Scenariusz dla nauczyciela

Autorzy: Artur Gałkowski, Tamara Roszak

Przedmiot: Język włoski

Temat zajęć: In ospedale - W szpitalu

Grupa docelowa: II etap edukacyjny, klasa VIII, poziom A1

Podstawa programowa:

Podstawa programowa – wersja II.2. Język obcy nowożytny nauczany jako drugi (II etap edukacyjny, klasy VII i VIII)
Cele kształcenia – wymagania ogólne
I. Znajomość środków językowych. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie tematów wskazanych w wymaganiach szczegółowych.
II. Rozumienie wypowiedzi. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka, a także bardzo proste wypowiedzi pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
III. Tworzenie wypowiedzi. Uczeń samodzielnie formułuje bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne i pisemne, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
IV. Reagowanie na wypowiedzi. Uczeń uczestniczy w rozmowie i w typowych sytuacjach reaguje w sposób zrozumiały, adekwatnie do sytuacji komunikacyjnej, ustnie lub pisemnie w formie bardzo prostego tekstu, w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
V. Przetwarzanie wypowiedzi. Uczeń zmienia formę przekazu ustnego lub pisemnego w zakresie opisanym w wymaganiach szczegółowych.
Treści nauczania – wymagania szczegółowe
I. Uczeń posługuje się bardzo podstawowym zasobem środków językowych (leksykalnych, gramatycznych, ortograficznych oraz fonetycznych), umożliwiającym realizację pozostałych wymagań ogólnych w zakresie następujących tematów:
11) zdrowie (np. samopoczucie, choroby, ich objawy i leczenie);
II. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi ustne (np. rozmowy, wiadomości, komunikaty, ogłoszenia) artykułowane wyraźnie, w standardowej odmianie języka:
1) reaguje na polecenia;
2) określa główną myśl wypowiedzi;
3) określa intencje nadawcy/autora wypowiedzi;
4) określa kontekst wypowiedzi (np. czas, miejsce, uczestników);
5) znajduje w wypowiedzi określone informacje;
6) rozróżnia formalny i nieformalny styl wypowiedzi.
III. Uczeń rozumie bardzo proste wypowiedzi pisemne (np. listy, e‑maile, SMS‑y, kartki pocztowe, napisy, ulotki, jadłospisy, ogłoszenia, rozkłady jazdy, historyjki obrazkowe z tekstem, teksty narracyjne, wpisy na forach i blogach):
1) określa główną myśl tekstu;
2) określa intencje nadawcy/autora tekstu;
3) określa kontekst wypowiedzi (np. nadawcę, odbiorcę);
4) znajduje w tekście określone informacje;
IV. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi ustne:
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
V. Uczeń tworzy bardzo krótkie, proste, spójne i logiczne wypowiedzi pisemne (np. notatkę, ogłoszenie, zaproszenie, życzenia, wiadomość, SMS, pocztówkę, e‑mail, historyjkę, wpis na blogu):
1) opisuje ludzi, przedmioty, miejsca i zjawiska;
2) opowiada o czynnościach i wydarzeniach z przeszłości i teraźniejszości;
VI. Uczeń reaguje ustnie w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę; podtrzymuje rozmowę w przypadku trudności w jej przebiegu (np. prosi o wyjaśnienie, powtórzenie, sprecyzowanie; upewnia się, że rozmówca zrozumiał jego wypowiedź);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia;
6) składa życzenia, odpowiada na życzenia;
VII. Uczeń reaguje w formie bardzo prostego tekstu pisanego (np. wiadomość, SMS, e‑mail, wpis na czacie/forum) w typowych sytuacjach:
1) przedstawia siebie i inne osoby;
2) nawiązuje kontakty towarzyskie; rozpoczyna, prowadzi i kończy rozmowę (np. podczas rozmowy na czacie);
3) uzyskuje i przekazuje informacje i wyjaśnienia (np. wypełnia formularz/ankietę);
6) składa życzenia, odpowiada na życzenia;
VIII. Uczeń przetwarza bardzo prosty tekst ustnie lub pisemnie:
1) przekazuje w języku obcym nowożytnym podstawowe informacje zawarte w materiałach wizualnych (np. mapach, symbolach, piktogramach) lub audiowizualnych (np. filmach, reklamach);
IX. Uczeń posiada:
1) podstawową wiedzę o krajach, społeczeństwach i kulturach społeczności, które posługują się danym językiem obcym nowożytnym, oraz o kraju ojczystym, z uwzględnieniem kontekstu lokalnego, europejskiego i globalnego;
X. Uczeń dokonuje samooceny i wykorzystuje techniki samodzielnej pracy nad językiem (np. korzystanie ze słownika, poprawianie błędów, prowadzenie notatek, stosowanie mnemotechnik, korzystanie z tekstów kultury w języku obcym nowożytnym).
XI. Uczeń współdziała w grupie (np. w lekcyjnych i pozalekcyjnych językowych pracach projektowych).
XIII. Uczeń stosuje strategie komunikacyjne (np. domyślanie się znaczenia wyrazów z kontekstu, identyfikowanie słów kluczy lub internacjonalizmów) i strategie kompensacyjne, w przypadku gdy nie zna lub nie pamięta wyrazu (np. upraszczanie formy wypowiedzi, wykorzystywanie środków niewerbalnych).
XIV. Uczeń posiada świadomość językową (np. podobieństw i różnic między językami).

Kształtowane kompetencje kluczowe:

  • kompetencje w zakresie rozumienia i tworzenia informacji;

  • kompetencje w zakresie wielojęzyczności;

  • kompetencje cyfrowe;

  • kompetencje osobiste, społeczne i w zakresie umiejętności uczenia się;

  • kompetencje w zakresie świadomości i ekspresji kulturalnej.

Cele operacyjne:

Uczeń:

  • uczy się nazywać po włosku niektóre oddziały szpitalne, specjalizacje medyczne, lekarzy specjalizacji w szpitalu;

  • potrafi odbierać i formułować informacje, które przekazywane są w sytuacjach komunikacyjnych w szpitalu;

  • umie mówić o zdarzeniach, które doprowadziły do określonych konsekwencji zdrowotnych, używając czasu passato prossimo w połączeniu z czasownikami modalnymi potere, volere, dovere.

Cele motywacyjne:

Uczeń:

  • rozwija wrażliwość międzykulturową oraz kształtuje postawę ciekawości, szacunku i otwartości wobec innych kultur;

  • aktywnie uczestniczy w procesie uczenia się;

  • rozwija kompetencje językowe i komunikacyjne oraz kulturowe;

  • wykorzystuje w naturalnych sytuacjach językowych poznane struktury i słownictwo;

  • zdobywa wiedzę i umiejętności do realizacji własnych celów komunikacyjnych;

  • pozyskuje świadomość znaczenia języków obcych nowożytnych w różnych dziedzinach kultury cywilizacyjnej.

Strategie uczenia się:

  • strategie kognitywne;

  • strategie zapamiętywania;

  • strategie przetwarzanie materiału językowego;

  • strategie pozyskiwania wiedzy kulturowo‑językowej;

  • strategie zadaniowe.

Metody i techniki nauczania:

  • konstruktywizm;

  • kognitywizm;

  • konektywizm;

  • podejście holistyczne;

  • zintegrowane nauczanie językowo‑przedmiotowe;

  • metoda kognitywna;

  • nauczanie wielozmysłowe;

  • nauczanie hybrydowe;

  • teoria Inteligencji Wielorakich.

Formy pracy:

  • praca indywidualna;

  • praca w parach (również partnersko z nauczycielem);

  • praca w grupach (w zależności od liczebności klasy i strategii lekcyjnej);

  • praca pod kierunkiem nauczyciela.

Środki dydaktyczne:

  • komputer/laptop/smartfon z dostępem do internetu/głośniki/tablica interaktywna/słownik włosko‑polski/materiały piśmienne.

PRZEBIEG LEKCJI

Faza wprowadzająca:

  1. Na początek nauczyciel może zapytać uczniów: Chi di voi è stato in ospedale? Dodatkowe pytania wprowadzające: Sei stata/o ricoverata/ricoverato? Hai avuto un intervento / un’operazione / un esame medico? Hai accompagnato qualcuno? Hai fatto una visita da un paziente? W ten sposób zostaje powtórzone użycie passato prossimo.

  2. Następnie uczniowie zapoznają się z krótkim tekstem wprowadzającym. Nauczyciel objaśnia cele lekcji. Uczniowie wysłuchują dialogu zatytułowanego Da un gastroenterologo con un dolore acuto.

  3. Wykonują polecenie ogólne dotyczące organów, które może badać lekarz w szpitalu, aby poznać przyczynę problemu zdrowotnego. Dodatkowo zastanawiają się, czym może się zajmować un gastroenterologo: Di che cosa si occupa il gastroenterologo? Możliwe odpowiedzi: Questo medico si occupa di problemi di stomaco/di problemi gastrici/di malattie causate dall’indigestione.

  4. Objaśniane jest nieznane słownictwo w dialogu, o ile potrzebne do wykonania polecenia (dobieranie w pary informacji wysłuchanych z audio i odpowiadających im pojęć).

Faza realizacyjna:

  1. W tej fazie, na podstawie materiału z tekstu objaśniającego, omawiane jest wybrane słownictwo związane z nazewnictwem chorób/schorzeń, ich objawów, przyczyn interwencji medycznych. Tu też znajduje się tabelka, którą można polecić uczniom poszerzającym kompetencje leksykalne (załącznik tabela).

  2. Nauczyciel powraca do konstrukcji z czasownikami modalnymi występującymi w dialogu. Zestawia formy w czasie teraźniejszym i przeszłym passato prossimo.

  3. Uczniowie zwracają uwagę na użycie czasownika posiłkowego z modalnymi. Zostają wykorzystane ekstensywnie informacje gramatyczne w tekście właściwym wraz z podsumowującym ćwiczeniem utrwalającym tworzenie przedmiotowych konstrukcji: czasownik posiłkowy avere/essere + modalny (participio passato) + czasownik wiodący (infinito).

  4. Dodatkowo uczniowie mogą wykonać ćw. 2, 4 i 5 z sekcji Sprawdź się.

  5. Uczniowie przechodzą do medium bazowego (animacja w szpitalu). Zapoznając się z proponowaną treścią, szukają odpowiedzi na polecenie wprowadzające (pytanie o oddziały na kolejnych piętrach szpitala), następnie, po kolejnym obejrzeniu materiału, wykonują trzy polecenia podsumowujące. Objaśniane jest nieznane słownictwo. Można skorzystać z załączonego słowniczka lub dodatkowych źródeł leksykograficznych.

  6. Medium oraz dialog zatytułowany Da un gastroenterologo con un dolore acuto mogą być podstawą odgrywanych przez uczniów scenek (wizyta u lekarza w szpitalu).

Faza podsumowująca:

  1. W celu utrwalenia materiału leksykalnego (stosunkowo trudnego, ale potrzebnego z ludzkiego punktu widzenia) uczniowie wykonują ćwiczenia z sekcji Sprawdź się: 1, 3, 6, 7. Nauczyciel objaśnia zadania do wykonania w domu.

Praca domowa:

  • Uczniowie wykonują dwa ćw. otwarte: 8 i 9. Ćw. 9 może być podstawą wypowiedzi ustnej na kolejnej lekcji – uczeń przedstawia pacjenta, do jakiego trafił oddziału, jaki jest jej/jego problem itd. Może wystąpić w roli lekarza prezentującego stan chorego podczas obchodu szpitalnego.

Materiały pomocnicze:

Wskazówki metodyczne opisujące różne zastosowania danego multimedium:

  • Uczniowie mogą przygotować mapy myśli związane ze szpitalem, poszczególnymi oddziałami (dane techniczne, zdrowotne, informacje o pacjentach, lekarzach, prowadzonych badaniach, zaleceniach itd.).

Słownik i bibliografia