzieję, że e‑materiały pozwolą Ci zwiększyć efektywność nauczania.
Przewodnik zbudowany jest z następujących elementów:
Spis treści
1. Ogólna koncepcja e‑materiału1. Ogólna koncepcja e‑materiału
2. Cele ogólne e‑materiału2. Cele ogólne e‑materiału
3. Struktura e‑materiału3. Struktura e‑materiału
3.1 Materiały multimedialne3.1 Materiały multimedialne
3.2. Obudowa dydaktyczna3.2. Obudowa dydaktyczna
4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między elementami e‑materiału4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między elementami e‑materiału
5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej
5.1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć5.1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć
5.2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej i w grupach poza zajęciami5.2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej i w grupach poza zajęciami
5.3. Indywidualizowania pracy z uczniem/uczniami podczas zajęć i poza nimi5.3. Indywidualizowania pracy z uczniem/uczniami podczas zajęć i poza nimi
5.4. Organizowania pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych5.4. Organizowania pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych
6. Opis materiałów sprawdzających6. Opis materiałów sprawdzających
7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału
1. Ogólna koncepcja e‑materiału
E‑materiał „Ocena jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych” wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia określonych dla kwalifikacji:
CES.03. Organizacja i kontrolowanie procesów w przemyśle ceramicznym,
CES.03.5. Wykonywanie badań laboratoryjnych i ocena jakości procesu produkcji wyrobów ceramicznych w zawodzie technik ceramik 311944.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
2. Cele ogólne e‑materiału
E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych w zakresie kwalifikacji CES.03. Organizacja i kontrolowanie procesów w przemyśle ceramicznym:
- planowania procesów produkcji wyrobów ceramicznych,
- monitorowania procesów technologicznych w przemyśle ceramicznym,
- wykonywania badań laboratoryjnych surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych zgodnie z normami, w zawodzie technik ceramik 311944.
Celem e‑materiału jest przedstawienie w sposób obrazowy i zrozumiałydla przeciętnego uczącego się oceny jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z wadami jakościowymi.
E‑materiał ma stanowić pomoc w procesie nauczania/uczenia się w ww. zawodzie, oraz wspierać osiąganie wybranych efektów kształcenia poprzez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego, rozwój kompetencji komunikacyjno–cyfrowych, lepsze dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się, a tym samym przyczynić się do poprawy efektywności pracy dydaktyczno–wychowawczej.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3. Struktura e‑materiału
3.1. Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaje e‑materiały, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy oraz nabycie kompetencji zawodowych. E‑materiał „Ocena jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych” składa się z trzech elementów multimedialnych:
• WizualizacjaWizualizacja: Wzorce surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z występującymi wadami jakościowymi w 2D,
• Film instruktażowy (Tutorial)Film instruktażowy (Tutorial): Czynności kontrolno‑pomiarowe w ocenie jakości wyrobów ceramicznych,
• Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Kryteria oceny jakości wyrobów ceramicznych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
3.2. Obudowa dydaktyczna
• Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności dotyczący porównania wyników badań wyrobów gotowych z wymaganiami norm i instrukcji w odniesieniu do tych wyrobów ceramicznych, poznać kryteria oceny jakości wyrobów ceramicznych, zapoznać się z czynnościami kontrolno‑pomiarowymi w ocenie jakości wyrobów ceramicznych stosownie do tematyki oceny jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych.
• Słownik pojęć e‑materiałuSłownik pojęć e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.
• Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału dla kształcenia zawodowego zawartego na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej. Przewodnik zawiera opis materiałów multimedialnych, które mają pomóc nauczycielowi w procesie kształcenia – czyli organizowania procesu nabywania przez uczniów wiedzy i umiejętności, ich sprawdzania jako elementu końcowego tego procesu lub diagnozującego – jaką wiedzę i umiejętności uczniowie już posiadają, aby potem indywidualizować proces kształcenia.
• Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
• Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
4. Opis zawartości merytorycznej e‑materiału i powiązania między jego elementami
W e‑materiale nauczyciel ma możliwość wykorzystania następujących materiałów multimedialnych:
• WizualizacjaWizualizacja: Wzorce surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z występującymi wadami jakościowymi w 2D – umożliwia obserwację wzorców surowców i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z występującymi wadami jakościowymi.
Nauczyciel korzystający z danego materiału multimedialnego ma gotowy zbiór wiadomości do wykorzystania w swojej pracy dydaktycznej. Ma możliwość konwersacji z uczniami na temat wad wyrobów ceramicznych powstającymi na różnych etapach procesu produkcyjnego oraz wymagań stawianych przez pracodawców pracownikom w zawodzie technik ceramik w realizacji produkcji o stabilnej i bardzo wysokiej jakości.
Efekty kształcenia oraz kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.03.5. Wykonywanie badań laboratoryjnych i ocena jakości procesu produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.10. wykonuje badania i analizy laboratoryjne na podstawie norm i instrukcji technologicznych
CES.03.5.10.5) sprawdza cechy zewnętrzne wyrobów ceramicznych (normy i instrukcje do sortowania)
CES.03.5.11. ocenia jakość surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych
CES.03.5.11.1) rozróżnia kryteria oceny jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- omówienie przyczyn powstawania wad wyrobów ceramicznych,
- omówienie wad wyrobów powstających na różnych etapach procesu produkcyjnego: pęknięcia, uszkodzenie szkliwa, uszkodzenia krawędzi i narożników, kraterki, wady dekoracji, wady geometryczne.
• Film instruktażowy (Tutorial)Film instruktażowy (Tutorial): Czynności kontrolno‑pomiarowe w ocenie jakości wyrobów ceramicznych – przedstawia czynności kontrolno‑pomiarowych w ocenie jakości wyrobów ceramicznych (płytki ceramiczne, wady, instrukcje sortowania), porównania wyników badań wyrobów gotowych z wymaganiami norm dotyczących wyrobów ceramicznych.
W tym materiale multimedialnym nauczyciel może prowadzić z uczniami konwersację na temat porównywania wyników badań wyrobów gotowych z wymaganiami norm dotyczących wyrobów ceramicznych, zwracając uwagę na przedstawione w multimedium ważne aspekty z punktu widzenia pracy technika ceramika.
Efekty kształcenia oraz kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.03.5. Wykonywanie badań laboratoryjnych i ocena jakości procesu produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.1. charakteryzuje metody pomiarowe stosowane w badaniach procesu produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.1.2) dobiera metody pomiarowe stosowane w procesie produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.10. wykonuje badania i analizy laboratoryjne na podstawie norm i instrukcji technologicznych
CES.03.5.10.5) sprawdza cechy zewnętrzne wyrobów ceramicznych normy i instrukcje do sortowania.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- określenie nazwy zawodu technik ceramik,
- przedstawienie zadań zawodowych: w ocenie jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych,
- omówienie czynności zawodowych w zakresie obsługi urządzeń kontrolno‑pomiarowych: warunki dopuszczenia pracownika do pracy, czynności przed rozpoczęciem pracy, czynności w trakcie wykonywania pracy, czynności po zakończeniu pracy,
- prezentacja linii/urządzeń do oceny jakości powierzchni, układania i pakowania wyrobów ceramicznych: maszyna do kontrolowania powierzchni, przyrząd pomiarowy suwmiarka, planimetr, układarka, maszyna pakująca,
- objaśnienie kontroli zadanych parametrów zgodnie z procedurami zintegrowanych systemów zarządzania,
- omówienie wymagań norm i instrukcji w ocenie jakości powierzchni płytek ceramicznych.
• Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Kryteria oceny jakości wyrobów ceramicznych – prezentuje informacje w dotyczące opisu kryteriów oceny jakości wyrobów ceramicznych na przykładzie szkliwionych płytek podłogowych. Każda schodząca z linii produkcyjnej płytka poddawana jest kontroli jakości dokonywanej za pomocą maszyn oraz ludzi.
Nauczyciel korzystający z danego materiału multimedialnego ma gotowy zbiór zdjęć do wykorzystania w swojej pracy dydaktycznej. Nauczyciel może zaproponować uczniom pracę indywidualną lub w grupach ćwiczeniowych, praca uczniów powinna otrzymać informację zwrotną celem sprawdzenia wykonanych ćwiczeń.
Efekty kształcenia oraz kryteria weryfikacji właściwe dla materiału multimedialnego:
CES.03.5. Wykonywanie badań laboratoryjnych i ocena jakości procesu produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.1. charakteryzuje metody pomiarowe stosowane w badaniach procesu produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.1.3) dobiera tolerancje wyników pomiarów na podstawie dokumentacji technologicznej
CES.03.5.10. wykonuje badania i analizy laboratoryjne na podstawie norm i instrukcji technologicznych
CES.03.5.10.5) sprawdza cechy zewnętrzne wyrobów ceramicznych normy i instrukcje do sortowania
CES.03.5.11. ocenia jakość surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych
CES.03.5.11.1) rozróżnia kryteria oceny jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych
CES.03.5.11.3) porównuje wyniki badań surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych z wymaganiami norm.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego:
- objaśnienie warunków oceny jakości podłogowych płytek ceramicznych zgodnie z normą i instrukcją,
- objaśnienie kryteriów oceny jakości szkliwionych płytek podłogowych,
- analizowanie wyników uzyskanych z oceny jakości powierzchni pod względem występujących wad.
Wskazane materiały multimedialne wraz z obudową dydaktyczną są powiązane ze względu na osiągnięcie ogólnego celu opracowanego e‑materiału – tzn. obejmują porównania wyników badań wyrobów gotowych z wymaganiami norm dotyczących wyrobów ceramicznych w wizualizacji, co następnie przekłada się w Filmie instruktażowym na zapoznanie się z czynnościami kontrolno‑pomiarowymi w ocenie jakości wyrobów ceramicznych. W planszy można poznać kryteria oceny jakości wyrobów ceramicznych.
Wiedza i umiejętności nabyte podczas Wizualizacji będą bardzo przydatne w ocenie jakości wyrobów ceramicznych w Filmie instruktażowym oraz poznania kryteriów oceny jakości tych wyrobów w planszy. Wszystkie materiały sprawdzające odnoszą się do Wizualizacji, Filmu instruktażowego i Planszy interaktywnej. Sprawdzają one wiedzę i umiejętności nabyte podczas wyżej wymienionych aktywności i procesu samokształcenia. Jest to nowoczesna pomoc dydaktyczna wspomagająca proces uczenia się/nauczania Przedstawione elementy składowe e‑materiału stanowią całość obrazującą informacje w zakresie oceny jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych.
Uczący się po zapoznaniu się z danymi materiałami multimedialnymi ma możliwość wykonania ćwiczeń w formie Interaktywnych materiałów sprawdzających w myśl metody dydaktycznej – utrwalanie nabytej wiedzy, a następnie dokonania samooceny i kontroli własnej wiedzy. W Interaktywnych materiałach sprawdzających znajduje się test ćwiczeniowy stanowiący podsumowującą całość pracy z e‑materiałem oraz ćwiczenia powiązane z danymi materiałami. Obudowa dydaktyczna w formie Słownika pojęć, Netografii i bibliografii warunkuje proces samokształcenia uczącego się.
E‑materiał pełni rolę pomocy dydaktycznej dla uczących się zawodów: operator urządzeń przemysłu ceramicznego i technik ceramik. Służy nowoczesnemu kształceniu zawodowemu, by w zmieniającym się świecie informatyzacji i rozwoju przemysłu 4.0 w atrakcyjny sposób dostarczać uczącym się treści zgodne z aktualną wiedzą i rozwojem technologii przemysłowej.
E‑materiał jest odpowiedzią na potrzeby dzisiejszego uczącego się, nauczyciela oraz pracodawców zainteresowanych przygotowaniem pracowników do pracy zawodowej, oraz pozyskaniem wykwalifikowanej, młodej kadry pracowniczej.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej
5.1. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej, w grupach i w zespole podczas zajęć.
Dodatkowo nauczyciel może zapisywać swoje własne propozycje ćwiczeń po realizacji określonego materiału multimedialnego.
- praca indywidualna uczniów – przykładem pracy indywidualnej uczniów może stać się mapa myśli dla wyznaczonego przez nauczyciela tematu: „Czynności kontrolno‑pomiarowe podczas obsługi urządzeń sortowni” na podstawie Filmu instruktażowego. Uczniowie samodzielnie mogą zapoznać się z czynnościami kontrolno‑pomiarowymi podczas obsługi urządzeń sortowni, warunkami dopuszczenia pracownika do pracy, czynnościami przed rozpoczęciem pracy, czynnościami w trakcie wykonywania pracy, czynnościami po zakończeniu pracy wykonywanej przez technika ceramika.
Następnie przygotują opis wyznaczony przez nauczyciela: W jaki sposób przebiegają czynności kontrolno‑pomiarowe przed rozpoczęciem pracy, w trakcie wykonywania pracy, po zakończeniu pracy.
Mapa myśli powinna dawać użytkownikowi możliwość tworzenia własnych notatek w formie graficznej – diagramu do ilustrowania relacji pomiędzy składowymi, samodzielnego tworzenia mapy myśli poprzez budowanie wielopoziomowych relacji i wzajemnych zależności między myślami – wnioskami – podsumowaniami, zgodnie z zasadami tworzenia mapy pojęć. Uczniowie mogą sami wybierać sposób prezentacji zagadnienia, a następnie zapisać, wydrukować oraz oddać do sprawdzenia nauczycielowi.
- praca uczniów w grupach – nauczyciel na zajęciach dzieli uczniów na grupy. Podstawą pracy grupowej uczniów może stać się Wizualizacja. Poszczególne grupy zapoznają się z określonym zagadnieniem (partią materiału). Pracują we własnym tempie, przeglądają materiał, a następnie wykonują ćwiczenie w przydzielonej grupie. Uczniowie w grupach dyskutują między sobą, wymieniają poglądy, rozmawiają, jak ma wyglądać ich zdaniem wykonanie ćwiczenia zadanego przez nauczyciela. Każda grupa wykonuje schemat/mapę myśli dotyczący innego zagadnienia np.:
Ćwiczenie: Zapoznajcie się z Wizualizacją i przygotujcie schemat/mapę myśli:
Grupa 1.
- Przedstaw przyczyny powstawania wad wyrobów ceramicznych na różnych etapach procesu produkcyjnego.
Grupa 2.
- Przedstaw najczęściej występujące wady płytek ceramicznych.
Każda z grup pracuje zgodnie z zasadami pracy grupowej, a na koniec prezentują prace, która stanowi wiedzę dotyczącą występujących wad płytek ceramicznych. Nauczyciel może zaproponować, aby poszczególne grupy samodzielnie wybierały sposób prezentacji ćwiczenia, co będzie stanowić ciekawą alternatywę. Po wystąpieniu grup powinno nastąpić podsumowanie pracy grupowej dotyczące zdobytych wiadomości i umiejętności oraz prezentacji efektów pracy grupowej. Warto z uczniami omówić, jakie nowe doświadczenia zdobyli oraz jakie wyniki pracy otrzymali. Nauczyciel może zastosować również arkusz ewaluacji zajęć w formie krótkiej ankiety.
- praca z całym zespołem klasowym – nauczyciel na zajęciach z całym zespołem klasowym po obejrzeniu Planszy interaktywnej określa tematykę zajęć – dzisiaj opanujesz wiedzę dotyczącą opisu kryteriów oceny jakości wyrobów ceramicznych na przykładzie szkliwionych płytek podłogowych. Formułuje cele lekcji, które chce osiągnąć: opanowanie istotnych informacji na temat kryteriów oceny jakości wyrobów ceramicznych, aktywne przyswajanie wiedzy podczas lekcji, praktyczne zastosowanie zdobytych wiadomości. Ustala pytania prowadzące ucznia po danym obszarze wiedzy. Na wstępie przedstawia pytania do materiału multimedialnego, a każdy z uczniów dokonuje zapisu odpowiedzi na pytania w zeszycie przedmiotowym.
Etapy pracy:
Informacje – grupa lub uczeń powinien mieć jasno określoną drogę postępowania (właściwego zaplanowania wykonania zadania). Pytania prowadzące z Planszy interaktywnej, np.:
- Za pomocą jakich urządzeń prowadzona jest ocena jakości podłogowych płytek ceramicznych?
- Gdzie zawarte są wymagania w odniesieniu do wymiarów i planimetrii?
- Jakie wymagania są stosowane w przeprowadzanej ocenie jakościowej płytek podłogowych pod względem występujących wad?
-Czy schodząca z linii produkcyjnej płytka poddawana jest kontroli jakości dokonywanej za pomocą maszyn oraz ludzi?
- Czy wszystkie produkty, które spełniają obowiązujące normy i przejdą pozytywnie opisaną weryfikację – trafiają na rynek?
- W ilu procentach (%) płytki w pierwszym gatunku nie powinny mieć widocznych wad, powodujących pogorszenie wyglądu powierzchni ułożonych z płytek?
- Czy ocena jakościowa szkliwionych płytek podłogowych odbywa się z odległości 1,5 metra przy natężeniu światła minimum 350 lux, mając na względzie bezpieczeństwo warunków pracy i środowiska?
- Na jakich stanowiskach prowadzi się ocenę jakości podłogowych płytek ceramicznych?
- Czy osoba odpowiedzialna za wykrycie ewentualnych wad i zadecydowanie o dalszym postępowaniu z ocenianym wyrobem ceramicznym ogląda każdą sztukę płytki ceramicznej?
- Gdzie zawarte są wymagania w odniesieniu do jakości powierzchni płytek podłogowych?
- Co podlega ocenie podczas sortowania płytek podłogowych?
- Czy do oceny płytek podłogowych należy pobrać co najmniej 1,5 mIndeks górny 22 i co najmniej 35 płytek ceramicznych?
- Kto przeprowadza ocenę jakości w ramach kontroli międzyoperacyjnej?
- Czy wady podlegające ocenie jakości szkliwionych płytek podłogowych, są zawarte w normie oznaczanie wymiarów i sprawdzanie jakości?
Pytania skupiają uwagę uczniów na prezentowanych treściach, dzięki czemu uczeń dodatkowo rozwija umiejętność wyszukiwania potrzebnych informacji. Wtedy bardziej skupiamy się na uczeniu niż na sprawdzaniu wiedzy. Nauczyciel w drugim etapie sprawdza wraz z zespołem klasowym poprawność udzielonych odpowiedzi, jednocześnie dokonując już planowania i wykonania przydzielonych zadań grupowych.
Planowanie – pytania prowadzące po danym obszarze wiedzy, powinny kierować grupę lub ucznia do właściwego zaplanowania działania. W tym celu nauczyciel dzieli klasę na grupy, które wykonują przydzielone zadanie, np.:
Zadanie: Narysujcie schemat/mapę myśli – Opiszcie urządzenia, za pomocą których prowadzona jest ocena jakości podłogowych płytek ceramicznych i co podlega ocenie podczas sortowania płytek podłogowych. Czas pracy ok. 30 min.
Wróć do planszy, aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania
Grupa 1.
- Za pomocą jakich urządzeń prowadzona jest ocena jakości podłogowych płytek ceramicznych?
Grupa 2.
- Opisz, jakie wady podlegają ocenie podczas sortowania płytek podłogowych?
Na tym etapie uczeń ma już niezbędne wiadomości na temat procedury czyszczenia plam z badanych płytek ceramicznych, może przystąpić do kolejnego kroku.
Ustalenia – w tym etapie uczeń/zespół powinien porozmawiać z nauczycielem i przedstawić mu swoje dotychczasowe działania. Nauczyciel zweryfikuje pracę ucznia i ewentualnie skoryguje błędy. Następnie przydziela zadania, np. Uzasadnijcie opisowo swój wybór – urządzeń, na których prowadzona jest ocena jakości podłogowych płytek ceramicznych i jakie wady podlegają ocenie przeprowadzanej podczas sortowania płytek podłogowych? Tak przygotowane schematy pozostawcie do oceny.
Realizacja – etap, w którym uczeń/zespół w sposób przemyślany i zaplanowany zgodnie ze swoim wyborem, opracowuje schemat stosowania urządzeń, na których prowadzona jest ocena jakości podłogowych płytek ceramicznych oraz opracowuje, co podlega ocenie podczas sortowania płytek podłogowych. W tej fazie nauczyciel również powinien zwracać uwagę na prawidłowość pracy ucznia/zespołu.
Sprawdzanie – uczeń/zespół powinien samodzielnie sprawdzić poprawność wykonanego zadania. Można to ułatwić poprzez odpowiednio sformułowane pytania np.:
- Czy urządzenia: łamacz, planimetr, kalibrator służą do oceny jakości podłogowych płytek ceramicznych?
- Czy wymagania w odniesieniu do wymiarów i planimetrii są zawarte w normie?
- Czy kontrola jakości wyrobów ceramicznych przedstawiona jest na przykładzie oceny pod względem występujących wad płytek podłogowych?
- Czy każda schodząca z linii produkcyjnej płytka poddawana jest kontroli jakości dokonywanej za pomocą maszyn oraz ludzi?
- Czy wszystkie produkty, które nie spełniają obowiązujących norm i nie przejdą pozytywnie opisanej weryfikacji – trafiają na rynek?
- Czy płytki w pierwszym gatunku w 95% mogą mieć widoczne wady, powodujące pogorszenie wyglądu powierzchni ułożonych z płytek?
- Czy ocena jakościowa szkliwionych płytek podłogowych odbywa się z odległości 1 metra przy natężeniu światła minimum 300 lux, mając na względzie bezpieczeństwo warunków pracy i środowiska?
- Czy ocena jakości podłogowych płytek ceramicznych prowadzona jest na stanowiskach do oceny wizualnej?
- Czy każda sztuka płytki ceramicznej oglądana jest przez sortowacza, czyli osobę odpowiedzialną za wykrycie ewentualnych wad i zadecydowanie o dalszym postępowaniu z ocenianym wyrobem ceramicznym?
- Czy wymagania w odniesieniu do jakości powierzchni płytek podłogowych są zawarte w normie?
- Czy podczas sortowania płytek podłogowych ocenie podlega: odcień barwy, dziurki, nakłucia, dołki, kropki, plamki, zgrubienia, zapraski, zaprószenia, wtrącenia, szczerby, wady grafiki, nierównomierne wybłyszczenie powierzchni i szorstkość powierzchni?
- Czy do oceny płytek podłogowych należy pobrać co najmniej 1 mIndeks górny 22 i co najmniej 30 płytek ceramicznych?
- Czy ocenę jakości przeprowadza sortowacz w ramach kontroli międzyoperacyjnej na podstawie wad określonych w normach lub w warunkach technicznych za pomocą określonych przyrządów?
- Gdzie zawarte są opisy wad podlegające ocenie jakości szkliwionych — płytek podłogowych?
Analiza – to ostatni etap pracy grupy lub ucznia. Teraz warto się zastanowić czy zadanie zostało dobrze wykonane. Należy zasugerować, aby odpowiedzieć sobie na pytania:
- Czy po raz drugi rozwiązałby zadanie tak samo?
- Czy wprowadziłby jakieś zmiany?
- Czy miał wystarczające wiadomości i umiejętności?
- Z jakiej literatury korzystał?
- Kto udzielał dodatkowych wskazówek?
Sposoby oceny pracy ucznia z tekstem przewodnim.
Można to zrobić w następujący sposób:
- ocenić umiejętności zawodowe w oparciu o arkusz obserwacji tych umiejętności,
- ocenić jakość efektu wykonania zadania – wytworu pracy ucznia (rozwiązanie problemu, czy właściwie zostało zaplanowane zadanie),
- ocenić poszczególne etapy działalności ucznia (zbieranie informacji, zaplanowanie pracy, ustalenia końcowe, sprawdzenie poprawności zadania, analiza pracy).
Nauczyciel wraz z zespołem klasowym dokonuje analizy końcowej. Uczniowie wskazują, które etapy rozwiązania zadania sprawiły im trudności, np. co było dla mnie najtrudniejsze? Nauczyciel powinien podsumować całe zadanie, wskazać, jakie umiejętności były ćwiczone: opanowanie istotnych informacji na temat procedury kryteriów oceny jakości szkliwionych płytek podłogowych, aktywne przyswajanie wiedzy podczas lekcji, praktyczne zastosowanie zdobytych wiadomości. Zwrócić uwagę, jakie wystąpiły nieprawidłowości i jak ich unikać na przyszłość. Na koniec uczniowie mogą zapisać swoje prace np. na dysku w chmurze. Wskazana praca z całym zespołem klasowym może stanowić podsumowanie obejrzanego Filmu edukacyjnego.
W fazie rekapitulacji proponuje się zadawanie uczącym się pytań w formie zdań niedokończonych: Przypomniałem sobie, że…; Łatwe było dla mnie…; Nauczyłam/łem się dzisiaj…; Trudność sprawiało mi…
(na podstawie https://www.profesor.pl/publikacja,7814,Artykuly,Metoda-tekstu-przewodniego)
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5.2. Organizowanie pracy uczniów indywidualnej i w grupach poza zajęciami (np. z wykorzystaniem metody lekcji odwróconej).
E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej (flipped classroom). Przykładem takiej pracy może być wykorzystanie Wizualizacji. Istota lekcji odwróconej polega na zapoznaniu się przez uczniów z omawianym multimedium, np. przygotowanymi przez nauczyciela słowami kluczowymi i nagranymi materiałami, dodatkowo materiałami z Internetu – przed zajęciami. Natomiast podczas lekcji wiedzę tę powinni porządkować, poszerzać, wykorzystywać w praktyce, do rozwiązywania problemów np. w pracy grupowej. Nauczyciel w sposób zaplanowany inicjuje proces nauki, wprowadzając temat i formułując cele. Następnie udostępnia uczącym się materiały i zadania do samodzielnego wykonania. Nauczyciel zmienia swój sposób działania przenosząc nacisk na procesy poznawcze zachodzące u uczących się. Metodę odwróconej lekcji można stosować do pojedynczych zajęć dydaktycznych jak i do większych partii materiału. Przygotowanie indywidualne w domu do lekcji odwróconej na podstawie Wizualizacji może polegać na następujących działaniach: Po wprowadzeniu na lekcji tematu, swój wykład „Wzorce surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z występującymi wadami jakościowymi w 2D”, nauczyciel może nagrać na video i dołączyć uczniom do materiałów. W lekcji odwróconej chodzi o to, by uczeń sam decydował, kiedy zapozna się z materiałami. Ważną praktyką jest tu zainteresowanie uczniów tematem, zainspirowanie ich tak, by po materiały w domu sięgali z chęcią i zaciekawieniem. Można to zrobić np. poprzez zadanie ciekawego pytania kluczowego albo atrakcyjne przedstawienie celu zajęć (zwłaszcza w odniesieniu do ich doświadczeń, kontekstu). Wady wyrobów ceramicznych powstają na różnych etapach procesu produkcyjnego. Przyczynami ich mogą być zanieczyszczenia występujące w surowcach, ich niejednorodność, niesprawności w pracy maszyn do przeróbki i formowania surowców, awaryjność pracy suszarń i pieców i inne odchylenia od prawidłowego procesu produkcyjnego. Naszym celem będzie poznanie wad wyrobów ceramicznych powstających w procesie produkcji. Uczniowie otrzymują pracę domową: „Zapoznajcie się z wybranymi wzorcami surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z występującymi wadami jakościowymi” (wykorzystają praktyczną wiedzę, której teoretyczne założenia usłyszeli na nagraniu wykładu). W wybrany przez siebie ciekawy sposób przygotujcie charakterystyki poznanych przyrządów z wykorzystaniem różnorodnych materiałów (co umożliwi wam przygotowanie materiałów do grupowego opracowania charakterystyki podczas zajęć). Przed przekazaniem materiału można zaproponować uczniom, by z nich przygotowali dowolnie opracowane notatki (np. tworzenie fiszek). Z materiałem teoretycznym uczniowie zapoznają się w domu (wiedza i rozumienie). Na lekcję przychodzą przygotowani, a w szkole wykonają zadania i ćwiczenia utrwalające i sprawdzające (zastosowanie, analiza i synteza). Co, gdy uczeń nie zapozna się z materiałami? W takim przypadku zaleca się przesunąć odpowiedzialność na stronę ucznia, np. może usiąść z boku podczas zajęć i nadrobić zaległość – niestety, najprawdopodobniej w ten sposób straci element ćwiczenia. Proponuje się dać też czas, by za pomocą tutoringu rówieśniczego – uczniowie, którzy zapoznali się z materiałami przedstawili je (streścili) tym, którzy tego nie zrobili. Na początku lekcji dobrze jest wyjaśnić wszelkie wątpliwości, odpowiedzieć na pytanie uczniów np. z czym mieli problem? – to także jest istotą flipped classroom. Podczas lekcji w klasie nauczyciel inicjuje pracę w parach, grupach. Uczący się tworzą daną charakterystykę w ciekawej formie interaktywnej zaproponowanej przez siebie lub uzgodnionej z nauczycielem z wykorzystaniem np. tablicy multimedialnej. Trzeba pamiętać, że uczniowie muszą mieć cały czas możliwość korzystania z materiałów, z których się przygotowywali (a więc ważny jest stały dostęp do Internetu).
Wróć do Wizualizacji, aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania
Grupa 1 ćwiczenie:
- Opracujcie przyczyny powstawania wad wyrobów ceramicznych.
-Czas na wykonanie zadania w grupie 15 minut.
-Przedstawcie swoją pracę na forum klasy.
Grupa 2 ćwiczenie:
- Opracujcie jakiego rodzaju pęknięcia powstają w czerepie płytki ceramicznej widoczne na powierzchni licowej lub montażowej.
- Czas na wykonanie zadania w grupie 15 minut.
- Przedstawcie swoją pracę na forum klasy.
Praca uczniów w zespole powinna zostać podsumowana oraz oceniona.
Uczniowie mają możliwość korzystania z tablicy interaktywnej do przeanalizowania rozwiązania. Po opracowaniu ćwiczeń nauczyciel zaprasza do dyskusji na temat przyczyn powstawania wad wyrobów ceramicznych oraz najczęściej występujących wad w szkliwionych płytkach ceramicznych. Uczniowie zadają sobie pytania nawzajem dotyczące przygotowanych ćwiczeń. Nauczyciel weryfikuje wiedzę uczących się, np. zapraszając, aby chętne osoby nazwały i opisały wady w szkliwionych płytkach ceramicznych. Posługując się zdjęciami z Wizualizacji, można także poprosić, aby uczniowie wzajemnie się uzupełniali i poprawiali – w razie potrzeby nauczyciel podaje dodatkowe wiadomości i uzupełnia ich wiedzę.
Na zakończenie nauczyciel z zespołem klasowym dokonuje podsumowania. Dobrą praktyką jest przygotowanie uczniom „wyciągu” z zajęć albo zestawu słów kluczowych, (z którymi mogą zapoznać się w domu lub na początku zajęć w zależności od decyzji nauczyciela), by na koniec mieli poczucie spójności i porządku. Można też zaproponować opracowanie listy słów kluczowych całym zespołem klasowym jako podsumowanie zajęć, np. słowa kluczowe: wady wyrobów ceramicznych, przyczyny powstawania wad, pęknięcia płytki, uszkodzenia szkliwa, uszkodzenia krawędzi i narożników, kraterki, wady dekoracji, wady geometryczne.
Uczniowie mieli możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Problem nierozumienia materiału lekcyjnego spada do minimum, a uczący się przygotowani do zajęć zyskują pewność siebie niezbędną do aktywnego uczestnictwa w ćwiczeniach.
Wykonana praca przez uczących się umożliwi im ugruntowanie umiejętności do rozwiązywania zadań testowych i praktycznych na egzaminie zawodowym. Warto skupić się zarówno na tym, co uczniowie oceniają pozytywnie, jak i tym, co w ich odczuciu było negatywne. Na takie podsumowanie nigdy nie powinno zabraknąć czasu. Zadajemy uczniom pytania poprzez prezentację multimedialną:
- Co było dla mnie najtrudniejsze?
- Co pomagało w pracy?
- Co przeszkadzało w pracy?
- Czego się nauczyłam(łem) podczas tej metody?
- Czy prezentowanie przed grupą mojej koncepcji dało mi satysfakcję? Można uczniom przydzielić punkty za pracę i zaangażowanie w lekcję. (na podstawie https://www.wszpwn.com.pl/wydarzenie/metoda-odwroconej-klasy-nowy-sposob-na-lekcje,417.html).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5.3. Indywidualizowania pracy z uczniem/uczniami podczas zajęć i poza nimi
Praca uczniów na lekcji, w trakcie zajęć, powinna być tak zorganizowana przez nauczyciela, aby zapewnić każdemu uczniowi warunki sprzyjające maksymalnemu rozwojowi osobowości. Dlatego należy uwzględnić prowadzenie lekcji na tzw. kilku poziomach nauczania, m.in.:
- stosowanie metod polisensorycznego, czyli wielozmysłowego uczenia się z wykorzystaniem materiałów multimedialnych,
- pracę uczniów w grupach warunkowaną np. poprzez podział uczniów z różnymi uzdolnieniami, umiejętnościach i wiadomościami – tak, aby mogli oni wymienić się swoimi spostrzeżeniami, pomagać sobie, uczyć się od siebie, wymienić opinie czy uwagi na temat realizowanego ćwiczenia. Walorem takiej pracy jest wykorzystanie możliwości uczniów zdolniejszych do wyjaśniania niezrozumiałych zagadnień kolegom, którzy wymagają dodatkowych wyjaśnień. Na początku tak prowadzonych zajęć uczniowie słabi są bierni, często tylko przysłuchują się wypowiedziom swoich kolegów w zespole, stopniowo rozpoczynają własną aktywność i wykorzystują swój potencjał. Wszyscy uczniowie nabierają wiary we własne możliwości, często w ten sposób mogą uzupełnić brakujące wiadomości,
- pracę uczniów w swoim własnym rytmie i na odpowiednim dla siebie poziomie z określaniem limitu czasu na daną pracę, z zastosowaniem kart pracy (o różnym stopniu trudności, sposobach czy formach wykonania) do danej lekcji, które umożliwią każdemu uczniowi przerabianie kolejnych partii materiału,
- stosowanie wszelkich możliwych form kontroli wiedzy i umiejętności,
- ocenianie postępów ucznia z uwzględnieniem możliwości, wysiłku i wkładu pracy na zajęciach.
Indywidualizacja procesu dydaktycznego polega na przydzielaniu zróżnicowanych zadań/prac:
- innych zadań uczniom, którzy mają trudności z opanowaniem materiału,
- innych zadań uczniom, którzy szybko przyswoili materiał i mogą go poszerzać, wykorzystywać w praktyce, do rozwiązywania problemów. Można też wykorzystać metodę tutoringu rówieśniczego, który pozwala na naukę we własnym tempie, w komfortowych warunkach i bezpiecznych relacjach. Uczniowie mają możliwość dostosowania wielu elementów sytuacji edukacyjnej do siebie.
Proponuje się następujące zasady:
Określenie celów nauczania. Należy określić zamierzone cele nauczania, zarówno w odniesieniu do tutorów (uczniów), jak i tutee (podopiecznych uczniów). Nauczyciel wprowadza uczniów w omawianą tematykę materiału multimedialnego np. Filmu instruktażowego, skupiając się na czynnościach kontrolno‑pomiarowych w ocenie jakości wyrobów ceramicznych (płytki ceramiczne, wady, instrukcje sortowania), porównaniach wyników badań wyrobów gotowych z wymaganiami norm dotyczących wyrobów ceramicznych. Zapoznaje uczniów z efektami kształcenia – zadaniami i czynnościami zawodowymi dla technika ceramika, linią/urządzeniami do oceny jakości powierzchni, układania i pakowania wyrobów ceramicznych, oceną jakości powierzchni płytek ceramicznych przeprowadzanej na podstawie norm.
Celami lekcji będzie: prezentacja obsługi i zastosowania sprzętu wykorzystywanego do realizacji zadań zawodowych: maszyna do kontrolowania powierzchni, przyrząd pomiarowy suwmiarka, planimetr, układarka, maszyna pakująca oraz kontrola zadanych parametrów zgodnie z procedurami Zintegrowanych Systemów Zarządzania, zachęcanie do aktywnej współpracy i jej doskonalenie w grupie według określonych zasad. Uczniowie spróbują wyznaczać sobie sami „mikro cele”.
Podział ról. Na podstawie informacji o uczniach oraz ich indywidualnych potrzeb należy ustalić dokładne zasady współpracy w grupie. Na potrzeby tego zadania uczniowie zostają podzieleni na cztery grupy 4 - osobowe grupy, w których będą wykonywać swoje ćwiczenia. Dobór uczniów pracujących w jednym zespole jest niezwykle ważny. W każdej z grup powinni znaleźć się uczniowie wykazujący zdolności do sprawnego przygotowania ćwiczenia/zadania, którzy mają większe doświadczenie, wiedzę i poziom kompetencji oraz tacy, którzy mogą doświadczać trudności w omawianym zakresie. Taka propozycja zapewni uczącym się zadowalające efekty i da możliwość wszystkim grupom równą i sprawiedliwą rywalizację. Tutorzy będą pomagać tutee w przygotowaniu zadania oraz w utrwalaniu nabytej wiedzy i umiejętności. Uczniowie razem będą pochylać się nad celem swoich działań, nad materiałami, nad zadaniami – ci, którzy są bieglejsi, mogą tłumaczyć wykonanie zadania uczniom mniej biegłym. Ale wszyscy pracują razem nad zagadnieniem np. ocena jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych. Ta metoda zakłada równość, jedyna różnica dotyczy stopnia opanowania materiału. Warto zwracać również uwagę na interakcje pomiędzy uczniami – wzajemną akceptację szacunek, rozumienie siebie wzajemnie. Aby ta strategia działała – powinna towarzyszyć jej atmosfera bezpieczeństwa, współpracy, relacyjności. Każdy z członków danego zespołu powinien mieć przypisaną rolę uwzględniającą jego umiejętności. Tutor otrzymuje od nauczyciela odpowiedzi do zadań/pytań prowadzących. Kiedy zespół ukończy ich rozwiązywanie, tutor sprawdza efekty pracy. Taki podział ról z jednej strony umożliwia utrwalenie i doskonalenie materiału przez tutorów, z drugiej natomiast zachęca do zaangażowania i kreatywności w nauce tutee. Metoda tutoringu rówieśniczego sama z siebie nie kształtuje umiejętności współpracy – ona jedynie otwiera przestrzeń do kształtowania takich umiejętności, to znaczy, że np. podczas wspólnej pracy może dojść do konfliktów i zadrażnień – stąd niezwykle wiodąca rola uważnego nauczyciela, który takie konflikty powinien moderować.
Przejrzysta metoda. Grupy, wykonują przydzielone zadanie, np. przygotujcie prezentację multimedialną dotyczącą czynności kontrolno‑pomiarowych w sortowni. Należy upewnić się, że ustalone zasady i procedury są przejrzyste i zrozumiałe zarówno dla tutora, jak i tutee. Wszystkie grupy oglądają Film instruktażowy i rozpoczynają zajęcia, opracowując plan pracy i przygotowując swoje zadania (prezentacja multimedialna) z pomocą pytań prowadzących. Tutorzy czuwają nad poprawnością wykonywanych zadań/pytań, które można tak zróżnicować, aby każdy z uczniów miał możliwość zmierzenia się z problemem bez niepotrzebnego stresu czy zniechęcenia.
Wróć do Filmu instruktażowego,(min…..do …) aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania:
Grupa 1.
- Przedstaw warunki dopuszczenia pracownika do pracy.
- Opisz jakie czynności pracownik wykonuje przed rozpoczęciem pracy.
Wróć do Filmu instruktażowego, ,(min…..do …) aby przypomnieć sobie treści niezbędne do rozwiązania zadania:
Grupa 2.
- Opisz jakie czynności pracownik przeprowadza w trakcie wykonywania pracy.
- Opisz jakie czynności pracownik wykonuje po zakończeniu pracy.
Nauczyciel nie ingeruje w wybory uczniów, przyjmuje rolę obserwatora wspierającego przebieg zajęć.
Wsparcie tutorów (uczniów). Może polegać na swoistej superwizji z nauczycielem przed zajęciami i po zajęciach – omówienie pracy, a potem podsumowanie działań lub podzielenie się z całym zespołem klasowym, omawiając wspólnie napotykane trudności oraz poszukując najbardziej efektywnych form oddziaływań. Uczniowscy tutorzy mogą mieć nieco więcej wiedzy przedmiotowej albo większą biegłość w wykonywaniu zadań z danego zagadnienia (na podstawie http://poradniapp-slupca.pl/tutoring-rowiesniczy/).
Podsumowanie lekcji. Po ukończonej lekcji przeprowadzone zostaje podsumowanie wyznaczonych celów i efektów pracy np. poznanie urządzeń i narzędzi wykorzystywanych do wykonania czynności kontrolno‑pomiarowych w ocenie jakości wyrobów ceramicznych płytek ceramicznych (wady, instrukcje sortowania, kalibrator, planimetr, procedury Zintegrowanego Systemu Zarządzania). Nauczyciel może wyświetlić na tablicy interaktywnej pytania podane na początku lekcji. Uczniowie udzielają odpowiedzi poprzez przygotowane prezentacje multimedialne. Nauczyciel wspólnie z grupami analizuje ich refleksje na temat przeprowadzonych zajęć. Warto skupić się zarówno na tym, co uczniowie oceniają pozytywnie, jak i tym, co w ich odczuciu było negatywne. Na takie podsumowanie nigdy nie powinno zabraknąć czasu. Można uczniom przydzielić punkty za pracę i zaangażowanie w lekcję.
Wskazówki dla nauczycieli dotyczące pracy z uczniami zaangażowanymi w proces tutoringu rówieśniczego:
- pozwól uczniom samodzielnie opracować plan pracy - umożliwi to wykształcenie poczucia sprawstwa i kompetencji wśród zaangażowanych w pracę uczniów,
- naucz swoich uczniów sygnalizowania trudności, zwracania się o pomoc, pracuj nad tym, by nie obawiali się zadawania pytania Tobie i kolegom,
- pamiętaj, by chwalić efekty pracy i w akceptowalny sposób informować o porażkach, np. „Doceniam to, jak bardzo się starasz, jednak to zadanie rozwiązałabym inaczej”,
- umożliwiaj uczniom w trakcie zajęć wymianę wiedzy i doświadczeń – dzięki temu wzbudzisz w nich ciekawość świata (uczniowie wiedzą bardzo dużo, często więcej, niż nam się wydaje),
- dyskretnie nadzoruj tutoring rówieśniczy, aby uczniowie w obu rolach (tutora i tutee) czuli się bezpiecznie, mieli poczucie autonomii i kompetencji,
- nie ingeruj przedwcześnie w kontakt tutorski między uczniami, aby tutor mógł sam znaleźć sposób na wsparcie rówieśnika,
- umożliwiaj wszystkim uczniom podejmowanie roli tutora, jak i tutee, aby mogli się przekonać, że w jakichś obszarach są fachowcami, czy nawet ekspertami,
- zachęcaj uczniów (zarówno tutora, jak i tutee) do gromadzenia swoich prac, co umożliwi późniejsze analizy i ocenę efektywności,
- staraj się motywować uczniów do korzystania z niekonwencjonalnych metod nauczania - sugeruj tworzenie fiszek, rysunków, korzystanie z aplikacji,
- zachęcaj uczniów do samodzielnej ewaluacji (np. poprzez stworzenie do tego specjalnych kart ewaluacyjnych) - tak, by w parze lub grupie podzielili się swoimi spostrzeżeniami i oświadczeniami (na podstawie http://poradniapp-slupca.pl/tutoring-rowiesniczy/).
Wskazówki dla uczących się na temat tutoringu rówieśniczego.
Uczniów należy wprowadzić do tej metody, poświęcić czas na to, by omówić z nimi proponowaną tabelę, by mogli zrozumieć sens takiej formy pracy. I przede wszystkim - że jest to forma pracy na lekcji, a nie towarzyskiego przerywnika podczas zajęć.
(na podstawie: https://szkoladobrejrelacji.pl/tutoring-to-za-malo-czyli-do-czego-zainspirowala-nas-tutoringowa-rewolucja/)
Praca uczących się poza zajęciami, z wykorzystaniem materiałów multimedialnych daje możliwość utrwalania i poszerzania wiadomości poprzez przydzielenie zróżnicowanych ćwiczeń: obowiązkowych, dodatkowych dla chętnych oraz ćwiczeń zaproponowanych przez samych uczących się. Ćwiczenia proponowane przez nauczyciela z wykorzystaniem materiałów multimedialnych powinny mieć zróżnicowaną formę pod względem stopnia trudności, sposobu i formy wykonania np. podaniem przez nauczyciela dodatkowej instrukcji (wskazówek merytorycznych, technicznych) do wykonania proponowanego ćwiczenia. Przykładem pracy indywidualnej dla uczniów poza zajęciami, może być np.:
- Ćwiczenie obowiązkowe: Po przeanalizowaniu Wizualizacji masz możliwość poszerzenia informacji na temat występujących wad geometrycznych w płytkach ceramicznych. Możesz wykonać zdjęcia, opracować prezentację multimedialną lub stworzyć swoje własne fiszki (ręcznie lub komputerowo).
- Ćwiczenie dodatkowe dla chętnych: Odpowiedz na pytanie: na podstawie Planszy interaktywnej, w jakiej normie (podaj numer i tytuł) podane są wady występujące w ocenie jakości powierzchni płytek szkliwionych? Możesz wykonać zdjęcia lub stworzyć swoje własne fiszki (ręcznie lub komputerowo). - Ćwiczenie zaproponowane przez samych uczących się: Uczniowie sami wybierają sposób prezentacji wyznaczonego przez siebie tematu na podstawie Wizualizacji. Swoje opracowania z ćwiczeń oddają do sprawdzenia nauczycielowi.
Wprowadzone formy pracy uczących się poza zajęciami powinny być sprawdzone, poprawione i ocenione przez nauczyciela, mogą też być sprawdzane przez uczniów sobie nawzajem. Zaleca się zasugerować uczniom kilka propozycji metod skutecznej nauki: przygotowanie własnych notatek, zrobienia zdjęć (np. tablic, fragmentu normy i zapisków w trakcie sesji burzy mózgów), opracowanie rysunków w formie mapy myśli, stworzenie swoich własnych fiszek (ręcznie lub komputerowo). Dany sposób wspomaga umiejętność selektywnego odbierania informacji, jak i samego uczenia się.
Wizualizacja, Film instruktażowy oraz plansza pozwalają na poznawanie materiału, a także powtarzanie w dowolnym tempie, indywidualnym dla każdego uczącego się. Zawierają wiadomości z zakresu: porównania wyników badań wyrobów gotowych z wymaganiami norm dotyczących wyrobów ceramicznych, zapoznanie się z czynnościami kontrolno‑pomiarowymi w ocenie jakości wyrobów ceramicznych oraz kryteriami oceny jakości wyrobów ceramicznych na przykładzie szkliwionych płytek ceramicznych.
Multimedia mogą być także inspiracją do rozwijania wiedzy uczących się. Nauczyciel może zaproponować, aby uczący się poszukał w innych źródłach informacji na temat, który w Wizualizacji, Filmie instruktażowym, czy Planszy interaktywnej jest podany bardzo ogólnie. Ponadto warto zauważyć, że w wyżej wymienionych e‑materiałach nie ma kompletnej wiedzy na temat realizacji procedur związanych ze sprawdzaniem i kalibracją urządzeń laboratoryjnych. Tę wiedzę, uczącym się bądź potrzebującym pomocy nauczyciel prezentuje sam, natomiast poszukujących, zainteresowanych zachęca do indywidualnej samodzielnej pracy, aby potem zweryfikować efekty kształcenia.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
5.4. Organizowania pracy z uczniami o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Dbając o indywidualizację procesu nauczania, należy pamiętać o konieczności dostosowania wymagań dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi.
Wszystkich uczniów obowiązują treści podstawy programowej, dlatego też proces indywidualizacji może odbywać się tylko na dwóch poziomach: dobór metod nauczania i oceniania. Nauczyciel, pracując z uczniami o SPE może opracować wskazówki do pracy wynikające z trudności w uczeniu się, które będą odnosiły się do:
- pracy na zajęciach, np. dostosowanie wymagania do możliwości ucznia, stosowanie wyjaśnień do ćwiczeń i zadań, prowadzenie zajęć z wykorzystaniem różnych technik i metod pracy. Dostosowanie tempa pracy ucznia, stosowanie częstych pochwał i zachęt. Stwarzanie warunków do wielokrotnego powtarzania i utrwalania materiału oraz oceniania, np. nie omawiać na forum klasy błędów popełnionych przez ucznia. Przy ustalaniu oceny należy brać pod uwagę różne czynniki, stosować korzystną dla uczącego się ocenę opisową, pokazującą mocne i słabe strony jego pracy. Indywidualizacja pracy z uczniem o SPE wymaga od nauczyciela dostosowania: warunków, środków, metod i form kształcenia do potrzeb i możliwości ucznia. Przykładem pracy dla uczniów o SPE mogą być ćwiczenia, które różnicują poziomy trudności, a uczniowie zdolniejsi powinni pomagać uczniom słabszym lub tworzyć jeden obszar zdobywanych wiadomości i umiejętności.
Ćwiczenie 1. Na podstawie Planszy Interaktywnej – w grupie przygotujcie odpowiedź na pytanie: Kto przeprowadza ocenę jakości w ramach kontroli międzyoperacyjnej na podstawie wad określonych w normach lub w warunkach technicznych oraz za pomocą jakich przyrządów/urządzeń?
Ćwiczenie 2. Na podstawie Planszy Interaktywnej – w zespole opracujcie: Wymagania w odniesieniu do jakości powierzchni szkliwionych płytek podłogowych - (tabela 2) na podstawie normy: Oznaczanie wymiarów i sprawdzanie jakości powierzchni dotyczy gatunku I. Swoją pracę wyjaśnijcie na forum.
Nauczyciel będzie miał przygotowaną normę PN‑EN ISO 10545‑2 Oznaczanie wymiarów i sprawdzanie jakości powierzchni dotyczy gatunku I. Będzie wspierał zespół uczniów o SPE podczas wykonywania ćwiczeń lub wyznaczy innego odpowiedzialnego ucznia, tzw. lidera grupy.
Grupy są odpowiedzialne za swoją pracę, a wszystkie wykonane ćwiczenia będą tworzyć jedną całość pracy uczniowskiej, całego zespołu klasowego.
Mając na uwadze redukcję rywalizacji o stopień i indywidualizację (szczególnie w przypadku uczącego się o SPE), dobrym rozwiązaniem są techniki oceniania kształtującego np. poprzez przekazywanie informacji zwrotnej dotyczącej oceny realizacji zadania np. wyjaśnienia pracy urządzenia stosowanego do przemiału masy ceramicznej:
- „jeśli rozwiązałeś to zadanie, to znaczy, że możesz być bardzo zadowolony z siebie – opanowałeś wiedzę z zakresu pracy urządzenia stosowanego do badań wyrobów ceramicznych”,
- „jeśli miałeś trudności z wykonaniem tego zadania wróć do e‑słownika i spróbuj jeszcze raz wykonać to zadanie” – dobrać nazwę urządzenia stosowanego do badań wyrobów ceramicznych.
Nauczyciel może zapisywać swoje własne propozycje ćwiczeń po realizacji określonych materiałów multimedialnych.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
6. Opis materiałów sprawdzających
W e‑materiale nauczyciel ma możliwość skorzystania z ćwiczeń powiązanych z danym materiałem, stanowiących rodzaj materiałów sprawdzających dla uczącego się:
• WizualizacjaWizualizacja: Wzorce surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z występującymi wadami jakościowymi w 2D – zawiera przykładowe dwa ćwiczenia, których celem jest utrwalenie oceny jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych w zestawieniu z wadami jakościowymi.
• Film instruktażowy (Tutorial)Film instruktażowy (Tutorial): Czynności kontrolno‑pomiarowe w ocenie jakości wyrobów ceramicznych – zawiera przykładowe jedno ćwiczenie, którego celem jest utrwalenie przedstawionych czynności kontrolno–pomiarowych w ocenie jakości wyrobów ceramicznych (płytki ceramiczne, wady, instrukcje sortowania). Zapoznanie się z wynikami badań wyrobów gotowych porównując normy dotyczące wyrobów gotowych.
• Plansza interaktywnaPlansza interaktywna: Kryteria oceny jakości wyrobów ceramicznych – zawiera przykładowe trzy ćwiczenia, których celem jest utrwalenie opisu kryteriów oceny jakości wyrobów ceramicznych na przykładzie szkliwionych płytek podłogowych.
• Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające – tanowią test ćwiczeniowy składający się z 20 zadań zamkniętych. Test utrwalający wiedzę uczniów w zakresie zagadnień e‑materiału przygotowuje do rozwiązywania zadań na pisemnym/teoretycznym egzaminie zawodowym. Dodatkowo w Interaktywnych materiałach sprawdzających zostały zawarte ćwiczenia systematyzujące oraz weryfikujące poznaną wiedzę dla uczącego się.
Zagadnienia sprawdzające z e‑materiału wspierają osiąganie wybranych efektów kształcenia oraz spełniają kryteria weryfikacji właściwe dla omawianych multimediów:
CES.03.5. Wykonywanie badań laboratoryjnych i ocena jakości procesu produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.1. charakteryzuje metody pomiarowe stosowane w badaniach procesu produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.1.2) dobiera metody pomiarowe stosowane w procesie produkcji wyrobów ceramicznych
CES.03.5.1.3) dobiera tolerancje wyników pomiarów na podstawie dokumentacji technologicznej
CES.03.5.10. wykonuje badania i analizy laboratoryjne na podstawie norm i instrukcji technologicznych
CES.03.5.10.5) sprawdza cechy zewnętrzne wyrobów ceramicznych (normy i instrukcje do sortowania
CES.03.5.11. ocenia jakość surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych
CES.03.5.11.1) rozróżnia kryteria oceny jakości surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych
CES.03.5.11.3) porównuje wyniki badań surowców, półproduktów i wyrobów ceramicznych z wymaganiami norm.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
7. Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z przewodnika
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy
OS X 10.11.6 lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome wersji 69.0.3497.100
Firefox w wersji 62.0.2
Safari w wersji 11.1
Opera w wersji 55.0.2994.44
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści