Przewodnik dla nauczyciela

Spis treści

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia1Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

Powiązania między elementami e‑materiału3Powiązania między elementami e‑materiału

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej4Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Wymagania techniczne5Wymagania techniczne

Cele ogólne e‑materiału i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

• Uwzględnienie treści, które pozwalają na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celu kształcenia w zawodach: rolnik (kod cyfrowy zawodu 601003), technik rolnik (kod cyfrowy zawodu 314207) i technik agrobiznesu (kod cyfrowy zawodu 331402): prowadzenie produkcji rolniczej. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

• Przedstawienie – w sposób obrazowy i zrozumiały dla uczącego się – najważniejszych informacji dotyczących rozpoznawania gatunków i ras zwierząt hodowlanych należących do różnych grup produkcyjnych, w różnej fazie wzrostu, określania ich cech i typów użytkowych oraz budowy anatomicznej. Kompetencja dobrania odpowiednich ras zwierząt gospodarskich pozwala optymalizować koszty i przychody prowadzonej działalności rolniczej.

• Pomoc w procesie nauczania i w procesie samodzielnego uczenia się wyżej wymienionych zawodów: wspieranie osiągania wybranych efektów kształcenia przez podnoszenie jakości procesu dydaktycznego i autodydaktycznego.

• Rozwijanie kompetencji komunikacyjno‑cyfrowych.

• Dostosowanie tempa i zakresu nauczania do indywidualnych potrzeb uczącego się.

Efekty kształcenia dla kwalifikacji ROL.04. Prowadzenie produkcji rolniczej

E‑materiał wspiera osiąganie następujących efektów kształcenia:

ROL.04.2. Podstawy rolnictwa

Osoba ucząca się:

ROL.04.2.6) rozpoznaje gatunki roślin i zwierząt:

• ROL.04.2.6) 4) rozróżnia gatunki zwierząt gospodarskich;

• ROL.04.2.6) 5) określa typy użytkowe poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich.

ROL.04.5. Prowadzenie produkcji zwierzęcej

Osoba ucząca się:

ROL.04.5.1) rozróżnia budowę anatomiczną zwierząt gospodarskich:

• ROL.04.5.1) 1) wskazuje różnice w budowie narządów i układów między poszczególnymi gatunkami zwierząt gospodarskich;

• ROL.04.5.1) 2) określa budowę anatomiczną poszczególnych układów w organizmach zwierząt;

ROL.04.5.2) określa procesy życiowe zachodzące w organizmach zwierząt gospodarskich:

• ROL.04.5.2) 1) określa funkcje poszczególnych narządów i układów zwierząt;

• ROL.04.5.2) 2) wyjaśnia istotę i współdziałanie procesów zachodzących w poszczególnych układach zwierząt;

• ROL.04.5.2) 3) określa czynniki zakłócające prawidłowy przebieg procesów życiowych w organizmach zwierząt;

ROL.04.5.3) rozpoznaje gatunki, typy użytkowe i ras zwierząt gospodarskich:

• ROL.04.5.3) 1) określa cechy użytkowe poszczególnych ras i gatunków zwierząt;

• ROL.04.5.3) 2) rozpoznaje cechy budowy anatomicznej poszczególnych typów użytkowych zwierząt gospodarskich;

• ROL.04.5.3) 3) porównuje cechy charakterystyczne dla gatunków, ras i typów użytkowych zwierząt;

ROL.04.5.15) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu i zachowania zwierząt gospodarskich:

• ROL.04.5.15) 1) charakteryzuje typowe choroby zwierząt gospodarskich;

• ROL.04.5.15) 2) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie wyglądu zwierząt;

• ROL.04.5.15) 3) rozpoznaje objawy chorobowe na podstawie zachowania zwierząt;

ROL.04.5.16) przestrzega zasad identyfikacji i rejestracji zwierząt gospodarskich oraz obrotu nimi:

• ROL.04.5.16) 1) określa sposoby znakowania zwierząt;

• ROL.04.5.16) 2) dokonuje rejestracji zwierząt zgodnie z wymogami Systemu Identyfikacji i Rejestracji Zwierząt (IRZ);

• ROL.04.5.16) 3) posługuje się przepisami prawa dotyczącymi obrotu zwierzętami gospodarskimi.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Struktura e‑materiału

E‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z tych części zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje, które ułatwiają użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością e‑materiału.

Materiały multimedialne

Atlas anatomiczny Budowa narządów i układów poszczególnych gatunków zwierząt hodowlanychD12hddCinAtlas anatomiczny Budowa narządów i układów poszczególnych gatunków zwierząt hodowlanych

Praca z atlasem anatomicznym wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

• charakteryzowanie różnic w budowie narządów i układów między poszczególnymi gatunkami zwierząt gospodarskich,

• opisywanie budowy anatomicznej poszczególnych układów w organizmach zwierząt,

• określanie funkcji poszczególnych narządów i układów zwierząt,

• określanie czynników zakłócających prawidłowy przebieg procesów życiowych w organizmach zwierząt.

Galeria zdjęć Galeria zdjęć zwierząt gospodarskichDbNlmlLHRGaleria zdjęć Galeria zdjęć zwierząt gospodarskich

Praca z galerią zdjęć wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

• określanie cech użytkowych poszczególnych ras i gatunków zwierząt,

• rozpoznawanie cech budowy anatomicznej poszczególnych typów użytkowych zwierząt gospodarskich,

• porównywanie cech charakterystycznych dla gatunków, ras i typów użytkowych zwierząt,

• charakteryzowanie typowych chorób zwierząt gospodarskich,

• rozpoznawanie objawów chorobowych na podstawie wyglądu zwierząt,

• rozpoznawanie objawów chorobowych na podstawie zachowania zwierząt.

Atlas interaktywny Atlas interaktywny zwierząt hodowlanych w rolnictwie – rasy bydłaDHVDyYNdAAtlas interaktywny Atlas interaktywny zwierząt hodowlanych w rolnictwie – rasy bydła

Praca z atlasem interaktywnym wspomaga zdobycie następujących umiejętności:

• określanie cech użytkowych poszczególnych ras i gatunków zwierząt,

• porównywanie cech charakterystycznych dla ras i typów użytkowych zwierząt,

• określanie typów użytkowych poszczególnych gatunków zwierząt gospodarskich.

Obudowa dydaktyczna

Interaktywne materiały sprawdzająceD1GCsGYkiInteraktywne materiały sprawdzające – pozwalają zweryfikować poziom opanowania wiedzy z zakresu zwierząt hodowlanych.

Słownik pojęć dla e‑materiałuD71kG4VspSłownik pojęć dla e‑materiału – zawiera objaśnienia specjalistycznego słownictwa występującego w całym e‑materiale.

Przewodnik dla nauczycielaDeJpIvy0QPrzewodnik dla nauczyciela – zawiera wskazówki dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

Przewodnik dla uczącego sięDfFE4Y4ApPrzewodnik dla uczącego się – zawiera wskazówki i instrukcje dotyczące wykorzystania e‑materiału w ramach samodzielnej nauki uczącego się.

Netografia i bibliografiaDs6iX0i4NNetografia i bibliografia – stanowi listę materiałów, na podstawie których został opracowany e‑zasób, oraz listę materiałów polecanych do przeczytania w celu pogłębienia wiedzy dotyczącej zwierząt hodowlanych.

Instrukcja użytkowaniaD191Zn3QKInstrukcja użytkowania – objaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Powiązania między elementami e‑materiału

Materiały multimedialne są powiązane ze sobą i z poszczególnymi elementami obudowy dydaktycznej.

Każdy materiał multimedialny jest także powiązany z konkretnymi interaktywnymi materiałami sprawdzającymi:

• atlas anatomiczny Budowa narządów i układów poszczególnych gatunków zwierząt hodowlanych z ćwiczeniami 1 i 2,

• atlas interaktywny Atlas interaktywny zwierząt hodowlanych w rolnictwie – rasy bydła z ćwiczeniami 4, 5, 6 i 7,

• galeria zdjęć Galeria zdjęć zwierząt gospodarskich z ćwiczeniami 3, 8, 10, 11, 12, 13, 14 i 15.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w pracy dydaktycznej

Zawarte w e‑materiale zasoby multimedialne są nowoczesnymi środkami dydaktycznymi, które znacząco wspomagają kształcenie zawodowe. Dzięki nim uczniowie zdobywają wiedzę dotyczącą gatunków i ras zwierząt gospodarskich, cech pokroju bydła, prawidłowego żywienia w różnych fazach wzrostu, właściwej pielęgnacji oraz chorób, które im zagrażają. Poniżej przedstawiono propozycje wykorzystania każdego multimedium na zajęciach, a także poza nimi, podczas samodzielnej pracy uczniów.

Praca uczniów podczas zajęć

1. Atlas anatomiczny Budowa narządów i układów poszczególnych gatunków zwierząt hodowlanych

Praca w grupach

Metoda jigsaw. Uczniowie odliczają do pięciu. Następnie łączą się w zespoły według przydzielonych numerów. Każda grupa opracowuje jedno z zagadnień:

• grupa I – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego krowy;

• grupa II – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego świni;

• grupa III – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego konia;

• grupa IV – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego owcy;

• grupa V – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego kozy.

Po zakończeniu pracy uczniowie zmieniają zespoły tak, by w każdym znalazła się przynajmniej jedna osoba z poprzednich grup. Uczniowie dzielą się wiedzą zdobytą wcześniej i uczą się od siebie nawzajem. Następnie chętne/wybrane osoby omawiają wskazane przez nauczyciela zagadnienia. Pozostali uczniowie mogą zadawać pytania i weryfikować przedstawione informacje.

Na zakończenie zespół klasowy może wspólnie porównać budowę wybranego układu u poszczególnych zwierząt i wskazać różnice i podobieństwa.

2. Atlas interaktywny Atlas interaktywny zwierząt hodowlanych w rolnictwie – rasy bydła

Praca indywidualna, w parach i całego zespołu klasowego

Uczniowie indywidualnie zapoznają się z multimedium i zapisują minimum pięć pytań dotyczących jego treści. Uwaga: każde z pytań musi się rozpoczynać od słowa „dlaczego”. Następnie uczniowie spacerują po klasie i na umówiony sygnał szukają kogoś do pary. Uczniowie w parach zadają sobie nawzajem pytania sformułowane podczas pracy z atlasem interaktywnym i na nie odpowiadają.

Po zakończonym spacerze uczniowie wspólnie odpowiadają na pytanie, na które wcześniej nie uzyskali odpowiedzi.

3. Galeria zdjęć Galeria zdjęć zwierząt gospodarskich

Praca w parach i grupach

Każda z par wybiera typ zwierząt gospodarskich: bydło, owce, konie, świnie lub drób i przygotowuje mapę myśli, która powinna zawierać informacje dotyczące np. ras, ich charakterystyki, wyglądu zwierząt chorych i objawów chorób, a także znakowania zwierząt gospodarskich.

W następnym kroku pary, które wybrały ten sam typ zwierząt, łączą się, porównują swoje mapy myśli, weryfikują je i uzgadniają wspólną propozycję.

Następnie mapy są prezentowane na forum klasy i omawiane.

Gotowe mapy mogą być opracowane w generatorze map myśli na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej i udostępnione wszystkim uczniom jako narzędzie do przygotowania się do lekcji powtórkowej lub egzaminu zawodowego.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, podczas gdy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Praca uczniów poza zajęciami

E‑materiały umożliwiają pracę uczniów poza zajęciami lekcyjnymi. Mogą oni samodzielnie zapoznać się z multimediami i sporządzić notatki porządkujące wiedzę. Notatki mogą być w różnej formie.

1. Atlas anatomiczny Budowa narządów i układów poszczególnych gatunków zwierząt hodowlanych

Praca w grupach

Lekcja odwrócona. Uczniowie dzielą się na pięć grup. Ich zadaniem jest przygotowanie prezentacji multimedialnej na zadany temat:

• grupa I – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego krowy;

• grupa II – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego świni;

• grupa III – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego konia;

• grupa IV – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego owcy;

• grupa V – budowa narządów i układów: pokarmowego, oddechowego, rozrodczego kozy.

Prezentacje mogą powstawać zdalnie na dostępnych platformach internetowych. Powinny zawierać ilustracje, rysunki, materiały filmowe, a czas ich trwania nie powinien przekroczyć 7 minut. Prelegenci mogą też przygotować pytania pobudzające do aktywnego słuchania.

Prezentacje mogą być oceniane według następujących kryteriów:

• poprawność merytoryczna,

• trafny wybór egzemplifikacji wizualnej,

• estetyka wykonania.

2. Atlas interaktywny Atlas interaktywny zwierząt hodowlanych w rolnictwie – rasy bydła

Praca indywidualna

Po zapoznaniu się z multimedium każdy uczeń może przygotować trzy pytania testowe jedno- lub wielokrotnego wyboru dotyczące np.:

• cech charakteryzujących każdą rasę bydła z uwzględnieniem różnych faz wzrostu i ich nazewnictw (np. cielę, jałówka, buhaj, krowa),

• położenia oraz funkcji układów i narządów organizmu zwierzęcego,

• cech pokroju bydła,

• prawidłowego żywienia bydła w różnych fazach wzrostu,

• prawidłowej pielęgnacji bydła,

• warunków chowu bydła w zależności od rasy,

• objawów chorób zwierząt.

Na początku kolejnych zajęć (np. powtórzeniowych) pytania są weryfikowane, powtarzające się propozycje usuwane, a następnie można przeprowadzić quiz. Uczniowie zgłaszają się na zasadzie „kto pierwszy, ten lepszy”. Osoby z największą liczbą poprawnych odpowiedzi mogą otrzymać ocenę za aktywność.

3. Galeria zdjęć Galeria zdjęć zwierząt gospodarskich

Praca indywidualna

Uczniowie na podstawie multimedium wykonują notatki metodą sketchnotingu. Mogą one dotyczyć całego materiału lub poszczególnych fragmentów. Następnie umieszczają efekty swojej pracy na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej w formie zdjęć lub w formacie PDF. Notatki można wyświetlić na tablicy multimedialnej i wykorzystać na zajęciach jako podsumowanie omawianego materiału.

4. Interaktywne materiały sprawdzające

Uczniowie mogą wykonać ćwiczenia interaktywne w ramach pracy domowej.

Indywidualizacja pracy z uczniami, w tym z uczniami ze SPE

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi (SPE), ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest też możliwe w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku i słuchu. Ułatwia to dostęp do wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania–uczenia się.

Ponadto nauczyciel może dostosować pracę z każdym zasobem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Atlas anatomiczny:

• atlas interaktywny pozwala na poznawanie materiału, a także powtarzanie go w dowolnym tempie, indywidualnym dla każdego ucznia;

• uczniowie zdolni mogą poszerzyć wiadomości, wyszukując w dostępnych źródłach dodatkowe informacje, i w ten sposób rozwijać swoje zainteresowania;

• podczas pracy metodą jigsaw i przy podziale klasy na grupy należy dobrać je tak, aby zespoły były zróżnicowane pod względem możliwości uczniów i sposobów uczenia się; w takiej sytuacji uczniowie zdolni mogą służyć pomocą osobom z trudnościami w nauce (tutoring rówieśniczy);

• osoby, które mają problem z wystąpieniami publicznymi, nie powinny być zmuszane do przedstawiania prezentacji, mogą się sprawdzić, wykonując inne zadania w grupie, np. przygotować ilustracje i treści do prezentacji.

Atlas interaktywny:

• jeśli zadaniem uczniów w pracy z atlasem jest stworzenie pytań, a następnie wzajemne odpytywanie się, należy zwrócić uwagę na uczniów, którzy mają trudności z nawiązywaniem kontaktu z rówieśnikami i komunikacją; można wówczas takim osobom przedstawić inną formę zadania – utworzenie na Zintegrowanej Platformie Edukacyjnej pięciu pytań jednokrotnego wyboru, na które pozostali uczniowie będą odpowiadać;

• uczniowie z zaburzeniami zachowania mogą zebrać przygotowane do gry pytania, a następnie je losować, co pozwoli im rozładować napięcie, a także skupić się na zadaniu.

Galeria zdjęć:

• uczniowie słabowidzący mogą zamiast mapy myśli i sketchnotingu przygotować informacje w formie dźwiękowej (nagranej np. na smartfonie).

Podczas pracy z każdym multimedium uczniowie słabowidzący mogą skorzystać z opisów alternatywnych.

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści

Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z przewodnika oraz innych zasobów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy

• OS X 10.11.6 lub nowszy

• GNU/Linux z jądrem w wersji 4.0 lub nowszej 3 GB RAM

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji 69.0.3497.100

• Firefox w wersji 62.0.2

• Safari w wersji 11.1

• Opera w wersji 55.0.2994.44

• Microsoft Edge w wersji 42.17134.1.0

• Internet Explorer w wersji 11.0.9600.18124

Urządzenia mobilne:

• 2 GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym

• tablet/smartfon z systemem Android 4.1 (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym), np. Chrome 69, Samsung Browser 10.1, szerokość co najmniej 420 px

Powrót do spisu treści6Powrót do spisu treści