Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu mechanik motocyklowy3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu mechanik motocyklowy

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie mechanik motocyklowy. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji MOT.06. Organizacja i prowadzenie procesu obsługi pojazdów samochodowych - Technik pojazdów samochodowych 311513.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji MOT.06. Organizacja i prowadzenie procesu obsługi pojazdów samochodowych:

• diagnozowania stanu technicznego pojazdów samochodowych;

• organizowanie i nadzorowanie procesu obsługi pojazdów samochodowych;

• przeprowadzanie badań technicznych pojazdów samochodowych.

Efekty kształcenia

MOT.06.6.

1) przestrzega wymagań dotyczących organizacji i wyposażenia stacji kontroli pojazdów samochodowych oraz wymagań dotyczących zakresu kontroli podczas badania technicznego pojazdu samochodowego

2) przeprowadza badania techniczne pojazdów samochodowych

3) ocenia stan techniczny układów i zespołów pojazdów samochodowych

MOT.06.8. Kompetencje personalne i społeczne

1) przestrzega zasad kultury osobistej i etyki zawodowej,

2) planuje wykonanie zadania,

3) wykazuje gotowość do ponoszenia odpowiedzialności za podejmowane działania,

4) wykazuje się kreatywnością i otwartością na zmiany,

6) doskonali umiejętności zawodowe,

7) stosuje zasady komunikacji interpersonalnej,

9) stosuje metody i techniki rozwiązywania problemów,

10) współpracuje w zespole.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDGiALa23gWprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienie do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. E‑materiał „Kontrola stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia” składa się z pięciu materiałów multimedialnych.

• Sekwencje filmowe Kontrola stanu technicznego układu jezdnego - kierowniczego, podwozia, zawieszeniaDHRQT0eA4Sekwencje filmowe Kontrola stanu technicznego układu jezdnego - kierowniczego, podwozia, zawieszenia prezentują kontrolę stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia (sprawdzenie i ocenę prawidłowości działania poszczególnych zespołów i układów pojazdu pod względem bezpieczeństwa jazdy i ochrony środowiska. Są to:

  • Sekwencja filmową 1 - kontrola stanu technicznego układu jezdnego‑kierowniczego

  • Sekwencja filmową 2 - kontrola stanu technicznego podwozia i elementów przymocowanych do podwozia

  • Sekwencja filmową 3 - kontrola stanu technicznego zawieszenia (osi, kół, opon i zawieszenia)

• Atlas interaktywny Budowa układu jezdnego, podwozia, zawieszeniaD1GaBl0hTAtlas interaktywny Budowa układu jezdnego, podwozia, zawieszenia zawiera tekst i rysunki dotyczące klasyfikacji pojazdów samochodowych, układów: napędowego, kierowniczego, zawieszenia oraz rodzajów elementów sprężystych, typów nadwozi samochodów osobowych, budowy nadwozi pojazdów samochodowych i ram podwozi.

• Gra edukacyjna Typowe usterki i dokonywanie diagnostyki stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszeniaDDb5W2xAeGra edukacyjna Typowe usterki i dokonywanie diagnostyki stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia polega na wcieleniu się w rolę diagnosty, czyli pracownika stacji diagnostycznej. Dzięki grze uczeń nauczy się, jak wykonywać badania techniczne pojazdu. Gra zawiera dwa poziomy. Na poziomie pierwszym uczeń będzie sprawdzał swoją wiedzę w temacie wymiany wskazanych elementów w pojeździe, wyboru narzędzi do danych prac, przyporządkowywania nazw do narzędzi oraz nazw elementów do ich opisów. Sprawdzi też swoją wiedzę dotyczącą znaczenia kontrolek i przeznaczenia różnych części samochodowych. W poziomie trudnym będzie sprawdzał swoją wiedzę w temacie kolejności wymiany wskazanych elementów pojazdu, wyboru narzędzi do danych prac, przyporządkowywania nazw do narzędzi oraz do elementów nadwozia i ogumienia.

• Plansza interaktywna Badanie i kontrola stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszeniaDbnTR2NWFPlansza interaktywna Badanie i kontrola stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia to zestaw materiałów graficznych zamkniętych w rozdziałach: Klasyfikacja pojazdów samochodowych, Układ napędowy, Układ kierowniczy, Badanie diagnostyczne układu kierowniczego, Układ jezdny, Badanie diagnostyczne układu jezdnego oraz Badanie diagnostyczne podwozia.

• E‑book Mechanizmy nośne i jezdne w pojazdach samochodowych ㅡ kontrola i diagnozowanieDH3iUNMldE‑book Mechanizmy nośne i jezdne w pojazdach samochodowych ㅡ kontrola i diagnozowanie zawiera wiadomości teoretyczne związane z układem zawieszenia i kołami.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDQzgJpznwInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuDZdOAqyHASłownik pojęć dla e‑materiału zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przwodnik dla nauczycielaD9Ka7ZHzgPrzwodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDz2FPk8p4Przewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDfzvVl0zONetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaDyNTvRJ9hInstrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik pojazdów samochodowych

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się oraz zapamiętanie pojęć związanych z kontrolą stanu technicznego układu jezdnego, podwozia i zawieszenia.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów. Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik, mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Kontrola stanu technicznego układu jezdnego‑kierowniczego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel łączy uczniów w trzy grupy (lub ich wielokrotność) i  przydziela dostęp do sekwencji filmowych.

• Grupy mają obejrzeć przydzieloną przez nauczyciela sekwencję filmową i opisać w formie instrukcji „krok po kroku” czynności jakie musi wykonać technik wraz z wnioskami jakie po jej wykonaniu powinien wysnuć.

• Grupa pierwsza zajmuje się kontrolą stanu technicznego układu jezdnego - kierowniczego, grupa druga analizuje film „Kontrola stanu technicznego zawieszenia - osie, koła, opony i zawieszenie”, zaś grupa trzecia - „Kontrolę stanu technicznego podwozia - podwozie i elementy przymocowane do podwozia”

• Po zakończonej pracy efekty jej są przedstawiane na forum.

• Inne grupy słuchają uważnie i starają się podpowiedzieć jaką jeszcze czynność lub jaki inny wniosek może wysnuć pracownik na podstawie kontroli. Jeśli grupa prezentująca zaakceptuje tą uwagę - koryguje instrukcję.

• Finalnie, po zatwierdzeniu instrukcji przez nauczyciela, są one rozesłane do reszty uczniów w klasie jako notatka z zajęć.

Budowa układu jezdnego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel prezentuje możliwości atlasu interaktywnego.

• Łączy uczniów w grupy i przydziela tematy: klasyfikacja pojazdów samochodowych, układ napędowy, układ kierowniczy, układ zawieszenia, rodzaje elementów sprężystych, typy nadwozi samochodów osobowych, budowa nadwozi pojazdów samochodowych, rodzaje ramy - podwozie.

• Zadaniem każdego zespołu będzie sporządzenie w postaci mapy słów opisujących układy lub elementów, które są częścią składową przydzielonych tematów. Mapa ma zawierać w swoim centrum nazwę zagadnienia i „schodzić” poziomami w dół do najmniejszych opisanych w atlasie elementów. Mapa ma zawierać tylko nazwy elementów.

• Po wykonanym zadaniu grupy prezentują swoje rysunki.

• Nauczyciel rozwiesza tak rysunki, aby stworzyć z nich wielką mapę dotyczącą budowy układów jezdnych, podwozia, nadwozia i zawieszenia.

Typowe usterki i dokonywanie diagnostyki stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel dzieli klasę na trzy grupy lub ich wielokrotność.

• Każda z grup ma za zadanie zagrać w grę.

• Uczniowie odpowiadają na pytania i w przypadku błędnych odpowiedzi szukają i doczytują w innych multimediach e‑materiału właściwych odpowiedzi. Wszystkie odpowiedzi zapisują. Po zakończeniu gry tworzą notatkę, która pozwoliłaby im zaznaczyć poprawnie wszystkie odpowiedzi.

• W taki sam sposób przechodzą poziom trudny.

• Teraz uczniowie w grupach przygotowują dodatkowe pytania do materiału naśladując formułę z gry, ale dopytując w inny sposób.

• Przekazują swoje pytania (tylko pytania) grupie kolejnej (pierwsza - drugie i trzeciej, druga - trzeciej i pierwszej, a trzecia - pierwszej i drugiej).

• Grupy szukają w internecie odpowiedzi na pytania, które otrzymali od kolegów.

• Nauczyciel daje grupom na opracowanie pytań około 10 minut.

• Po tym czasie grupy rozpoczynają losową misję (z tych, w którą jeszcze nie grali). Podczas odpowiadania na pytania liczą ile razy gra przekierowała ich do samouczka.

• Rozgrywkę wygrywa grupa, która najszybciej i bezbłędnie skończy grę.

• Nauczyciel podsumowując prosi uczniów o informację zwrotną dotyczącą tego, czego uczniowie się nauczyli.

• Dodatkowo dopytuje o formę pracy, w której szukali odpowiedzi na inne pytania niż te w grze, ale bliskie pytaniom z niej.

Kontrola stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel łączy uczniów w dwa zespoły klasowe (o równiej liczbie osób).

• Prosi uczniów o to by przygotowali sobie pytania dotyczącego przydzielonego zagadnienia. Pytań ma być tyle ilu jest uczniów w grupie.

• Grupa pierwsza zajmuje się kołami, a druga - zawieszeniem. Do dyspozycji uczniów jest e‑book.

• Po etapie przygotowania rozpoczyna się rozgrywka, w której każda z grup ma dostęp do e‑book'a i może podpowiadać swoim przedstawicielom.

• Każda z grup wyznacza jedną osobę. Para spotyka się pomiędzy grupami.

• Uczeń z pierwszej grupy zadaje pytanie dotyczące kół (na podstawie e‑book'a). Uczeń z drugiej grupy na 30 sekund na odpowiedź na to pytanie, ale jego grupa może mu podpowiadać. Jeśli poprawnie odpowie na pytanie - grupa druga ma punkt (jeśli nie grupa pierwsza). Potem on zadaje pytanie z „zawieszenia”. Podobnie postępuje uczeń z grupy pierwszej (i jego grupa).

• W każdej rundzie grupa może zdobyć 2 punkty.

• Najlepszy zespół otrzymuje od nauczyciela nagrodę, a zadane pytania nauczyciel może wykorzystać przy powtórzeniu materiału.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Kontrola stanu technicznego układu jezdnego‑kierowniczego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel przyznaje dostęp do sekwencji filmowych.

• Uczniowie samodzielnie analizują każdy z filmów szukając części wspólnych związanych z tymi kontrolami (analizują czynności i wysnute wnioski).

• Na podstawie tego porównania układają procedurę kontroli tak, aby pasowała do jej trzech, prezentowanych na filmach, obszarów.

• Wybrani uczniowie prezentują na forum efekty pracy.

Budowa układu jezdnego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel przydziela dostęp do atlasu.

• Uczniowie wybierają jedno z zagadnień (lub nauczyciel równomiernie przydziela je wśród uczniów w klasie): budowa układu jezdnego, podwozia, zawieszenia.

• Teraz ich zadaniem będzie utworzenie listy elementów, o których mowa w atlasie, ich opisów oraz miejsca, w którym się znajdują (z czym współpracują). W trakcie pracy mają zapisywać informacje dotyczące źródła informacji (z którego obszaru w atlasie (rozdziału) pochodzą).

• Trzej wybrani uczniowie prezentują swoje notatki. Reszta uczniów uzupełnia je komentując ich zawartość. Jednocześnie powstaje wspólna wzorcowa notatka łącząca zawartość atlasu w inny, niż prezentowany w e‑materiale, sposób.

Typowe usterki i dokonywanie diagnostyki stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel przyznaje dostęp uczniowi do gry.

• Uczeń rozpoczyna misję od poziomu łatwego.

• Zadaniem ucznia będzie samodzielne przejście gry i wykonanie z niej krzyżówki. Analizując każde z zadań z gry ma stworzyć hasła do krzyżówki i opracować graficznie jej wygląd. Może do tego użyć generatora krzyżówek dostępnego w internecie.

• Ważne w jego pracy jest to, aby do każdej sytuacji stworzył trzy hasła krzyżówki.

• Przygotowaną krzyżówkę (podpisaną imieniem i nazwiskiem oraz tytułem misji) przekazuje nauczycielowi, który mieszając materiały od uczniów rozdaje losowe krzyżówki uczniom.

• Nowe zadanie w tym temacie to samodzielne przez uczniów otrzymanej rozwiązanie krzyżówki.

• Nauczyciel nadzoruje proces rozwiązywania krzyżówek, ale ekspertami są jej autorzy. To oni w przypadku nieścisłości udzielają odpowiedzi. Nauczyciel jedynie zarządza procesem.

• Podsumowując nauczyciel na forum (na tablicy lub wyświetlając cyfrowy notes) zbiera niezbędne informacje w postaci haseł niezbędne do rozegrania gry bezbłędnie.

Badanie i kontrola stanu technicznego układu jezdnego, podwozia, zawieszenia

• Nauczyciel przyznaje dostęp do planszy interaktywnej.

• Samodzielnym zadaniem ucznia będzie wykonanie testu, który będzie sprawdzał poziom nabytej wiedzy po samodzielnej analizie jej treści.

• Do każdego zagadnienia uczeń ma zajrzeć i postarać się ułożyć około 5 pytań wielokrotnego wyboru (z czterema odpowiedziami). Zaznacza właściwe odpowiedzi (które sprawdza nauczyciel)

• Testy te zamyka w formularzu Forms lub GoogleForms (lub innym) wyceniając wagę pytań na 1 pkt.

• Link do edycji przekazuje nauczycielowi, a trzem uczniom z klasy link do wypełnienia.

• Każdy uczeń po wykonaniu zadania rozwiązuje testy, które otrzymał od kolegów. Liczbę zdobytych punktów podaje nauczycielowi.

• Nauczyciel właściwie ocenia generowanie testów (przydziela od 1 do 5 punktów w zależności od trudności i skomplikowania pytania) i łączy punktację z punktami zdobytymi przez ucznia z otrzymanych testów. Najlepszych uczniów wyróżnia.

Interaktywne materiały sprawdzające

Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić mikro dawki wiedzy. Dzięki zastosowaniu krótkich form uczniowie nie tylko sprawdzają się, ale także uczą się zagadnień, których wcześniej nie opanowali. Zadania sugerują również wagę zawartych w nim informacji. Nauczyciel po uprzednim sprawdzeniu może zasugerować uczniom, że są to fragmenty jednostek efektów kształcenia czyli elementów, które są sprawdzane podczas egzaminu zawodowego związanego z daną kwalifikacją obejmującą te zagadnienia.

Każdy materiał multimedialny może być dedykowany do właściwego e‑materiału, po którym lub w trakcie którego można wykorzystać dane ćwiczenie.

I tak ćwiczenie 2. - Stacja Kontroli Pojazdów, ćwiczenie 4. - Przeprowadzanie badania technicznego pojazdu oraz ćwiczenie 7. - Kontrola stanu ogumienia mogą być użyte do aktywizacji, powtórki lub sprawdzenia wiedzy związanej z sekwencjami filmowymi.

Uzupełnieniem gry jest interaktywne ćwiczenie 3. - Urządzenia do badania technicznego pojazdu (połączenie nazwy z jego przeznaczeniem)

Do e‑book'a dedykowane jest ćwiczenie 5. - Mocowanie kół (typu prawda/fałsz) oraz ćwiczenie 6. - Oznaczenie kół i ogumienia (połączenia symboli kół i ogumienia z ich znaczeniem)

Całość materiału można podsumować ćwiczeniem 1 zawierającym 8 pytań.

Interaktywne materiały sprawdzające pozwalają także zweryfikować samodzielnie przez ucznia poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu omawianych zagadnień.

Przykładowe użycie:

• Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające dedykowane do zagadnienia omawianego podczas zajęć.

• Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.

• Nauczyciel daje szansę na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań - nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.

• Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela, na przykład na tablicy interaktywnej.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiał ułatwia nauczycielowi prowadzenie zajęć dydaktycznych pozwalając na przygotowanie się uczniów do realizacji tych zajęć.

Obszerność zagadnień powoduje, że nauczyciel może poprosić uczniów o utworzenie własnego słownika pojęć i słów, które znajdują się w e‑materiale, a których oni z różnych przyczyn nie znają (pomimo znajdującego się słownika zaprezentowanego przez autorów). Dzięki tej pracy uczeń będzie mógł wcześniej zapoznać się z fachowym słownictwem.

Daje to także możliwość takiego przeprowadzenia wstępu do tematu, w którym uczniowie zaprezentują pojęcia, których oni nie znają (słownik pojęć do e‑materiału może się w nich zawierać, ale należy zakładać, że wiele pojęć może być nieznanych ze względu na braki edukacyjne z poprzednich jednostek lekcyjnych).

Budowa wspólnego słownika podczas lekcji na podstawie pracy z pojęciami w domu (poza zajęciami) daje możliwość rozwijania uczniów w pracy samodzielnej (samodzielne zdobywanie wiedzy), autoanalizy (dowiadują się czego nie wiedzą, a co już powinni wiedzieć przy rzetelnej nauce) oraz poczucia pracy grupowej (wspólny słownik w oparci o jednostki, które go utworzyły).

Praca z uczniami z SPE i indywidualizacja pracy z uczniem

Ważnym elementem pracy z tym e‑materiałem jest zapewnienie uczniom tylu możliwości pracy z nim, aby mogli pracować w sposób odpowiadający ich stylom uczenia się, potrzebom fizycznym, zainteresowaniom i umiejętnościom, na przykład generowaniem historii i na jej podstawie uzupełnianiu procedury kontroli stanu technicznego, wykonywania zdań z lukami (o tym jakie są są elementu układów: jezdnego, podwozia czy zawieszenia) lub checklista, w której w pierwszej kolumnie zawarte są wszystkie zasady dotyczące kontroli pojazdu, a w kolejnych kolumnach zaznaczamy tylko te, które dotyczą konkretnego obszaru kontroli (układ jezdny‑kierowniczy, zawieszenia, podwozia). Kolumny mogą mieć wtedy nagłówki: działania związane z kontrolą stanu technicznego pojazdu, kontrola stanu technicznego układu jezdnego - kierowniczego, kontrola stanu technicznego zawieszenia - osie, koła, opony i zawieszenie, kontrola stanu technicznego podwozia - podwozie i elementy przymocowane do podwozia.

Formy te są określane przez kryteria i efekty uczenia się, a także listy kontrolne i indywidualne wsparcie dla tych, którzy tego potrzebują w czasie planowania i realizacji z nimi zadań.

Dlatego zadaniem nauczyciela będzie zapewnienie komunikacji między uczniami i uczniem a sobą podczas pracy z oznaczeniami i procedurami kontroli (gotowość do wspólnej analizy i tłumaczenia) oraz zapewnienie zróżnicowanych sposobów działania dopasowanych do ucznia (które w tym miejscu trudno przewidzieć). Techniki pracy z e‑materiałem zamieszczone powyżej zawierają elementy indywidualizacji procesu uczenia się.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści