Planowanie i organizacja produkcji ryb
RYB.02. Organizacja prac rybackich w akwakulturze i rybackim użytkowaniu wód śródlądowych
– technik rybactwa śródlądowego 314208
Przewodnik dla nauczyciela
Spis treści
Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia
Struktura e‑materiałuStruktura e‑materiału
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik rybactwa śródlądowegoWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik rybactwa śródlądowego
Wymagania techniczneWymagania techniczne
Cele i efekty kształcenia
E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik rybactwa śródlądowego. Tematyka służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.
E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji
RYB.02. Organizacja prac rybackich w akwakulturze i rybackim użytkowaniu wód śródlądowych wyodrębnionej w zawodzie technik rybactwa śródlądowego 314208.
Podstawa programowa
Cele kształcenia
Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji RYB.02 Organizacja prac rybackich w akwakulturze i rybackim użytkowaniu wód śródlądowych:
planowania i organizowania rybackiego użytkowania wód oraz produkcji ryb i innych organizmów wodnych w akwakulturze,
planowania i organizowania profilaktyki zdrowotnej i wstępnego przetwórstwa ryb i innych organizmów wodnych.
Efekty kształcenia
RYB.02.3. Planowanie i organizowanie produkcji ryb i innych organizmów wodnych w akwakulturze
Uczeń:
dobiera odpowiednią technologię produkcji ryb do akwakultury intensywnej,
dobiera technologię produkcji ryb odpowiednią do akwakultury ekstensywnej,
dobiera technologię produkcji ryb w obiektach wylęgarniczych i podchowowych;
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Struktura e‑materiału
1. Wprowadzenie
WprowadzenieWprowadzenie przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy.
2. Materiały multimedialne
Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. Multimedium „Obiekty akwakultury intensywnej”„Obiekty akwakultury intensywnej” to grafika interkatywna, która przedstawia gospodarstwo pstrągowe ze stawami i z obiegiem wody w gospodarstwie razem z urządzeniami hydrotechnicznymi i natleniającymi. Multimedium „Obiekty wylęgarnicze”„Obiekty wylęgarnicze” to kolejna grafika interaktywna. Prezentuje ona system RAS, który stosowany jest coraz częściej w wylęgarniach i podchowalniach ryb. Multimedium „Planowanie produkcji ryb w stawach”„Planowanie produkcji ryb w stawach” to gra edukacyjna, która wspiera rozwijanie umiejętności lub zdobywanie wiedzy z zakresu planowania produkcji ryb w stawach. Gra składa się z piętnastu etapów:
Wybór rodzaju gospodarstwa (gospodarstwo produkujące rybę towarową lub narybek).
Wybór produkowanego sortymentu (ryba towarowa lub narybek) – dalsze etapy gry różnią się w zależności od wybranego sortymentu.
Założenia produkcji.
Obliczanie przyrostu jednostkowego i planowanego odłowu.
Obliczanie odłowu w sztukach.
Obliczanie masy kupowanej ryby.
Wybranie rodzaju paszy.
Obliczanie przyrostu z paszy.
Zaproponowanie harmonogramu karmienia przez cały rok.
Obliczanie dawki karmienia w lipcu.
Obliczanie dawki jednorazowej.
Obliczanie kosztów produkcji.
Obliczanie powierzchni magazynowania ryb.
Obliczanie zysku ze sprzedaży.
Obliczanie zysku z produkcji.
3. Obudowa dydaktyczna
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.
Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.
Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik rybactwa śródlądowego
Praca uczniów podczas zajęć
E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapamiętanie pojęć związanych z planowaniem i organizacją produkcji ryb. E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces nauki. Ułatwi uczniom zapamiętywanie pojęć i poszerzy wiedzę z zakresu planowania i organizacji produkcji ryb. Poniżej przedstawione są propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiału w ramach lekcji w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i całego zespołu klasowego.
Grafika interaktywna „Obiekty akwakultury intensywnej”
Nauczyciel proponuje klasie pracę w grupach: I grupa przygotowuje w dowolnej formie prezentację dotyczącą urządzenia piętrzącego przed gospodarstwem, kanałów rozprowadzających wodę w gospodarstwie oraz zastawek; II grupa omawia zagadnienia związane ze stawami narybkowymi, tuczowymi, karmnikami automatycznymi, III grupa przygotowuje wystąpienie na temat stanowisk odłowu, sortowania i liczenia ryb oraz systemów natleniających wodę, IV grupa zbiera informacje na temat urządzeń filtrujących oraz kontroli parametrów wody. Wszyscy uczniowie korzystają z materiału multimedialnego oraz innych dostępnych źródeł. Po prezentacji dokonanej przez grupy uczniowie, pod kierunkiem nauczyciela, przygotowują na tablicy notatkę w postaci mapy myśli, która zawiera kluczowe terminy dotyczące omawianego zagadnienia. Każda grupa przygotowuje po jednym haśle do krzyżówki na podstawie analizowanych rozdziałów. Nauczyciel może zaproponować uczniom ułożenie pytań do analizowanej przez siebie części materiału, które będą stanowiły podsumowanie informacji na temat tego multimedium. Można je również wykorzystać jako pytania na sprawdzian podsumowujący.
Grafika interaktywna „Obiekty wylęgarnicze”
W związku z tym, że materiał multimedialny zawiera bardzo dużo terminów i zagadnień nauczyciel proponuje uczniom pracę metodą lekcji odwróconej. Uczniowie w domu analizują grafikę interaktywną, zapisują najważniejsze pojęcia, problemy dotyczące obiektów wylęgarniczych. Tworzą słowa klucze, najistotniejsze dla opisywanych zagadnień. W czasie lekcji uczniowie pracują metodą grup eksperckich. Nauczyciel tworzy pięć pięcioosobowych grup, które pracują nad następującymi zagadnieniami przedstawionymi w materiale multimedialnym. Grupa I - Baseny z rybami, filtracja mechaniczna, pierwszy zbiornik na wodę; Grupa II - Podnoszenie wody, filtracja biologiczna, dezynfekcja UV; Grupa III - Odgazowywanie, drugi zbiornik na wodę, natlenianie; Grupa IV - Karmienie ryb, uzdatnianie wody do pierwotnego wlotu, regulacja temperatury; Grupa V - Zbiornik uzdatniania wody, oczyszczanie osadu, kontrola. Uczniowie tworzą notatki, zapisują najważniejsze informacje dotyczące opracowywanych zagadnień. Po upływie wyznaczonego czasu nauczyciel tworzy nowe grupy. W skład każdej pięcioosobowej grupy wchodzi jeden uczeń z grup pracujących na pierwszym etapie, czyli każdy uczeń jest ekspertem od jednej kategorii zagadnień. Informacje na temat zagadnień, nad którymi pracował na pierwszym etapie, przekazuje pozostałym uczniom. Każda grupa przygotowuje się do prezentacji zagadnień obejmujących powyższy materiał multimedialny. W ramach podsumowania uczniowie prezentują jedno z zagadnień, nad którym pracowali. W ten sposób tworzą wspólną notatkę, która zawiera propozycje poszczególnych grup i uzupełnienia dokonane przez pozostałych uczniów. Nauczyciel może ocenić najlepsze prezentacje i najbardziej aktywnych uczniów.
Gra edukacyjna „Planowanie produkcji ryb w stawach”
To materiał multimedialny, który wspiera rozwijanie umiejętności oraz zdobywanie wiedzy z zakresu planowania produkcji ryb w stawach. Gra składa się z wielu etapów. Po każdym z nich uczniowie uzyskują informację zwrotną na temat prawidłowości wykonania zadania. Zadania są dość trudne, dlatego w trakcie ich wykonywania uczniowie powinni konsultować się z kolegami, spisywać zagadnienia, tematy, które wymagają pogłębienia w trakcie lekcji. Uczniowie rozwiązują zadania dotyczące planowania, organizowania oraz określania zysków z produkcji ryb w stawach. Można zaproponować uczniom pracę w dwóch grupach, które będą wykonywały zadania dotyczące dwóch rodzajów działalności gospodarczej, gospodarstwa karpiowego produkującego rybę towarową oraz gospodarstwo karpiowego produkującego narybek.
Nauczyciel może podzielić uczniów na 6 grup, 3 z nich będę wykonywały zadania związane z pierwszym rodzajem działalności, kolejne 3 z drugim. Uczniowie pracują w grupach nad rozwiązaniem następujących zadań: dopasowaniem masy do sortymentu karpia w gramach, przewidywaną wydajnością naturalną stawów, przyrostem naturalnym z całego stawu, przyrostem z paszy i pokarmu naturalnego w całym stawie, obliczeniem, ile ryb odłowimy z 1 hektara i z całego stawu, przyrostem naturalnym, przyrost z paszy, przyrostem całkowitym, odłowem ryb. Można dokonać innego podziału. Grupa I - Wybór rodzaju gospodarstwa i produkowanego asortymentu (czynniki i uwarunkowania, które należy uwzględnić); Grupa II - Założenia produkcji, obliczanie przyrostu jednostkowego i planowanego odłowu; Grupa III - Obliczanie odłowu w sztukach oraz obliczanie masy kupowanej ryby; Grupa IV - Wybranie rodzaju paszy oraz obliczanie przyrostu z paszy; Grupa V - Zaproponowanie harmonogramu karmienia przez cały rok; Grupa VI - Obliczanie dawki karmienia w lipcu oraz obliczanie dawki jednorazowej; Grupa VII - Obliczanie kosztów produkcji oraz obliczanie powierzchni magazynowania ryb; Grupa VIII - Obliczanie zysku ze sprzedaży oraz zysku z produkcji. W trakcie każdej prezentacji uczniowie podają słowa klucze najważniejsze dla danego zagadnienia lub grupy zagadnień. Równocześnie na tablicy interaktywnej tworzona jest mapa mentalna zawierająca zagadnienia kluczowe dla tematu lekcji oraz do pogłębienia na następnych lekcjach lub poza zajęciami.
Nauczyciel może zaproponować uczniom pracę metodą stacji zadaniowych. Zadania na poszczególnych stacjach: Stacja I - Wybór rodzaju gospodarstwa i produkowanego asortymentu (czynniki i uwarunkowania, które należy uwzględnić); Stacja II - Założenia produkcji, obliczanie przyrostu jednostkowego i planowanego odłowu; Stacja III - Obliczanie odłowu w sztukach oraz obliczanie masy kupowanej ryby; Stacja IV - Wybranie rodzaju paszy oraz obliczanie przyrostu z paszy; Stacja V - Zaproponowanie harmonogramu karmienia przez cały rok; Stacja VI - Obliczanie dawki karmienia w lipcu oraz obliczanie dawki jednorazowej; Stacja VII - Obliczanie kosztów produkcji oraz obliczanie powierzchni magazynowania ryb; Stacja VIII - Obliczanie zysku ze sprzedaży oraz zysku z produkcji. Uczniowie pracują indywidualnie. Na każdej stacji są zamieszczone, oprócz zadania, informacje dotyczące przedmiotowych kwestii. Uczniowie przekazują nauczycielowi odpowiedzi na poszczególne pytania.
Interaktywne materiały sprawdzające
Uczniowie samodzielnie rozwiązują ćwiczenia. Mają przy tym możliwość poproszenia nauczyciela o pomoc, jeśli mieliby wątpliwości. Prawidłowe rozwiązanie może być zaprezentowane przez nauczyciela lub ucznia, np. na tablicy interaktywnej, po rozwiązaniu zadań przez wszystkich uczniów. Nauczyciel udziela komentarza do prezentowanego rozwiązania. W przypadku niewłaściwej odpowiedzi nauczyciel wyjaśnia, dlaczego jest ona nieprawidłowa, i udziela poprawnej odpowiedzi.
Praca uczniów poza zajęciami
E‐materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej. Ze względu na konieczność przyswojenia technicznych oraz teoretycznych zagadnień w tym materiale dotyczących planowania i organizacji produkcji ryb (nazwy urządzeń, nazwy czynności itd.), nauczyciel prosi uczniów o zapoznanie się z grafikami interaktywnymi i grą przed zajęciami - jest to niezbędne do zrozumienia omawianych zagadnień. Dzięki temu później, podczas zajęć lekcyjnych, łatwiej będą posługiwać się słownictwem specjalistycznym oraz analizować konkretne przykłady. Ułatwi to rozwiązywanie części interaktywnej – materiałów sprawdzających. Metoda lekcji odwróconej komponuje się z zaproponowaną metodą stacji - wcześniejsze zapoznanie się z materiałami ułatwi rozwiązanie zagadnień, które pojawią się na kilku proponowanych stacjach.
Praca uczniów poza lekcją
Praca indywidualna
Zadaniem każdego ucznia jest samodzielne zapoznanie się ze wszystkimi informacjami zawartymi w e‑materiale. Następnie uczniowie powinni rozwiązać zadania zawarte w interaktywnych materiałach sprawdzających. Dzięki temu mogą dowiedzieć się, na ile przyswoili wiedzę z planowania i organizowania produkcji ryb.
Dodatkowo nauczyciel prosi uczniów o wykonanie notatek z najistotniejszymi według nich pojęciami z e‑materiału. Notatki mogą mieć formę graficzną. Nauczyciel może zachęcić uczniów do pomysłowego wykonania notatek, zapewniając przyznanie im dodatkowych plusów.
Praca w grupach
Uczniowie dzieleni są na dwie grupy.
Każda z grup ma przydzielone jedną z dwóch grafik interaktywnych z tego e‑materiału. Zadaniem obu grup jest stworzenie prezentacji lub plakatu ukazującego wstępne przetwarzanie ryb lub procesy przedłużające trwałość surowca rybnego, a następnie ich zaprezentowanie przed całą klasą.
Innym pomysłem jest przydzielenie jednej grupie uczniów zaplanowanie produkcji narybku z gry edukacyjnej, a drugiej ryby towarowej. Uczniowie przechodzą poszczególne etapy gry, a następnie tworzą schemat ukazujący najważniejsze punkty planowania produkcji. Następnie na lekcji obie grupy uczniów prezentują swoje schematy wraz z omówieniem. Nauczyciel zwraca uwagę na różnice w produkcjach narybku i ryby towarowej.
Indywidualizacja pracy z uczniami
E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Materiały multimedialne pozwalają na zapoznanie się z zagadnieniami związanymi z planowaniem i organizacją produkcji ryb. Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Na podstawie materiałów nauczyciel może zaproponować uczniom wykonanie notatek. Warto zwrócić uwagę na to, czy uczniowie przygotowują swoje notatki w niekonwencjonalnej formie, wtedy łatwiej zapamiętają też trudne zagadnienia. Sprawdzi się notatka wizualna, mapa myśli czy portfolio (np. w aplikacji online).
E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji oraz likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wymagania techniczne
Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.
System operacyjny:
Windows 7 lub nowszy
OS X 10.11.6 lub nowszy
GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM
Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:
Chrome w wersji 69.0.3497.100
Firefox w wersji 62.0.2
Safari w wersji 11.1
Opera w wersji 55.0.2994.44
Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0
Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124
Urządzenia mobilne:
2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym
Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści