Spis treści

1. Cele i efekty kształcenia1Cele i efekty kształcenia

2. Struktura e‑materiału2Struktura e‑materiału

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu: monter sieci i instalacji sanitarnych i technik inżynierii sanitarnej.3Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodu: monter sieci i instalacji sanitarnych i technik inżynierii sanitarnej.

4. Wymagania techniczneWymagania techniczneWymagania techniczne

1. Cele i efekty kształcenia

Cele ogólne e‑materiału

E‑materiał uwzględnia treści, które pozwolą na osiągnięcie, zgodnie z podstawą programową, celów kształcenia w zawodach: monter sieci i instalacji sanitarnych 712618 i technik inżynierii sanitarnej 311209. Tematyka e‑materiału służy przygotowaniu absolwenta do profesjonalnego wykonywania zadań zawodowych.

Efekty kształcenia

BUD.09.1., BUD.20.1. Bezpieczeństwo i higiena pracy

1. charakteryzuje pojęcia związane z bezpieczeństwem i higieną pracy, ochroną przeciwpożarową, ochroną środowiska i ergonomią

2. rozróżnia zadania i uprawnienia instytucji oraz służb działających w zakresie ochrony pracy i ochrony środowiska

3. określa prawa i obowiązki pracownika oraz pracodawcy w zakresie bezpieczeństwa i higieny pracy

4. określa zagrożenia związane z występowaniem czynników szkodliwych w środowisku pracy

5. organizuje stanowisko pracy zgodnie z wymaganiami ergonomii, przepisami bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska

6. stosuje środki ochrony indywidualnej i zbiorowej podczas wykonywania zadań zawodowych

7. stosuje zasady bezpieczeństwa i higieny pracy, ochrony przeciwpożarowej i ochrony środowiska na stanowisku pracy

BUD.09.2., BUD.20.2. Podstawy budownictwa

11. przestrzega zasad sporządzania rysunków budowlanych,

12. rozróżnia rodzaje i elementy dokumentacji stosowanej w budownictwie,

13. stosuje zasady wykonywania przedmiaru i obmiaru robót,

14. stosuje programy komputerowe wspomagające wykonywanie zadań zawodowych;

BUD.09.6. Wykonywanie robót związanych z budową, montażem oraz eksploatacją sieci ciepłowniczych, węzłów cieplnych oraz instalacji grzewczych

2. charakteryzuje rodzaje i układy sieci ciepłowniczych oraz technologie ich wykonania

3. charakteryzuje uzbrojenie oraz urządzenia stosowane w sieciach ciepłowniczych

4. charakteryzuje urządzenia energetyczne stosowane w sieciach ciepłowniczych i instalacjach grzewczych

5. charakteryzuje obiekty sieci ciepłowniczych oraz określa ich funkcje

6. posługuje się dokumentacją projektową sieci ciepłowniczych

7. planuje wykonywanie robót związanych z budową i remontem sieci ciepłowniczych

BUD.20.5. Organizowanie robót związanych z budową, montażem i eksploatacją sieci ciepłowniczych, węzłów cieplnych oraz instalacji grzewczych

2. określa warunki techniczne budowy sieci, węzłów ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych

3. posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci ciepłowniczych, węzłów cieplnych oraz instalacji grzewczych

4. wykonuje obliczenia związane z projektowaniem sieci ciepłowniczych oraz instalacji grzewczych

5. organizuje prace związane z budową i eksploatacją sieci ciepłowniczych i instalacji grzewczych

6. przestrzega zasad przekazywania sieci ciepłowniczych, węzłów cieplnych oraz instalacji grzewczych odbiorcom do użytkowania

7. monitoruje stan techniczny sieci ciepłowniczych, węzłów cieplnych oraz instalacji grzewczych

8. wykonuje przedmiary i obmiary robót związanych z budową oraz eksploatacją sieci ciepłowniczych, węzłów cieplnych i instalacji grzewczych

9. sporządza kosztorysy oraz oferty przetargowe na roboty związane z budową oraz eksploatacją sieci ciepłowniczych, węzłów cieplnych i instalacji grzewczych

BUD.09.5. Wykonywanie robót związanych z budową, montażem oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych

1. rozpoznaje rodzaje paliw oraz określa ich Właściwości

2. charakteryzuje rodzaje i układy gazociągów i przyłączy gazowych oraz technologie ich wykonania

3. charakteryzuje uzbrojenie gazociągów i przyłączy gazowych

4. charakteryzuje obiekty sieci gazowych oraz określa ich funkcje

5. posługuje się dokumentacją projektową gazociągów i przyłączy gazowych

6. planuje wykonywanie robót związanych z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych

7. wykonuje prace przygotowawcze związane z budową i remontem gazociągów i przyłączy gazowych

8. wykonuje roboty ziemne związane z budową gazociągów i przyłączy gazowych

9. wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie gazociągów i przyłączy gazowych

10. wykonuje prace związane z uruchomieniem i eksploatacją gazociągów i przyłączy gazowych

11. charakteryzuje rodzaje i elementy instalacji gazowych oraz technologie ich wykonania

12. posługuje się dokumentacją projektową instalacji gazowych

13. planuje wykonanie robót związanych z montażem instalacji gazowych

14. przygotowuje miejsce robót związanych z montażem i remontem instalacji gazowych

15. wykonuje połączenia rur oraz montuje uzbrojenie i urządzenia instalacji gazowych

16. wykonuje zabezpieczenia antykorozyjne instalacji gazowych

17. wykonuje prace związane z uruchomieniem i eksploatacją instalacji gazowych

BUD.20.4. Organizowanie robót związanych z budową, montażem oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych

1. charakteryzuje właściwości gazów stosowanych w dystrybucji w sieciach i instalacjach gazowych

2. określa warunki techniczne montażu i eksploatacji urządzeń gazowych

3. posługuje się dokumentacją projektową i eksploatacyjną sieci i instalacji gazowych

4. wykonuje obliczenia związane z projektowaniem gazociągów i instalacji gazowych

5. organizuje prace związane z budową i eksploatacją sieci i instalacji gazowych

6. prowadzi dokumentację robót związanych z budową sieci oraz montażem instalacji gazowych

7. przestrzega zasad odbiorów technicznych sieci i instalacji gazowych

8. przestrzega zasad przekazywania sieci i instalacji gazowych odbiorcom do użytkowania

9. monitoruje stan techniczny sieci oraz instalacji gazowych

10. przewiduje zagrożenia wynikające z niekontrolowanego wycieku paliwa gazowego

11. wykonuje przedmiary i obmiary robót związanych z budową oraz eksploatacją Sieci i instalacji gazowych

12. sporządza kosztorysy oraz oferty przetargowe na roboty związane z budową oraz eksploatacją sieci i instalacji gazowych

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

2. Struktura e‑materiału

Wszystkie elementy e‑materiału są ze sobą powiązane ich tematyką. W każdym z nich znajdują się niezbędne informacje, które umożliwią przyswojenie wiedzy z zakresu doboru i montażu źródła ciepła.

Niniejszy e‑materiał składa się z trzech części: wprowadzenia, materiałów multimedialnych oraz obudowy dydaktycznej. Każda z nich zawiera powiązane tematycznie elementy składowe.

Wprowadzenie

Przedstawia podstawowe informacje o e‑materiale, które ułatwią użytkownikowi wstępne zapoznanie się z zawartością materiału.

Materiały multimedialne

Zawierają różnego rodzaju multimedia, które ułatwią uczącemu się przyswojenie wiedzy. Zasób „BHP podczas serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji sanitarnych”D1DqR5Arc„BHP podczas serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji sanitarnych” to film instruktażowy, który umożliwia zapoznanie z zasadami bezpiecznego serwisu, eksploatacji i konserwacją urządzeń i instalacji sanitarnych takich jak: agzowe urządzenia grzewcze, pompy ciepła (powietrzne, gruntowe, wodne) Zasób „Serwis, eksploatacja i konserwacja pomp ciepła”D1F5Oaxsw„Serwis, eksploatacja i konserwacja pomp ciepła” to film instruktażowy prezentujący zasady przeprowadzania prac serwisowych konserwacyjnych oraz zasadami właściwej eksploatacji urządzeń i instalacji sanitarnych. Ostatnim multimedium jest E‑bookDYjX0hz0JE‑book zawierający treści dotyczące zagadnień związanych z serwisem i eksploatacją urządzeń i instalacji sanitarnych ze szczególnym uwzględnieniem opisów zasad funkcjonowania, rodzajów prac serwisowych i zasad właściwej eksploatacji.

Obudowa dydaktyczna

• Interaktywne materiały sprawdzająceDyMZ0K0EJInteraktywne materiały sprawdzające pozwalają sprawdzić poziom opanowania wiedzy i umiejętności z zakresu budowy i zasady działania maszyn prądu stałego oraz lokalizowania i usuwania uszkodzeń silników komutatorowych prądu stałego. Można je potraktować jako pracę domową – utrwali to wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień i przygotuje do pytań na pisemnym egzaminie zawodowym.

• Słownik pojęć dla e‑materiałuD3nxyuDT3Słownik pojęć dla e‑materiału objaśnia specjalistyczne słownictwo używane w e‑materiale.

• Przewodnik dla nauczycielaDtFasiXw7Przewodnik dla nauczyciela zawiera sugestie do wykorzystania e‑materiału w ramach pracy dydaktycznej.

• Przewodnik dla uczącego sięDYcMgQnBZPrzewodnik dla uczącego się wskazuje i instruuje, w jaki sposób wykorzystać e‑materiał do samodzielnej nauki.

• Netografia i bibliografiaDCVdRDeOMNetografia i bibliografia to wykaz źródeł, na bazie których został opracowany e‑materiał i z których można korzystać, przygotowując się do egzaminu zawodowego.

• Instrukcja użytkowaniaDgSBG5yv5Instrukcja użytkowania wyjaśnia działanie e‑materiału oraz poszczególnych jego elementów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

3. Wskazówki do wykorzystania w pracy dydaktycznej e‑materiału dla zawodów: monter sieci i instalacji sanitarnych oraz technik inżynierii sanitarnej

Praca uczniów podczas zajęć

E‑materiał stanowi nowoczesną pomoc dydaktyczną wspomagającą proces uczenia się. Pozwala uczniom zapoznać się z podstawami serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji sanitarnych. Poniżej przedstawione są propozycje wykorzystania poszczególnych elementów materiału w ramach lekcji, samodzielnej pracy ucznia, pracy w grupach i całego zespołu klasowego.

E‑materiał ułatwia samodzielną pracę ucznia oraz indywidualizację procesu dydaktycznego. Filmy oraz e‑book zawierają  najistotniejsze informacje z zakresu serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji  sanitarnych.

Indywidualna praca ucznia polega na jego samodzielnym zapoznaniu się z funkcjonalnościami e‑booka i filmów – nauczyciel musi jednak wcześniej skomentować polecenie – powiedzieć uczniowi, co jest szczególnie ważne i na co ma zwracać uwagę.

Filmy instruktażowe

Uczniowie wspólnie oglądają film instruktażowy „Bhp podczas serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji  sanitarnych”, np. klasowej tablicy interaktywnej czy rzutniku. Jeżeli nie ma takiej możliwości – każdy ogląda sam na własnym sprzęcie, np. smartfonie. Następnie nauczyciel prosi uczniów, aby przypomnieli sobie 5 najważniejszych zasad bhp, które poznali dzięki filmowi. Uczniowie mają za zadanie wynotować je na kartkach. Nauczyciel zbiera wszystkie uczniowskie kartki i przywiesza je na tablicy. Uczniowie zakreślają w kółko powtarzające się odpowiedzi, sprawdzają, które najczęściej się dublowały. Tworzą na tej podstawie hierarchię zasad. Następnie nauczyciel włącza film jeszcze raz, aby utrwalić wiedzę uczniów w zakresie najważniejszych zagadnień dla tego tematu. Nauczyciel może też przygotować minitest – 5 pytań odnośnie do wybranych zasad bhp. Test ten może by wykorzystany w formie ćwiczeń sprawdzających – jako formy sprawdzenia wiedzy na ocenę (np. test końcowy). Poza tym uczniowie wypełniają ćwiczenia interaktywne (praca całego zespołu klasowego). Część z nich, w ramach utrwalenia informacji, może być zadana jako praca domowa.

Podczas lekcji uczniowie pracują indywidualnie z filmem instruktażowym  „Serwis, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji  sanitarnych”. Uczniowie pracujący w wolniejszym tempie mają za zadanie wypisać po 3 elementy serwisu, 3 zagadnienia związane z eksploatacją i konserwacją urządzeń i instalacji  sanitarnych. Uczniowie pracujący w szybszym tempie zapoznają się dodatkowo z materiałami dostępnymi w sieci, mają wyszukać do każdego zagadnienia dwie ciekawostki, np. jakie są najważniejsze zasady pierwszego uruchomienia i/lub warunki dopuszczenia do eksploatacji gazowych urządzeń grzewczych i pomp ciepła. Nauczyciel może w formie dramy podsumować tę część lekcji. Uczniowie wcielają się w rolę klienta i młodego pracownika – montera sieci i instalacji sanitarnych. Klient ma za zadanie sformułować 5 pytań dotyczących eksploatacji danego urządzenia czy pompy ciepła. Zadaniem montera będzie odpowiedzieć na pytania klienta, a następnie dokonać prezentacji – na podstawie zdjęć, które znajdzie w sieci. Monter powinien pokazać dane urządzenie i je opisać, a klient powinien formułować kolejne pytania, które będą odnosiły się do budowy danego urządzenia.

E‑book

Nauczyciel może zaproponować na podstawie e‑booka „Serwis, eksploatacja i konserwacja urządzeń i instalacji  sanitarnych” przygotowanie haseł do krzyżówki, które dotyczą tematu lekcji. Uczniowie pracujący wolniej mają przygotować proste, łatwiejsze definicje haseł, zaś pracujący w szybszym tempie otrzymują od nauczyciela hasła trudniejsze, wymagające większych umiejętności. Nauczyciel może, po wykonaniu przez uczniów tego zadania, zaproponować połączenie haseł z definicjami, które wcześniej opracowywali. Należy pamiętać, żeby hasła i definicje nie trafiły do tych samych uczniów, którzy je opracowywali. Pytania powinny dotyczyć wyjaśnienia roli oraz opisów sposobu działania gazowych urządzeń grzewczych i pomp ciepła, a także techniki prac z nimi oraz zasad i opisu właściwej eksploatacji instalacji i urządzeń sanitarnych. Przykładowe hasło finalne: „pompa”, hasła dodatkowe:  powietrzne pompy ciepła, wodne pompy ciepła,  montaż sieci, eksploatacja sieci, gruntowa pompa ciepła.

Interaktywne materiały sprawdzające

Są to ćwiczenia przewidziane do samodzielnego rozwiązania przez uczniów. Nauczyciel może jednak wprowadzić pracę w parach lub elementy oceny koleżeńskiej, która polega na tym, że po rozwiązaniu zadań uczniowie konsultują odpowiedzi z osobą z ławki. Można też zastosować indywidualne rozwiązywanie zadań i wspólne omówienie odpowiedzi przez cały zespół klasowy, kiedy rozwiązania są wyświetlane na tablicy multimedialnej. W każdym z tych wariantów uczeń powinien móc skorzystać z pomocy nauczyciela i uzyskać od niego informację zwrotną.

Uczniowie sprawdzają poziom opanowania treści przekazywanych w czasie lekcji, korzystając z interaktywnych materiałów sprawdzających. Na podstawie zadań  i ćwiczeń tworzą listę zagadnień i umiejętności, których jeszcze nie opanowali w stopniu wystarczającym, zwłaszcza tych dotyczących serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji  sanitarnych. Nauczyciel prosi uczniów, aby uczniowie podali 3 najważniejsze zagadnienia. Staną się one dla nauczyciela punktem wyjścia do zaplanowania kolejnej lekcji, w trakcie której uczniowie, podzieleni na grupy, opracowują zagadnienia wskazane przez całą klasę jako najtrudniejsze do zrozumienia i opanowania.

Praca uczniów poza zajęciami

Poza lekcjami i podczas przygotowania się do lekcji uczniowie mogą korzystać ze słownika pojęć i e‑booka, dzięki którym będą mogli powtórzyć materiał przedstawiony na lekcjach bądź przygotować się do przyszłych lekcji. Filmy stanowią interesujące materiały umożliwiające przygotowanie się uczniów do sprawdzianów.

Ze względu na konieczność przyswojenia technicznych oraz teoretycznych zagadnień w tym materiale, m.in. serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji  sanitarnych, warto zwrócić uczniom uwagę na konieczność zapoznania się z filmami oraz e‑bookiem przed zajęciami. Dzięki temu podczas zajęć lekcyjnych łatwiej przyjdzie im posługiwanie się słownictwem specjalistycznym oraz analiza konkretnych przykładów zastosowań zabiegów. Ułatwi to rozwiązywanie części interaktywnej zasobu – materiałów sprawdzających.

Indywidualizacja pracy z uczniem

Indywidualizacja pracy z uczniem powinna rozwijać mocne strony ucznia i zachęcać do rozwijania słabszych stron.

Dzięki e‑materiałom możliwe jest zindywidualizowanie procesu dydaktycznego i dostosowanie go do różnorodnych potrzeb edukacyjnych uczniów. Jest to istotne nie tylko ze względu na uczniów ze specjalnymi potrzebami edukacyjnymi, ale również uczniów zdolnych. Odtwarzanie każdego e‑materiału jest możliwe również w trybie dostępności, który zawiera alternatywne wersje materiałów dostępne dla użytkowników z dysfunkcjami wzroku, słuchu, co ułatwia przyswojenie wiedzy i pozwala na zlikwidowanie niektórych barier społecznych i komunikacyjnych, a także umożliwia wyrównywanie szans w procesie nauczania‑uczenia się.

Materiał multimedialny zawarty w e‑materiale może być wykorzystywany do indywidualizacji pracy z uczniem na zajęciach i poza nimi poprzez przydzielanie zadań dodatkowych trudniejszych dla uczniów zdolnych lub też łatwiejszych dla uczniów mających problemy w nauce. Uczeń zdolny może samodzielnie opracować zagadnienie w postaci mapy myśli (notatka dotycząca serwisu, eksploatacji i konserwacji urządzeń i instalacji  sanitarnych, krótkie opisy każdego procesu – w 2‑3 zdaniach ze słowami kluczowymi), natomiast uczeń mający problemy w nauce powinien otrzymać konkretne wskazówki do samodzielnej pracy.

Ponadto nauczyciel może też dostosować pracę z każdym materiałem do indywidualnych potrzeb uczniów.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści

4. Wymagania techniczne

Wymagania sprzętowe niezbędne do korzystania z poradnika oraz innych materiałów platformy www.zpe.gov.pl.

System operacyjny:

• Windows 7 lub nowszy (przy czym Windows 7 nie jest już wspierany przez Microsoft);

• OS X $\mathrm{10.11.6}$ lub nowszy;

• GNU/Linux z jądrem w wersji $4.0$ lub nowszej 3GB RAM.

Przeglądarka internetowa we wskazanej wersji lub nowszej:

• Chrome w wersji $\mathrm{69.0.3497.100}$;

• Firefox w wersji $\mathrm{62.0.2}$;

• Safari w wersji $11.1$;

• Opera w wersji $\mathrm{55.0.2994.44}$;

• Microsoft Edge w wersji $\mathrm{42.17134.1.0}$;

• Internet Explorer w wersji $\mathrm{11.0.9600.18124}$.

Urządzenia mobilne:

• 2GB RAM iPhone/iPad z systemem iOS 11 lub nowszym;

• Tablet/Smartphone z systemem Android $4.1$ (lub nowszym) z przeglądarką kompatybilną z Chromium 69 (lub nowszym) np. Chrome 69, Samsung Browser $10.1$, szerokość co najmniej 420 px.

Powrót do spisu treści5Powrót do spisu treści