Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Marta Sterna, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Invenzioni antiche e moderne - Starożytne i współczesne wynalazki

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, klasa III, poziom A2

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
12) nauka i technika (np. wynalazki, korzystanie z podstawowych urządzeń technicznych i technologii informacyjno‑komunikacyjnych);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
5) układa informacje w określonym porządku;
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
5) opisuje upodobania;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • zapoznaje się z opisem wybranych wynalazków;

  • zapamiętuje nazwy wybranych robotów;

  • stosuje czasy przeszłe passato prossimo i imperfetto;

  • tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia.

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • strategie kognitywne;

  • strategie zapamiętywania;

  • strategie przetwarzanie materiału językowego;

  • strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kognitywizm;

  • konektywizm;

  • podejście holistyczne;

  • podejście komunikacyjne (luka informacyjna, podejście zadaniowe);

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie polisensoryczne/wielozmysłowe;

  • Teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej);

  • praca w parach.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu, głośniki, słownik włosko‑polski, materiały piśmiennicze.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel zaczyna lekcję, pytając uczniów, czy mają wiedzę na temat najnowszych wynalazków technologicznych. Uczniowie wskażą zapewne na wielofunkcyjne drony. A czy słyszeli o latającym plecaku, o długopisie piszącym pod wodą albo o tym, że lodówka może działać bez prądu? Nauczyciel wyświetla na ekranie te wynalazki i mówi o ich funkcji.

  2. Nawiązując do lodówki działającej bez prądu, nauczyciel mówi, że związana z nim jest pewna młoda Włoszka. Uczniowie zapoznają się z postacią Cateriny Falleni i z projektem dotyczącym konstrukcji lodówki bez prądu. Objaśniane są nieznane pojęcia.

  3. Polecenie do tekstu sprawdza zrozumienie jego treści. Uczniowie mają zdecydować, czy podane zdania, nawiązujące do tekstu, są prawdziwe, czy fałszywe.

  4. W tekście objaśniającym znajdującym się pod tekstem Caterina Falleni: da Livorno alla Nasa. Inventa il frigo senza corrente omówione zostały zasady stosowania czasów passato prossimo i imperfetto.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie zapoznają się z ilustracją interaktywną przedstawiającą wybrane wynalazki robotyczne dawnych epok. Uczniowie analizują je, zapoznając się z nowym dla nich słownictwem. Słownictwo jest objaśniane przez nauczyciela lub też uczniowie mogą go szukać samodzielnie w słownikach. 

  2. Po przeanalizowaniu medium bazowego uczniowie mogą wskazywać na kolejne dawne roboty, o których słyszeli, podejmując próbę opisania ich po włosku. W ten sposób można rozszerzać ilustrację. Uczniowie mogą rysować opisywane wynalazki, mogą też sporządzać listy wynalazków, które ich zdaniem są najciekawsze.  

  3. Wykonywane są trzy polecenia do medium. W pierwszym uczniowie mają połączyć wynalazki z ich funkcjami. W drugim mają znaleźć słowo niepasujące do pozostałych. W trzecim mają uzupełnić zdania właściwymi słowami znajdującym się pod spodem. 

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 2 można zaproponować, aby uczniowie samodzielnie dokończyli pierwszą część zdania, np. Quando ero piccolo/piccola... a) ogni sabato giocavo a calcio; b) andavo spesso con i genitori dai nonni in campagna; c) ho avuto il morbillo; d) mi sono rotto/rotta una gamba.

  3. W ćwiczeniu 3 można poprosić o uzasadnienie wyboru danego czasu.

  4. Ćwiczenie 7 może być wykonywane pisemnie lub ustnie.

  5. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  6. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową zaleca się ćwiczenia 4 i 8.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Medium bazowe może być rozszerzane o kolejne wynalazki, proponowane przez uczniów w trakcie lekcji lub w ramach pracy domowej.

Słownik i bibliografia