Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Adriana Grzelak‑Krzymianowska, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Breve storia di alcune invenzioni - Krótka historia pewnych wynalazków

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) nauka i technika (np. wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
6) wyraża i uzasadnia swoje opinie, przedstawia opinie innych osób;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
4) wyraża swoje opinie, pyta o opinie, zgadza się lub nie zgadza się z opiniami innych osób;
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • zapamiętuje i stosuje różne zwroty służące do wyrażania opinii;

  • zapamiętuje nazwy wybranych wynalazków;

  • kojarzy niektóre z wybranych wynalazków z ich twórcami, miejscem i czasem ich pierwszego zastosowania;

  • tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • strategie pamięciowe – powtarzanie i utrwalanie poznanego materiału językowego w nowym kontekście;

  • strategie kognitywne – pozyskiwanie wiedzy językowo‑kulturowej, tworzenie różnych kombinacji zdań, analizowanie danych języka obcego;

  • strategie kompensacyjne – odgadywanie znaczenia wyrazów, poznawanie synonimów, niuansów znaczeniowych;

  • strategie metakognitywne – formułowanie pragmatycznych intencji w wypowiedzi, centralizowanie procesu uczenia na wybranym zagadnieniu;

  • strategie afektywne – odwoływanie się do doświadczeń i upodobań uczniów, podejmowanie ryzyka, akceptacja błędów.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kognitywizm;

  • konektywizm;

  • podejście holistyczne;

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • Teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej);

  • praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu, głośniki, słownik włosko‑polski, materiały piśmiennicze.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zaczyna lekcję, prosząc uczniów o wymienienie kilku wynalazków, które uważają za istotne lub ciekawe. Z pomocą nauczyciela uczniowie nazywają te wynalazki po włosku. Korzystając z zasobów internetu, sprawdzają, kiedy, gdzie, przez kogo zostały one wynalezione.

  2. Można też zapytać, czy uczniowie znają jakiegoś wynalazcę włoskiego. Nauczyciel może pomóc, podając takie nazwiska jak Alessandro Volta, Antonio Meucci, Guglielmo Marconi, Candido Jacuzzi. Uczniowie skojarzą zapewne niektóre nazwiska z odpowiednimi przedmiotami. Wiadomości można uzupełnić, korzystając z zasobów internetowych.

  3. Uczniowie zapoznają się z tekstem źródłowym, w którym przedstawiona jest historia kilku wynalazków. Objaśniane jest nieznane słownictwo.

  4. Uczniowie wykonują polecenie do tekstu źródłowego, które sprawdza jego zrozumienie.

  5. Następnie, dzięki przykładom zawartym w tekście właściwym, uczniowie zapoznają się ze zwrotami służącymi do wyrażania opinii. Dodatkowo, korzystając z wyrażeń wymienionych w punkcie Come chiedere un’opinione in italiano? i tych wymienionych w punkcie Come rispondere a tali domande?, uczniowie mogą formułować krótkie dialogi na dowolny temat, np. Lo sai per caso chi ha inventato la pila elettrica? Secondo me, l’ha fatto Alessandro Volta.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z medium bazowym, którym jest film przedstawiający historię kilkunastu wynalazków. Film można zatrzymywać po każdym wynalazku i rozmawiać z uczniami o tym, czy te fakty były im znane, czy chcieliby dodać jakieś inne informacje, ciekawostki z nimi związane.

  2. Temat można rozszerzać o inne wynalazki, których historię uczniowie chcieliby poznać.

  3. Uczniowie wykonują trzy polecenia do medium bazowego.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw dziewięciu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. Ćwiczenie 2 można rozszerzać o kolejne pytania dotyczące innych wynalazków.

  3. W ćwiczeniu 4 uczniowie mogą zaproponować rozwiązania, nie zaglądając do podpowiedzi.

  4. W ćwiczeniu 5 można zaproponować dodanie do listy chronologicznej innych wynalazków.

  5. W ćwiczeniu 7 uczniowie mogą zaproponować również inne odpowiedzi na zadane pytania.

  6. Ćwiczenia 8 i 9 mogą być wykonane w formie pisemnej lub ustnej.

  7. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  8. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową zaleca się ćwiczenia 1, 3 i 6.

Materiały pomocnicze:

W tym e‑materiale można pomocniczo wykorzystać fragmenty materiałów:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Medium bazowe powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Dodatkowo uczniowie mogą samodzielnie rozszerzać informacje zawarte w filmie o innowacyjne przedmioty włoskich wynalazców, korzystając z zasobów internetowych.

  • Warto polecić ponowne przeanalizowanie medium w domu w celu utrwalenia wiadomości, zwrotów i leksyki.

Słownik i bibliografia