Schemat
O autorce
Julia Hartwig (1921–2017) – poetka, eseistka, tłumaczka, autorka książek i słuchowisk dla dzieci. Pierwszy zbiór wierszy, Pożegnania, wydała w roku 1956. Jej twórczość jest eklektyczna – łączy w sobie wiele tradycji, nawiązuje do poezji dyskursywnej, intelektualnej, nie pomija także dokonań awangardy. Styl Hartwig cechuje się prostotą i komunikatywnością, a także umiejętnością oddania uczuć i wrażeń. Autorka znakomicie posługiwała się formą poematu prozą, w czym dużą rolę odgrywał jej kontakt m.in. jako tłumaczki z poezją francuską. Wiersze, a także proza poetycka o sztuce – obrazach i artystach – zajmują ważne miejsce w jej twórczości. Znajdują się wśród nich zarówno znakomite ekfrazyekfrazy, jak i poetyckie interpretacje dzieł sztuki. Wśród jej zbiorów warto wymienić: Zobaczone (1999), Wiersze amerykańskie (2002), Jasne niejasne (2009).
Praca z utworem poetyckim
Etap pierwszy: zapoznanie się z wierszem
Kilkakrotnie przeczytaj tekst (w przypadku utworów poetyckich zaleca się czytanie na głos, ponieważ tylko taka lektura umożliwia poznanie strony brzmieniowej wiersza – rytmu, rymu).
„Poddaj się” atmosferze wiersza, wsłuchaj się w jego brzmienie, odkryj jego niepowtarzalność, tylko w ten sposób doznasz wrażenia estetycznego; pamiętaj, aby wykonywanie ćwiczeń interpretacyjnych nie odebrało ci przyjemności czytania.
Zapisz imię i nazwisko autorki, tytuł, czas powstania tekstu, epokę, prąd lub szkołę, jaką ten wiersz reprezentuje.
Kilkakrotnie zapoznaj się z tekstem (w przypadku utworów poetyckich zaleca się zapoznanie dźwiękowe, ponieważ taka lektura umożliwia poznanie strony brzmieniowej wiersza – rytmu, rymu).
„Poddaj się” atmosferze wiersza, wczuj się w jego brzmienie, odkryj jego niepowtarzalność, tylko w ten sposób doznasz wrażenia estetycznego; pamiętaj, aby wykonywanie ćwiczeń interpretacyjnych nie odebrało ci przyjemności zapoznawania się.
Zapisz imię i nazwisko autorki, tytuł, czas powstania tekstu, epokę, prąd lub szkołę, jaką ten wiersz reprezentuje.
Tygrys w domuKiedy Celnik Rousseau
namalował szczerzącego zęby tygrysa
w dżungli przypominającej Jardin des Plantes
był tym widokiem tak przerażony,
że zadrżał rzucił się do okna
by wołać o pomocObyśmy i my pisząc wiersz czy malując obraz
wierzyli w niego tak realnie
jak byśmy tworzyli samo życie
Etap drugi: zrozumienie treści
Zanotuj odpowiedzi na pytania: jak rozumiesz ten tekst? Jak oddziałuje on na ciebie?
Zapisz wstępną hipotezę lub hipotezy interpretacyjne.
Zaznacz ważne, kluczowe fragmenty, słowa.
Co jest tematem wiersza?
Etap trzeci i czwarty: analiza i interpretacja
Zbadaj stronę formalną tekstu (wszystkie środki poetyckie).
Zaznacz fragmenty, które wydają ci się niezwykłe, i skomentuj je.
Zbadaj stronę formalną tekstu (wszystkie środki poetyckie).
Wymień fragmenty, które wydają ci się niezwykłe, i skomentuj je.
Określ temat każdej ze strof.
Wskaż w utworze środki poetyckie i określ ich funkcję.
Wymień środki poetyckie zastosowane w utworze i określ ich funkcję.
Po przedstawieniu interpretacji nadszedł czas na własne wnioski i oceny. Powinieneś odpowiedzieć na pytania: Jakie znaczenie ma dla ciebie ten wiersz? Czy temat, który podjęła autorka, zainteresował cię? Jak rozumiesz zadania współczesnej sztuki i artystów? Czy zgadzasz się z koncepcją sztuki, którą przedstawiła Hartwig? Powyższe pytania potraktuj jedynie jako podpowiedzi i samodzielnie zdecyduj, jak podsumujesz swoje rozważania o wierszu Tygrys w domu.