Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik kuśnierz/technik technologii wyrobów skórzanych3Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu technik kuśnierz/technik technologii wyrobów skórzanych

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

Uczeń szkoły prowadzącej kształcenie w zawodzie technik usług kosmetycznych 514207 powinien być przygotowany do wykonywania zadań zawodowych w zakresie kwalifikacji FRK.04. Wykonywanie zabiegów kosmetycznych wyodrębnionych w zawodzie technik usług kosmetycznych 514207. Są nimi:

• charakteryzowanie surowców kosmetycznych;

• charakteryzowanie składników chemicznych preparatów kosmetycznych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji:

FRK.04. Wykonywanie zabiegów kosmetycznych wyodrębnionej w zawodzie technik usług kosmetycznych 514207. Celem kształcenia jest:

• wykonywania zabiegów pielęgnacji i upiększających.

Kompetencje, których nabycie umożliwi materiał:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się.

E‑materiał wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostki efektów kształcenia FRK.04.4. Zastosowanie fizykoterapii i preparatyki kosmetycznej w zabiegach kosmetycznych. Uczeń:
1) charakteryzuje surowce kosmetyczne;
2) charakteryzuje składniki chemiczne preparatów kosmetycznych.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

2.1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2.2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy.

Film edukacyjnyDi78UQsRaFilm edukacyjny ,,Produkcja kosmetyków oraz ocena produktów kosmetycznych” przedstawia zadania zawodowe wykonywane przez pracowników firmy produkującej kosmetyki podczas powstawania prototypu produktu i produktu finalnego. Mowa w nim o etapach procesu tworzenia preparatu kosmetycznego, czyli o koncepcji produktu, projekcie opakowania, opracowaniu receptury, przeprowadzeniu badań, produkcji kosmetyku oraz wprowadzeniu produktu na rynek. W filmie omówione zostają rodzaje preparatów, czyli form kosmetyków oraz badań, jakim poddaje się produkty. Przedstawione zostaje także, co wchodzi w skład dokumentacji związanej z oceną produktu kosmetycznego.

Animacja 2D/3DDcbFXWU0aAnimacja 2D/3D ,,Składniki aktywne kosmetyków i ich wpływ na skórę” przedstawia przenikanie różnych składników przez poszczególne warstwy skóry oraz ich działanie na skórę i elementy ją budujące. Omówione zostają kolejne warstwy skóry, etapy transportu przezskórnego, a także budowa i właściwości niektórych substancji – m.in. gliceryny, witaminy C oraz ceramidów. W animacji wskazane zostają także efekty działania składników aktywnych kosmetyków na skórę.

Schemat interaktywnyDt8KxNw0eSchemat interaktywny ,,Laboratorium kosmetyczne” przedstawia, z czego składa się fabryka kosmetyków. Wskazuje poszczególne elementy, które wchodzą w jej skład: hala produkcyjna, laboratorium oraz magazyn. Omawia funkcje poszczególnych miejsc fabryki, ich udział w produkcji kosmetyków, zadania, za które odpowiedzialni są zatrudnieni tam pracownicy.

E‑bookDDT0c5lt3E‑book ,,Surowce kosmetyczne” zawiera treści dotyczące składników oraz surowców kosmetycznych. Omawia ich działanie, analizuje nazwy, wyjaśnia podstawową terminologię. Wprowadza podział na grupy składów kosmetyków, a także podstawowych surowców kosmetycznych. Znajdują się tam również treści dotyczące przenikania substancji przez skórę: metod wspomagania, czynników, dróg przenikania, oraz surowców kosmetycznych pochodzenia roślinnego i zwierzęcego. Poszczególne surowce zostają szczegółowo omówione, zostaje podane ich zastosowanie, działanie, funkcje. W e‑booku są także informacje na temat rodzajów podstawowych preparatów kosmetycznych oraz metod ich wytwarzania.

2.3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceD7uTIDfR3Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu podstawowych pojęć związanych z mechanizmem tworzenia ściegu w maszynie stębnówce, wspomagając przygotowanie uczniów do egzaminu zawodowego.

• Słownik pojęć do e‑materiałuD1d5vLjU1Słownik pojęć do e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD164qOQ0ZPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD12XfPGARPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiał w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD15lWL4OkNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaD9ZrllfGZInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik usług kosmetycznych

3.1. Praca uczniów podczas zajęć

Praca indywidualna

Indywidualna praca ucznia polega na jego samodzielnym zapoznaniu się z funkcjonalnościami e‑zasobów – nauczyciel musi jednak wcześniej skomentować polecenie – powiedzieć uczniowi, co jest szczególnie ważne i na co ma zwracać uwagę.

Ze względu na konieczność przyswojenia technicznych oraz teoretycznych zagadnień w tym materiale, m.in. nazw urządzeń oraz nazw zabiegów, warto zwrócić uczniom uwagę na konieczność zapoznania się z filmem oraz E‑bookiem przed zajęciami. Dzięki temu podczas zajęć lekcyjnych łatwiej przyjdzie im posługiwanie się słownictwem specjalistycznym oraz analiza konkretnych przykładów zastosowań zabiegów. Ułatwi to rozwiązywanie części interaktywnej zasobu – materiałów sprawdzających. E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Film oraz e‑book zawierają najistotniejsze informacje z zakresu wykonywania zabiegów kosmetycznych.

Podczas lekcji uczniowie pracują indywidualnie z materiałem dotyczącym chemii kosmetyków. Uczniowie pracujący w wolniejszym tempie mają za zadanie prześledzić proces produkcji kosmetyków, uczniowie pracujący w szybszym tempie zapoznają się z treścią dotyczącą składników aktywnych i ich wpływu na skórę. Nauczyciel może w formie dramy podsumować tę część lekcji.

Indywidualna praca ucznia polega na jego samodzielnym zapoznaniu się z funkcjonalnościami e‑booka, filmów, galerii – nauczyciel musi jednak wcześniej skomentować polecenie – powiedzieć uczniowi, co jest szczególnie ważne i na co ma zwracać uwagę. Nauczyciel może zaproponować, na podstawie materiałów multimedialnych, przygotowanie haseł do krzyżówki, które dotyczą tematu lekcji. Uczniowie pracujący wolniej mają przygotować proste, łatwiejsze definicje haseł, zaś pracujący w szybszym tempie otrzymują od nauczyciela hasła trudniejsze, wymagające większych umiejętności. Nauczyciel może, po wykonaniu przez uczniów tego zadania, zaproponować połączenie haseł z definicjami, które wcześniej opracowywali. Należy pamiętać, żeby hasła i definicje nie trafiły do tych samych uczniów, którzy je opracowywali.

Indywidualna praca z uczniem

Materiał multimedialny zawarty w e‑materiale może być wykorzystywany do indywidualizacji pracy z uczniem na zajęciach i poza nimi poprzez przydzielanie zadań dodatkowych – trudniejszych dla uczniów zdolnych lub też łatwiejszych dla uczniów mających problemy w nauce. Uczeń zdolny może samodzielnie opracować zagadnienie w postaci mapy myśli (notatka o produkcji kosmetyków i ocenie produktów kosmetycznych), natomiast uczeń mający problemy w nauce powinien otrzymać konkretne wskazówki do samodzielnej pracy (lub uzupełnić fragmenty mapy myśli przygotowanej przez innych uczniów – będzie to rodzaj notatki szkieletowej).

Warto zaproponować uczniom zdolnym pracę metodą place based learning – to powiązanie procesu uczenia się z otoczeniem. Warto uczniom zaproponować wycieczkę do laboratorium kosmetycznego. Uczniowie powinni na podstawie tego wyjścia stworzyć notatkę, w której zapiszą najważniejsze informacje, które poznali w takim miejscu. Uczniowie pracujący wolniej mogą wykorzystać metodę learning by doing (action learning) – powinni przyswajać wiedzę teoretyczną podczas autentycznych działań. Nauczyciel może zaproponować takim uczniom wykonywanie interaktywnych materiałów sprawdzających podczas wizyty w laboratorium – uczniowie chętnie pracują na własnych telefonach. Uczniowie mogą podczas całego cyklu lekcji tworzyć także swoje portfolio, polegać będzie na zbieraniu przez ucznia materiałów dotyczących jego własnych pomysłów związanych z tworzeniem kosmetyków. Przez cały czas omawiania tematu uczniowie zdolni oraz bardzo zainteresowani tematem powinni niejako „przy okazji” tworzyć notatki na temat projektu ich własnej linii kosmetyków. Efektem będzie stworzenie w portfolio ostatecznego projektu. Uczniowie pracujący wolniej mogą taką teczkę rozszerzać także poza lekcjami – podczas przygotwania do zajęć w domu. Pod koniec roku szkolnego ta teczka stanie się punktem wyjścia do autorefleksji uczniowskiej. Można dołożyć do niej także opracowane wcześniej mapy myśli czy przepisane tabele.

Praca w grupach

Ćwiczenia przedmiotowe umożliwiają kształtowanie umiejętności zastosowania przyswojonej wiedzy w praktyce i jej twórczego wykorzystania. Ćwiczenia przedmiotowe polegają na wielokrotnym wykonywaniu pewnych czynności dla nabycia wprawy i uzyskania coraz wyższej sprawności w działaniach praktycznych. Ćwiczenia produkcyjne sprowadzają się do bezpośredniej realizacji zadań wytwórczych.

Przebiegają one według następującego schematu:

• czynności organizacyjno przygotowawcze: podanie uczniom celu, warunków i środków oraz efektu końcowego realizacji danego zadania; instruktaż wstępny;

• rozdanie uczniom zadań szkoleniowo produkcyjnych: opracowanie projektów, rysunków, modeli, wykonanie zadań praktycznych związanych z czynnościami zawodowymi; instruktaż bieżący, przygotowanie materiałów i narzędzi, wykonanie prac;

• odbiór i ocena zadań szkoleniowo produkcyjnych: samoocena, kontrola i ocena wykonanych prac; instruktaż końcowy.

Praca w ramach lekcji

Uczniowie wspólnie wypełniają ćwiczenia (np. na klasowej tablicy interaktywnej), na bieżąco konsultując odpowiedzi (praca zespołu klasowego, a także praca z nauczycielem). Utrwali ono wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień dla tego tematu. Materiały mogą być wykorzystane w formie ćwiczeń sprawdzających – jako formy sprawdzenia wiedzy na ocenę (np. test końcowy). Uczniowie wypełniają ćwiczenia interaktywne (praca całego zespołu klasowego). Część z nich, w ramach utrwalenia informacji, może być zadana jako praca domowa.

Uczniowie sprawdzają poziom opanowania treści przekazywanych w czasie lekcji, korzystając z interaktywnych materiałów sprawdzających. Na podstawie zadań i ćwiczeń tworzą listę zagadnień i umiejętności, których jeszcze nie opanowali w stopniu wystarczającym. Spisane przez uczniów zagadnienia stają się dla nauczyciela punktem wyjścia do zaplanowania kolejnej lekcji, w trakcie której uczniowie, podzieleni na grupy, opracowują zagadnienia wskazane przez całą klasę jako najtrudniejsze do zrozumienia i opanowania.

Pokaz z objaśnieniem polega na demonstracji czynności, ich kolejności i prawidłowości wykonania. W przypadku czynności złożonych pokaz powinien obejmować demonstrację kolejnych faz tych czynności. Przedmiotem pokazu mogą być także maszyny i urządzenia, ich budowa i zasada działania, poszczególne zespoły, podzespoły i części, narzędzia, tablice, wykresy itd. Towarzyszący pokazowi komentarz słowny ma charakter objaśniający, dlatego metoda pokazu z objaśnieniem może być stosowana w początkowej fazie zajęć praktycznych. Uczniowie podczas oglądania pokazu powinni pracować samodzielnie – tworzyć na podstawie tego, co prezentuje nauczyciel autorskie mapy myśli. Należy na nich zaznaczyć rodzaje składników kosmetyków, a później opisać ich zastosowanie, przeznaczenie, ewentualnie budowę. Uczniowie notatkę sporządzą z wykorzystaniem słów kluczowych (2/3 słowa przy każdej części mapy), poza tym mogą dodać elementy notatki graficznej – proste szkice omawianych maszyn. Notatka taka stanie się później elementem uczniowskiego portfolio (omówione w dalszej części przewodnika).

Pokaz z instruktażem polega na dołączeniu komentarza słownego wspierającego pokaz oraz udzielaniu wskazówek co do sposobu realizacji zadania. Uczniowie podczas pokazu powinni pracować – tym razem w parach. Warto zaproponować, żeby narysowali plakat, na którym zapiszą informacje na temat produkcji kosmetyków. Pojawić się powinny tutaj najważniejsze informacje (także mogą przybrać formę słów kluczowych), mogą pojawić się też proste schematy, ew. zdjęcia z e‑materiałów. Plakaty takie zawieszone będą w klasie przez cały cykl lekcji dotyczących produkcji kosmetyków. Można będzie do nich dopisywać także informacje. Warto zaproponować uczniom, aby pozostawili wolnej miejsce – zapiszą tutaj to, czego nauczyli się na nowo podczas rozwiązywania interaktywnych materiałów sprawdzających.

3.2. Praca uczniów poza zajęciami

Propozycje pracy z uczniami poza zajęciami dotyczą wykorzystania e materiału w pracy indywidualnej lub w grupach:

Lekcja odwrócona

Metoda ta polega na zmianie koncepcji lekcji: uczniowie najpierw w swoich domach zapoznają się z nowymi treściami zamieszczonymi w materiałach multimedialnych e materiału (indywidualnie lub w przydzielonych grupach), a w szkole pogłębiają i utrwalają swoją wiedzę, ćwiczą umiejętności, rozwiązują problemy z wykorzystaniem wiedzy nauczyciela i pod jego kontrolą. Uczniowie swoją wiedzą podzielą się z innymi podczas pracy metodą „odkrywanie przez dociekanie”. Nauczyciel na lekcji zaproponuje kilka problemów do rozwiązania – wskazanie konkretnych grup kosmetyków, wskazanie składnika służącego w danym celu. Uczniowie będą wspólnie poszukiwać rozwiązania problemu (w małych grupach) i starać się dociec, jakie może być, co ważne – może pojawić się ich kilka. Bardzo często będzie istniało kilka dróg do wskazania poprawnej odpowiedzi. Uczniowie powinni porównywać swoje pomysły – warto na tablicy napisać tabelę, uczniowie w lewej kolumnie zapiszą różnice między swoimi pomysłami, a w prawej kolumnie podobieństwa. Tabela ta na koniec zostanie omówiona przez nauczyciela, który przypomni uczącym się, że jest wiele sposobów zastosowania i produkcji kosmetyków.

Burza mózgów

Metoda ta może angażować wszystkich uczniów, każdemu dając możliwość swobodnej wypowiedzi i generowania nawet nierealnych rozwiązań problemu. Technika burzy mózgów polega w dużej mierze na możliwości szybkiego zgromadzenia wielu odpowiedzi/ hipotez/ pomysłów/ rozwiązań postawionego problemu w bardzo krótkim czasie. Im więcej osób bierze udział w przedsięwzięciu, tym więcej pomysłów można zgromadzić. Nauczyciel przedstawia temat przewodni, a uczniowie w swoich domach zapoznają się z treściami dotyczącymi tematu, zamieszczonymi w materiałach multimedialnych e materiału. Na lekcji przedstawiają pomysły rozwiązania problemu i dyskutują na temat każdego z rozwiązań. Warto przedstawić uczniom różne przykłady kosmetyków i zapytań o ich skład lub przeznaczenie. Uczniowie powinny na ten temat dyskutować i podawać swoje pomysły i hipotezy. Nie będzie tutaj jednego dobrego rozwiązania. Warto także później przeprowadzić z uczniami dyskusję na temat mód kosmetologicznych – uczniowie powinni mieć szansę wypowiedzieć się na temat tego, jaki wpływ ma najnowsza moda kosmetyczna na sposób produkcji czy zastosowanie produktów. Nauczyciel wnioski z dyskusji może dopisywać do tabeli, którą uczniowie przygotowali podczas „odkrywania przez dociekanie”. Tabela ta może stać się także elementem uczniowskiego portfolio.

Praca z uczniem ze SPE

E‑materiał ułatwia zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie  istotne dla osób ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. E‑materiał może ułatwić dostęp do informacji oraz zlikwidować niektóre bariery społeczne lub komunikacyjne.

Proces edukacyjny uczniów ze specjalnymi potrzebami powinien uwzględniać następujące zasady:

• zasadę indywidualizacji,

• zasadę konkretności i poglądowości nauczania,

• zasadę priorytetu rewalidacji w organizacji procesu edukacyjnego,

• zasadę przystosowania wymagań do indywidualnych możliwości ucznia.

Należy pamiętać o wyposażeniu klasy w nowoczesny sprzęt elektroniczny ułatwiający pracę z uczniami, np. w syntezator mowy. W zakresie BHP ważne jest zachowanie stałego porządku w otoczeniu ucznia (np. krzesła powinny być dosunięte do stolików, szuflady i drzwiczki szafek zamknięte, drzwi wejściowe albo zawsze zamknięte, albo całkowicie otwarte). Należy informować ucznia o każdej zmianie.

Uczniowie o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinni pracować w grupach o zróżnicowanych uzdolnieniach i wiadomościach. Pozwala to na zwiększenie aktywności i motywacji do pracy uczniów, większe zaangażowanie ich w wykonywaną pracę.

W przypadku pracy indywidualnej uczeń o specjalnych potrzebach edukacyjnych powinien pracować w swoim własnym rytmie i na odpowiednim dla siebie poziomie. Można stosować karty pracy, które umożliwiają każdemu uczniowi zapoznawanie się z kolejnymi partimi materiału w swoim własnym tempie. W przypadku uczniów z SPE warto skorzystać z technologii informacyjno komunikacyjnych w nauczaniu.

Warto podczas przekazywania wiedzy podpierać się prezentacjami multimedialnymi, prezentację taką należy przesłać uczniowi, aby mógł wielokrotnie ją przeglądać podczas rozwiązywania zadań. W przypadku uczniów z dysfunkcją narządu wzroku należy pamiętać np. o odpowiednim miejscu – blisko nauczyciela, zachowaniu porządku na stanowisku pracy, stosowaniu powiększonej czcionki w tekstach. W przypadku ucznia z dysfunkcją narządu słuchu należy zapewnić uczniowi miejsce w pierwszej ławce, w niedużej odległości od nauczyciela (od 0,5 do 1,5 m), warto takiego ucznia posadzić w jednej ławce ze zdolnym uczniem. Należy często powtarzać komunikaty i zapewnić dodatkowe wyjaśnienia oraz upraszczać polecenia. W przypadku uczniów o inteligencji niższej niż przeciętna można zaproponować wydłużenie czasu pracy, indywidualne instruowanie podczas pokazów, omawianie mniejszych partii materiału. W przypadku ucznia zdolnego można angażować go do funkcji lidera, zachęcać do dzielenia się wiedzą z innymi, przygotowywać trudniejsze zadania.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści