Scenariusz
Temat
Suma kątów wewnętrznych trójkąta
Etap edukacyjny
drugi
Podstawa programowa
IX. Wielokąty, koła i okręgi. Uczeń:
3) stosuje twierdzenie o sumie kątów wewnętrznych trójkąta;
8) w trójkącie równoramiennym wyznacza przy danym jednym kącie miary pozostałych kątów oraz przy danych obwodzie i długości jednego boku długości pozostałych boków.
Czas
45 minut
Cel ogólny
Dobieranie modelu matematycznego do prostej sytuacji oraz budowanie go w różnych kontekstach, także w kontekście praktycznym.
Cele szczegółowe
1. Wykorzystanie twierdzenia o sumie kątów wewnętrznych trójkąta.
2. Obliczanie miar kątów trójkąta równoramiennego, w przypadku gdy dana jest miara jednego z jego kątów.
3. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.
Efekty uczenia
Uczeń:
- oblicza miary kątów trójkąta, wykorzystując twierdzenie o sumie miar kątów wewnętrznych trójkąta,
- wyznacza miary kątów trójkąta równoramiennego, w przypadku, gdy dana jest miara jednego z jego kątów.
Metody kształcenia
1. Metoda kuli śniegowej.
2. Analiza sytuacyjna.
Formy pracy
1. Praca indywidualna.
2. Praca w grupach.
Etapy lekcji
Wprowadzenie do lekcji
Każdy uczeń przynosi na lekcję trzy trójkąty wycięte z papieru:
- trójkąt ostrokątny,
- trójkąt prostokątny,
- trójkąt równoramienny.
Realizacja lekcji
Nauczyciel informuje uczniów, że na zajęciach poznają twierdzenie o sumie kątów wewnętrznych trójkąta oraz jego uzasadnienie.
Uczniowie pracują metodą śniegowej kuli. Ich zadaniem jest odpowiednie przecięcie przyniesionych na lekcję trójkątów i ułożenie ich kątów tak, aby utworzyły w sumie kąt półpełny.
Polecenie
Zaznacz kąty trójkąta ostrokątnego łukami. Pokoloruj je trzema różnymi kolorami. Rozetnij trójkąt na trzy części tak, aby nie przeciąć żadnego kąta. Ułóż kąty trójkąta w taki sposób, aby otrzymać ich sumę. Powtórz te czynności dla trójkąta prostokątnego i rozwartokątnego.
Teraz uczniowie wspólnie sformułują twierdzenie o sumie miar kątów trójkąta. Najpierw ustalają treść twierdzenia w parach, następnie w zespołach czteroosobowych. I wreszcie powstaje końcowa, wspólna wersja twierdzenia.
Suma kątów trójkąta jest równa kątowi półpełnemu. Zatem suma kątów trójkąta jest równa 180°.
[Ilustracja 1]
Uczniowie sprawdzają czy trójki danych kątów, mogą być miarami kątów trójkąta.
Polecenie
Sprawdź, czy podane kąty, mogą być kątami trójkąta:
a) 10°, 10°, 160°,
b) 30°, 60°, 90°,
c) 45°, 45°, 45°.
Uczniowie zastanawiają się wspólnie, jak obliczyć miarę trzeciego kąta trójkąta, znając miary jego dwóch pozostałych kątów.
Polecenie
Uczniowie pracują indywidualnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest wyznaczenie brakujących miar kątów trójkąta.
[Geogebra aplet]
Polecenie
Uczniowie analizują rozwiązanie poniższego zadania:
a) Oblicz miarę kąta między ramionami trójkąta równoramiennego wiedząc, że kąt przy podstawie ma miarę 30°.
Rozwiązanie:
W trójkącie równoramiennym kąty przy podstawie mają równe miary, zatem ich suma wynosi:
30° + 30° = 60°.
Z twierdzenia o sumie kątów trójkąta wynika, że:
180° – 60° = 120°.
Miara kąta między ramionami trójkąta jest równa 120°.
b) Oblicz miarę kąta przy podstawie trójkąta równoramiennego wiedząc, że kąt między ramionami ma miarę 90°.
Rozwiązanie:
Z twierdzenia o sumie kątów wewnętrznych trójkąta, wynika, że suma miar dwóch pozostałych kątów jest równa:
180° – 90° = 90°.
W trójkącie równoramiennym kąty przy podstawie mają równe miary:
90° : 2 = 45°.
Miara kąta przy podstawie trójkąta jest równa 45°.
Uczniowie wyciągają wniosek:
- W trójkącie równoramiennym, znając miarę jednego kąta, można obliczyć miary pozostałych dwóch kątów.
Polecenie dla chętnych
Oblicz miary kątów trójkąta równoramiennego, w którym kąt przy podstawie jest dwa razy większy od kąta między ramionami.
Podsumowanie lekcji
Uczniowie wykonują ćwiczenia podsumowujące.
Następnie wspólnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania:
- Suma miar kątów dowolnego trójkąta wynosi 180°.
- Znając miary dwóch kątów trójkąta zawsze możemy obliczyć miarę trzeciego kąta.
- W trójkącie równoramiennym wystarczy znać miarę jednego kąta, by obliczyć pozostałe dwa.