Różne koncepcje walki z władzą komunistyczną.
Autor/autorka
Barbara Kuć
1. Etap edukacyjny i klasa
szkoła podstawowa - klasa VIII
2. Przedmiot
historia
3. Temat zajęć
Różne koncepcje walki z władzą komunistyczną.
4. Czas trwania zajęć
45 minut
5. Uzasadnienie wyboru tematu
Temat jest jednym z elementów realizacji podstawy programowej i wynika z bieżącego planu nauczania.
6. Uzasadnienie zastosowania technologii
Zastosowanie na lekcji narzędzi TIK sprawia, że zajęcia są atrakcyjniejsze dla uczniów ale i nauczycieli. Prowadzą do większego zainteresowania tematem oraz zaangażowania młodzieży. Mogą również pobudzać inwencję twórczą uczniów. Narzędzia TIK pomagają w lepszym zrozumieniu trudnych pojęć i zjawisk historycznych, przyswojeniu i utrwaleniu wiadomości oraz szybkim sprawdzeniu wiedzy. Narzędzia te umożliwiają prowadzenie zajęć w sposób stacjonarny oraz zdalny.
7. Cel ogólny zajęć
Podstawa programowa: XXXVII. Początki komunizmu w Polsce. Uczeń charakteryzuje postawy Polaków wobec władz komunistycznych.
8. Cele szczegółowe zajęć
Uczeń po lekcji wie, kim byli: Stefan Wyszyński, Jan Nowak‑Jeziorański, Danuta Siedzikówna „Inka”, Jan Rodowicz „Anoda”, Witold Pilecki.
Uczeń po lekcji rozumie pojęcia: Rozgłośnia Polska Radia Wolna Europa, amnestia.
Uczeń po lekcji wyjaśnia, w jakim celu władze ogłaszały amnestie dla żołnierzy podziemia niepodległościowego.
Uczeń po lekcji omawia rolę władz polskich na uchodźstwie po II wojnie światowej;
Uczeń po lekcji charakteryzuje rolę polskiego Kościoła katolickiego po II wojnie światowej w stawianiu oporu władzy komunistycznej.
9. Metody i formy pracy
Etapy lekcji są spójne z modelem uczenia się przez doświadczenie (cykl Kolba).
Metody: burza mózgów, metaplan, analiza tekstów źródłowych, ilustracji oraz ikonografiki
Formy: indywidualna i grupowa.
10. Środki dydaktyczne
Podręcznik do klasy 8 - „Historia 8”, aut. , P.Szlanta, W Kalwat, A. Zawistowski; wydawnictwa WSiP, str.106
Notatka z lekcji- źródło własne
Prezentacja: Historia pod ostrym kątem: https://www.youtube.com/watch?v=YFXSdqXIhCQ
Epodręczniki.pl:
Żołnierze Niezłomni - https://zpe.gov.pl/a/zolnierze-niezlomni/Dp82K6yKW
Kardynał S.Wyszyński- https://zpe.gov.pl/a/prezentacja-multimedialna/Dj3mv0P8
Radio Wolna Europa, J.Nowak Jeziorański- https://culture.pl/pl/wydarzenie/60-rocznica-powstania-radia-wolna-europa
Wordwall- ćwiczenie przypominające wiadomości z poprzedniej lekcji
https://wordwall.net/pl/resource/11095320/historia/pocz%c4%85tki-w%c5%82adzy-komunist%c3%b3w-w-polsce-1
Ćwiczenie podsumowujące- opór społeczny wobec komunizmu:
https://wordwall.net/pl/resource/740806/historia/842-op%c3%b3r-spo%c5%82eczny-wobec-komunizmu
11. Wymagania w zakresie technologii
Komputer z dostepem do Internetu, monitor, rzutnik, Messenger
12. Przebieg zajęć
Aktywność 1
Temat: Początki władzy komunistów w Polsce.
Czas trwania: 10 min
Opis aktywności:
Wprowadzenie do tematu.
2. Podanie tematu zajęć, kryteriów oceny oraz sposobu pracy.
3. Przekazanie informacji NaCoBeZu, zapisanie najważniejszych zagadnień na tablicy.
4. Zapytać:
- Co uczniowie wiedzą na dany temat?
- Jakie były początki władzy komunistów w Polsce?
5. Prezentacja: https://www.youtube.com/watch?v=YFXSdqXIhCQ
6. Burza mózgów: W jakich obszarach Polacy walczyli przeciwko władzy komunistycznej? (Kościół, podziemie niepodległościowe, Żołnierze Niezłomni, emigracja- zapisać na tablicy tworząc mapę mentalną)
Aktywność 2
Temat: Jak społeczeństwo walczyło z władzą komunistyczną?
Czas trwania: 15min.
Opis aktywności:
Jak wyglądały powojenne nastroje społeczne?
Analiza tekstu źródłowego: Obwieszczenie MBP dotyczące amnestii z Archiwum Państwowego w Przemyślu:
http://www.skany.przemysl.ap.gov.pl/show.php?zesp=1400&cd=0&ser=17&syg=295
2. Dlaczego rozwinęło się podziemie niepodległościowe?
Analiza plakatu propagandowego z 1945r. Karta pochodzi z gry ZnajZnak wydanej nakładem Instytutu Pamięci Narodowej:
https://pamiec.pl/ftp/ilustracje/ZnajZnak/PDF/Karta117.pdf
3. Nauczyciel zadaje pytania:
- Czy Kościół katolicki włączył się w walkę z władzą komunistyczną?
- Jak społeczeństwo walczyło z władzą komunistyczną?
Aktywność 3
Temat: Koncepcje walki Polaków z władzą komunistyczną- teoria.
Czas trwania: 10 min
Opis aktywności:
Nauczyciel w nawiązaniu do tematu aktywności przedstwia prezentację dotyczącą postaci kardynała Stefana Wyszyńskiego: https://zpe.gov.pl/a/prezentacja-multimedialna/Dj3mv0P8
oraz zdjęcie celi klasztornej w Prudniku- miejsce internowania: https://moje.zpe.gov.pl/a-shared-owner/DO4sXe07
Rozmowa na temat roli Kościoła w omawianym okresie.
2. Następnie nauczyciel omawia polską emigrację w walce z władzą komunistyczną na podstawie przemówienia J.Nowaka Jeziorańskiego w Rozgłośni Wolna Europa: https://culture.pl/pl/wydarzenie/60-rocznica-powstania-radia-wolna-europa
Nawiązanie do wyżej wymienionego przemówienia i rozmowa na temat programu RWE.
Aktywność 4
Temat: Czy wykorzystam zdobytą wiedzę?
Czas trwania: 5 min.
Opis aktywności:
Uczniowie podzieleni na grupy zadaniowe uzupełniają części mapy mentalnej i kartki z odpowiedziami przywieszają na tablicy.
2. Podsumowanie i sformułowanie wniosków.
3. Uczniowie wykonują interaktywne ćwiczenia wykorzystując wiadomości z zakresu tematu:
- Dlaczego żołnierze zbrojnego podziemia zdecydowali się na podjęcie walki? https://moje.zpe.gov.pl/a-shared-owner/DO4sXe07F
- Zabawa podsumowująca- opór społeczny wobec komunizmu:
https://wordwall.net/pl/resource/740806/historia/842-op%C3%B3r-spo%C5%82eczny-wobec-komunizmu
4. Nauczyciel zadaje pytania:
- W jaki sposób możesz wykorzystać zdobytą wiedzę/umiejętności?
- Czy jest coś, co zmienisz w swoim sposobie myślenia/działania/pracy?
13. Sposób ewaluacji zajęć
Ewaluacją zajęć będzie ankieta, link wysłany uczniom na Messengera:
https://docs.google.com/forms/d/e/1FAIpQLSd0EokJrH6EfBK4hJIAWu9Nw0Xhx3j-MAoDPs0PY1R5fr_s5A/viewform
14. Licencja
CC BY‑NC 4.0 - Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne 4.0 Międzynarodowe. Przejdź do opisu licencji
15. Wskazówki dla innych nauczycieli korzystających z tego scenariusza
16. Materiały pomocnicze
17. Scenariusz dotyczy Zintegrowanej Platformy Edukacyjnej
Tak
18. Forma prowadzenia zajęć
dowolna