Scenariusz dla nauczyciela

Autorki: Marta Sterna, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Perché le persone migrano? - Dlaczego ludzie migrują?

Grupa docelowa:

III etap edukacyjny, klasa II, poziom A1+

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)

Cele kształcenia – wymagania ogólne

I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.

II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.

Treści nauczania – wymagania szczegółowe

I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:

14) życie społeczne (np. wydarzenia i zjawiska społeczne).

II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:

2) określa główną myśl wypowiedzi;

5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;

III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):

1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;

4) znajduje w tekście określone informacje;

IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):

1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;

VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;

VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:

3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);

VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:

1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);

2) przekazuje w języku obcym nowożytnym lub w języku polskim informacje sformułowane w tym języku obcym;

3) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje sformułowane w języku polskim.

IX. Uczeń posiada:

1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;

2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.

X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).

XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).

XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.

XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;
kompetencje w zakresie wielojęzyczności;
kompetencje cyfrowe;
kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;
kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń zapamiętuje słownictwo dotyczące migracji ludności.
Uczeń stosuje rzeczowniki zbiorowe w języku włoskim i zna ich polskie odpowiedniki.
Uczeń tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

Uczeń rozwija wrażliwość międzykulturową oraz kształtuje postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur.
Uczeń aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się.
Uczeń rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne oraz kulturowe.
Uczeń wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury i słownictwo.
Uczeń zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych.
Uczeń pozyskuje świadomość znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach kultury cywilizacyjnej.

Strategie uczenia się:

Strategie kognitywne.
Strategie zapamiętywania.
Strategie przetwarzanie materiału językowego.
Strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej.
Strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

Konstruktywizm.
Kognitywizm.
Konektywizm.
Podejście holistyczne.
Podejście komunikacyjne.
Metoda kognitywna.
Nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe.
Teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

Praca pod kierunkiem nauczyciela.
Praca indywidualna.
Praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej).
Praca w parach.

Środki dydaktyczne:

komputer/laptop z dostępem do internetu, głośniki, tablica interaktywna;
słownik włosko‑polski, materiały piśmienne.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

Nauczyciel rozpoczyna lekcję, proponując rozmowę na temat powodów migracji ludzi. Z pomocą nauczyciela uczniowie starają się wyrazić podstawowe pojęcia po włosku.
Następnie uczniowie zapoznają się z tekstem Perché le persone migrano? Le cause dei flussi migratori, rozwijającym ten temat. Objaśniane jest nieznane słownictwo poprzez tłumaczenie na język polski lub poprzez opis w języku włoskim, jeżeli potencjał grupy na to pozwala.
W poleceniu do tekstu uczniowie starają się przyporządkować pojęcia do określonych grup czynników migracji ludności. Dodatkowo uczniowie mogą wskazać inne czynniki tych procesów. Nowe pojęcia notowane są na tablicy.
Ponadto nauczyciel przedstawia listę rzeczowników zbiorowych. Uczniowie układają z nimi zdania, zwracając uwagę na odpowiednią liczbę.

Faza realizacyjna:

W tej fazie uczniowie analizują mapę myśli i starają się samodzielnie znaleźć polskie odpowiedniki pojęć związanych z tematem migracji. Nauczyciel zwraca szczególną uwagę na te pojęcia, które nie były dotąd uczniom znane.
Następnie uczniowie wykonują trzy polecenia do multimedium. W poleceniu 2 mogą sami domyślić się rozwiązań, bez zaglądania do podpowiedzi. W poleceniu 3 można dodatkowo układać zdania z powstałymi wyrażeniami.

Faza podsumowująca:

Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.
W ćwiczeniu 1 można poprosić uczniów o podanie polskich odpowiedników pozostałych wyrazów.
Po wykonaniu ćwiczenia 3, nauczyciel może dodatkowo poprosić uczniów o podanie polskich odpowiedników uzupełnianych słów w oparciu o rozumienie kontekstu danego zdania.
W ćwiczeniu 4 uczniowie mogą dodatkowo wskazać inne pojęcia pasujące do wymienionych kategorii.
W ćwiczeniu 6 można prosić o wyjaśnienie, dlaczego wskazany wyraz nie pasuje do pozostałych.
Ćwiczenia 7 i 8 mogą być wykonane pisemnie lub ustnie.
Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.
Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

Jako pracę domową zaleca się ćwiczenia 2 i 5.

Materiały pomocnicze:

Pomocniczo można wykorzystać fragmenty materiału Come diventare volontarioD2INKttN2Come diventare volontario.

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

Medium bazowe powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji. Uczniowie mogą rozszerzać mapę pojęć o inne kategorie i pojęcia. Warto zalecić ponowne przeanalizowanie mapy pojęć w domu, w celu utrwalenie leksyki.

Słownik i bibliografia