Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Milena Lange, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: Madre natura - Matka natura

Grupa docelowa: III etap edukacyjny, szkoła ponadpodstawowa, klasa I

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wariant III.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (kontynuacja 2. języka obcego nowożytnego ze szkoły podstawowej)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
13) świat przyrody (np. pogoda, pory roku, rośliny i zwierzęta, krajobraz, zagrożenia i ochrona środowiska naturalnego);
II. Uczeń rozumie proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia, instrukcje) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, sytuację, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
III. Uczeń rozumie proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑mail, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, broszury, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, instrukcje, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, artykuły, teksty narracyjne, recenzje, wywiady, wpisy na forach i blogach, teksty literackie):
1) określa główną myśl tekstu lub fragmentu tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę, formę tekstu, czas, miejsce, sytuację);
4) znajduje w tekście określone informacje;
5) układa informacje w określonym porządku;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl tekstu.
IV. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, zwierzęta, przedmioty, miejsca i zjawiska;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
V. Uczeń tworzy krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, kartkę pocztową, e‑mail, historyjkę, list prywatny, wpis na blogu):
2) opowiada o czynnościach, doświadczeniach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
3) przedstawia fakty z przeszłości i teraźniejszości;
4) przedstawia intencje, marzenia, nadzieje i plany na przyszłość;
8) stosuje formalny lub nieformalny styl wypowiedzi adekwatnie do sytuacji.
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
VII. Uczeń reaguje w formie prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, krótki list prywatny, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
5) wyraża swoje upodobania, intencje i pragnienia, pyta o upodobania, intencje i pragnienia innych osób;
14) stosuje zwroty i formy grzecznościowe.
VIII. Uczeń przetwarza prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. wykresach, mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
2) świadomość związku między kulturą własną i obcą oraz wrażliwość międzykulturową.
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XII. Uczeń korzysta ze źródeł informacji w języku obcym nowożytnym (np. z encyklopedii, mediów, instrukcji obsługi), również za pomocą technologii informacyjno‑komunikacyjnych.
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, zastępowanie innym wyrazem, opis, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej;

  • kompetencje matematyczne oraz kompetencje w zakresie nauk przyrodniczych, technologii i inżynierii;

  • Kompetencje obywatelskie.

Cele operacyjne:

  • Uczeń zapamiętuje wybrane słownictwo dotyczące świata roślin i zwierząt;

  • Uczeń rozróżnia zachowania chroniące środowisku i mu szkodzące;

  • Uczeń dostrzega różnice między światem roślin i zwierząt w Polsce i we Włoszech;

  • Uczeń rozumie i tworzy proste wypowiedzi dotyczące świata roślin oraz ochrony przyrody;

  • Uczeń tworzy zdania, wykorzystując poznane elementy.

Cele motywacyjne:

  • Zaproponowane zadania ilustrują przydatność języka włoskiego do realizacji własnych celów komunikacyjnych ucznia;

  • Zaproponowane zadania służą rozwijaniu u uczniów świadomości znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach życia społecznego.

Strategie uczenia się:

  • Strategie kognitywne:

    • strategie zapamiętywania;

    • strategie przetwarzanie materiału językowego;

  • Strategie afektywne i społeczne;

  • Strategie zapamiętywania;

  • Strategie przetwarzanie materiału językowego;

  • Strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej;

  • Strategie zadaniowe;

  • Strategie kompensacyjne.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kognitywizm;

  • konektywizm;

  • podejście holistyczne;

  • zintegrowane nauczanie językowo‑przedmiotowe;

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie wielozmysłowe;

  • nauczanie hybrydowe;

  • teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • Praca indywidualna;

  • Praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej);

  • Praca w parach (również partnersko z nauczycielem).

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop z dostępem do Internetu;

  • głośniki;

  • słownik włosko‑polski;

  • materiały piśmiennicze;

  • ilustracje lub plansze (mogą być w formie cyfrowej (np.: drzewo, las, dżungla, ogródek warzywny, orchidea, magnolia, kaktus, ryż, a także przedstawiające nieskażoną naturę oraz zanieczyszczoną w wyniku działań człowieka), audio z odgłosami natury.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Nauczyciel rozpoczyna lekcję, odtwarzając nagrania z odgłosami natury. Pyta uczniów, gdzie mogły być zarejestrowane, jakie rośliny i zwierzęta mogły się znajdować w tych miejscach i zapisuje na tablicy ich nazwy w języku włoskim.

  2. Następnie nauczyciel pokazuje ilustracje przedstawiające różne rośliny, podaje dwie nazwy, z których jedna jest nazwą wskazywanej, prosząc o wskazanie tej właściwej.

  3. Nauczyciel pokazuje ilustracje przedstawiające środowisko i pyta, czy widać na nich wpływ człowieka, a jeśli tak, to czy jest on pozytywny. Uczniowie określają, jakie działania mogą pomóc naturze, a jakie zaszkodzić.

  4. Uczniowie wysłuchują dialogu, a następnie odczytują go na głos, dzieląc się rolami. W miejscu na notatki zapisują nazwy roślin.

  5. Polecenie do dialogu „Tante cose da fotografare” sprawdza znajomość nazw roślin obecnych w tekście źródłowym.

  6. W tekście objaśniającym wymienione zostały wybrane czasowniki związane ze światem roślin. Nauczyciel może poprosić uczniów, aby podali własne przykłady tworzenia zdań z tymi czasownikami.

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie uczniowie będą mogli zagrać w grę paragrafową, w której przechodzą przez kolejne obszary parku, odsłuchują informacji i odczytują je, a także wykonują zadania (minigry). Gra może być realizowana zarówno indywidualnie, jak i w małych grupach. Uczeń zbiera punkty za rozwiązane zadania. Gracze mogą porównywać swoje wyniki. W grze uczeń może sprawdzić, jakie wiadomości posiada na temat świata roślin i zwierząt oraz dotyczących ochrony środowiska.

  2. Polecenia do multimedium bazowego sprawdzają umiejętność  przyporządkowania nazw roślin i zwierząt do określonej kategorii, a także sprawdzają rozumienie wybranych sformułowań z gry paragrafowej, odnoszących się do ochrony środowiska. W poleceniu 3, jeżeli potencjał grupy na to pozwala, uczniowie mogą w przypadku błędnych odpowiedzi sformułować prawdziwe odpowiedzi, a także określić, jakie inne zachowania można zaliczyć do proekologicznych.

  3. Polecenia do gry sprawdzają na różne sposoby znajomość pojawiającej się w niej leksyki.

Faza podsumowująca:

  1. Pod koniec lekcji uczniowie mają możliwość sprawdzenia nabytej wiedzy i umiejętności, wykonując zestaw ośmiu ćwiczeń z sekcji Sprawdź się.

  2. W ćwiczeniu 6 można poprosić uczniów  o wylosowanie kilku słów spośród tych, które pojawiły się podczas lekcji i o ułożenie pytań zagadek z tymi słowami.

  3. W ćwiczeniu 8 uczniowie mogą w małych grupach przedyskutować, które z działań są najważniejsze, co można dodatkowo zrobić, aby chronić przyrodę.

  4. Uczniowie mogą odszukać informacji o gatunkach roślin i zwierząt, które występują jedynie na terytorium Polski i Włoszech i poszukać ich nazw w słowniku.

  5. Jeśli pojawiają się trudności z wykonaniem ćwiczeń, należy powtórzyć z uczniami materiał. Uczniowie mogą to też zrobić samodzielnie w domu.

  6. Jeżeli wszystkie ćwiczenia zostaną wykonane poprawnie, będzie to oznaczało, że cele zaproponowane w e‑materiale zostały osiągnięte.

Praca domowa:

  • Jako pracę domową można zaproponować ponowne rozegranie gry i rozwiązanie zadań, które wcześniej uczniowie pominęli;

  • Alternatywnie ćwiczenia 1 i 4.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Multimedium bazowe powinno zostać wykorzystane w trakcie lekcji.

  • Dodatkowo uczniowie mogą grać w grę sami w celu utrwalenia poznanych zwrotów i leksyki.

Słownik i bibliografia