Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik archiwista3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik archiwista

4. Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie technik rachunkowości 431103. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

EKA.07 Prowadzenie rachunkowości:

• przeprowadzania inwentaryzacji i rozliczania jej wyników.

Wspiera osiąganie wybranego efektu kształcenia z jednostki efektów kształcenia:

EKA.07.4 Przeprowadzenie inwentaryzacji i rozliczenie jej wyników

1. przestrzega zasad organizacji inwentaryzacji,

2. przeprowadza i rozlicza inwentaryzację różnymi metodami,

3. oblicza i interpretuje różnice inwentaryzacyjne,

4. rozlicza różnice inwentaryzacyjne w księgach rachunkowych jednostki.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

2.1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2.2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaje multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. E‑materiał składa się z trzech materiałów multimedialnych.

• InfografikaD2ILYvEYInfografika – przedstawia ustrukturyzowane informacje na temat inwentaryzacji, jej terminów, częstotliwości, metod i rodzajów.

• Film edukacyjnyDGso8Z9S2Film edukacyjny – przedstawia obliczenie, interpretację i rozliczanie różnic inwentaryzacyjnych.

• Dokumentacja interaktywnaDHrYMjcTeDokumentacja interaktywna – zawiera dokumentację związaną przeprowadzaniem inwentaryzacji w jednostce oraz daje użytkownikowi możliwość przygotowania takiej dokumentacji.

2.3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDoSjamSdwInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności.

• Słownik pojęćDpIYwIOWeSłownik pojęć zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaD1Yo9B3N9Przewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięD15gkK940Przewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDwWW8pzNINetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaDESAc2yRnInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się i nauczania. Pozwala uczniom na zapoznanie się z podstawowymi pojęciami z obszaru rachunkowości – wykonywania inwentaryzacji. Poniżej przedstawione są propozycje wykorzystania poszczególnych elementów e‑materiału w ramach lekcji, samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i całego zespołu klasowego.

Praca indywidualna

Uczniowie samodzielnie zapoznają się z treściami infografiki Inwentaryzacja. Zadaniem każdego z nich jest przygotowanie trzech podstawowych informacji na temat inwentaryzacji (definicja, terminy i częstotliwość inwentaryzacji, metody inwentaryzacji w zależności od inwentaryzowanego składnika bilansowego). Można też poprosić uczniów, aby przygotowali trzy przykłady problemów podczas inwentaryzacji dla kolegi/koleżanki, można też losować przykłady z puli przygotowanej przez nauczyciela, każdy zapisuje swoje rozwiązania, a klasa z nauczycielem je omawia. Według sugestii nauczyciela może przygotować odpowiedź w zeszycie lub przesłać ją w formie elektronicznej. Nauczyciel może zebrać wszystkie odpowiedzi i rozesłać materiał do uczniów, będzie to interesująca podpowiedź.

Praca w grupach

1. Uczniowie dzieleni są na grupy dwuosobowe lub trzyosobowe. Każda ma przydzielony jeden dokument (zarządzenie kierownika jednostki dotyczące inwentaryzacji, instrukcja inwentaryzacyjna, plan inwentaryzacji, harmonogram inwentaryzacji, arkusz spisu z natury, rozliczenie spisu z natury, protokół z inwentaryzacji gotówki w kasie, protokół weryfikacji różnic inwentaryzacyjnych, potwierdzenie zgodności sald, sprawozdanie końcowe z przebiegu inwentaryzacji i podsumowanie wyników spisu wraz z wnioskami poinwentaryzacyjnymi), zadanie polega na wskazaniu niezbędnych elementów, które powinny być w takim dokumencie – przygotowanie schematu dla pozostałych uczniów (schemat może być notatką wizualną, mapą myśli lub plakatem). Można też pracować metodą stacji, przy każdej stacji uczniowie omówią inny dokument, który uzupełniają pary lub – w przypadku dużych zespołów klasowych – zespoły trzyosobowe.

2. Nauczyciel tworzy rozsypankę, na każdej kartce pojawia się jeden rodzaj ewidencji (ewidencja ujawnionych niedoborów i szkód w zasobach majątku, ewidencja ujawnionych nadwyżek w zasobach majątku, ewidencja kompensaty nadwyżek z niedoborami, ewidencja rozliczenia nadwyżek, ewidencja rozliczenia niedoborów niezawinionych, ewidencja rozliczenia niedoborów zawinionych bezspornych, ewidencja rozliczenia roszczenia spornego zasądzonego przez sąd na korzyść jednostki, ewidencja rozliczenia roszczenia spornego odrzuconego przez sąd). Uczniowie w grupach dopasowują opis ewidencji do jej cech z rozsypanki. Rozsypanka może mieć formę tradycyjną albo pojawić się na tablicy, np. w aplikacji Wordwall. Każda grupa podchodzi wtedy do tablicy interaktywnej i rozwiązuje swoje zadania.

Infografika

Uczniowie pracują w zespołach dwuosobowych. Nauczyciel zleca im kilka zadań, w których opisane są  metody inwentaryzacji w zależności od inwentaryzowanego składnika bilansowego – spis z natury, uzgodnienie sald, porównanie danych księgowych z odpowiednimi dokumentami, a także rodzaje inwentaryzacji: okresowa, ciągła, zdawczo‑odbiorcza i nadzwyczajna i zasady prawidłowej inwentaryzacji: kompletności, dokładności, jednokrotności, zamkniętych drzwi, uczestnictwa osób materialnie odpowiedzialnych, ograniczonego zaufania, zaskoczenia. Uczniowie zapoznają się z infografiką. Każda z grup otrzymuje potem jedno z trzech zadań – opis metod inwentaryzacji (wyszukać prosty na sposób na odróżnienie sposobów, metoda skojarzeniowa), porównanie danych księgowych (wykonanie tabelki porównawczej – np. w formie plakatu lub w aplikacji Wordwall), omówienie rodzajów inwentaryzacji w formie notatki szkieletowej dla kolegów i koleżanek z innych grup. Na koniec pozostałe grupy uzupełniają notatki szkieletowe, a osoby, które wylosowały dwa pozostałe zadania – przedstawiają swoje prace. Nauczyciel w razie potrzeby komentuje i podkreśla istotne informacje. Uczniowie w parach na głos odczytują swoje odpowiedzi. To zadanie można zrealizować także metodą stacji w sali informatycznej. Każda stacja to jedno zadanie, w którym opisane jest wybrane zagadnienie dotyczące inwentaryzacji. Uczniowie wykonują zadania przy kolejnych stacjach. Ważne, aby powiedzieć uczniom, że nie mogą zaczynać w tych samych miejscach, aby nie tworzyły się kolejki do stacji. Grupa, która najszybciej poprawnie rozwiąże zadania, może być nagrodzona w formie wybranej przez nauczyciela.

Film edukacyjny

Nauczyciel wyświetla uczniom film edukacyjny pt. „Inwentaryzacja – obliczenie, interpretacja  i rozliczenie różnic inwentaryzacyjnych”. Po jego obejrzeniu nauczyciel prosi, aby w dwuosobowych zespołach uczniowie określili najważniejsze cechy charakteru oraz kompetencje  pracownika biura rachunkowego. Uczniowie powinni wypisać następujące cechy: spostrzegawczość,  zdolność koncentracji uwagi, dobra pamięć,  uzdolnienia rachunkowe, rozumowanie logiczne, wyobraźnia i myślenie twórcze, samodzielność w realizacji zadań, umiejętności interpersonalnych obejmujących sprawną komunikację, zdolność do negocjacji, efektywną pracę w zespole, odporność na stres, a także kompetencje w zakresie informatyki pozwalające na odpowiednią organizację, zarządzanie systemami, przetwarzanie i udostępnianie informacji. Nauczyciel wybiera dla każdej pary 3‑4 cechy, prosi grupę, aby przygotowała uzasadnienie wybrania danej cechy w postaci bardzo krótkiego wystąpienia Uczniowie mogą dopisać własne, ich zdaniem ważne cechy, które powinien posiadać pracownik biura rachunkowego. Mogą każdą cechę opisać w skali od 0 do 5 punktów, biorąc pod uwagę stopień jej spełniania przez siebie i partnera/partnerkę z ławki. W przypadku cech, które ocenili na poziomie zera punktów powinni zaplanować działania podwyższające swoje kompetencje w danym zakresie. Uczniowie mogą podać cechy, które wręcz dyskwalifikują pracownika w tym zakresie. Wybory i wskazania powinny być uzasadnione.

Nauczyciel prosi, aby wybrani uczniowie określili zadania zawodowe pracowników przy poszczególnych etapach inwentaryzacji (praca całego zespołu klasowego). Który etap przygotowania do inwentaryzacji i samej inwentaryzacji wymaga największych kompetencji i umiejętności zawodowych? Który jest najważniejszy? Uczniowie mają się zastanowić nad konsekwencjami niewłaściwego, niezgodnego z procedurą, wykonania zadania wynikającego

Dokumentacja interaktywna

Nauczyciel prezentuje i omawia przykładowe dokumenty związane z inwentaryzacją – zarządzenie kierownika jednostki dotyczące inwentaryzacji,  instrukcja inwentaryzacyjna, plan inwentaryzacji, harmonogram inwentaryzacji, arkusz spisu z natury, rozliczenie spisu z natury, protokół z inwentaryzacji gotówki w kasie, protokół weryfikacji różnic inwentaryzacyjnych, potwierdzenie zgodności sald, sprawozdanie końcowe z przebiegu inwentaryzacji i podsumowanie wyników spisu wraz z wnioskami poinwentaryzacyjnymi. Nauczyciel przedstawia wzory poszczególnych dokumentów ze wskazaniem i omówieniem pól, które należy uzupełniać. Uczniowie razem z nauczycielem wypełniają poszczególne pola, na tablicy na bieżąco zapisywane są informacje, które sprawiły trudność – na ich podstawie uczniowie sporządzą krótką notatkę w postaci fiszek – awers fiszki to nazwa dokumentu, rewers fiszki to trudna do zapamiętania informacja na temat danego dokumentu.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Uczniowie wspólnie wypełniają ćwiczenia (np. na klasowej tablicy interaktywnej), na bieżąco konsultując odpowiedzi (praca zespołu klasowego).

• Interaktywne ćwiczenia utrwalą wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień dla tego tematu oraz przygotowują do rozwiązywania zadań na pisemnym egzaminie zawodowym.

Nauczyciel może zaproponować pracę metodą lekcji odwróconej. Uczniowie w domu zapoznają się z materiałem wprowadzającym temat kolejnej lekcji, na podstawie filmu edukacyjnego**.** W szkole pogłębiają i utrwalają swoją wiedzę, ćwiczą umiejętności i rozwiązują problemy, wykorzystując wsparcie nauczyciela. Otrzymują od nauczyciela listę zadań, które dotyczą filmu edukacyjnego. Zadania te uwzględniają tempo pracy uczniów.  Grupa uczniów pracujących w wolniejszym tempie ma zadanie, które polega na wymienieniu cech osoby wykonującej zawód technika rachunkowości. Uczniowie powinni uzasadnić, dlaczego właśnie te cechy pojawiły się na liście pożądanych w tej grupie zawodowej. Mogą dodać propozycje własnych cech, jeśli uznają, że lista nie wyczerpuje wszystkich możliwości.  Druga grupa uczniów, pracujących w szybszym tempie, wymienia zadania zawodowe związane z przygotowaniem inwentaryzacji w przedsiębiorstwie, szczególny nacisk kładąc na poszczególne etapy. . Pozostali uczniowie mają wymienić metody i rodzaje inwentaryzacji. Podczas lekcji, pod kierunkiem nauczyciela, uczniowie porządkują wiedzę w zakresie oglądanego materiału multimedialnego, systematyzują wiadomości i poszerzają w obszarze zaproponowanym przez nauczyciela i uczniów.

Uczniowie po zapoznaniu się z e‑materiałami przygotowują zadania o różnym stopniu trudności na minitest dla kolegów ze swojej klasy (podział na dwie grupy). Mają przygotować zadania ich zdaniem bardzo trudne, średnio trudne i łatwe. Do zadań należy przygotować przewidywane odpowiedzi i kryteria oceny odpowiedzi.  Uczniowie pracujący w szybszym tempie przygotowują zadania z najtrudniejszych i najobszerniejszych działów, uczniowie pracujący wolniej mają za zadanie wybrać zadania najłatwiejsze oraz przygotowanie do nich odpowiedzi.

Dla uczniów pracujących wolniej warto też rozważyć przygotowanie obszerniejszych notatek szkieletowych, które będą przez nich tylko wypełniane, a nie tworzone od początku. Na podstawie infografiki „Inwentaryzacja” można zaproponować opisanie zasady prawidłowej inwentaryzacji w 10 punktach (równoważniki zdań – miniporadnik). Uczniowie wolniej pracujący nie muszą wyszukiwać w materiale poszczególnych zasad i rozszerzać zapisy o własne komentarze i kolegów oraz koleżanek z klasy. Można poprosić o dokładniejsze scharakteryzowanie danej zasady – szczegółowe opisanie jej własnymi słowami.

E‑materiał ułatwia zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co szczególnie jest istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Ułatwia dostęp do informacji oraz likwiduje niektóre bariery społeczne lub komunikacyjne.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych e‑materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści