Spis treści

Cele i efekty kształceniaCele i efekty kształceniaCele i efekty kształcenia

Struktura e‑materiałuStruktura e‑zasobuStruktura e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik inżynierii środowiska i melioracjiWskazówki do wykorzystania e‑zasobu w pracy dydaktycznej dla zawodu technik inżynierii środowiska i melioracjiWskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik inżynierii środowiska i melioracji

Wymagania techniczneWymagania techniczneWymagania techniczne

Cele i efekty kształcenia

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodzie: technik inżynierii środowiska i melioracji 311208. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

E‑materiał przeznaczony jest dla kwalifikacji BUD. 21 Organizacja i prowadzenie robót związanych z budową obiektów inżynierii środowiska

Wspiera osiąganie celu kształcenia określonego dla kwalifikacji BUD. 21 Organizacja i prowadzenie robót związanych z budową obiektów inżynierii środowiska:

• organizowanie i prowadzenie robót związanych z budową obiektów gospodarki wodno‑ściekowej,

• organizowanie i prowadzenie robót związanych z budową gospodarki odpadami,

• organizowanie i prowadzenie robót związanych z budową dróg dojazdowych do gruntów rolnych i leśnych.

Wspiera osiąganie wybranych efektów kształcenia z jednostek efektów kształcenia:

BUD.21.2 Środki transportu, narzędzia i sprzęt stosowane w budownictwie wodnym i melioracyjnym

Uczeń:

• rozróżnia rodzaje wód naturalnych i określa ich właściwości,

• rozpoznaje rodzaje gruntów i określa ich właściwości,

• określa cele regulacji cieków naturalnych,

• wykonuje pomiary hydrometryczne w ciekach,

• wykonuje pomiary meteorologiczne,

• wykonuje pomocnicze pomiary sytuacyjne i wysokościowe związane z robotami regulacyjnymi, melioracyjnymi i hydrotechnicznymi,

• rozpoznaje materiały stosowane w robotach regulacyjnych, melioracyjnych i hydrotechnicznych,

• przestrzega zasad transportu, oraz magazynowania materiałów, narzędzi i sprzętu.

E‑materiał pozwala nabywać:

• kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji,

• kompetencje w zakresie wielojęzyczności,

• kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii,

• kompetencje cyfrowe,

• kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się,

• kompetencje obywatelskie,

• kompetencje w zakresie przedsiębiorczości.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

Wszystkie elementy e‑materiału są ze sobą powiązane ich tematyką. W każdym z nich znajdują się niezbędne informacje, które umożliwią przyswojenie wiedzy z podstaw inżynierii środowiska i melioracji.

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

1. Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału: odniesienia do podstawy programowej, zakres tematyczny oraz spis treści.

2. Materiały multimedialne

To odpowiednio dobrane multimedia ułatwiające uczniowi przyswojenie wiedzy. Materiał Stosowanie podstaw inżynierii środowiska i melioracji w zawodzie technik inżynierii środowiska i melioracji składa się z pięciu materiałów multimedialnych:

• Film edukacyjny – Rodzaje wód naturalnych i ich właściwościD6cUCSLxQFilm edukacyjny – Rodzaje wód naturalnych i ich właściwości

To sfilmowana opowieść o tym, czym zajmuje się technik inżynierii środowiska i melioracji, jakie powinien mieć kwalifikacje i kompetencje. Do tych ostatnich zaliczana jest m.in. umiejętność rozróżniania rodzajów wód naturalnych oraz wyszczególniania ich właściwości podczas budowy obiektów inżynierii środowiska.

• Galeria grafik – Rodzaje gruntów i ich właściwościDhzQ0zE0bGaleria grafik – Rodzaje gruntów i ich właściwości

Prezentowane fotografie przedstawiają całą paletę gleb: bielicowe, brunatne, czarnoziemy, rędziny, mady, gleby bagienne, gleby górskie...

• Film instruktażowy (tutorial) – Pomiary hydrometryczne w ciekach, meteorologiczne i sytuacyjne związane z pracami w inżynierii środowiskaD1H6M3FQdFilm instruktażowy (tutorial) – Pomiary hydrometryczne w ciekach, meteorologiczne i sytuacyjne związane z pracami w inżynierii środowiska

Czy uczniowie wiedzą, że pomiar przepływu wody może być wykonywany przepływomierzem elektromagnetycznym, albo młynkiem hydrometrycznym? Czym jest metoda akustyczna? Do czego służy przepływomierz elektromagnetyczny albo przelew mierniczy? Jeśli jeszcze nie mają takiej wiedzy, nic straconego. O tym wszystkim traktuje nasz film. Miłego oglądania!

• Wizualizacja 2D/3D – Materiały stosowane w robotach regulacyjnych i melioracyjnychDapDwoZvvWizualizacja 2D/3D – Materiały stosowane w robotach regulacyjnych i melioracyjnych

Przedstawia materiały i elementy stosowane w robotach regulacyjnych i melioracyjnych, np. kamień naturalny – narzuty kamienne wykorzystywane do umocnienia brzegów na łukach wklęsłych, kamień sztuczny (beton), żwir, piasek, drewno, elementy betonowe, płyty, kozły, okładziny oraz elementy budowli regulacyjnych.

• Film edukacyjny – Środki transportu, narzędzia i sprzęt stosowane w budownictwie wodnym i melioracyjnymDxEfyN0lVFilm edukacyjny – Środki transportu, narzędzia i sprzęt stosowane w budownictwie wodnym i melioracyjnym

Na filmie uczniowie zobaczą m.in. koparkę z osprzętem przedsiębiernym, koparkę z osprzętem podsiębiernym, koparkę z osprzętem zbierakowym, koparkę z osprzętem chwytakowym, wieloczerpakową koparkę (skrapiarkę) podpoziomową i nadpoziomową, spycharkę, równiarkę, zganiarkę, pogłębiarkę, a także szpadel, łopatę, oskard, szuflę, łom i młot.

3. Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDswXenmiVInteraktywne materiały sprawdzające – dzięki interesującym formom (quizy, puzzle, krzyżówki) – uczeń sprawdzi poziom opanowania wiedzy z zakresu podstaw inżynierii środowiska i melioracji.

• Słownik pojęć do e‑materiałuD1CouWudbSłownik pojęć do e‑materiału zawiera specjalistyczne słownictwo, które występuje w całym e‑materiale wraz z wyjaśnieniami/definicjami.

• Przewodnik dla nauczycielaDKbdaKCEnPrzewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDBdhL8YjbPrzewodnik dla uczącego się to wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaD5pSBqn8pNetografia i bibliografia stanowi listę materiałów, na bazie których został opracowany e‑materiał.

• Instrukcja użytkowaniaDXigzX7BYInstrukcja użytkowania objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu technik inżynierii środowiska i melioracji

1. Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się. Pozwala uczniom zapoznać się z podstawami inżynierii środowiska i melioracji.

Poniżej przedstawione są propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i całego zespołu klasowego.

Film edukacyjny Rodzaje wód naturalnych i ich właściwości

Praca indywidualna, w parach, w grupach, całego zespołu klasowego

Po zapoznaniu się z filmem uczniowie samodzielne wypisują na kartkach nazwy rodzajów wód naturalnych i ich właściwości. Po sporządzeniu notatek uczniowie dyskutują w parach nad zasadnością zapisów. Pary łączą się w „czwórki” i w tych zespołach następuje wymiana poglądów, wspólne ustalenia i notatka. Dalszy ciąg ćwiczenia przebiega w „ósemkach”, „szesnastkach”. Metoda „kuli śniegowej” prowadzi do ustalenia ostatecznego wyniku i wyciągnięcia wniosków na forum klasowym.

Galeria grafik

Praca indywidualna

Uczniowie - przed zapoznaniem się z galerią zdjęć - poproszeni są o wypisanie na kartkach rodzajów gruntów i ich właściwości, zostawiając obok tez puste miejsca. Po obejrzeniu galerii odznaczają plusem, jeśli ich założenia były trafne, minusem - jeśli błędne. W tym drugim przypadku uczeń uzupełnia opis na podstawie tych zawartych w galerii.

Praca całego zespołu klasowego

Uczniowie, po zapoznaniu się z galerią, otrzymują od nauczyciela grafiki  przedstawiające rodzaje gruntów, a także - na osobnych kartach - podpisy do nich. Wszystkie ilustracje zostają rozłożone na podłodze we właściwej konfiguracji; uczniowie starają się ją zapamiętać. Po pięciu minutach nauczyciel zmienia miejsca obrazków i podpisów. Zadaniem uczniów jest dopasowanie właściwego podpisu do obrazka.

„Memory” to metoda, która ćwiczy pamięć, koncentrację, a także cierpliwość.

Film instruktażowy (tutorial) Pomiary hydrometryczne w ciekach, meteorologiczne i sytuacyjne związane z pracami w inżynierii środowiska

Praca indywidualna, praca całego zespołu klasowego

Uczniowie zapoznają się z filmem przedstawiającym pomiary hydrometryczne w ciekach, a także meteorologiczne i sytuacyjne związane z pracami w inżynierii środowiska. Nauczyciel stosuje strategię „Sztuka streszczania, czyli magnetyzm słów”, polegającą na rozpoznaniu w materiale „słów‑magnesów”, które posłużą uczniom do zbudowania streszczenia.

Nauczyciel wyjaśnia uczniom, czym są „słowa‑magnesy”, stosując analogię: podobnie jak działa magnes na metal, tak owe słowa przyciągają informację.

Nauczyciel pyta, które słowa z filmu można nazwać magnesami. Uczniowie wymieniają owe słowa, a nauczyciel wypisuje je na tablicy. Uczniowie przepisują je na kartach indeksowych, przypominając sobie istotne szczegóły z filmu, które mogą łączyć się z zapisanymi słowami. Szczegóły te są zapisywane obok „słowa‑magnesu”.

Po wypełnieniu kilku kart indeksowych uczniowie samodzielnie weryfikują, które z zapisanych informacji są istotne. Zdania mniej ważne zostają przez nich wykreślone.

Uczniowie samodzielnie układają historię - streszczenie filmu, budując ją na podstawie notatek zapisanych na kartach indeksowych - istotne jest, aby zdania przechodziły płynnie jedno w drugie. Nauczyciel podaje przykłady łączników zdań. Uczniowie czytają swoje streszczenia i weryfikują, czy „słowa‑magnesy” użyte w ich kartach indeksowych różnią się od tych, które zapisali inni uczniowie.

Strategia ta, łącząca pracę całego zespołu klasowego, jak i indywidualną, pozwala na pogłębienie słownictwa kluczowego, umiejętność wyszukiwania głównych tez w analizowanym materiale i aktywizację uczniów.

Wizualizacja 2D/3D

Praca w grupach

Uczniowie zapoznają się z wizualizacją  przedstawiającą materiały stosowane w robotach regulacyjnych i melioracyjnych. Nauczyciel dzieli uczniów na kilkuosobowe grupy. Każda z nich otrzymuje „rozsypankę” – karteczki z nazwami materiałów (jedynie niektóre z nich dotyczą robót regulacyjnych i melioracyjnych). Zadaniem grup jest wybranie jedynie tych karteczek, które zawierają prawdziwe informacje dotyczące omawianego tematu i zaklasyfikowanie ich w spójny sposób. Po zakończonym zadaniu grupy przedstawiają swoje propozycje na forum klasowym.

Film instruktażowy (tutorial) Środki transportu, narzędzia i sprzęt stosowane w budownictwie wodnym i melioracyjnym

Praca indywidualna

Uczniowie zapoznają się z filmem (podczas oglądania mogą robić notatki, wypisując np. słowa kluczowe). Nauczyciel prosi uczniów o napisanie recenzji filmu. Liczą się: dokładność, pomysły, oryginalność, poprawność językowa, dobór słownictwa. Uczniowie prezentują swoje pomysły na forum klasy.

Praca w grupach

Uczniowie, po zapoznaniu się z filmem, zostają podzieleni na grupy. Każda grupa otrzymuje kartkę – widnieje na niej nazwa jednego środka transportu, narzędzia bądź sprzętu stosowanego w budownictwie wodnym i melioracyjnym. Od hasła odchodzą promienie – nauczyciel prosi uczniów o dopisanie cech, zastosowania etc. Każdy główny promień skojarzeń ma promienie podrzędne - powinny być tam wpisane skojarzenia bardziej szczegółowe w stosunku do pojęć głównych. Uczniowie prezentują swoje mapy. Łącząc je, tworząc jedną mapę dotyczącą wszystkich środków, narzędzi i sprzętu.

Interaktywne materiały sprawdzające

To ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

2. Praca uczniów poza zajęciami

Poza lekcjami i podczas przygotowania się do lekcji uczniowie mogą korzystać ze słownika, dzięki któremu będą mogli powtórzyć materiał przedstawiony na lekcjach bądź przygotować się do przyszłych lekcji. Filmy, galeria zdjęć oraz wizualizacja 2D/3D stanowią interesujące materiały umożliwiające przygotowanie się uczniów do sprawdzianów.

Po zapoznaniu się z filmami uczeń może napisać autorski scenariusz - traktujący o niesfilmowanym aspekcie. Po obejrzeniu galerii zdjęć może wykreować mapę myśli. Wizualizacja może być pretekstem do zrobienia notatek w formie pamiętnika lekcyjnego, który zostanie udostępniony koleżankom i kolegom.

3. Indywidualizacja pracy z uczniem

Indywidualizacja pracy z uczniem powinna rozwijać mocne strony ucznia i zachęcać do rozwijania słabszych stron.

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu, co ułatwia przyswojenie wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym materiałem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Film edukacyjny Rodzaje wód naturalnych i ich właściwości

Uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie ze spektrum autyzmu mogą zapoznawać się z fragmentami filmu, robiąc pomiędzy ich odtwarzaniem dłuższe przerwy; zminimalizuje to ryzyko dekoncentracji i demotywacji;

uczniowie zdolni mogą przygotować i poprowadzić debatę dotyczącą pracy technika inżynierii środowiska i melioracji (czy ma ona przyszłość?);

uczniowie mający problem z wypowiedziami na forum klasy mogą, po obejrzeniu filmu, tworzyć mapę myśli.

Galeria grafik

Uczniowie z dysfunkcją wzroku mogą skorzystać z audiodeskrypcji;

uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą prowadzić samodzielne, urozmaicone graficznie notatki bądź szkicować - odtwarzać grafiki; pozwoli im to skupić uwagę;

uczniowie zdolni mogą zaproponować interesujące rozwiązania dotyczące wykorzystania multimedium;

uczniowie mający problem z wypowiedziami na forum klasy mogą pracować samodzielnie bądź w małych grupach.

Film instruktażowy (tutorial) Pomiary hydrometryczne w ciekach, meteorologiczne i sytuacyjne związane z pracami w inżynierii środowiska

Film zawiera podpisy, z których mogą skorzystać wszyscy uczniowie, także słabosłyszący;

uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą odtwarzać film kilkukrotnie, pauzować go; pozwoli im to skupić uwagę;

uczniowie zdolni mogą zaproponować autorskie scenariusze realizujące tematy poruszane w filmie;

uczniowie mający problem z wypowiedziami na forum klasy mogą, po obejrzeniu filmu, tworzyć mapę myśli.

Wizualizacja 2D/3D

Uczniowie z dysfunkcją wzroku mogą skorzystać z audiodeskrypcji;

uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą prowadzić samodzielne, urozmaicone graficznie notatki bądź szkicować - odtwarzać wizualizację; pozwoli im to skupić uwagę;

uczniowie zdolni mogą zaproponować interesujące rozwiązania dotyczące wykorzystania multimedium;

uczniowie mający problem z wypowiedziami na forum klasy mogą pracować samodzielnie bądź w małych grupach.

Film instruktażowy (tutorial) Środki transportu, narzędzia i sprzęt stosowane w budownictwie wodnym i melioracyjnym

Uczniowie słabosłyszący mogą skorzystać z napisów do filmu;

uczniowie z zaburzeniami zachowania oraz uczniowie ze spektrum autyzmu mogą tworzyć, po obejrzeniu filmu, mapę myśli; zminimalizuje to ryzyko dekoncentracji i demotywacji;

uczniowie zdolni mogą przeprowadzić i nagrać wywiad z technikiem inżynierii środowiska i melioracji i przedstawić go na forum klasy;

uczniowie mający problem z wypowiedziami na forum klasy mogą pracować samodzielnie bądź w małych grupach.

Dzięki podejściu indywidualnemu możemy różnicować także zakres np. interaktywnych materiałów sprawdzających poprzez wybór zadania sprawdzającego wybrany zakres wiedzy lub umiejętności.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy;

• OS X 10.11.6 lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100;

• Firefox w wersji 62.0.2;

• Safari w wersji 11.1;

• Opera w wersji 55.0.2994.44;

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0;

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treścisPowrót do spisu treści