Samodzielne korzystanie z wyszukanych informacji z uwzględnieniem poszanowania praw autorskich

Powszechnie obowiązującym systemem ochrony praw twórców na świecie jest prawo autorskie. W Polsce regulowane jest ono ustawą o prawie autorskim i prawach pokrewnych z 4 lutego 1994 r. Przepisy prawa autorskiego odnoszą się także do zasobów internetu. Napotkasz w nim materiały, które możesz wykorzystywać bez konieczności pytania kogokolwiek (autora, twórcę) o zgodę. Będą to materiały udostępniane w ramach dozwolonego użytku, znajdujące się w domenie publicznej oraz w tzw. Otwartych Zasobach Edukacyjnych.

Otwarte zasoby edukacyjne

Materiały udostępniane w podręcznikach internetowych, kursach online, testach stanowią najczęściej otwarte zasoby edukacyjne, to znaczy, że każdy ma prawo się nimi dzielić, poprawiać i tłumaczyć na inne języki. Przykładowo, na stronie internetowej o adresie http://creativecommons.pl możesz znaleźć materiały dotyczące lekcji tworzonych dla polskich dzieci mieszkających za granicą.

RBlNoVWeVGaIu1

Zrzut okna strony internetowej http://creativecommons.pl. Strona główna pozwala poznać i wybrać licencję, opublikować swoją pracę na CC, wyszukać materiały na CC, oraz dowiedzieć się jak działają licencje.

Myśl o potraktowaniu wiedzy jako dobra, z którego mogą korzystać wszyscy ludzie, pojawiła się na początku XXI wieku. Aby było to legalne w świetle prawa autorskiego, przy publikacji materiałów, stosowane są wolne licencje Creative Commons.

R1Z4Y1seffljv1

Zrzut okna strony internetowej https://creativecommons.pl/o‑nas/. Na stronie znajduje się opis czym jest Creative Commons.

Wolne licencje

RSCyp017SGd7D1

Grafika przedstawia logo wolnych licencji. Z lewej strony znajduje się okrąg, w którym umieszczone są 2 litery C. Z prawej strony jest napis creative commons.

Licencje Creative Commons wykorzystują prawo autorskie w taki sposób, aby było możliwe przekazanie przez autora części przysługujących mu praw innym osobom. Zgodnie z nimi, opracowane przez autora materiały można wykorzystywać zmieniając je, dostosowując do swoich potrzeb (np. tłumaczyć tekst z języków obcych), łączyć z innymi materiałami (np. do tekstu dołączać dźwięk), dzielić się swoją pracą z innymi.
Autor ma do wyboru zestaw czterech różnych warunków licencji CC udostępnienia swojego utworu.

Uznanie autorstwa CC BY
Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory pod warunkiem, że zostanie podane nazwisko autora pierwowzoru.

R1RjQiMI5XsXv1

Logo licencji Uznanie autorstwa. Na grafice znajduje się czarny okrąg, w którym umieszczona jest uproszczona czarna sylwetka człowieka.

Użycie niekomercyjne CC NC
Wolno kopiować, rozprowadzać, przedstawiać i wykonywać utwór oraz opracowane na jego podstawie utwory bez uzyskiwania korzyści finansowych.

RcghfXJ9pjlAY1

Logo licencji Użycie niekomercyjne. Na grafice znajduje się czarny okrąg, w środku którego umieszczony jest czarny symbol przekreślonego dolara.

Na tych samych warunkach CC SA
Wolno rozprowadzać utwory zależne jedynie na licencji identycznej do tej, na jakiej udostępniono utwór oryginalny.

RsRoa1KBkiLdz1

Logo licencji Na tych samych warunkach. Na grafice znajduje się czarny okrąg, w którym umieszczony jest symbol przypominający odbicie lustrzane litery C. Górny koniec litery jest zakończony strzałką.

Bez utworów zależnych CC ND
Wolno kopiować, rozprowadzać i wykonywać utwór jedynie w jego oryginalnej postaci.

RbWWuOPpn6e8C1

Logo licencji Bez utworów zależnych. Na grafice znajduje się czarny okrąg, a w jego środku umieszczone są dwie czarne poziome równoległe do siebie kreski.

Na bazie licencji Uznanie autorstwa, gwarantującej najszersze swobody, powstały jeszcze licencje:

BY SA
Uznanie autorstwa‑Na tych samych warunkach

R1JC4SplrXCgB1

Logo przedstawiające licencję Uznanie autorstwa ‑ Na tych samych warunkach. Na grafice znajdują się trzy okręgi - logo CC, Uznanie autorstwa oraz Na tych samych warunkach.

BY NC
Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne

R1ZSRDa4q5Zlk1

Logo przedstawiające licencję Uznanie autorstwa ‑ Użycie niekomercyjne. Na grafice znajdują się trzy okręgi - logo CC, Uznanie autorstwa, Użycie niekomercyjne

BY ND
Uznanie autorstwa‑Bez utworów zależnych

ReRK127k9wIyf1

Logo przedstawiające licencję Uznanie autorstwa ‑ Bez utworów zależnych. Na grafice znajdują się trzy okręgi - logo CC, Uznanie autorstwa, Bez utworów zależnych.

BY NC SA
Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne‑Na tych samych warunkach

RPwwHHe4SC0xY1

Logo przedstawiające licencję Uznanie autorstwa ‑ Użycie niekomercyjne ‑ Na tych samych warunkach. Na grafice znajdują się cztery okręgi - logo CC, Uznanie autorstwa, Użycie niekomercyjne, Na tych samych warunkach

BY NC ND
Uznanie autorstwa‑Użycie niekomercyjne‑Bez utworów zależnych

REsBPlr58yJ0P1

Logo przedstawiające licencję Uznanie autorstwa ‑ Użycie niekomercyjne ‑ Bez utworów zależnych. Na grafice znajdują się cztery okręgi - logo CC, Uznanie autorstwa, Użycie niekomercyjne, Bez utworów zależnych