Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej w zawodzie technik archiwista3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej w zawodzie technik archiwista

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie Technik archiwista 441403. Celem e‑materiału jest zapoznanie uczącego się z przepisami prawa oraz - od strony merytorycznej  i technicznej - z pracami, mającymi na celu wydzielenie dokumentacji niearchiwalnej do brakowania. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑zasób przeznaczony jest dla kwalifikacji:

EKA. 02. Organizacja i prowadzenie archiwum.

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji EKA. 02. Organizacja i prowadzenie archiwum:

• przekazywanie dokumentacji do archiwum państwowego.

Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostek efektów kształcenia EKA. 02.5 Brakowanie dokumentacji niearchiwalnej, przekazywanie materiałów archiwalnych do archiwum państwowego.

Uczeń:

1. dokonuje oceny dokumentacji,

2. przygotowuje i wypełnia dokumenty niezbędne do brakowania,

3. występuje do archiwum państwowego z wnioskiem o zgodę na brakowanie.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

2.1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2.2. Materiały multimedialne

Zawiera multimedium, które ułatwi uczącemu się przyswojenie wiedzy:

• Procedura brakowania dokumentacji niearchiwalnej - sekwencje filmoweDqEHoNJ0oProcedura brakowania dokumentacji niearchiwalnej - sekwencje filmowe – zawiera podstawowe pojęcia oraz informacje związane z funkcjonowaniem archiwum oraz zasady brakowania dokumentacji niearchiwalnej.

2.3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDt0WkNZ1LInteraktywne materiały sprawdzające – uczeń ma możliwość sprawdzenia swojej wiedzy zdobytej podczas korzystania z e‑materiału.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDnfYwY18wSłownik pojęć dla e‑materiału – znajdują się tu wszystkie pojęcia związane z tematyką brakowania dokumentacji niearchiwalnej, użyte w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD14Tb2fqGPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDu7IZzbQNPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDINZQdGnaNetografia i bibliografia – uczeń może skorzystać z gotowych źródeł informacji,  a także korzystając z pozycji książkowych i stron internetowych, pogłębić swoją wiedzę.

• Instrukcja użytkowaniaD17EixI2zInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się. Ułatwi uczniom zapamiętanie pojęć prawnych oraz rozpoznawanie różnego typu aktów prawnych. Oto propozycje wykorzystania poszczególnych elementów zasobu w ramach lekcji w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i całego zespołu klasowego.

Procedura brakowania dokumentacji niearchiwalnej – sekwencje filmowe

Nauczyciel prezentuje uczniom sekwencje filmowe, który zawierają pojęcia, zagadnienia i procedury  związane z brakowaniem akt. Na podstawie pierwszej sekwencji pt. Procedura brakowania dokumentacji niearchiwalnej uczniowie poznają definicję brakowania dokumentacji niearchiwalnej jako wydzielenie i przekazanie do zniszczenia tej części dokumentacji niearchiwalnej, której okres przechowywania określony w jednolitym rzeczowym wykazie akt lub kwalifikatorze dokumentacji upłynął oraz po uznaniu przez organ lub jednostkę organizacyjną, że dokumentacja niearchiwalna utraciła dla nich znaczenie, w tym wartość dowodową. Nauczyciel podaje również nazwy aktów prawnych, które określają tryb brakowania dokumentacji niearchiwalnej oraz uzyskanie zgody na wybrakowanie dokumentacji niearchiwalnej.

Nauczyciel dzieli uczniów na trzy grupy, które otrzymują kolejno do przeanalizowania wybrane fragmenty aktów prawnych dotyczących brakowania dokumentacji niearchiwalnej.  Grupa I - wybrane artykuły ustawy z dnia 14 lipca 1983 roku o narodowym zasobie archiwalnym i archiwach. Grupa II - wybrane paragrafy Rozporządzenia Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w sprawie szczegółowego sposobu postępowania z dokumentami elektronicznymi. Grupa III - wybrane paragrafy rozporządzenia Ministra Kultury i Dziedzictwa Narodowego w sprawie klasyfikowania i kwalifikowania dokumentacji, przekazywania materiałów archiwalnych do archiwów państwowych i brakowania dokumentacji niearchiwalnej. Zadaniem uczniów jest, w dowolnej formie (słowa klucze, mapa mentalna), zaprezentowanie najważniejszych informacji, które wynikają z analizowanych aktów prawnych. Prezentując wybrane akty prawne, nauczyciel może ogólnie zapoznać uczniów z budową wybranych aktów prawnych, w tym przypadku ustawy i rozporządzenia, poinformować, że dla ustawy charakterystyczne są artykuły (art.) dla rozporządzenia paragrafy.

Na początku sekwencji filmowej prezentowane są cechy i kompetencje technika archiwisty, takie jak: duża skrupulatność, dokładność, dobra organizacja pracy, śledzenie przepisów prawa, aby wiedzieć, jak długo należy przechowywać dany dokument. Nauczyciel prosi uczniów o uzasadnienie, dlaczego tak ważne są wymienione cechy i kompetencje. Mogą oni uzupełnić tę listę o inne cechy, które ich zdaniem są ważne w tym zawodzie. Swoje propozycje oraz te przedstawione w sekwencji filmowej powinni uzasadnić. Wymienione w prezentacji cechy oraz zaproponowane przez uczniów można połączyć z listą zadań archiwisty, uzasadniając, że właśnie wybrana cecha jest bardzo ważna lub najistotniejsza przy wykonywaniu określonego zadania, np. umiejętność skupienia uwagi, dokładność na etapie przejmowania dokumentacji lub skrupulatność przy prowadzeniu dokumentacji. Uczniowie mogą odpowiedzieć na pytanie, które z wymienionych cech lub zaproponowanych przez klasę reprezentują w danej chwili, a które powinni w sobie wypracować, by być dobrym archiwistą. Mogą też zastanowić się, które z cechy mogą być przeszkodą w osiągnięciu wysokiego poziomu zawodowego.

Uczniowie (praca w grupach) samodzielnie zapoznają się z sekwencją filmową, opisując na jej podstawie następujące zagadnienia. Grupa I - opisuje etap związany z przyjmowaniem uporządkowanych akt z komórek organizacyjnych. Uczniowie odpowiadają na pytanie, zgodnie z jakimi zasadami powinna być przygotowana dokumentacja archiwalna, co archiwista sprawdza w materiałach archiwalnych oraz co archiwista weryfikuje w dokumentacji. Grupa II - zbiera informacje na temat akt gromadzonych w archiwum zakładowym należących do dokumentacji niearchiwalnej oznaczonej kategoriami BE, B, BC. Definiuje poszczególne kategorie, zwracając uwagę na różnice między kategoriami A i B. Grupa III - opisuje na podstawie multimedium materiały archiwalne wchodzące do narodowego zasobu archiwalnego. W postaci mapy mentalnej  przedstawia różne kategorie, które mogą wchodzić do zasobu archiwalnego oraz warunek, który decyduje o ich umieszczeniu. Grupa IV - zbiera informacje na temat Jednolitego rzeczowego wykazu akt archiwów państwowych. Nauczyciel może przygotować uczniom do analizy wybrane fragmenty rozporządzenia Prezesa Rady Ministrów w sprawie instrukcji kancelaryjnej, jednolitych rzeczowych wykazów akt oraz instrukcji w sprawie organizacji i zakresu działania archiwów zakładowych.

Poszczególne grupy prezentują efekty swojej pracy, proponując hasła, słowa klucze do plakatu podsumowującego zagadnienia prezentowane na lekcji.

Uczniowie pracują indywidualnie, opisując na podstawie materiału multimedialnego etapy poprzedzające wydanie zgody na zniszczenie dokumentacji niearchiwalnej dla jednostek samorządowych bądź państwowych. Analizują, co zawiera wniosek o wydanie zgody, odpowiadają na pytanie, na czym polega wyselekcjonowanie dokumentacji niearchiwalnej i jakie czynności organizacyjne są z tym związane. Poszczególne etapy mogą przedstawić w dowolny dla siebie sposób, charakteryzując poszczególne etapy i procedury.

Nauczyciel może zaproponować uczniom pracę metodą dramy, w szczególności gdy ma uczniów zdiagnozowanych pod kątem nadpobudliwości psychoruchowej. Dzieli klasę na grupy, z których każda będzie miała za zadanie opisać i przedstawić wybrany etap procedury. Nauczyciel nie określa ściśle formy prezentacji procedury.

Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie wspólnie wypełniają ćwiczenia (np. na klasowej tablicy interaktywnej), na bieżąco konsultując odpowiedzi (praca zespołu klasowego). Pierwszym materiałem sprawdzającym jest test wielokrotnego/jednokrotnego wyboru. Kolejnym zadaniem jest zadanie z lukami – uczniowie uzupełniają w zdaniach “rozsypane” pod tekstem wyrazy. Ostatnie ćwiczenie to prawda czy fałsz - na podstawie podanych sformułowań uczeń stwierdza, czy zdanie jest prawdziwe czy fałszywe.

Słownik pojęć dla e‑materiału

Zawiera definicje niezbędne do zapoznania się z materiałem „brakowania akt”. Po omówieniu wraz z uczniami definicji, zawartymi w e‑materiale, można wspólnie rozwiązać interaktywne materiały sprawdzające.

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych metodą lekcji odwróconej (flipped classroom) ze względu na konieczność przyswojenia teoretycznych zagadnień w tym materiale, m.in. pojęć z zakresu funkcjonowania archiwum, zasad brakowania akt. Podczas kolejnych zajęć lekcyjnych uczniowie będą z większą biegłością posługiwali się słownictwem specjalistycznym oraz analizowali konkretne przykłady norm i aktów prawnych, szczególnie podczas rozwiązywania ćwiczeń w interaktywnych materiałach sprawdzających.

Praca uczniów poza lekcją

Nauczyciel udostępnia uczniom materiały: sekwencje filmowe oraz słownik pojęć. Na ich podstawie uczniowie samodzielnie albo w grupach rozwiązują interaktywne materiały sprawdzające.

Wybrani uczniowie prezentują notatki przygotowane po obejrzeniu filmu instruktażowego. Grupy uczniów prezentują na forum klasy:

- podstawy prawne brakowania dokumentów,

- opisują pracę archiwisty,

- opisują dokumenty archiwalne i niearchiwalne według ich oznaczeń,

- opisują sporządzenie wniosku do archiwum państwowego z prośbą o uzyskanie stosownej zgody lub opinii.

E‑materiał  ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Uczeń w każdej chwili, z każdego miejsca ma dostęp do e‑materiału  (sekwencje, słownik, materiały sprawdzające). E‑materiał ułatwia zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. E‑materiał może ułatwić dostęp do informacji oraz zlikwidować niektóre bariery społeczne lub komunikacyjne.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści