Spis treści

• Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

• Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

• Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu mechanik motocyklowy3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu mechanik motocyklowy

• Wymagania techniczne4Wymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie mechanik motocyklowy. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony dla kwalifikacji MOT.04. Diagnozowanie, obsługa i naprawa pojazdów motocyklowych, wyodrębnionej w zawodzie Mechanik motocyklowy 723107.

Cele kształcenia

Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostek efektów kształcenia:

• MOT.04.2. Podstawy motoryzacji mechanika motocyklowego:

5) rozróżnia elementy obwodów elektrycznych i układów elektronicznych,

6) rozróżnia układy elektryczne i elektroniczne,

7) obsługuje akumulator i motocyklowe urządzenia elektroniczne,

9) posługuje się dokumentacją techniczną maszyn i urządzeń,

10) klasyfikuje części maszyn i urządzeń motocyklowych oraz opisuje budowę i ich zastosowanie,

11) rozróżnia maszyny i urządzenia.

• MOT.04.3. Diagnostyka podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych:

2) charakteryzuje budowę pojazdów motocyklowych, ich podzespołów i zespołów,

3) wyjaśnia zasady działania i zadania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

1. WprowadzenieDd25XqZqPWprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz opis budowy e‑materiału.

2. Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwiają uczącemu się przyswojenie wiedzy. W materiale znajdują się następujące e‑materiały:

• Animacja Zasady działania wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowychDGy29YdRUZasady działania wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych, w której uczniowie znajdą informacje na temat budowę i zasadę działania niektórych elementów pojazdów motocyklowych, np. silnika spalinowego, ramy, układu kierowniczego, układu hamulcowego i innych.

• Grafika interaktywna Rodzaje oraz budowa wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowychDahIFgQxtRodzaje oraz budowa wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych, która opisuje rodzaje oraz budowę wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych takich jak: silnik spalinowy dwu i czterosuwowy wraz z jego układami, układu hamulcowego, układu kierowniczego, ram, układu zawieszenia, kół i opon, sprzęgieł i skrzyń biegów i innych.

• E‑book Charakterystyka budowy i działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych D19OkSuLgCharakterystyka budowy i działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych , na którego stronach uczeń znajdzie treści dotyczące budowy i zasady działania wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDGTIrY1BHInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy i umiejętności zawartych w e‑materiale.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD1AyhceO8Słownik pojęć dla e‑materiałuu zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym materiale.

• Przwodnik dla nauczycielaDDUGyOtpzPrzwodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDCoiPXW5VPrzewodnik dla uczącego się zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDnbqtiiZVNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaDZJ9juT41Instrukcja użytkowania objaśnia działanie materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania e‑materiału w pracy dydaktycznej dla zawodu Mechanik motocyklowy

Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces kształcenia zawodowego. Ułatwi on uczniom zapoznanie się oraz zapamiętanie pojęć związanych z diagnozowaniem, obsługą i naprawą pojazdów motocyklowych w pracy mechanika motocyklowego.

Praca na lekcji zakłada aktywną postawę zarówno nauczyciela, jak i uczniów. Ważnym założeniem jest praca nad jednym materiałem na różne sposoby i za pomocą różnych technik, mająca na celu jak najlepsze zapamiętanie informacji.

Poniżej znajdują się propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, w samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i pracy całego zespołu klasowego.

Praca uczniów w grupach i w zespole klasowym

Animacja Zasady działania wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych

• Nauczyciel wprowadza zagadnienie układów i zespołów pojazdów motocyklowych.

• Prezentuje animację dotyczącą tych elementów i układów.

• Uczniowie uważnie przypatrują się animacji i notują najważniejsze według nich informacje.

• Po obejrzeniu materiału uczniowie sporządzają krótką notatkę na temat wybranego zespołu lub podzespołu w pojeździe motocyklowym.

• Nauczyciel dzieli klasę na pół i prosi o dobranie się w pary.

• Uczniowie zasiadają w dwóch kręgach twarzą do partnera z pary (posiadają ze sobą własne notatki).

• Nauczyciel określa temat: Układy hamulcowe.

• Teraz uczniowie na przemian w parze zadają sobie pytania związane z tą animacją (i notatkami o niej). Każdy uczeń zadający pytanie powinien znać na nie odpowiedź. Jeśli uczeń w parze nie odpowie na zadane pytanie, musi zapisać odpowiedź przedstawioną przez pytającego w swojej notatce.

• Uczniowie w parze zadają sobie po trzy pytania. Każda poprawna odpowiedź daje uczniowi punkt.

• Aktywność kończy się dla wszystkich, jeśli wszystkie pary odpowiedzą na postawione przez partnera pytanie.

• Podsumowując działanie, nauczyciel dopytuje uczniów o dokładność notatek.

• Finalnie nauczyciel prosi o refleksję nad ćwiczeniem, w której uwydatnia proces uczenia się poprzez uzupełnianie wiedzy pozyskanej od innych osób.

Grafika interaktywna Rodzaje oraz budowa wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych

• Uczniowie dzieleni są na grupy. Każda grupa otrzymuje pulę grafik elementów układu hamulcowego i układu kierowniczego w pojeździe motocyklowym.

• Zadaniem uczniów jest uporządkowanie grafik do dwóch zbiorów: układ hamulcowy i układ kierowniczy.

• Po tym działaniu uczniowie dopisują na kartkach i umieszczają poniżej poprawne nazwy do grafik.

• Teraz nauczyciel używając grafiki interaktywnej sprawdza poprawność przydzielonych grafik do grup i ich opisów.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza do nieprawidłowych informacji.

• Uczniowie tworzą notatki z zajęć.

E‑book Charakterystyka budowy i działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych h

• Wykorzystanie E‑booka jest doskonałym sposobem na przeprowadzenie lekcji odwróconej (flipped classroom).

• Nauczyciel prosi uczniów, aby na smartfonach otworzyli E‑book Budowa i zasada działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych

• Nauczyciel dzieli klasę na pięć grup, każda z nich od prowadzącego 3 pytania, na które w E‑booku szuka odpowiedzi (pytania w grupach mogą się powtarzać).

• W tym czasie nauczyciel chodzi po klasie i wyjaśnia wątpliwości uczniom, którzy takiej pomocy wymagają.

• Następnie uczniowie rozmawiają z nauczycielem o trudnościach podczas odpowiadania na pytania.

• Na zakończenie zajęć prowadzący chwali uczniów za zaangażowanie w zajęcia i nagradza najlepszą grupę w dowolny sposób (ocena opisowa lub wpis oceny do dziennika).

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć (najlepiej pod koniec lekcji, gdyż materiały te służą utrwaleniu wiedzy ucznia) i zachęca uczniów do wspólnego rozwiązywania zadań.

• Nauczyciel daje szanse na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań – nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.

Słownik pojęć dla e‑materiału

• Nauczyciel drukuje hasła wraz z ich omówieniem zawartych w słowniku pojęć dla e‑materiału, ale w taki sposób, aby oddzielić hasła od definicji.

• Uczniowie zostają podzieleni na lekcji na 8 grup, z których każda otrzymuje cztery hasła i cztery definicje.

• Zadaniem każdej grupy jest przyporządkowanie hasła do odpowiadającej mu definicji. Czas wykonania zadania to 5 minut.

• Ćwiczenie jest doskonałym uzupełnieniem pracy uczniów na lekcji i pozwala utrwalić zdobytą wiedzę.

Samodzielna praca uczniów podczas zajęć

Animacja Zasady działania wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych

• Nauczyciel pokazuje uczniom na lekcji animację, która przedstawia, w jaki sposób zbudowane są wybrane układy, zespoły i podzespoły w pojazdach motocyklowych.

• Uczniowie podczas oglądania animacji sporządzają własne notatki.

• Po zakończeniu oglądania nauczyciel rozmawia z uczniami na temat budowy wybranych układów.

• Uczniowie otrzymują też pytania na spostrzegawczość związane z obejrzanym filmem, np.: Czym jest układ kierowniczy? Czym jest układ bezpieczeństwa czynnego? Jak zbudowane jest sprzęgło?

• Prowadzący zajęcia rozdaje każdemu uczniowi komplet małych karteczek przedstawiających opisy poszczególnych elementów układu hamulcowego.

• Karteczki nie są ponumerowane, a zadaniem uczniów jest ich dopasowanie do odpowiednich miejsc na grafice.

• Uczniowie pracują samodzielnie i bez pomocy nauczyciela.

• Gdy kończą zadanie, ochotnicy odczytują napisy z karteczek ułożone według właściwej według nich kolejności.

• Kiedy wszyscy chętni przedstawią swoje propozycje, nauczyciel koryguje ewentualne błędy uczniów.

• Pod koniec zajęć prowadzący odpowiada na ewentualne pytania uczniów.

Grafika interaktywna Rodzaje oraz budowa wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych

• Uczniowie otrzymują pulę grafik układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych.

• Zadaniem uczniów jest przyporządkowanie poprawnych nazw do grafik bez podglądania ich opisów. Na kartce wypisują kolejne nazwy poszczególnych elementów.

• Kolejny krok to sprawdzenie poprawnie przyporządkowanych nazw.

• Jeśli nazwa została przyporządkowana niepoprawnie, uczeń ma za zadanie ułożyć na oddzielnej kartce (Karta z pytaniami) 3 pytania testowe (pytanie i cztery odpowiedzi, z czego jedna jest poprawna) dotyczące danego elementu. Uczeń zna poprawną odpowiedź, ale nie zaznacza jej na kartce z pytaniami.

• Uczniowie wymieniają się kartką z pytaniami. Teraz mają odpowiedzieć na otrzymane od kolegi pytania i oddać do sprawdzenia autorowi pytań.

• Autor pytań sprawdza odpowiedzi i udziela informacji zwrotnej.

• Nauczyciel w razie potrzeby udziela komentarza w sytuacjach nierozstrzygniętych, kiedy istnieje różnica zdań pomiędzy autorem pytania a uczniem na nie odpowiadającym co do poprawności odpowiedzi. Sytuację omawia na forum klasy.

• Nauczyciel prosi o przeczytanie wszystkich pytań i poprawnych odpowiedzi na nie, powstałych z analizy galerii zdjęć.

E‑book Charakterystyka budowy i działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych

• Podczas zajęć nauczyciel prosi uczniów, aby na smartfonach otworzyli E‑book Budowa i zasada działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych. Omawia zawartość e‑materiału.

• Uczniowie mają możliwość zapoznania się z budową i sposobem działania podzespołów i zespołów w pojazdach motocyklowych.

• Każdy uczeń w oparciu o e‑materiał uwzględniając treści zawarte w E‑booku dostaje kilka pytań i stara się poprawnie na nie odpowiedzieć.

• Uczniowie prezentują wyniki swojej pracy podczas zajęć w taki sposób, że reszta klasy (każdy uczeń z osobna) może uzupełnić informacje. Ewentualne błędy koryguje nauczyciel.

• Na zakończenie lekcji uczniowie rozmawiają z nauczycielem o trudnościach podczas odpowiadania na pytania.

Interaktywne materiały sprawdzające

• Nauczyciel wyświetla interaktywne materiały sprawdzające podczas zajęć.

• Uczniowie samodzielnie rozwiązują zadania.

• Nauczyciel daje szansę na udzielenie prawidłowych odpowiedzi każdemu z uczniów, wyznacza odpowiednią ilość czasu na ich wykonanie.

• W przypadku problemów z rozwiązaniem zadań - nauczyciel udziela pomocy w zrozumieniu zagadnień i naprowadza na poprawną odpowiedź.

• Nauczyciel po uzyskaniu prawidłowych rozwiązań wyjaśnia każde z nich, aby pomóc w ich zrozumieniu uczniom, którzy nie znają na nie odpowiedzi.

• Prawidłowo rozwiązane zadania mogą być wyświetlane przez nauczyciela, na przykład na tablicy interaktywnej.

Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami

Praca indywidualna

Przed lekcją

• Nauczyciel przed rozpoczęciem zajęć nakazuje uczniom zapoznanie się z e‑materiałami: animacją „Animacja wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych w 3D”, grafiką interaktywną „Rodzaje oraz budowa wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych „ i z e‑bookiem „Budowa i zasada działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych”. Dzięki temu podczas zajęć lekcyjnych łatwiej będzie im posługiwać się słownictwem specjalistycznym.

• Równocześnie przekazuje im zestaw pytań, które przygotował dla uczniów. Odpowiedzi na pytania te zawarte są w udostępnionych uczniom materiałach, które przeprowadzają ucznia przez wiedzę niezbędną do zaznajomienia się z tematem.

• Pytania te obejmują zagadnienia, które w postaci zadań są zawarte w interaktywnych materiałach sprawdzających. Nauczyciel musi tylko przeformułować zadanie na pytanie, na które uczeń musi znaleźć odpowiedź.

• Po odpowiedzi na te pytania uczeń przesyła opracowany materiał do nauczyciela np.: e‑mailem i przychodzi na lekcję przygotowany i gotowy do dalszych działań (zastosowania zdobytej wiedzy w praktyce).

Podczas lekcji

• Nauczyciel zatwierdza materiały (odpowiedzi na pytania) przesłane przez ucznia.

• Teraz uczeń zaczyna realizację zadania praktycznego.

• Nauczyciel daje mu zadanie: Opisz zasadę działania układu hamulcowego.

• Uczeń zapisuje swoje wnioski.

• Po zakończeniu planowania przedstawia swoje pomysły nauczycielowi.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło ci trudności?, Co wykonałeś bez problemu? Na co zwróciłbyś uwagę, przygotowując się do obróbki następnym razem? Czy jesteś zadowolony z efektów swojej pracy?

Praca w grupach

Przed lekcją

• Nauczyciel dzieli uczniów na 2 grupy i każdej z nich przydziela określony temat: układ hamulcowy, układ kierowniczy.

• Zadaniem grup uczniów jest przygotowanie prezentacji multimedialnych z wykorzystaniem informacji zawartych w e‑materiałach oraz w innych źródłach informacji, a także przesłanie go nauczycielowi.

• Nauczyciel przed lekcją sprawdza przesłany materiał i zwraca go z komentarzami lub zezwala na wykonanie dalszych działań na lekcji.

Podczas lekcji

• Prezentacje są przedstawiane na zajęciach i omawiane przez grupy uczniów.

• Nauczyciel uzupełnia informacje, tłumaczy i wspiera uczących się.

• W przypadku pytań - nauczyciel udziela odpowiedzi i pomaga lepiej zrozumieć dane zagadnienie.

• Na podstawie wykonanych prac, grupy są odpowiednio oceniane.

• Uczniowie notują pozyskane informacje.

• Ostatnim etapem jest analiza w postaci pytań, np.: Co sprawiło grupie trudności?, Co grupy wykonały bez problemu? Na co grupa zwróciłaby uwagę, przygotowując prezentację następnym razem? Czy jesteście zadowoleni z efektów swojej pracy?

Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się

E‑materiał daje możliwość samodzielnej pracy ucznia, współpracy w grupie przy wspólnym uczestniczeniu w procesie edukacyjnym i indywidualizację procesu dydaktycznego podczas zajęć i poza nimi poprzez samodzielny wybór ucznia lub wymuszony przez nauczyciela poziom trudności wykonywanych czynności i zadań.

Przy pracy samodzielnej nauczyciel indywidualizuje proces poprzez dostosowanie zastosowanego e‑materiału do możliwości percepcyjnych ucznia. Uczniowie mogą biernie oglądać animację „Animacja wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych w 3D”, grafikę interaktywną „Rodzaje oraz budowa wybranych układów, podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych” oraz e‑book „Budowa i zasada działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych”. Sposób przekazywania wiedzy i budowania umiejętności ucznia będzie zależał w dużej mierze od nauczyciela i prowadzenia przez niego procesu dydaktycznego. Dodatkowo oprawa dydaktyczna zastosowana przy omawianiu zagadnień daje szerokie pole do popisu dla uczącego. Zastosowanie materiałów pozwala realizować zasadę nigdy tak samo, w której praktycznie ten sam zakres materiału może być ujęty na wiele sposobów. Zapobiega to monotonii w procesie nauczania i uczenia się przez uczniów. Przy pracy w grupie nauczyciel prowadzi proces grupowy, rozwijając nie tylko zasób związany z wiedzą, ale też umiejętność uczenia się przez uczniów (w grupie i samodzielnie) oraz przyjmowania różnych ról grupowych (czasem takich, w których uczniowie czują lekki dyskomfort). Pozwala to budować umiejętności społeczne. Przyjmowanie ról w grupie w połączeniu z różnorodnością zadań dopasowaną do ucznia stanowi wyzwanie dla nauczyciela i uczniów. Daje też wiele możliwości. Ważnym elementem, który uatrakcyjnia i indywidualizuje proces dydaktyczny, jest pozostawienie przez nauczyciela przestrzeni do błędów. Dzięki temu uruchamiają się procesy wsparcia uczniów przez siebie nawzajem i uczenia się od siebie. Wspiera to naturalną potrzebę zdobywania informacji.

Interaktywne materiały sprawdzające dają uczniowi możliwość sprawdzenia poziomu własnej wiedzy i uzyskania szybkiej i precyzyjnej informacji zwrotnej. Ich zróżnicowanie pozwala dotrzeć z informacją zwrotną i wskazać, na różne sposoby, zakres materiału konieczny do powtórzenia. Jednocześnie nakłaniają do podejmowania kolejnych prób poprawnego ich uzupełnienia.

Wykorzystanie materiału multimedialnego do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Wszystkie multimedia przedstawiają informacje na temat budowy i zasady działania podzespołów i zespołów pojazdów motocyklowych. Różne formy multimedialne mogą zaspokajać różne sposoby odbioru informacji, kanały percepcji i sposoby przyswajania wiedzy.

Niesie to za sobą możliwość zastosowania najlepszego multimedium dedykowanego do każdego ucznia i znosi bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans, jeśli dany uczeń pracował będzie w grupie rówieśniczej. Dodatkowo odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows $7$ lub nowszy

• OS X $10.11.6$ lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej $3 \mathrm{GB}$ RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $69.0.3497.100$

• Firefox w wersji $62.0.2$

• Safari w wersji $11.1$

• Opera w wersji $55.0.2994.44$

• Microsoft Edge w wersji $42.17134.1.0$

• Internet Explorer w wersji $11.0.9600.18124$

Urządzenia mobilne:

• $2 \mathrm{GB}$ RAM iPhone/iPad z systemem iOS $11$ lub nowszym

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium $69$ (lub nowszym) np. Chrome $69$, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej $420 \mathrm{px}$

Problemy techniczne z odtwarzaniem e‑materiału

W przypadku problemów z wyświetlaniem się multimediów w e materiale należy upewnić się, że urządzenie (komputer, laptop, smartfon itp.) ma dostęp do sieci internetowej. Najczęstszą przyczyną spowolnienia internetu jest otwarcie zbyt wielu aplikacji lub zakładek w przeglądarce internetowej na urządzeniu. Wolne ładowanie się stron może być również wywołane słabym łączem internetowym; odczuwalne będzie to zwłaszcza w przypadkach prób otwarcia stron zawierających wizualizacje 3D. Słaba jakość połączenia może być też spowodowana wyczerpaniem się danych pakietowych, jeżeli użytkownik korzysta z internetu mobilnego.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści