Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć3Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

• Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami4Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

• Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się5Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

• Wykorzystanie materiału multimedialnego do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych6Wykorzystanie materiału multimedialnego do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

• Wymagania techniczne7Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik przeróbki kopalin stałych. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji

$\text{GIW}.12.$ Wykonywanie prac wiertniczych wyodrębnionej w zawodzie/dach Wiertacz 811305 i Technik wiertnik 311707.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji: GIW. 12. Wykonywanie prac wiertniczych:

• dobieranie narzędzi, elementów zestawu przewodu wiertniczego i osprzętu wiertniczego,

• obsługiwanie urządzeń stosowanych w procesie wiercenia,

• wykonywanie zabiegów specjalistycznych związanych z procesem wiercenia.

Efekty kształcenia

$\text{GIW}.12.3.$ Dobieranie sprzętu do wykonywania prac wiertniczych

Uczeń:

4) ocenia stan techniczny maszyn i urządzeń wiertniczych,

7) dobiera narzędzia wiertnicze,

8) ocenia stan techniczny świdrów i koronek wiertniczych,

9) dobiera elementy zestawu przewodu wiertniczego,

10) charakteryzuje osprzęt wiertniczy,

11) dobiera osprzęt wiertniczy.

$\text{GIW}.12.6.$ Wykonywanie rurowania i cementowania otworów wiertniczych

Uczeń:

1) charakteryzuje zadania poszczególnych kolumn rur okładzinowych,

2) dobiera rury okładzinowe, elementy uzbrojenia kolumny rur i osprzęt do zapuszczania rur okładzinowych,

3) przestrzega zasad przygotowania rur okładzinowych i otworu wiertniczego do rurowania i cementowania,

4) charakteryzuje metody i sposób cementowania rur okładzinowych.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDhg7dRgXiWprowadzenie

   Przedstawia podstawowe informacje o e materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e materiału.

2. Materiały multimedialne

   Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Materiał Sekwencje filmowe Rurowanie i cementowanie otworu wiertniczegoDFQXXPaRnSekwencje filmowe Rurowanie i cementowanie otworu wiertniczego to sekwencje filmowe, które prezentują przebieg rurowania i cementowania otworu wiertniczego. Materiał Film instruktażowy (tutorial) Konserwacja elementów przewodu wiertniczegoDSBukNugVFilm instruktażowy (tutorial) Konserwacja elementów przewodu wiertniczego to film instruktażowy (tutorial), który przedstawia obsługę i zastosowanie sprzętu wykorzystywanego do konserwacji elementów przewodu wiertniczego. Materiał Sekwencje filmowe Zapuszczanie i wyciąganie przewodu wiertniczego przy użyciu osprzętu wiertniczegoD17U5NMbnSekwencje filmowe Zapuszczanie i wyciąganie przewodu wiertniczego przy użyciu osprzętu wiertniczego to sekwencje filmowe, które prezentują skręcanie, rozkręcanie oraz zapuszczanie kolejnych elementów przewodu wiertniczego. Materiał Wizualizacja modelu w grafice 3D Narzędzia wiercące stosowane w procesie wierceniaD2jk16U7PWizualizacja modelu w grafice 3D Narzędzia wiercące stosowane w procesie wiercenia to wizualizacja modeli w grafice 3D, która przedstawia narzędzia wiercące o różnej konstrukcji i średnicy stosowane w procesie odwiercania otworów wiertniczych. Materiał Film edukacyjny Proces wiercenia otworów wiertniczychD188yKsX5Film edukacyjny Proces wiercenia otworów wiertniczych która pozwala na odtworzenie przebiegu procesu wiercenia za pomocą stołu wiertniczego i przy użyciu Top Drive (napędu górnego).

3. Obudowa dydaktyczna

   • Interaktywne materiały sprawdzająceDiQr5AsnHInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

   • Słownik pojęć dla e‑materiałuDyRlfLXCXSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

   • Przewodnik dla nauczycielaD12DRgCUUPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

   • Przewodnik dla uczącego sięD18CVlqoAPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

   • Netografia i bibliografiaD1BKZugtsNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

   • Instrukcja użytkowaniaD1CfTiPy1Instrukcja użytkowania objaśnia działanie zasobu oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną, wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się oraz zapamiętanie pojęć związanych z technologią wiercenia otworów ropnych i gazowych.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów. Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik, mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów zasobu w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów podczas zajęć

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Sekwencje filmowe Rurowanie i cementowanie otworu wiertniczego

• Nauczyciel prezentuje uczniom na lekcji sekwencje filmowe i prosi, aby notowali ważne według nich informacje dotyczące rurowania i cementowania otworu wiertniczego.

• Klasa zostaje podzielona na kilka $4$ – osobowych grup.

• Prowadzący wprowadza uczniów w to, co będą musieli za chwilę robić. Informuje ich, że będą tworzyli dla uczącego się zawodu instrukcję rurowania i cementowania otworu wiertniczego.

• Pierwsza grupa otrzymuje duży arkusz papieru i wpisuje pierwszą informację. Następnie przekazuje arkusz kolejnej grupie, która dopisuje na nim kolejne kroki. Arkusz papieru wędruje do kolejnej grupy i tak powstaje kompletna instrukcja.

• W przypadku, kiedy dana grupa nie ma pomysłu na to, co wpisać, przekazuje arkusz kolejnej grupie. Jeśli jakiś etap sprawia uczniom szczególne trudności, pomaga im nauczyciel.

• Prowadzący pozwala grupom zastanowić się nad zapisywanymi informacjami, ale kontroluje również czas pracy grup w taki sposób, aby praca nad zdaniem miała dynamiczny charakter.

• Kiedy tekst jest gotowy, nauczyciel odczytuje efekty pracy uczniów. Na tym etapie grupy, jak i nauczyciel mogą komentować zapisane wskazówki.

• Po omówieniu tekstów nauczyciel pyta uczniów, który etap tworzenia instrukcji wydał im się najtrudniejszy i prosi o uzasadnienie wyboru.

• Grupy poproszone zostają o przedstawienie swoich opinii.

Film instruktażowy (tutorial) Konserwacja elementów przewodu wiertniczego

• Uczniowie biernie oglądają film instruktażowy – tutorial.

• Po obejrzeniu klasa zostaje podzielona na dwuosobowe drużyny.

• Każda z drużyn otrzymuje inny element przewodu wiertniczego.

• Zadaniem grup jest stworzenie takiego opisu, żeby inna grupa mogła zgadnąć, o jaki element przewodu wiertniczego chodzi.

• Nauczyciel kontroluje pracę grup i w razie potrzeby udziela im rad.

• Chętne grupy przedstawiają swoje opisy na forum klasy, a inna chętna grupa podejmuje się odgadnięcia opisywanego elementu.

• Nauczyciel ocenia opisy stworzone przez uczniów i odpowiednio ich nagradza – pochwałą ustną, oceną opisową lub oceną do dziennika.

Sekwencje filmowe Zapuszczanie i wyciąganie przewodu wiertniczego przy użyciu osprzętu wiertniczego

• Nauczyciel prezentuje uczniom na lekcji sekwencje filmowe i prosi, aby notowali ważne według nich informacje dotyczące zapuszczania i wyciągania przewodu wiertniczego przy użyciu osprzętu wiertniczego.

• Klasa zostaje podzielona na kilka $4$ – osobowych grup.

• Prowadzący wprowadza uczniów w to, co będą musieli za chwilę robić. Informuje ich, że będą tworzyli dla uczącego się zawodu poradnik doboru osprzętu wiertniczego do zapuszczania i wyciągania przewodu wiertniczego.

• Pierwsza grupa otrzymuje duży arkusz papieru i wpisuje pierwszą informację. Następnie przekazuje arkusz kolejnej grupie, która dopisuje na nim kolejne rady. Arkusz papieru wędruje do kolejnej grupy i tak powstaje kompletny poradnik.

• W przypadku, kiedy dana grupa nie ma pomysłu na to, co wpisać, przekazuje arkusz kolejnej grupie. Jeśli jakiś etap sprawia uczniom szczególne trudności, pomaga im nauczyciel.

• Prowadzący pozwala grupom zastanowić się nad zapisywanymi informacjami, ale kontroluje również czas pracy grup w taki sposób, aby praca nad zdaniem miała dynamiczny charakter.

• Kiedy tekst jest gotowy, nauczyciel odczytuje efekty pracy uczniów. Na tym etapie grupy, jak i nauczyciel mogą komentować zapisane wskazówki.

• Po omówieniu tekstów nauczyciel pyta uczniów, który etap tworzenia poradnika wydał im się najtrudniejszy i prosi o uzasadnienie wyboru.

• Grupy poproszone zostają o przedstawienie swoich opinii.

Wizualizacja Narzędzia wiercące stosowane w procesie wiercenia

• Wykorzystanie wizualizacji jest doskonałym sposobem na przeprowadzenie lekcji odwróconej (flipped classroom).

• Nauczyciel prosi uczniów, aby na smartfonach otworzyli wizualizację.

• Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup, każda z nich otrzymuje od prowadzącego 3 pytania, na które w wizualizacji szuka odpowiedzi (pytania w grupach mogą się powtarzać).

• W tym czasie nauczyciel chodzi po klasie i wyjaśnia wątpliwości uczniom, którzy takiej pomocy wymagają.

• Następnie uczniowie rozmawiają z nauczycielem o trudnościach podczas odpowiadania na pytania.

• Na zakończenie zajęć prowadzący chwali uczniów za zaangażowanie w zajęcia i nagradza najlepszą grupę w dowolny sposób (ocena opisowa lub wpis oceny do dziennika).

Film edukacyjny Proces wiercenia otworów wiertniczych

• Podczas zajęć nauczyciel pokazuje uczniom na tablicy interaktywnej film, dzięki któremu uczniowie mają możliwość prześledzenia przebiegu procesu wiercenia za pomocą stołu wiertniczego i przy użyciu Top Drive (napędu górnego).

• Po zapoznaniu się z wizualizacją uczniowie próbują opisać różne scenariusze działania urządzeń.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza do nieprawidłowych informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć (najlepiej pod koniec lekcji, gdyż materiały te służą utrwaleniu wiedzy ucznia) i zachęca uczniów do wspólnego rozwiązywania zadań.

• Nauczyciel daje szanse na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań – nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.

Słownik pojęć dla e materiału

• Nauczyciel drukuje hasła wraz z ich omówieniem zawartych w słowniku pojęć dla e materiału, ale w taki sposób, aby oddzielić hasła od definicji.

• Uczniowie zostają podzieleni na lekcji na 8 grup, z których każda otrzymuje cztery hasła i cztery definicje.

• Zadaniem każdej grupy jest przyporządkowanie hasła do odpowiadającej mu definicji. Czas wykonania zadania to 5 minut.

• Ćwiczenie jest doskonałym uzupełnieniem pracy uczniów na lekcji i pozwala utrwalić zdobytą wiedzę.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Sekwencje filmowe Rurowanie i cementowanie otworu wiertniczego

• Nauczyciel pokazuje uczniom na lekcji sekwencje filmowe, które tłumaczą przebieg rurowania i cementowania otworu wiertniczego

• Uczniowie podczas oglądania sekwencji sporządzają własne notatki.

• Po zakończeniu oglądania nauczyciel rozmawia z uczniami na temat zadań, które należy wykonać podczas rurowania i cementowania otworu wiertniczego.

• Uczniowie otrzymują też pytania na spostrzegawczość związane z obejrzanym filmem, np.: Jak dobrać osprzęt wiertniczy? Jaką dokumentację sporządza się podczas rurowania i cementowania otworu wiertniczego?

• Uczniowie pracują samodzielnie i bez pomocy nauczyciela.

• Gdy kończą zadanie, ochotnicy odczytują swoje odpowiedzi.

• Kiedy wszyscy chętni przedstawią swoje propozycje, nauczyciel koryguje ewentualne błędy uczniów.

• Pod koniec zajęć prowadzący odpowiada na ewentualne pytania uczniów.

Film instruktażowy (tutorial) Konserwacja elementów przewodu wiertniczego

• Nauczyciel włącza na lekcji film instruktażowy – tutorial, którego tematem jest sposób konserwacji elementów przewodu wiertniczego.

• Teraz każdy z uczniów ma za zadanie napisać, jaki sposób konserwacji jest jego zdaniem najskuteczniejszy i dlaczego powinno się wybrać właśnie ten.

• Nauczyciel wybiera dwóch uczniów, którzy wybrali inne sposoby konserwacji i prosi ich, żeby w kulturalnej dyskusji próbowali przekonać drugiego do wyboru wskazanego przez siebie sposobu konserwacji elementów przewodu wiertniczego.

• Nauczyciel ocenia i uzupełnia ewentualne braki w wypowiedzi uczniów.

Sekwencje filmowe Zapuszczanie i wyciąganie przewodu wiertniczego przy użyciu osprzętu wiertniczego

• Nauczyciel pokazuje uczniom na lekcji sekwencje filmowe, które tłumaczą przebieg zapuszczania i wyciągania przewodu wiertniczego przy użyciu osprzętu wiertniczego.

• Uczniowie podczas oglądania sekwencji sporządzają własne notatki.

• Po zakończeniu oglądania nauczyciel rozmawia z uczniami na temat zadań, które należy wykonać w czasie zapuszczania i wyciągania przewodu wiertniczego przy użyciu osprzętu wiertniczego.

• Uczniowie otrzymują też pytania na spostrzegawczość związane z obejrzanym filmem, np.: Jak wygląda skręcanie rur płuczkowych? Jak przykręcić świder do dolnej części przewodu wiertniczego?

• Uczniowie pracują samodzielnie i bez pomocy nauczyciela.

• Gdy kończą zadanie, ochotnicy odczytują swoje odpowiedzi.

• Kiedy wszyscy chętni przedstawią swoje propozycje, nauczyciel koryguje ewentualne błędy uczniów.

• Pod koniec zajęć prowadzący odpowiada na ewentualne pytania uczniów.

Wizualizacja 3D Narzędzia wiercące stosowane w procesie wiercenia

• Uczniowie otrzymują pulę grafik narzędzi wiercących stosowanych w procesie wiercenia. Zadaniem uczniów jest przyporządkowanie poprawnych nazw do grafik bez podglądania ich opisów.

• Kolejny krok to sprawdzenie poprawnie przyporządkowanych nazw.

• Jeśli nazwa została przyporządkowana niepoprawnie, uczeń ma za zadanie ułożyć na oddzielnej kartce (karta z pytaniami) 3 pytania testowe (pytanie i cztery odpowiedzi, z czego jedna jest poprawna) dotyczące danego narzędzia. Uczeń zna poprawną odpowiedź, ale nie zaznacza jej na kartce z pytaniami.

• Uczniowie wymieniają się kartką z pytaniami. Teraz mają odpowiedzieć na otrzymane od kolegi pytania i oddać do sprawdzenia autorowi pytań.

• Autor pytań sprawdza odpowiedzi i udziela informacji zwrotnej.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza w sytuacjach nierozstrzygniętych, kiedy istnieje różnica zdań pomiędzy autorem pytania a uczniem na nie odpowiadającym co do poprawności odpowiedzi. Sytuację omawia na forum klasy.

• Nauczyciel prosi o przeczytanie wszystkich pytań i poprawnych odpowiedzi na nie, powstałych z analizy galerii zdjęć.

Film edukacyjny Proces wiercenia otworów wiertniczych

• Nauczyciel korzysta z filmu jako pomocy naukowej podczas prowadzenia lekcji.

• Każdy z uczniów otrzymuje hasło związane z procesem wiercenia (to samo hasło może otrzymać więcej niż jedna osoba, ale opracowuje je sama) i podczas prezentacji filmu przez nauczyciela skupia się na wynotowaniu informacji związanych z tym hasłem.

• Każdy uczeń w dowolny sposób notuje zdobyte informacje.

• Nauczyciel prosi wybranych uczniów o przedstawienie swoich notatek.

• Nauczyciel odpowiada na ewentualne pytania uczniów i pomaga im bardziej zrozumieć dany temat.

• Uczniowie uzupełniają własne notatki i notują informacje przekazywane przez kolegów prezentujących inne hasła.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć.

• Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.

• Nauczyciel daje szansę na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań — nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.

• Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela, na przykład na tablicy interaktywnej.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca poza zajęciami ma charakter zarówno grupowy, jak i indywidualny. Uczniowie mają za zadanie ponowną analizę e‑materiałów oraz stworzenie materiałów i notatek przy użyciu zaproponowanych poniżej form pracy.

Nowe technologie pozwalają na wykorzystanie różnych źródeł informacji, możliwość pracy w grupach i praktykę dzielenia się wiedzą – konsultacje między uczniami oraz tutoring rówieśniczy, kształtowanie kompetencji interpersonalnych i społecznych.

Zapewniają one dostępność repozytorium interaktywnych testów, dających uczniowi lub słuchaczowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy, uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej, co stanowi doskonałą formę nauki. Umożliwiają ćwiczenia umiejętności niezbędnych do rozwiązywania zadań testowych
i praktycznych na egzaminie potwierdzającym kwalifikacje w zawodzie.

Praca indywidualna

Przed lekcją

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć nakazuje uczniom zapoznanie się z e materiałami: sekwencjami filmowymi, filmem instruktażowym – tutorialem, filmem edukacyjnym i wizualizacją 3D. Dzięki temu podczas zajęć lekcyjnych łatwiej będzie im posługiwać się słownictwem specjalistycznym.

• Równocześnie przekazuje im zestaw pytań, które przygotował dla uczniów. Odpowiedzi na pytania te zawarte są w udostępnionych uczniom materiałach, które przeprowadzają ucznia przez wiedzę niezbędną do zaznajomienia się z technologiami wierceń otworów ropnych i gazowych.

• Pytania te obejmują zagadnienia, które w postaci zadań są zawarte w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować zadanie na pytanie, na które uczeń musi znaleźć odpowiedź.

• Po odpowiedzi na te pytania uczeń przesyła opracowany materiał do nauczyciela np.: e‑mailem i przychodzi na lekcję przygotowany i gotowy do dalszych działań (zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce).

Podczas lekcji

• Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.

• Teraz uczeń zaczyna realizację zadania praktycznego.

• Nauczyciel daje mu zadanie: Jaka jest kolejność prac podczas rurowania otworu wiertniczego?

• Uczeń planuje wypowiedź i zapisuje swoje wnioski.

• Po zakończeniu planowania przedstawia swoje pomysły nauczycielowi.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło ci trudności?, Co wykonałeś bez problemu? Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

Praca w grupach

Przed lekcją

• Nauczyciel dzieli uczniów na 2 grupy i każdej z nich przydziela określony temat: rurowania otworu wiertniczego, cementowania rur okładzinowych.

• Zadaniem grup uczniów jest przygotowanie prezentacji multimedialnych z wykorzystaniem informacji zawartych w e‑materiałach oraz w innych źródłach informacji, a także przesłanie jej nauczycielowi.

• Nauczyciel przed lekcją sprawdza przesłany materiał i zwraca go z komentarzami lub zezwala na wykonanie dalszych działań na lekcji.

Podczas lekcji

• Prezentacje są przedstawiane na zajęciach i omawiane przez grupy uczniów.

• Nauczyciel uzupełnia informacje, tłumaczy i wspiera uczących się.

• W przypadku pytań - nauczyciel udziela odpowiedzi i pomaga lepiej zrozumieć dane zagadnienie.

• Na podstawie wykonanych prac, grupy są odpowiednio oceniane.

• Uczniowie notują pozyskane informacje.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło grupie trudności?, Co grupy wykonały bez problemu? Na co grupa zwróciłaby uwagę, przygotowując prezentację następnym razem? Czy jesteście zadowoleni z efektów swojej pracy?

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

Wykorzystanie e‑materiału do indywidualizacji pracy z uczącymi się

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizację procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi poprzez samodzielny wybór ucznia lub wymuszony przez nauczyciela poziom trudności wykonywanych czynności i zadań.

Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e‑materiału do możliwości percepcyjnych ucznia.

Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności ucznia będzie zależał w dużej mierze od nauczyciela i prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu zagadnień daje szerokie pole do popisu dla uczącego. Zastosowanie materiałów pozwala realizować zasadę „nigdy tak samo”, w której praktycznie ten sam zakres materiału może być ujęty na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów. Przy pracy w grupie nauczyciel prowadzi proces grupowy, rozwijając nie tylko zasób związany z wiedzą, ale też umiejętność uczenia się przez uczniów (w grupie i samodzielnie) oraz przyjmowania różnych ról grupowych (czasem takich, w których uczniowie czują lekki dyskomfort). Pozwala to budować umiejętności społeczne. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości. Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje proces dydaktyczny, jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uruchamiają się procesy wsparcia uczniów przez siebie nawzajem i uczenia się od siebie. Wspiera to naturalną potrzebę zdobywania informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Ich zróżnicowanie pozwala dotrzeć z informacją zwrotną i wskazać, na różne sposoby, zakres materiału konieczny do powtórzenia. Jednocześnie nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Wszystkie multimedia przedstawiają informacje na temat rodzajów dokumentacji wiertniczej.

Różne formy multimedialne mogą zaspokajać różne sposoby odbioru informacji, kanały percepcji i sposoby przyswajania wiedzy. Niesie to za sobą możliwość zastosowania najlepszego multimedium dedykowanego do każdego ucznia i znosi bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans, jeśli dany uczeń pracował będzie w grupie rówieśniczej.

Dodatkowo odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu.

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3\mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2\mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420\mathrm{px}$

Powrót do spisu treści8Powrót do spisu treści