Temat

Dodawanie i odejmowanie pisemne liczb naturalnych

Etap edukacyjny

drugi

Podstawa programowa

II. Działania na liczbach naturalnych. Uczeń:

2) dodaje i odejmuje liczby naturalne wielocyfrowe sposobem pisemnym i za pomocą kalkulatora;

11) stosuje reguły dotyczące kolejności wykonywania działań.

Czas

45 minut

Cel ogólny

Wykonywanie nieskomplikowanych obliczeń w pamięci lub w działaniach trudniejszych pisemnie oraz wykorzystanie tych umiejętności w sytuacjach praktycznych.

Cele szczegółowe

1. Dodawanie i odejmowanie liczb naturalnych sposobem pisemnym.

2. Stosowanie właściwej kolejności wykonywania działań.

3. Porozumiewanie się w języku angielskim, rozwijanie matematycznych i podstawowych kompetencji naukowo‑technicznych oraz informatycznych, kształtowanie umiejętności uczenia się.

Efekty uczenia

uczeń:

- dodaje i odejmuje liczby naturalne sposobem pisemnym;

- stosuje właściwą kolejność wykonywania działań.

Metody kształcenia

1. Gra edukacyjna.

2. Analiza sytuacyjna.

Formy pracy

1. Praca indywidualna.

2. Praca w parach.

Etapy lekcji

Wprowadzenie do lekcji

Nauczyciel przygotowuje, dla każdej pary uczniów:

1) kartkę, na której umieszcza szesnaście kwadratów tej samej wielkości narysowanych w dwóch rzędach tak, aby w pierwszym rzędzie było ich dziesięć, a w drugim sześć. W pierwszym rzędzie wpisuje kolejno, w każdy kwadrat, jedno z działań:

4506 + 324; 12000 – 5634; 1029 + 3 234 + 9720; 8935 – 2812; 9023 + 2123; 7834 + 9034; 6806 – 2453; 709 + 2345 + 876; 10053 – 7342; 7521 – 2900;

2) W drugim rzędzie wpisuje kolejno, w każdy kwadrat, jedno z działań:

(6780 – 2344) + 1024; 11534 – 213 – 5439; 1238 + (6345 – 5999); 13409 – (6734 + 2046); 5467 – 3200 + 4003; 9745 – 5301– 807.

3) zestaw 16 karteczek. Na każdej karteczce umieczcza jeden z zapisów:

4621 A; 2711 K; 4353 W; 3930 S; 6366 K; 13983 Ł; 4830 S, 6123 O; 5882 C; 1584 U; 6270 I; 3637 E; 1 1146 D; 16868 O; 5460 -; 4629 R.

Uczniowie powtarzają wiadomości dotyczące dodawania i odejmowania liczb naturalnych oraz kolejności wykonywania działań.

Realizacja lekcji

Nauczyciel informuje uczniów, że na zajęciach będą dodawać i odejmować liczby naturalne sposobem pisemnym.

Uczniowie pracują samodzielnie, korzystając z komputerów. Ich zadaniem jest przeanalizowanie pokazu slajdów dotyczącego wykonywania działań, w których występuje jednocześnie dodawanie i odejmowanie liczb naturalnych.

[Slideshow]

Dyskusja: Które działanie wykonujemy jako pierwsze: dodawanie czy odejmowanie? W jakiej kolejności wykonujemy działania w nawiasach? W jaki sposób dodajemy lub odejmujemy liczby naturalne sposobem pisemnym?

Wynikiem dyskusji mogą być wnioski:

- Działania w nawiasach wykonujemy jako pierwsze.

- Dodawanie i odejmowanie wykonujemy równorzędnie, w kolejności występowania.

- Aby dodać lub odjąć liczby naturalne sposobem pisemnym, należy zapisać je tak, by jedności znajdowały się pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami, setki pod setkami itd. Dodawanie (lub odejmowanie) rozpoczynamy od prawej strony, czyli od rzędu jedności.

Gra edukacyjna. Uczniowie pracują w parach. Każda para otrzymuje od nauczyciela wcześniej przygotowany zestaw: kartkę z działaniami oraz 16 karteczek. Uczniowie na zmianę losują działanie, które będą wykonywać. Następnie uczeń szuka karteczki z odpowiednim wynikiem i układa ją w odpowiednim kwadracie. Litery czytane kolejno utworzą hasło - nazwisko polskiej noblistki. Wygrywa uczeń, który jako pierwszy odgadnie hasło.

Hasło: Skłodowska‑Curie

Po ułożeniu hasła, uczniowie korzystają z komputerów. Ich zadaniem jest znalezienie odpowiedzi na pytania: Jak miała na imię Skłodowska‑Curie? Kim była? W jakich latach żyła? Który to wiek? Ile razy otrzymała Nagrodę Nobla? W jakich dziedzinach?

Uczniowie mogą podać odpowiedź:

- Maria Skłodowska‑Curie była polską uczoną. Żyła na przełomie dziewiętnastego i dwudziestego wieku. Dwukrotnie otrzymała Nagrodę Nobla: pierwszą w dziedzinie fizyki, drugą w dziedzinie chemii.

Uczniowie samodzielnie wykonują działania, w których jednocześnie występuje dodawanie i odejmowanie liczb naturalnych. Otrzymane wyniki porównują w parach.

Polecenie 1
Oblicz sposobem pisemnym.

a. 10562 – (7734 + 876)

b. 9108 + (3211 – 598)

c. 12400 – 6006 + 1288

Polecenie 2
Treść zadania zapisz w postaci wyrażenia arytmetycznego i oblicz jego wartość.

a. Liczbę 6789 zwiększ o różnicę liczb 9004 i 4513.

b. Od różnicy liczb 20765 i 15678 odejmij liczbę 3025.

c. Do różnicy liczb 8796 i 4035 dodaj ich sumę.
Polecenie dla chętnych

Polecenie dla chętnych
W miejsce * wpisz odpowiednie cyfry.

[Illustracja 1]

Podsumowanie lekcji

Uczniowie wykonują ćwiczenia utrwalające.

Następnie podsumowują zajęcia, formułując wnioski do zapamiętania.

- Działania w nawiasach wykonujemy jako pierwsze.

- Dodawanie i odejmowanie wykonujemy równorzędnie, w kolejności występowania.

- Aby dodać lub odjąć liczby naturalne sposobem pisemnym, należy zapisać je tak, by jedności znajdowały się pod jednościami, dziesiątki pod dziesiątkami, setki pod setkami itd. Dodawanie (lub odejmowanie) rozpoczynamy od prawej strony, czyli od rzędu jedności.