Przewodnik dla nauczyciela
Autor przewodnika: Małgorzata Grześkowiak, Ewelina Chawłowska
Konsultant przewodnika: Ewa Baum
Spis treści
Podstawowe informacje o e‑materialePodstawowe informacje o e‑materiale
Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznymWskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym
Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiałuOpis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału
Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnychWykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych
Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiałuMinimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału
Podstawowe informacje o e‑materiale
Tytuł e‑materiału
Podstawy pierwszej pomocy przedmedycznej z promocją zdrowia i profilaktyką
Nazwa i symbol cyfrowy zawodu
Opiekun medyczny, 532102
Kod i nazwa kwalifikacji
MED.14. Świadczenie usług medyczno‑pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej
Oznaczenie i nazwa jednostki efektów kształcenia
MED.14.2. Podstawy opieki nad osobą chorą i niesamodzielną oraz podstawy opieki medycznej
Efekty kształcenia i odpowiadające im kryteria weryfikacji właściwe dla e‑materiału
Osoba ucząca się:
MED.14.2.5) stosuje zasady udzielania pierwszej pomocy zgodnie z posiadanymi kompetencjami:
MED.14.2.5)1) objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne,
MED.14.2.5)2) omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym,
MED.14.2.5)3) ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych,
MED.14.2.5)4) wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji,
MED.14.2.5)5) posługuje się automatycznym defibrylatorem treningowym (AED – Automatyczny Elektryczny Defibrylator),
MED.14.2.8) podejmuje działania w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki:
MED.14.2.8)1) wyjaśnia pojęcia: promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka, polityka zdrowotna,
MED.14.2.8)2) określa zakres działań i podmioty realizujące promocję zdrowia i profilaktykę,
MED.14.2.8)3) wymienia metody profilaktyki stosowane w pracy zawodowej,
MED.14.2.8)4) uzasadnia udział opiekuna medycznego w promocji zdrowia i profilaktyce,
MED.14.2.8)5) współdziała z osobą niesamodzielną i jej rodziną w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki skutków zaniedbań pielęgnacyjnych.
Cele ogólne e‑materiału
Materiał wspiera osiąganie celów kształcenia określonych dla kwalifikacji MED.14. Świadczenie usług medyczno‑pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej:
rozpoznawanie problemów funkcjonalnych oraz potrzeb biologicznych i psychospołecznych osoby chorej i niesamodzielnej w różnym stopniu zaawansowania choroby i w różnym wieku;
świadczenie usług pielęgnacyjnych i opiekuńczych osobie chorej i niesamodzielnej w różnym stopniu zaawansowania choroby i w różnym wieku.
Celem e‑materiału jest przygotowanie osoby uczącej się do:
rozpoznawania stanów nagłego zagrożenia zdrowia i życia,
postępowania w sytuacji zagrożenia zdrowia i życia,
promowania zdrowia, postaw prozdrowotnych i profilaktyki zdrowotnej.
Struktura e‑materiału, tytuły materiałów multimedialnych wraz z ich typem
„Stany zagrożenia życia” - interaktywne narzędzia typu scenario‑based learning„Stany zagrożenia życia” - interaktywne narzędzia typu scenario‑based learning
„Promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka i polityka zdrowotna” - film edukacyjny„Promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka i polityka zdrowotna” - film edukacyjny
Interaktywne materiały sprawdzająceInteraktywne materiały sprawdzające
Słownik pojęć dla e‑materiałuSłownik pojęć dla e‑materiału
Przewodnik dla nauczycielaPrzewodnik dla nauczyciela
Przewodnik dla uczącego sięPrzewodnik dla uczącego się
Netografia i bibliografiaNetografia i bibliografia
Instrukcja użytkowaniaInstrukcja użytkowania
Materiały multimedialne mają różne zakresy tematyczne. Interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning jest poświęcone zagadnieniom związanym ze stanami zagrożenia życia, z ich rozpoznawaniem i podejmowaniem właściwych działań. Przedstawia schematy postępowania. Natomiast film edukacyjny zawiera informacje dotyczące promocji zdrowia i postaw prozdrowotnych, edukacji zdrowotnej oraz profilaktyki i polityki zdrowotnej.
Materiały mogą być wykorzystywane w procesie edukacyjnym niezależnie od siebie i w dowolnej kolejności.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wskazówki do wykorzystania materiałów multimedialnych w procesie dydaktycznym
Tytuł materiału multimedialnego
Stany zagrożenia życia
Typ materiału multimedialnego
Interaktywne narzędzia typu scenario‑based learning
Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego
Interaktywne narzędzia typu scenario‑based learning pozwala na odtworzenie, za pomocą obrazu i dźwięku, wystąpienia i przebiegu dwudziestu jeden różnych stanów zagrożenia życia. Gra decyzyjna przedstawia schematy postępowania wobec osób, których życie może być zagrożone. Zaprezentowano działania w przypadku:
bólu brzucha (uporczywych wymiotów),
bólu w klatce piersiowej z zaburzeniem rytmu serca,
bólu w klatce piersiowej (zawału serca),
agresji spowodowanej chorobą psychiczną,
drgawek gorączkowych u niemowlęcia,
drgawek w przebiegu padaczki u osoby dorosłej,
nasilonej duszności spowodowanej użądleniem przez owada,
nasilonej duszności u dziecka spowodowanej zadławieniem,
omdlenia,
próby samobójczej (podtopienia),
próby samobójczej (powieszenia) oraz zastosowania AED,
poparzenia termicznego,
porażenia prądem,
postępującego porodu,
udaru cieplnego,
udaru niedokrwiennego,
upadku z wysokości i doznania rozległej rany,
upadku z wysokości i doznania urazu kończyn,
utraty przytomności na skutek wychłodzenia,
utraty przytomności na skutek zatrucia tlenkiem węgla,
utraty przytomności na skutek zatrucia lekami.
Gra decyzyjna daje możliwość zarówno przeprowadzenia analizy postępowania w konkretnych sytuacjach, jak i przyswojenia oraz utrwalenia wiedzy na temat działań koniecznych w danym przypadku.
Materiał jest powiązany z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.5)1) objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne,
MED.14.2.5)2) omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym,
MED.14.2.5)3) ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych,
MED.14.2.5)4) wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji,
MED.14.2.5)5) posługuje się automatycznym defibrylatorem treningowym (AED – Automatyczny Elektryczny Defibrylator).
Gra może być wykorzystywana w dowolnym momencie i czasie procesu edukacyjnego. Uczący się będzie mógł na podstawie sytuacji symulowanych nauczyć się rozpoznawać stany nagłego zagrożenia życia oraz poznać sposób i kolejność postępowania w takich sytuacjach.
Gra decyzyjna jest powiązana z materiałami sprawdzającymi: testem wielokrotnego wyboru, testem samosprawdzającym, zadaniem z lukami, zadaniem typu prawda czy fałsz, zadaniem z możliwością użycia materiałów audio‑video.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego
Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:
rozpoznawanie stanów zagrożenia życia,
udzielanie pierwszej pomocy,
postępowanie zgodne z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji,
stosowanie prostych rękoczynów w stanach zagrożenia życia.
Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć
Praca indywidualna
Uczący się pozyskuje wiedzę poprzez aktywne ćwiczenie polegające na przejściu kolejnych etapów postępowania w stanie nagłym. W każdej z symulowanych sytuacji uczący się wybiera sposób działania i uzyskuje informacje zwrotne na temat prawidłowego lub nieprawidłowego postępowania.
Aby zdobyć ogólny pogląd na temat stanu zagrożenia życia, uczący się powinien obejrzeć materiał w całości. Sprzyja to utrwaleniu kolejności postępowania i wykształceniu umiejętności właściwego działania.
Po zapoznaniu się z interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning dotyczącym stanów zagrożenia życia uczący się może przekazać nauczycielowi swoje pierwsze wrażenia z gry oraz wyjaśnić wątpliwości lub niejasności w toku postępowania.
W celu zwiększenia aktywności uczącego się nauczyciel przygotowuje zadania kontrolne dotyczące schematu postępowania w określonych sytuacjach. Podczas pracy z symulowanymi sytuacjami uczący się wychwytuje z podanych treści nieznane sobie słownictwo. Może je potem próbować wyjaśniać na podstawie własnych skojarzeń, doświadczeń, posiadanej wiedzy, a następnie samodzielnie lub z nauczycielem może skorzystać ze słownika w celu zweryfikowania i opanowania definicji oraz utrwalenia nowo poznanych pojęć.
W przypadku trudniejszych zagadnień uczący się może wracać do gry i ponownie analizować przedstawioną sytuację, by przyswoić sobie prawidłowe działanie. Osoba ucząca się powinna zapisywać kolejność czynności podejmowanych w danej sytuacji zagrożenia życia. Pomoże to w zapamiętaniu właściwego toku postępowania.
Praca w grupach
Nauczyciel proponuje utworzenie małych zespołów, np. czteroosobowych. Każdy zespół przechodzi interaktywne narzędzie typu scenario‑based learning. Następnie zespoły losują jeden z problemów zdrowotnych przedstawionych w grze. Grupa analizuje wylosowany stan nagły zagrażający zdrowiu lub życiu, potem członkowie grupy wspólnie wygłaszają na forum swoje przemyślenia dotyczące rozpoznawania stanów nagłego zagrożenia życia oraz sposobów i kolejności postępowania w takich sytuacjach. Po prezentacji każdej grupy nauczyciel inicjuje dyskusję, która ma na celu ocenę prawidłowych i błędnych wskazań.
Można też poprosić jedną z grup o przedstawienie schematu postępowania, a reszta osób uczących się powinna przeanalizować zaprezentowany przez tę grupę sposób postępowania i wspólnie ocenić jego poprawność.
Gra jest pomocna w pracy w grupach w przypadku, gdy każda z grup będzie miała do przeanalizowania odmienną sytuację, np. utraty przytomności z różnych powodów: jedna grupa – z powodu zatrucia tlenkiem węgla, a druga – na skutek zatrucia lekami. W ten sam sposób można porównywać działania podejmowane w sytuacji np. poparzenia prądem i poparzenia termicznego czy drgawek gorączkowych u niemowlęcia i nasilonej duszności u dziecka spowodowanej zadławieniem. Wraz z nauczycielem grupy mogą oceniać nawzajem opracowane schematy postępowania.
Można utworzyć grupy odtwarzające scenki z gry decyzyjnej: jedna grupa udziela pierwszej pomocy, druga obserwuje, a następnie ocenia to postępowanie.
Można przeprowadzić dla grup konkurs związany z udzielaniem pierwszej pomocy. Przedstawiciel danej grupy odgrywa scenkę: symuluje objawy charakterystyczne dla stanu zagrożenia życia (np. porażenie prądem, duszność, drgawki w przebiegu padaczki, utrata przytomności na skutek zatrucia lekami itp.). Nauczyciel i pozostałe grupy udzielają informacji zwrotnej na temat obserwowanych działań podejmowanych przez osoby udzielające pomocy w symulowanej scence. Grupy nawzajem przyznają sobie punkty za podjęcie właściwych czynności w stanach zagrożenia zdrowia lub życia. Wygrywa grupa, która zdobędzie najwięcej punktów.
Można również podzielić uczących się na grupy w zależności od tego, w jakim stopniu zrozumieli oni treści – grupa, która przyswoi materiał, dostaje do wykonania zadanie (np. „Bezpieczeństwo w czasie udzielania pierwszej pomocy”, „Bezpieczeństwo poszkodowanego i środki ochrony własnej podczas udzielania pierwszej pomocy w stanach zagrożenia życia”, „Pierwsza pomoc – podstawowe zasady, jak bezpiecznie jej udzielić?” itp.). Natomiast grupa, która ma trudności ze zrozumieniem treści, przechodzi grę raz jeszcze.
Praca z całym zespołem
Po zapoznaniu się zespołu z materiałem nauczyciel organizuje dyskusję dotyczącą stanu zagrożenia życia. Jeżeli jakieś pojęcia są uczącym się nieznane, wyjaśnia im je.
Można zorganizować symulacje – po przedstawieniu scenariusza (na podstawie gry) każdy uczący się mówi, co zrobi, udzielając pierwszej pomocy – pytanie przechodzi po kolei z jednego uczącego się na drugiego. Przygotowując się do takiej zabawy, można wykorzystać np. metodę lekcji odwróconej. Uczący się zapoznaje się z materiałem przed zajęciami, a podczas zabawy wykorzystuje zdobytą wcześniej wiedzę w sposób praktyczny, porządkuje ją i korzysta z niej, rozwiązując problemy.
Uczący się omawiają wspólnie pomoce graficzne z gry, np. w celu przedyskutowania stosowanych rękoczynów.
Aby uczący się zapamiętali słownictwo związane z tematem, można zorganizować konkurs na znajomość haseł ze słownika pojęć (np. wymienianie słów na daną literę alfabetu, podawanie definicji), opracowywać fiszki, drzewo decyzyjne lub schemat postępowania.
Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami
Praca indywidualna
Aby utrwalać wiadomości, uczący się przechodzi samodzielnie grę dotyczącą stanów zagrożenia życia. Może przygotować się do kolejnej lekcji, ugruntować zdobytą wiedzę, przygotować się do egzaminu czy lekcji odwróconej.
Osoba ucząca się po zapoznaniu się z grą może samodzielnie narysować schemat postępowania z osobą nieprzytomną.
Korzystając z gry, uczący się przygotowuje prezentację tematyczną wybraną przez siebie albo zadaną przez nauczyciela (np. „Postępowanie z poszkodowanym zgłaszającym nasiloną duszność spowodowaną zadławieniem”, „Postępowanie z poszkodowanym w stanie omdlenia”, „Postępowanie z poszkodowanym po próbie samobójczej (powieszenie) i z zastosowaniem AED”, „Postępowanie z poszkodowanym po upadku z dużej wysokości” itp.).
Dodatkowo osoba ucząca się może zaprojektować i wykonać „Informator dla laika” dotyczący postępowania w sytuacji zagrożenia życia i podkreślający, na co w szczególności należy zwrócić uwagę.
Praca w grupach
Na podstawie gry poszczególne grupy mogą stworzyć wspólne bloki tematyczne związane ze stanami zagrożenia życia, np. dotyczące postępowania z osobami nieprzytomnymi, po urazach itp., i przeanalizować zalecane postępowanie jednakowe dla tego stanu, opracować schematy postępowania lub broszurki informacyjne.
Na podstawie doświadczeń własnych lub kogoś z rodziny czy znajomych każda grupa prezentuje pozostałym konkretną sytuację zagrożenia życia i podjęte działania. Może to służyć m.in. analizie udzielania pierwszej pomocy i wychwyceniu błędów w postępowaniu.
Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się
Przekazując zadania do wykonania uczącym się, nauczyciel powinien uwzględnić zróżnicowanie zadań: inne dla uczących się, którzy mają trudności z opanowaniem materiału prezentowanego w grze, inne dla osób, które były nieobecne na zajęciach, a jeszcze inne dla osób, które opanowały materiał i mogą go poszerzać, wykorzystywać w praktyce i do rozwiązywania problemów.
Uczący się, którzy mają trudności ze zrozumieniem tematu, mogą – po przejściu gry – wypisać wszystkie pojęcia czy schematy postępowania, które wymagają dodatkowych wyjaśnień. Najlepiej byłoby, gdyby sami poszukali tych wyjaśnień lub zrobili to z innymi uczącymi się, np. pracując w grupach. Osoby uczące się mogą przygotować fiszki z trudnymi pojęciami oraz wytycznymi postępowania w stanach zagrożenia życia. Po opracowaniu haseł i ich opisu – rozpocząć pracę z fiszkami samodzielnie lub z innymi uczącymi się.
Osoby uczące się, które opanowały już materiał, mogą przygotować prezentacje lub infografiki przedstawiające bardziej szczegółowo wytyczne postępowania w stanach zagrożenia życia, wskazując np. najbardziej istotne elementy czy kolejność kroków w schemacie działania. Wraz z nauczycielem grupa może przedyskutować przedstawiane schematy postępowania.
Korzystając z różnych mediów, np. z Internetu, wytycznych resuscytacyjnych i literatury, osoba ucząca się, która opanowała już materiał zaprezentowany w grze, może opracować listę błędów (nieprawidłowego postępowania podczas udzielania pierwszej pomocy), które jest w stanie wychwycić. Następnie może zaprezentować swoje wyniki nauczycielowi i pozostałym uczącym się.
Tytuł materiału multimedialnego
Promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka i polityka zdrowotna
Typ materiału multimedialnego
Film edukacyjny
Opis zawartości merytorycznej materiału multimedialnego i powiązania pomiędzy elementami materiału multimedialnego
Film edukacyjny prezentuje i wyjaśnia podstawowe pojęcia w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej. Zdefiniowano pojęcia zdrowia, jakości życia i czynników wpływających na styl życia. Sprecyzowano cel i obszary działania promocji zdrowia i edukacji zdrowotnej, a także określono odbiorcę edukacji, miejsca realizacji i obszar działania. Omówiona została również rola opiekuna medycznego w edukacji zdrowotnej pacjentów i w promocji zdrowia. Film edukacyjny wskazuje także cechy charakteru, typ osobowości oraz kompetencje, które powinna mieć osoba zajmująca się promocją zdrowia i profilaktyką. Określa zadania i czynności zawodowe wykonywane w ramach promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej, wychowania zdrowotnego, profilaktyki i polityki zdrowotnej.
Materiał jest powiązany z kryteriami weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.8)1) wyjaśnia pojęcia: promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka, polityka zdrowotna,
MED.14.2.8)2) określa zakres działań i podmioty realizujące promocję zdrowia i profilaktykę,
MED.14.2.8)3) wymienia metody profilaktyki stosowane w pracy zawodowej,
MED.14.2.8)4) uzasadnia udział opiekuna medycznego w promocji zdrowia i profilaktyce,
MED.14.2.8)5) współdziała z osobą niesamodzielną i jej rodziną w zakresie promocji zdrowia i profilaktyki skutków zaniedbań pielęgnacyjnych.
Film edukacyjny stanowi samodzielną całość i może być wykorzystywany przez nauczyciela i osoby uczące się w dowolnym momencie procesu edukacyjnego. Film jest powiązany z materiałami sprawdzającymi: quizem i testem samosprawdzającym.
Cele szczegółowe materiału multimedialnego
Materiał wspiera osiągnięcie następujących celów:
definiowanie pojęć: zdrowie, promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, profilaktyka zdrowotna, polityka zdrowotna, jakość życia,
określanie kompetencji opiekuna medycznego w zakresie promocji zdrowia, edukacji zdrowotnej, profilaktyki i polityki zdrowotnej,
wymienianie faz profilaktyki i przedstawianie przykładów działań realizowanych w poszczególnych fazach.
Wykorzystanie materiału multimedialnego w trakcie zajęć
Praca indywidualna
Uczący się oglądają film, a później prowadzący organizuje quiz sprawdzający ich wiedzę. Przykładowy quiz: prowadzący wyświetla definicję i prosi uczących się o przyporządkowanie do niej odpowiedniego pojęcia. Nauczyciel podaje definicję, np.: „Pełny dobrostan (well‑being) fizyczny, psychiczny i społeczny, a nie tylko brak choroby lub niepełnosprawności”, a uczący się muszą wskazać pojęcie, czyli: zdrowie; albo: „Szerzenie wiedzy na temat zdrowia, nauka umiejętności pomagających zachować i wzmacniać zdrowie” (pojęcie: edukacja zdrowotna). Zadanie może też być przeprowadzone odwrotnie, tzn. nauczyciel podaje hasło, a uczący się – definicję tego hasła. Uczący się mogą także przygotować mapę myśli dotyczącą np. edukacji zdrowotnej, zdrowia, jakości życia, polityki zdrowotnej czy przedstawić fazy profilaktyki zdrowotnej.
Uczący się przedstawiają za pomocą np. plakatu czy infografiki sylwetkę opiekuna medycznego, jego roli w edukacji zdrowotnej pacjentów i w promocji zdrowia. Osoby chętne mogą zaprezentować swoje prace na forum. Potem nauczyciel może zaproponować dyskusję na temat np. problemów, z którymi może zetknąć się opiekun medyczny podejmujący działania w zakresie edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia.
Praca w grupach
Uczący się po obejrzeniu filmu przygotowują w kilkuosobowych grupach zadania dla pozostałych grup, np. schemat, mapę myśli, plakat. Zadanie może polegać np. na przyporządkowaniu konkretnych działań profilaktycznych do odpowiedniej fazy profilaktyki (USG jamy brzusznej – II faza, szczepienia – I faza, rehabilitacja – II faza).
Uczący się mogą opracowywać drzewka decyzyjne lub schematy postępowania związane z rolą opiekuna medycznego w edukacji zdrowotnej i promocji zdrowia czy dotyczące dbania o zdrowie i związków między zdrowiem człowieka a jego stylem życia. Po wykonaniu zadania przedstawiciele grupy prezentują wyniki pracy na forum, otrzymują informacje zwrotne od nauczyciela i pozostałych grup.
Uczący się mogą odgrywać scenki, ćwiczyć w grupach dialogi: jeden z uczących się jest osobą wymagającą opieki, pozostali to opiekunowie medyczni rozmawiający ze sobą oraz z pacjentem o zdrowym stylu życia (poszczególne grupy opracowują dialogi dotyczące korzyści wynikających np. z regularnego zażywania leków, z aktywności fizycznej, ze zdrowej diety). Po każdej odegranej scence następuje dyskusja, podczas której omawiane są mocne i słabe strony zachowania osób wcielających się w rolę opiekunów medycznych.
Praca z całym zespołem
Uczący się po obejrzeniu filmu po kolei odpowiadają na zadane przez nauczyciela pytania na temat poruszonych w filmie zagadnień, czyli np. dbania o zdrowie, edukacji żywieniowej, edukacji mającej na celu zwiększenie aktywności fizycznej, działań profilaktycznych.
Nauczyciel tłumaczy relacje pomiędzy pojęciami i daje przykłady działań prozdrowotnych indywidualnych i populacyjnych, np. korzystając z dołączonego słownika.
Nauczyciel przygotowuje krzyżówkę z hasłami dotyczącymi promocji zdrowia, profilaktyki, edukacji i polityki zdrowotnej lub uczący się wymieniają pożądane cechy osoby zajmującej się promocją zdrowia lub edukacją zdrowotną i uzasadniają, dlaczego są jej one potrzebne w pracy, uczący się łączą w pary definicje z hasłami.
Wykorzystanie materiału multimedialnego poza zajęciami
Praca indywidualna
Uczący się oglądają film w celu przygotowania się do zajęć lub powtórzenia materiału z lekcji. Aby utrwalić i zoperacjonalizować wiedzę, uczący się samodzielnie opracowują prezentację na temat zdrowia, jego promocji, jakości życia, czynników wpływających na styl życia, edukacji zdrowotnej.
Uczący się utrwalają podstawowe pojęcia w celu przygotowania się do egzaminu zawodowego.
Uczący się mogą za pomocą dowolnej formy graficznej zilustrować zarówno rolę opiekuna medycznego w edukacji zdrowotnej pacjentów i w promocji zdrowia, jak i cechy charakteru, typ osobowości oraz kompetencje osoby zajmującej się promocją zdrowia i profilaktyką.
Uczący się przeprowadzają z przedstawicielem jednego z zawodów medycznych (np. lekarz, pielęgniarka, położna, ratownik medyczny, fizjoterapeuta) wywiad na temat roli opiekuna medycznego i oczekiwanych od niego kwalifikacji w zakresie promocji zdrowia.
Praca w grupach
W celu utrwalenia i uporządkowania materiału uczący się przygotowują w grupach mapy myśli, schematy, broszury dotyczące pojęć: promocja zdrowia i profilaktyka zdrowotna. Uczący się sami podczas zajęć prezentują materiał dotyczący promocji zdrowia, korzystając z filmu i słownika oraz z własnych przykładów działań (np. polityka zdrowotna to: lista leków refundowanych lub budowanie ścieżek rowerowych).
Wykorzystanie materiału multimedialnego do indywidualizacji pracy z uczącymi się
Opracowując zadania dla uczących się, nauczyciel powinien uwzględnić zróżnicowanie zadań: inne dla uczniów, którzy mają trudności z opanowaniem materiału prezentowanego w multimedium, inne dla uczniów, którzy opanowali materiał i mogą go poszerzać, wykorzystywać w praktyce i do rozwiązywania problemów.
W zależności od możliwości i potrzeb edukacyjnych nauczyciel dzieli klasę na grupy i wyznacza grupom zadania o różnym stopniu trudności, np. mapa myśli, scenka, plakat, ulotka lub krzyżówka o tematyce promocji zdrowia.
Nauczyciel zachęca uczących się, którzy opanowali już materiał, do korzystania z bibliografii załączonej do filmu, aby mogli rozwijać i pogłębiać swoją wiedzę w dziedzinie promocji zdrowia. Uczący się mogą wyszukiwać w Internecie informacje o przypadkach wskazujących na nieprawidłowości w zakresie edukacji, profilaktyki czy promocji zdrowia.
Uczący się, którzy mają trudności ze zrozumieniem tematu, mogą, oglądając film, wypisać wszystkie pojęcia, które wymagają dodatkowych wyjaśnień. Najlepiej byłoby, gdyby sami poszukali tych wyjaśnień lub zrobili to z innymi uczącymi się, np. pracując w grupach. Mogą opracować rozszerzony słownik ważnych pojęć dotyczących promocji zdrowia i profilaktyki zdrowotnej.
Osoby uczące się, które z różnych przyczyn były nieobecne na zajęciach, mogą – po zapoznaniu się z filmem – przygotować prezentacje lub broszury dotyczące cech charakteru, typu osobowości oraz kompetencji, które powinna mieć osoba zajmująca się promocją zdrowia i profilaktyką. Stworzony opis sylwetki opiekuna medycznego zostaje przedstawiony na zajęciach i może służyć jako temat dyskusji w całej grupie.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Opis interaktywnych materiałów sprawdzających dla e‑materiału
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Test wielokrotnego wyboru „Pierwsza pomoc przedmedyczna”
Opis materiału sprawdzającego
Test składa się z pięćdziesięciu pięciu pytań o różnym stopniu trudności. Materiał zawiera pytania dotyczące: udrożnienia dróg oddechowych, podtopienia, resuscytacji, próby samobójczej, zatrucia tlenkiem węgla, zatrucia lekami, wymiotów, udaru cieplnego, zawału mięśnia sercowego, bólu w klatce piersiowej, porodu, bólu brzucha i wymiotów, zaburzeń świadomości, porażenia prądem, złamania kończyny, udaru, utraty przytomności, choroby psychicznej. Losowane są dwadzieścia dwa pytania (40% z puli wszystkich zadań), próg zaliczenia to 50%. Czas rozwiązania to 33 min (1,5 min na każde pytanie). Za udzielenie poprawnej odpowiedzi uczący się otrzymuje 1 pkt. System losuje kolejność pytań i kolejność dystraktorów.
Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:
wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzania – aż do momentu, gdy rozwiązanie będzie w pełni poprawne,
wyświetlania wskazówek naprowadzających w przypadku błędnej odpowiedzi,
otrzymania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania opartych na zasadach oceniania kształtującego.
Materiał jest powiązany z interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning. Test wielokrotnego wyboru w procesie edukacyjnym może zostać wykorzystany do pracy indywidualnej, pracy w grupach oraz pracy z całym zespołem.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.5)1) objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne,
MED.14.2.5)2) omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym,
MED.14.2.5)3) ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych,
MED.14.2.5)4) wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji,
MED.14.2.5)5) posługuje się automatycznym defibrylatorem treningowym (AED – Automatyczny Elektryczny Defibrylator).
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Zadanie z lukami „Pomoc osobie nieprzytomnej”
Opis materiału sprawdzającego
Zadanie polega na podaniu właściwej kolejności postępowania w sytuacji udzielania pomocy leżącej nieprzytomnej osobie. Jest to zadanie średnio trudne. W zdaniach brakuje wyrazów i uczący się musi je uzupełnić przeciagając lub wybierając z listy rozwijanej.
Informacje niezbędne do uzupełnienia brakujących treści uczący się zdobędzie w interaktywnym narzędziu typu scenario‑based learning i w słowniku.
Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:
wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzania – aż do momentu, gdy rozwiązanie będzie w pełni poprawne,
otrzymania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania opartych na zasadach oceniania kształtującego.
Materiał jest powiązany z interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning. Może zostać wykorzystany do pracy zarówno indywidualnej, jak i w grupach. Materiał jest pomocny w powtarzaniu i utrwalaniu wiedzy oraz wykrywaniu braków.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.5)1) objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne,
MED.14.2.5)2) omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym,
MED.14.2.5)3) ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych,
MED.14.2.5)4) wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji.
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Zadanie typu prawda czy fałsz „Resuscytacja krążeniowo‑oddechowa u osób dorosłych”
Opis materiału sprawdzającego
Zadanie polega na wskazaniu prawdziwych stwierdzeń dotyczących resuscytacji u osoby dorosłej. Składa się z trzech stwierdzeń: dwóch prawdziwych i jednego fałszywego. Jest to zadanie trudne.
Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:
wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzania – aż do momentu, gdy rozwiązanie będzie w pełni poprawne,
otrzymania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania opartych na zasadach oceniania kształtującego.
Materiał jest powiązany z interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning. Może zostać wykorzystany do pracy zarówno indywidualnej, jak i w grupach. Materiał jest pomocny w powtarzaniu i utrwalaniu wiedzy oraz wykrywaniu braków.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.5)1) objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne,
MED.14.2.5)2) omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym,
MED.14.2.5)3) ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych,
MED.14.2.5)4) wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji,
MED.14.2.5)5) posługuje się automatycznym defibrylatorem treningowym (AED – Automatyczny Elektryczny Defibrylator).
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Quiz „Promocja zdrowia i profilaktyka zdrowotna”
Opis materiału sprawdzającego
Quiz składa się z losowo wybieranych pięciu pytań o różnym poziomie trudności (łatwe, średnio trudne i trudne). Zakres tematyczny obejmuje zagadnienia związane ze zdrowiem i jego uwarunkowaniami, promocją zdrowia i profilaktyką zdrowotną. Wśród odpowiedzi na dane pytanie tylko jedna odpowiedź jest poprawna.
Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:
wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzania – aż do momentu, gdy rozwiązanie będzie w pełni poprawne,
otrzymania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania opartych na zasadach oceniania kształtującego.
Materiał jest powiązany z filmem edukacyjnym. Może zostać wykorzystany do pracy zarówno indywidualnej, jak i w grupach. Materiał jest pomocny w powtarzaniu i utrwalaniu wiedzy oraz wykrywaniu braków.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.8)1) wyjaśnia pojęcia: promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka, polityka zdrowotna,
MED.14.2.8)2) określa zakres działań i podmioty realizujące promocję zdrowia i profilaktykę,
MED.14.2.8)3) wymienia metody profilaktyki stosowane w pracy zawodowej,
MED.14.2.8)4) uzasadnia udział opiekuna medycznego w promocji zdrowia i profilaktyce.
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Test samosprawdzający „Promocja zdrowia. Stany zagrożenia życia”
Opis materiału sprawdzającego
Test składa się z dziesięciu pytań o różnym stopniu trudności: trzech łatwych, czterech średnio trudnych i trzech trudnych. Na udzielenie odpowiedzi na pytanie przewidziano 1,5 min. Zakres tematyczny obejmuje zagadnienia związane z promocją zdrowia i profilaktyką zdrowotną oraz stanami zagrożenia życia. Próg zaliczenia wynosi 50%. System losuje kolejność pytań i kolejność dystraktorów.
Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:
wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzania – aż do momentu, gdy rozwiązanie będzie w pełni poprawne,
wyświetlania wskazówek naprowadzających w przypadku błędnej odpowiedzi,
otrzymania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania opartych na zasadach oceniania kształtującego.
Materiał jest powiązany z filmem edukacyjnym i interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning. Może zostać wykorzystany do pracy zarówno indywidualnej, jak i w grupach. Materiał jest pomocny w powtarzaniu i utrwalaniu wiedzy oraz wykrywaniu braków.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.5)1) objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne,
MED.14.2.5)2) omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym,
MED.14.2.5)3) ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych,
MED.14.2.5)4) wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji,
MED.14.2.8)1) wyjaśnia pojęcia: promocja zdrowia, edukacja zdrowotna, wychowanie zdrowotne, profilaktyka, polityka zdrowotna,
MED.14.2.8)2) określa zakres działań i podmioty realizujące promocję zdrowia i profilaktykę.
Typ i tytuł materiału sprawdzającego
Zadanie z możliwością użycia materiałów audio‑video „Rozpoznawanie zadławienia”
Opis materiału sprawdzającego
Jest to łatwe zadanie dotyczące postępowania z osobą, u której pojawia się nasilona duszność w wyniku zadławienia. Na podstawie dźwięku kaszlu należy rozważyć odpowiednie postępowanie ratunkowe, świadczące o właściwym rozpoznaniu postaci zadławienia.
Istnieje możliwość sprawdzenia poprawności wykonania zadania, a także:
wielokrotnego powtórzenia wykonania ćwiczenia i jego sprawdzania – aż do momentu, gdy rozwiązanie będzie w pełni poprawne,
otrzymania informacji zwrotnych dotyczących oceny realizacji zadania opartych na zasadach oceniania kształtującego.
Materiał jest powiązany z interaktywnym narzędziem typu scenario‑based learning. Może zostać wykorzystany do pracy zarówno indywidualnej, jak i w grupach. Materiał jest pomocny w powtarzaniu i utrwalaniu wiedzy oraz wykrywaniu braków.
Kryteria weryfikacji, powiązane z materiałem sprawdzającym
Materiał sprawdza spełnienie kryteriów weryfikacji, zgodnie z którymi uczący się:
MED.14.2.5)1) objaśnia pojęcia: pierwsza pomoc, kwalifikowana pierwsza pomoc, reanimacja, resuscytacja, nagłe zagrożenie zdrowotne,
MED.14.2.5)2) omawia stany nagłego zagrożenia zdrowotnego spowodowane chorobą, urazem fizycznym, termicznym i chemicznym,
MED.14.2.5)3) ocenia stan poszkodowanego i dokonuje pomiarów podstawowych czynności życiowych,
MED.14.2.5)4) wykonuje podstawowe czynności resuscytacyjne zgodnie z wytycznymi Polskiej Rady Resuscytacji,
MED.14.2.5)5) posługuje się automatycznym defibrylatorem treningowym (AED – Automatyczny Elektryczny Defibrylator).
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Wykorzystanie e‑materiału do pracy z uczącymi się o specjalnych potrzebach edukacyjnych
E‑materiały ułatwiają zindywidualizowanie procesu dydaktycznego, co jest szczególnie istotne dla uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu. Ułatwia to dostęp do informacji, likwiduje niektóre bariery społeczne i komunikacyjne oraz zapewnia wyrównywanie szans.
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści
Minimalne wymagania techniczne umożliwiające korzystanie z e‑materiału
Minimalne wymagania sprzętowe zgodne z wymaganiami zpe.gov.pl
Powrót do spisu treściPowrót do spisu treści